نهمین
روز از ششمین دور مذاکرات
ایران و شش کشور جهان به میزبانی وین بر سر
برنامه هستهای کشورمان، در شرایطی با مذاکره معاونین ظریف و اشتون برگزار میشود که سفر وزرای امور خارجه در آغاز هفته آینده به وین تقریباً قطعی شده و ظاهراً جان کری روز شنبه برای حضور در روند مذاکرات، وارد پایتخت اتریش میشود.
به گزارش «تابناک»، مذاکرات با هدف دستیابی به راهکاری جامع برای رفع چالشهای پیش آمده بر سر برنامه هستهای ایران، در حالی از اسفندماه سال گذشته در وین از سر گرفته شد که اکنون پس گذشت پنج دور از این گفتوگوها، طرفین در دور ششم، مذاکرات تخصصی و بسیار پیچیده را در طولانیترین دور این مذاکرات پشت سر میگذارند و با دستور کار نگارش توافقنامه و بحث و گفتوگو برای رسیدن به راهحلی همهجانبهنگر برای نقاط مورد اختلاف، مذاکرات استمرار یافته است.
در این دور از مذاکرات که از روز چهارشنبه یازدهم تیر ماه آغاز شد، افزون بر وندی شرمن، قرار است معاون وزیر خارجه آمریکا، ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه این کشور نیز باشد. «سایمون گس»، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه انگلستان و سفیر پیشین انگلیس در ایران، عهدهدار ریاست نمایندگی این کشور در گروه ۱+ ۵ است. «نیکلا دو ریویر» مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه فرانسه، به تازگی در پی رفتن «ژاک اودیبر» به کاخ الیزه، عهدهدار ریاست تیم فرانسه در گروه ۱+ ۵ شده است.
هانس دیتر لوکاس، نماینده آلمان در گروه ۱+ ۵ نیز از سال ۲۰۱۰ تاکنون نماینده آلمان در کمیته سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا و نیز نماینده دائمی آلمان در بروکسل بوده است. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، نمایندگی کشورش را در گروه ۱+ ۵ و وانگ چون، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه چین نیز نمایندگی این کشور در گروه ۱+ ۵ را عهدهدار است.
علاوه بر محمدجواد ظریف، وزیر امور خاجه کشورمان، سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بینالمللی، مجید تختروانچی معاون اروپا و آمریکا و حمید بعیدینژاد مدیرکل سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه، داود محمدنیا مشاور وزیر خارجه، محمد امیری مدیر کل امور پادمانهای سازمان انرژی اتمی و پژمان رحیمیان مدیر کل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی، اعضای تیم مذاکره کننده هستهای ایران را تشکیل میدهند و یک تیم از مشاوران حقوقی از جمله امیرحسین زمانینیا و جمشید ممتاز نیز تیم مذاکره کننده ایرانی را همراهی میکنند.
در سومین روز مذاکرات و پس از نشستهای متعدد دو و چندجانبه، عباس عراقچی و هلگا اشمیت، معاونین ظریف و اشتون، وارد نگارش متن توافق نهایی یا همان «برنامه جامع اقدام مشترک / Joint comprehensive plan of action» شدند؛ روندی که در روز سوم، هفت ساعت و نیم تا واپسین ساعات روز جمعه ادامه داشت و تقریباً بخش عمده روز چهارم نیز متمرکز بر آن بود و هم اکنون در روز پنجم نیز در حال پیگیری است.
ناظران برقراری نشستهای نگارش و استمرار این را دلیلی بر پیشبرد مذاکرات میدانند؛ اما در مقابل موارد قرار گرفته در پرانتز ـ که ظاهراً چشمگیر است ـ گواه اختلافات متعددی است که کار را برای رسیدن به توافق نهایی دشوار میکند و در این شرایط طرف غربی باید تصمیم دشواری بگیرد و در قبال انعطاف عمل طرف ایرانی، از برخی خواستههای غیرمنطقیاش بگذرد.
در روز پنجم مذاکرات، طرفین مذاکره در حال مشورت داخلی بودند و عصر روز پنجم، هلگا اشمیت و عباس عراقچی با هم گفتوگویی دو ساعت و نیمه داشتند. در روز ششم مذاکرات، نشستهای کارشناسی در سایه دیدار محمدجواد ظریف و کاترین اشتون برگزار و روز هفتم نیز عراقچی و اشمیت برای نگارش ادامه توافق نامه رایزنی کردند و ظریف و اشتون نیز دیدارهایی داشتند.
در این میان، بیانات مقام معظم رهبری درباره نیاز برنامه هستهای ایران و تأثیر اعلام این سیاستها در روند مذاکرات با ۵+۱ از مسائلی است که گویا از امروز و در روند مذاکرات ارزیابی کرد.
حضرت
آیتالله خامنهای مسأله بسیار مهم ظرفیت غنی سازی را یکی از موارد اختلافی
با طرف مقابل خواندند و افزودند: هدف آنها این است که در موضوع ظرفیت غنی
سازی،
جمهوری اسلامی ایران را به ۱۰
هزار سو راضی کنند؛ البته نخست از ۵۰۰ سو و ۱۰۰۰ سو شروع کردند، که «۱۰
هزار سو محصول حدود ۱۰ هزار سانتریفیوژ از نوع قدیمی است که داشتیم و
داریم»، در حالی که به گفته مسئولان مربوط، نیاز قطعی کشور، ۱۹۰ هزار سو
است. حضرت آیتالله خامنهای در بخشی دیگر از سخنانشان تأکید کردند: البته ما به تیم مذاکره کننده کشورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم که آنها به دست اندازی به حقوق کشور و ملت و کرامت ملت ایران، راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند داد.
ایشان مسأله تحقیق و توسعه در موضوع هستهای را یکی دیگر از مواردی دانستند که باید قطعاً در مذاکرات رعایت شود و افزودند: یکی دیگر از موارد مهم که طرف مقابل، تکیه و حساسیت زیادی دارد، حفظ تشکیلاتی است که تخریب آنها برای دشمن امکان پذیر نیست. آنها درباره تأسیسات فردو میگویند، چون این تأسیسات قابل دسترسی و ضربه زدن نیست، بنابراین باید تعطیل شود که این سخن، خنده آور است!
در پایان روز هفتم مذاکرات، محمدجوادظریف از توافق طرفین بر سر 50 درصد متن توافق جامع سخن به میان آورد و حتی برخی منابع غربی امروز صبح از توافق بر سر ۱۰۰ درصد کلیات متن توافق نامه نهایی و مذاکرات درباره جزئیات مورد اختلاف خبر دادند. در همین راستا در روز هشتم سفر وزرای امور خارجه شش کشور طرف مذاکره با ایران به وین قطعی شده و امروز مشخص شد جان کری احتمالاً روز شنبه در وین به تیم مذاکره کننده آمریکا خواهد پیوست.
۱:۰۸ بامداد جمعه- مایکلمان سخنگوی اشتون در پیامی در صفحهاش در توئیتر گفت: اشتون مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا، وزرای خارجهای را که در دسترس هستند برای روز یکشنبه به وین دعوت کرده تا دریابند ما در مذاکره با ایران در کجاییم.
۲۲:۵۱- نشست سهجانبه عراقچی، اشمیت و نماینده آلمان پایان یافت و رایزنی عراقچی و اشمیت که قرار بود امشب برگزار شود، به فردا موکول شد.
۲۲:۴۴- رویترز گزارش داد، به گفته یک منبع دیپلماتیک فرانسه، لوران فابیوس وزیر امورخارجه این کشور روز یکشنبه به وین خواهد رفت تا برای پیشبرد مذاکرات هستهای با ایران پیش از ضرب الاجل بیستم ژوئیه به همتایانش در گروه ۱+۵ بپیوندد. فابیوس روز یکشنبه وارد وین خواهد شد.
۲۱:۱۵- دیدار محمدجوادظریف وزیر امور خارجه کشورمان و وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا پس از سی دقیقه به پایان رسید.
۲۰:۰۵- همزمان با دیدار دوجانبه شرمن و ظریف در محل اقامت وزیر امور خارجه ایران، نشستی سه جانبه میان ایران و اتحادیه اروپا و نماینده آلمان در مذاکرات وین ۶ درهتل کوبورگ آغاز شد. این بار طرف مذاکره روانچی و عراقچی، علاوه بر هلگا اشمید و استفان کلمنت، هانس دیتر لوکاس مذاکره کننده ارشد آلمانی است.
۱۹:۵۰- وندی شرمن معاون وزیر امور خارجه آمریکا با حضور در محل اقامت محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران با وی درخصوص روند مذاکرات هستهای گفتوگو کرد.
۱۹:۳۸- نشست سهجانبه معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پایان یافت.
۱۹:۰۸- رویترز گزارش داد، یک مقام رسمی غربی که خواست نامش فاش نشود، امروز پنجشنبه تصریح کرد: من میتوانم به شما بگویم که جان کری وزیر خارجه آمریکا اواخر هفته جاری و شاید روز شنبه در وین خواهد بود. جان کری روز یکشنبه دیدارهای متعددی با سایر وزرای خارجه کشورهای مذاکره کننده با ایران خواهد داشت.
بر پایه این گزارش، هنوز معلوم نیست جان کری و سایر وزرای خارجه قدرتهای جهانی می خواهند تا چه زمانی در وین باشند. این مسأله نیز هنوز معلوم نیست چه تعدادی از وزرای خارجه قدرتهای جهانی به جان کری خواهند پیوست.
این مقام غربی افزود: بعید به نظر میرسد که وزرای خارجه برای امضای توافق نامه بین ایران و شش قدرت جهانی به وین بیایند، چرا که هنوز شکاف عمیقی بین دو طرف برای پذیرش ابعاد مختلف برنامه هستهای ایران وجود دارد.
۱۷:۱۲- تیم حفاظتی جان کری وارد وین شد تا بدین ترتیب ورود وزیر امور خارجه آمریکا و در پی او، دیگر وزرای خارجه کشور طرف گفتوگو با ایران قطعی شود.
۱۷:۰۰- نشست سه جانبه سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در زمینه نگارش پیش نویس توافقنامه جامع هستهای ساعت ۱۴ به وقت وین آغاز شد.
۱۶:۲۵- وزارت خارجه روسیه اعلام کرد: به رغم مشکلات، در مذاکرات هستهای وین پیشرفت وجود دارد. وزرات خارجه روسیه همچنین افزوده است، انتظار میرود تا بیستم جولای به توافق نهایی دست یابیم.
۱۵:۴۰- یک منبع آگاه سیاسی در مصاحبه با ایتارتاس تصریح کرد: مذاکرات هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی با مانع روبه رو شده و این مذاکرات هیچ پیشرفتی نداشته است. این دیپلمات آگاه همچنین تأیید کرد که احتمال دستیابی به توافق نهایی تا بیستم جولای بین دو طرف هنوز وجود دارد، ولی این شانس و احتمال رو به کاهش است. من میتوانم برآورد کنم که احتمال به نتیجه رسیدن مذاکرات حدود ۶۰ درصد است.
۱۵:۲۲- رایزنی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به منظور نگارش پیش نویس توافقنامه جامع هستهای پس از دو ساعت پایان یافت. بعدازظهر امروز (پنجشنبه) به وقت محلی سید عباس عراقچی، مجید تخت روانچی معاونان ظریف، هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون و وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا در این زمینه گفتوگو میکنند.
۱۴:۰۵- نشست کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمدجوادظریف وزیر امور خاجه کشورمان از دقایقی پیش آغاز شد.
۱۴:۰۰- ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس در مصاحبه با یک نشریه اتریشی واینر زایتونگ گفت: اختلافات اساسی در گفت وگوهای هستهای با ایران باقی مانده است. هنوز به توافق نزدیک نشدهایم اما در دور نهایی گفتوگوها که در وین در جریان است، باید از همه امکانات بهره برد.
وزیر خارجه فرانسه نیز در روزهای اخیر از توافق نکردن بر سر موارد مورد اختلاف خبر داده بود. از سوی دیگر، منابع دیپلماتیک غربی از افزایش احتمال حضور وزاری خارجه کشورهای ۱+ ۵ در وین طی روزهای آتی خبر دادند. مایکلمان، سخنگوی کاترین اشتون اعلام کرد، حضور وزرا برای آگاهی از روند مذاکرات میتواند مفید باشد. بالا رفتن سطح مذاکرات هستهای نشان میدهد، کشورها به مرحلهای رسیدهاند که نیازمند تصمیمات مهمی هستند.
۱۳:۵۰- وال استریت ژورنال نیز از احتمال حضور وزرای خارجه کشورهای ۱+ ۵ در وین، محل برگزاری گفتوگوهای هستهای ایران خبر داد. در حالی که هنوز برنامهای رسمی برای حضور مقامات ارشد دیپلماتیک این کشورها در وین اعلام نشده است، سه دیپلمات به این پایگاه خبری گفتهاند، وزرای خارجه احتمالاً از روز جمعه وارد وین شوند. همچنین دو مقام رسمی اعلام کردهاند، جان کری، وزیر خارجه آمریکا که در چین است، روز شنبه مستقیم از پکن به وین خواهد آمد.
۱۳:۴۵- برخی منابع خبری تأکید دارند، حضور جان کری، وزیر خارجه آمریکا قطعیت یافته و او به احتمال زیاد شنبه در وین خواهد بود تا به همراه حضور در این مذاکرات، در جریان روند رایزنیها قرار گیرد. ویلیام هیگ، لوران فابیوس و فرانک والتر اشتاین مایر، وزرای خارجه سه کشور اروپایی (انگلستان، فرانسه و آلمان) نیز به این مذاکرات خواهند پیوست. البته هنوز زمان قطعی حضور آنها در وین مشخص نیست و هنوز هم معلوم نیست که سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز به این مذاکرات خواهد پیوست یا خیر!
۱۳:۴۰- در ادامه رایزنیهای ایران و کشورهای ۱+ ۵ در وین، بعدازظهر امروز دیدار سه جانبه سید عباس عراقچی، هلگا اشمید و وندی شرمن برگزار میشود.
۱۳:۳۹- کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خاجه کشورمان در آغاز مذاکرات روز نهم، با هم دیدار میکنند.