ظریف: یک هفته کار بسیار سنگین در پیش روی ماست

دوازدهمین روز از ششمین دور مذاکرات ایران و شش کشور جهان به میزبانی وین بر سر برنامه هسته‌ای کشورمان با ورود جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا به وین آغاز شد تا پس از ورود دیگر وزرای کشورهای ۵+۱، مذاکرات دو و چندجانبه‌ای میان وزرای ایران و این کشور‌ها در روزهای پیش روی برگزار شود؛ اما آیا این نشست‌ها می‌تواند شکاف موجود میان مواضع مذاکره‌کنندگان را کاهش دهد؟

به گزارش «تابناک»، دوره تازه‌ای مذاکرات گسترده با هدف دستیابی به راهکاری جامع برای رفع چالش‌های پیش آمده بر سر برنامه هسته‌ای ایران، در حالی از اسفندماه سال گذشته در وین از سر گرفته شد که اکنون پس گذشت پنج دور از این گفت‌وگو‌ها، طرفین در دور ششم، مذاکرات تخصصی و بسیار پیچیده را در طولانی‌ترین دور این مذاکرات پشت سر می‌گذارند و با دستور کار نگارش توافق‌نامه و بحث و گفت‌و‌گو برای رسیدن به راه‌حلی همه‌جانبه‌نگر برای نقاط مورد اختلاف، مذاکرات استمرار یافته است.

در این دور از مذاکرات که از روز چهارشنبه یازدهم تیر ماه آغاز شد، افزون بر وندی شرمن، قرار است معاون وزیر خارجه آمریکا، ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه این کشور نیز ‌باشد. «سایمون گس»، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه انگلستان و سفیر پیشین انگلیس در ایران، عهده‌دار ریاست نمایندگی این کشور در گروه ۱+ ۵ است. «نیکلا دو ریویر» مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه فرانسه، به تازگی در پی رفتن «ژاک اودیبر» به کاخ الیزه، عهده‌دار ریاست تیم فرانسه در گروه ۱+ ۵ شده است.

هانس دیتر لوکاس، نماینده آلمان در گروه ۱+ ۵ نیز از سال ۲۰۱۰ تاکنون نماینده آلمان در کمیته سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا و نیز نماینده دائمی آلمان در بروکسل بوده است. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، نمایندگی کشورش را در گروه ۱+ ۵ و وانگ چون، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه چین نیز نمایندگی این کشور در گروه ۱+ ۵ را عهده‌دار است.

علاوه بر محمدجواد ظریف، وزیر امور خاجه کشورمان، سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی، مجید تخت‌روانچی معاون اروپا و آمریکا و حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه، داو‌د محمدنیا مشاور وزیر خارجه، محمد امیری مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی و پژمان رحیمیان مدیر کل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی، اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران را تشکیل می‌دهند و یک تیم از مشاوران حقوقی از جمله امیرحسین زمانی‌نیا و جمشید ممتاز نیز تیم مذاکره کننده ایرانی را همراهی می‌کنند.

در سومین روز مذاکرات و پس از نشست‌های متعدد دو و چندجانبه، عباس عراقچی و هلگا اشمیت، معاونین ظریف و اشتون، وارد نگارش متن توافق نهایی یا‌‌‌‌ همان «برنامه جامع اقدام مشترک / Joint comprehensive plan of action» شدند؛ روندی که در روز سوم‌، هفت ساعت و نیم ‌تا واپسین ساعات روز جمعه ادامه داشت و تقریباً بخش عمده روز چهارم نیز متمرکز بر آن بود و هم اکنون در روز پنجم نیز در حال پیگیری است.

ناظران برقراری نشست‌های نگارش و استمرار این را دلیلی بر پیشبرد مذاکرات می‌دانند؛ اما در مقابل موارد قرار گرفته در پرانتز ـ که ظاهراً چشمگیر است ـ گواه اختلافات متعددی است که کار را برای رسیدن به توافق نهایی دشوار می‌کند و در این شرایط طرف غربی باید تصمیم‌ دشواری بگیرد و در قبال انعطاف عمل طرف ایرانی، از برخی خواسته‌های غیرمنطقی‌اش بگذرد.

در روز پنجم مذاکرات، طرفین مذاکره در حال مشورت داخلی بودند و عصر روز پنجم، هلگا اشمیت و عباس عراقچی با هم گفت‌و‌گویی دو ساعت و نیمه ‌داشتند. در روز ششم مذاکرات، نشست‌های کار‌شناسی در سایه دیدار محمدجواد ظریف و کا‌ترین اشتون برگزار ‌و روز هفتم نیز عراقچی و اشمیت برای نگارش ادامه توافق نامه رایزنی کردند و ظریف و اشتون نیز دیدارهایی داشتند.

در این میان، بیانات مقام معظم رهبری درباره نیاز برنامه هسته‌ای ایران و تأثیر اعلام این سیاست‌ها در روند مذاکرات با ۵+۱ از مسائلی است که گویا از امروز و در روند مذاکرات ارزیابی کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مسأله بسیار مهم ظرفیت غنی‌سازی را یکی از موارد اختلافی با طرف مقابل خواندند و افزودند: هدف آن‌ها این است که در موضوع ظرفیت غنی‌سازی، جمهوری اسلامی ایران را به ۱۰ هزار سو راضی کنند؛ البته نخست از ۵۰۰ سو و ۱۰۰۰ سو شروع کردند، که «۱۰ هزار سو محصول حدود ۱۰ هزار سانتریفیوژ از نوع قدیمی است که داشتیم و داریم»، در حالی که به گفته مسئولان مربوط، نیاز قطعی کشور، ۱۹۰ هزار سو است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی دیگر از سخنانشان تأکید کردند: البته ما به تیم مذاکره کننده کشورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم که آن‌ها به دست اندازی به حقوق کشور و ملت و کرامت ملت ایران، راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند داد.

ایشان مسأله تحقیق و توسعه در موضوع هسته‌ای را یکی دیگر از مواردی دانستند که باید قطعاً در مذاکرات رعایت شود و افزودند: یکی دیگر از موارد مهم که طرف مقابل، تکیه و حساسیت زیادی دارد، حفظ تشکیلاتی است که تخریب آن‌ها برای دشمن امکان پذیر نیست. آن‌ها درباره تأسیسات فردو می‌گویند، چون این تأسیسات قابل دسترسی و ضربه زدن نیست، بنابراین باید تعطیل شود که این سخن، خنده آور است!

در پایان روز هفتم مذاکرات، محمدجوادظریف از توافق طرفین بر سر ۵۰ درصد متن توافق جامع سخن به میان آورد و حتی برخی منابع غربی امروز صبح از توافق بر سر ۱۰۰ درصد کلیات متن توافق نامه نهایی و مذاکرات درباره جزئیات مورد اختلاف خبر دادند.

در روز هشتم سفر وزرای امور خارجه شش کشور طرف مذاکره با ایران به وین قطعی ‌و در روز هشتم مشخص شد که جان کری به همراه وزرای خارجه پنج کشور دیگر برای مذاکره راهی وین می‌شود و البته سرانجام مشخص شد، وزیر امور خارجه روسیه و احتمالاً وزیر امور خارجه چین به این مذاکرات نخواهند آمد و لاوروف نیز علت ‌سفر نرفتنش به وین را همراهی با پوتین عنوان کرده، هرچند برخی ناظران، علت واقعی را با اختلافات داخلی ۱+۵ بی‌ارتباط نمی‌دانند.

در روز نهم مذاکرات همزمان با نگارش برخی جزئیات پیش نویس توافق‌نامه نهایی و برگزاری نشست‌های دو و چند جانبه میان ایران، آمریکا، اتحادیه اروپا و آلمان، مشخص شد در این حضور وزرا، متن توافق نامه قطعیت نخواهد یافت و به واسطه پیشرفت نسبی مذاکرات علی رغم برخی اختلافات، قرار است مذاکرات در سطح بالاتری پی گرفته شود و در ‌‌نهایت اگر نیاز به تصمیم حتی در سطح بالاتری بود، وزرای خارجه به پایتخت‌هایشان بازگردند و در صورت دستیابی به نقطه نظرات نزدیک به هم، دوباره در واپسین روزهای ‌مانده تا بیستم جولای راهی وین شوند.

در این میان در روز دهم مذاکرات مصادف با یازدهم جولای و بیستم تیرماه و در فاصله ۹ روز تا به پایان ضرب الاجل شش ماهه و در شرایطی که ظاهراً نگارش متن نهایی توافق‌نامه در حال پیشرفت است، خبر‌ها درباره احتمال تمدید مذاکرات شدت گرفته و مشخصاً کنگره آمریکا در حال بردن مذاکره کنندگان آمریکایی به سمت این گزینه است؛ گزینه‌ای که هم مذاکره کنندگان ایران و هم طرف‌های غربی از جمله خود آمریکایی‌ها به عنوان گزینه مطلوبی از آن یاد نکرده‌اند.

در این میان، برخی ناظران گمان می‌کنند احتمال دارد اصرار بر تمدید مذاکرات توسط برخی نمایندگان کنگره یک تقسیم کار میان دولت و کنگره آمریکا بوده باشد و مذاکره کنندگان آمریکا با همین حربه در واپسین روزهای مذاکرات در پی امتیازگیری بیش از عقلانیت باشند و‌‌ همان بازی شاهین ـ قُمری را که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه هشدار داده بود، در پیش گیرند.

در روز یازدهم مذاکرات نیز نشست‌هایی میان طرف‌های ایرانی و غربی برگزار شد و در ‌‌نهایت اظهارنظرهایی منتشر شد که نشان می‌داد، شکاف‌های عمیق همچنان وجود دارد. با ورود جان کری به خاک اتریش، عملاً برگزاری نشست‌های دوجانبه و سه جانبه کلید خورد؛ نشست‌هایی که لزوماً به منزله نزدیک شدن به توافق نیست اما احتمال می‌رود به گرفتن تصمیمات سخت توسط طرف‌های غربی کمک کند.


2:47 بامداد دوشنبه- محمدرضا صادق مشاور رئیس جمهور در امور رسانه‌ای در گفت‌وگویی کوتاه با ایرنا درباره اهداف حضور دستیار اجرایی رییس جمهوری در کنار تیم مذاکره کننده هسته ای ایران گفت: آقای حسین فریدون درپی درخواست محمدجواد ظریف و برای انتقال نتایج مذاکرات تیم ایران با گروه 1+5 به ریاست محترم جمهوری در وین حضور یافته است.

2:12 بامداد دوشنبه- خبرگزاری فرانسه گزارش داد، لی بائو دونگ، معاون وزیر امور خارجه چین در وین در جمع خبرنگاران گفت:‌ ما از طرف‌های مذاکره‌کننده درخواست می‌کنیم ‌انعطاف‌پذیری و اراده سیاسی برای دستیابی به توافق جامع از خود نشان دهند.

00:58 بامداد دوشنبه- یک مقام بلندپایه وزارت خارجه آمریکا گفته، جان کری، وزیر خارجه، برای امضای توافق به وین نرفته بلکه برای آزمون اراده ایران برای ‌تصمیمات مهم است که به اتریش سفر کرده است.

وی که با شبکه خبری ان‌بی‌سی نیوز آمریکا گفت‌وگو می‌کرد، افزود: «کری بعداً پیشنهادهایی به اوباما درباره گام‌های بعدی مذاکرات خواهد داد‌».

یک مقام ارشد آمریکایی در وزارت خارجه با اشاره به اختلاف دیدگاه‌های ایران و کشورهای غربی درباره ظرفیت غنی‌سازی گفته ارقامی که ایرانی‌ها به طور علنی مطرح می‌کنند بسیار بالاتر از ظرفیت فعلی برنامه غنی‌سازی ایران است و ما به صراحت گفته‌ایم که برای رسیدن به توافق، باید برنامه فعلی آنها ‌محدود شود.

این مقام بلندپایه افزود: «اینکه ایران انتظار داشته باشد تمامی تحریم‌ها در جریان توافق هسته‌ای برداشته شود، غیرواقع‌بیانیه است. این تحریم‌ها مرتبط با تروریسم و حقوق بشر هستند که به طور خاص برای رفتارهای دیگر ایران در نظر گرفته شده‌اند‌».

00:33 بامداد دوشنبه- خبرگزاری فرانسه مدعی شده وزرای خارجه سفر کرده به وین، شهر میزبان مذاکرات هسته‌ای نتوانسته‌اند پیشرفتی در مذاکرات به وجود آورند. خبرگزاری فرانسه این نتیجه را بر اساس اظهارات ‌وزرای خارجه کشورهای انگلیس، فرانسه، آمریکا و آلمان گرفته است.

23:56- محمد جواد ظریف یکشنبه شب و در پایان دوازدهمین روز از مذاکرات وین 6‌ پس از دیدار و گفت‌و‌گو با همتایان آمریکایی و اروپایی خود در هتل کوبورگ در گفت و گو با خبرنگاران افزود: من امروز در پنج ساعت گذشته همه اعضای کشورهای 1+5 را ملاقات کردم و گفت و گوهای خوبی داشتیم. این دیدارها که در قالب گروهی به اتفاق خانم اشتون با سه کشور اروپایی و دوجانبه با آمریکا انجام شد و همچنین ملاقات های دوجانبه ای نیز با وزیران امور خارجه آلمان‌، فرانسه و انگلیس داشتیم همچنین ملاقات با مقام های چینی و روسی نیز انجام شد.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: در همه این ملاقات‌ها سعی کردیم با استفاده از فرصت حضور وزیران در وین تلاش کنیم تا روش‌های قابل توجه و نوگرایانه‌ای را برای حل معضلات باقی مانده و رفع موانع پیدا کنیم. چون هدفی که ما در برنامه مشترک اقدام ژنو تعیین کردیم کاملا مشخص است و آن اینکه برنامه هسته‌ای ایران باید ادامه پیدا کند و البته در کنار آن نگرانی‌ها درمورد هرگونه احتمال سوء استفاده از این برنامه نیز رفع شود. هدف ما هم همین است. اینکه راجع به مواردی به صورت یک جانبه پیش بینی‌هایی شود یا حد و مرزهایی تعیین شود، حتما به این کار کمکی نمی‌کند. ما امروز تلاش کردیم که راه‌های جدیدی را بررسی کنیم.

ظریف افزود: هنوز به توافقی نرسیده‌ایم اما بحث‌ها خیلی خوب بوده من احساس کردم که همه طرف‌ها با علاقه برای اینکه اگر امگان داشته باشد راهی پیدا شود برای آن تلاش می‌کنند و امیدواریم که همین جو با جدیت ادامه یابد. قرار است مذاکرات ادامه داشته باشد همانطوری که قبلا گفته بودیم حضور وزرا در وین قسمتی از کار بود و پایان کار نیست و ما از صبح فردا کار را ادامه می‌دهیم.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: ممکن است آقای کری همچنان در وین حضور داشته باشند و گفت‌و‌گوهای ما ادامه داشته باشد اما سایر هیأت‌ها در‌‌ همان سطح مدیران سیاسی حضور دارند و به همراه بنده و خانم اشتون کار را ادامه خواهیم داد. یک هفته کار بسیار سنگین در پیش روی ما هست و من اعتقاد دارم که اگر همه با تمام توان خود به جای تعیین خطوط قرمز، تلاش کنند با هم فکر کنند باهم به نتیجه می‌رسم.

ظریف در پاسخ به این سوال که بحث‌ها درمورد ظرفیت غنی سازی و تعداد سانتریفیوژ‌ها به کجا رسیده است گفت: بحث درمورد همه موضوعات ادامه دارد و درمورد همه موضوعات مذاکره و تلاش می‌کنیم تا راهی پیدا کنیم.

23:11- دیپلمات‌های غربی می‌گویند که وزیر خارجه آمریکا احتمالا روز دوشنبه هم در وین خواهد بود.

23:04- وزیر خارجه آمریکا پس از دیدار با همتای ایرانی خود گفت: گفت‌وگوهای خوبی داشتیم، اما هنوز در آغاز کار هستیم.

جان کری که دیدارش با آقای محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران حدود 2 ساعت به طول انجامید، پس از این دیدار به هتل ماریوت محل اقامت هیات آمریکایی رفت.

22:45- وزیر امور خارجه انگلیس پس از دیدار با محمد جواد ظریف و هنگام خروج از هتل کوبورگ وین افزود: در مذاکرات به نتیجه مشخصی نرسیدیم.

وی با بیان اینکه ایران باید ثابت کند که برنامه هسته ای اش صلح آمیز است، گفت: هنوز نتوانسته‌ایم مشکل را حل کنیم و مذاکرات پیشرفتی نداشته است اما تا رسیدن به توافق، مذاکرات را ادامه می دهیم. این که امروز وزیران امور خارجه برای مذاکره به وین آمدند، خیلی خوب بود.

وزیر امور خارجه انگلیس در پاسخ به پرسشی درباره تمدید زمان مذاکرات پس از موعد بیستم جولای (29 تیرماه) بر اساس توافق ژنو گفت: در مورد تمدید مذاکرات هنوز زود است حرفی بزنیم. طرفین بر دستیابی به توافق تا بیستم جولای تمرکز دارند اما شکاف‌های عمیقی هنوز وجود دارد که باید با ادامه گفت‌و‌گوها برطرف شود.

22:30- مایکل مان، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که کاترین اشتون از سفر وزرای خارجه 1+5 به وین برای شرکت در مذاکرات هسته‌ای ایران خوشحال است.

وی افزود: امروز فرصتی برای وزرای خارجه 1+5 بود تا با هم مشورت کنند و با آقای ظریف درباره موضوعات هسته‌ای گفت‌وگو کنند.

22:09- خبرگزاری رویترز جان کری وزیر امور خارجه آمریکا و فرانک والتر اشتاینر وزیر امور خارجه آلمان روز یکشنبه پس از دیدار دوجانبه در وین در حاشیه مذاکرات ایران و 1+5 بار دیگر بر روابط آمریکا و آلمان به عنوان یک روابط استراتژیک تأکید کرد و با رد هر گونه سردی روابط پس از بحران جاسوسی میان دو کشور گفت: ما همکاری‌های سیاسی با یکدیگر داریم و دوستان بسیار خوبی هستیم.

کری گفت: مهم‌ترین بخش گفت‌وگوی ما به موضوع ایران، سوالاتی که در این باره پرسیده خواهد شد، مسیر پیش روی ما در این مذاکرات مربوط می‌شد.

همچنین وزیر امور خارجه آلمان با تأکید بر اینکه روابط دو کشور لازم و ضروری است، گفت: آلمان و آمریکا برای حل درگیری‌ها در افغانستان، خاورمیانه و بن بست‌ هسته‌ای ایران همکاری می‌کنند.

وزرای خارجه آلمان و آمریکا پس از ورود به وین ظهر امروز یکشنبه به وقت اتریش با یکدیگر دیداری دو جانبه، درباره مسأله هسته‌ای ایران و روند مذاکرات هسته‌ای داشتند.

21:58- محمدجواد ظریف پس از دیدار با وزرای کشورهای آلمان، انگلیس و فرانسه، دیدار جدگانه‌ای با جان کری وزیر خارجه آمریکا برگزار کرد و درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو کرد. این دیدار به منظور پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران و پس از ملاقات ظریف با وزیران خارجه سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) انجام شده است.

وزیر خارجه ایران همچنین دیدار جداگانه‌ای با ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلستان داشت.

21:38- بی‌بی‌سی گزارش داد، «لوران فابیوس» و «فرانک والتر اشتاین مایر» وزرای خارجه فرانسه و آلمان پس از مذاکره با دیگر همتایان خود در پایتخت اتریش، وین را به مقصد کشورهای متبوعه خود ترک کردند. وزیر خارجه آلمان در راه فرودگاه، به تمایل خود برای تماشای بازی امشب تیم ملی فوتبال کشورش در کنار خانواده اشاره کرد.

19:25- اختلافات بر سر متن توافق نهایی ایران و کشورهای 1+5 و بحران جاسوسی آمریکایی ها از آلمان آنقدر زیاد نبود که حواس وزیران خارجه را از فینال جام جهانی فوتبال در برزیل دور کند. پیش از همه، جان کری وزیر خارجه آمریکا در دیدار دوجانبه در هتل کوبورگ با فرانک والتر اشتاین مایر درهتل کوبورگ برای تیم ملی آلمان آرزوی موفقیت کرد و گفت: امیدوارم قهرمان شوید.

محمد جواد ظریف هم پیش از شروع رسمی دیدار و رایزنی های خود با سه وزیر اروپایی چند دقیقه با اشتاین مایر درباره فینال جام جهانی فوتبال گفت و گو کرد. وزیر خارجه ایران حضور تیم ملی آلمان در فینال جام جهانی فوتبال را به اشتاین مایر تبریک گفت و برای این تیم آرزوی موفقیت کرد.

19:02- در دیدار وزیر خارجه ایران با وزرای خارجه با حضور فرانسه، آلمان و انگلیس، در اقدامی غیرمنتظره، حسین فریدون دستیار ویژه رئیس جمهور کشورمان نیز حضور دارد. قرار است برادر و دستیار ارشد رئیس‌جمهور در ادامه مذاکرات هیات ایرانی را همراهی کند.

18:54- رایزنی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران با سه وزیر خارجه اروپایی از دقایقی پیش در هتل کوبورگ وین آغاز شد. رفع اختلاف ها در زمینه متن توافق جامع موضوع اصلی دیدار لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان و ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلیس با ظریف است.

16:02- ویلیام هیگ وزیر امور خارجه انگلستان به منظور شرکت در ششمین دور مذاکرات ایران و 1+5 درباره راه‌حل جامع هسته‌ای (برنامه اقدام مشترک جامع) وارد وین پایتخت اتریش شد. وزیر خارجه انگلیس هنگام ورود در صفحه توئیتر خود نوشت: شکا‌ف‌های قابل توجهی در مواضع دو طرف در مذاکرات هسته اى ‌مانده است.

15:36- محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در توئیتر خود تصریح کرد ‌ما می‌توانیم این بار تا یکشنبه آینده تاریخ ساز شویم. اعتماد یک خیابان دو طرفه است. برای رسیدن به توافق، نگرانی تمامی طرفین باید در نظر گرفته شود. ما وارد بازی مقصرسازی نخواهیم شد. این سبک و شیوه من نیست. من در تلاش خالصانه برای رسیدن به توافق شرکت می‌کنم و ‌هم خواهان رفتاری مشابه هستیم.

14:27- لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه و فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان برای شرکت در مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 وارد وین شدند. ورود فابیوس به وین در شرایطی است که بنا به گزارش‌های منتشره، دولت فرانسه از جمله طرف‌هایی است که دارای سرسخت ترین مواضع بر سر برنامه هستة‌ای ایران است.

13:44- وزیر خارجه آمریکا که برای دیدار با همتایان اروپایی و همچنین ایرانی خود و شرکت در مذاکرات توافق نهایی و جامع هسته‌ای به وین، پایتخت اتریش، سفر کرده است با حضور در میان خبرنگاران گفت: «اختلافات قابل ملاحظه‌ای بین ایران و شش قدرت جهانی در مذاکرات هسته‌ای ‌وجود دارد و می‌خواهیم ببینیم که آیا پیشرفت ممکن است یا خیر. بسیار حیاتی است که مطمئن شویم ایران به سمت ساخت بمب هسته‌ای نرفته و برنامه آنها صلح‌آمیز است».

13:25- واشنگتن‌پست در مطلبی با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 نوشت که ممکن است حل این مسأله خاص بین ایران و آمریکا به حفظ عراق کمک کند.

در این مطلب آمده است که یک ضرب‌المثل عربی وجود دارد که بر اساس آن «یک مشکل زمانی حل می‌شوند که سخت‌تر شود».‌ با ارجاع به این عبارت می‌توان گفت که پیشرفت داعش در عراق همزمان با اینکه تهدیدی را متوجه آمریکا می‌کند، انتخاب‌های پیش‌روی آن‌ها را نیز شفاف‌تر می‌کند. در حال حاضر پرسش مطرح پیش‌روی ایران و آمریکا نه نفس همکاری (با یکدیگر) بلکه چگونگی همکاری با یکدیگر است. در این وضعیت و به علت دهه‌ها بی‌اعتمادی متقابل، ارتباطات بین این دو کشور به واسطه توافقنامه جامع هسته‌ای (می‌تواند) به شدت تسهیل می‌شود. برای ایران، از هم پاشیدن عراق و ایجاد یک دولت تکفیری در حکم یک فاجعه است. در این وضعیت ایران با دو گزینه حمایت از دولت عراق و شیعیان متحد خود و یا تلاش برای تشکیل یک عراق فدرال که تمامی اقوام در مسئولیت‌ها و منافع دولتی شریک هستند، روبه‌روست.

این در حالی است که ایران و آمریکا منافع مشترکی را در عراق و افغانستان دارند. شبکه اطلاعاتی ایران، ماهیت مذهبی، نفوذ سیاسی، تاریخ و جغرافیای آن به تهران یک نقش عمده و پررنگ را در هر دوی این کشورها داده است. در همان زمان نیز، قدرت نیروی هوایی آمریکا، نیروهای ویژه‌، مشاوران نظامی، تاریخ اخیر آن و پایبندی آن برای ‌هدر ندادن جان و مالی (آمریکایی) که در هر دو این کشورها سرمایه‌گذاری شده است، متضمن ایفای یک نقش عمده از سوی آمریکا در این ماجراست. هرچند برخی گفت‌وگوهای مستقیم و سطح پایین در مورد عراق بین ایران و آمریکا) صورت گرفته است، با این حال پیش از آنکه دو کشور توافق کنند بر سر این موضوع مذاکراتی مداوم داشته باشند،‌ باید مذاکرات هسته‌ای حل و فصل شود.

هر دو طرف ‌آشکارا متعهد به انجام بیشترین تلاش خود برای دستیابی به یک توافق (جامع هسته‌ای) تا بیستم جولای هستند و یک توافق خوب (هم‌اکنون) در دسترس قرار دارد. به رغم انتظار بسیاری از ناظران، پیشرفت‌های چشمگیری حاصل شده است. ایران تاکنون اغلب تقاضاهای شش قدرت را برآورده کرده ‌و طرف‌ها در حال کار ‌روی تعیین یک چهارچوب زمانی عملی برای ایران به منظور تطابق با محدودیت‌های (تعیین شده بر) برنامه اتمی خود آن هم تحت نظارت بسیار گسترده آژانس و اجرای دقیق پادمان است.

شکست مذاکرات ـ که همچنان امری محتمل است ـ شبح نزاع نظامی را بر می‌انگیزد و منجر به شکست ائتلافی بین‌المللی خواهد شد که ایران را به سر میز مذاکره آورد. چنین امری حتی ارتباطات دو طرفه را نیز غیرممکن می‌کند، زیرا دو طرف همدیگر را مقصر جلوه می‌دهند. همچنان که ائتلاف ایجاد شده از سوی آمریکا از هم فرو می‌پاشد، ایران ممکن است در ایجاد روابط سیاسی و تجاری خود با روسیه، چین و اروپای غربی موفق شود.

شکست مذاکرات همچنین امید‌های موجود به دولت حسن روحانی رئیس جمهوری ایران را تضعیف کرده و می‌تواند به برکناری رهبران ایرانی منجر شود که تلاش داشتند دوران جنجالی احمدی‌نژاد را پشت سر بگذارند. یک رابطه نوین راهبردی بین ایالات متحده و ایران به نظر غیرممکن و پرخطرناک می‌آید، با این حال این امر مورد نیاز و به نفع طرفین است. در حالی که ائتلاف این دو کشور غیر قابل تصور و ناممکن است، اقدامات موازی که به صورت متقابل اطلاع‌رسانی شده باشد برای آن‌ها ضروری است.

در اینجا یک ضرب‌المثل عربی دیگر نیز مطرح می‌شود؛ «در معبر باریک، برادر و یا دوستی وجود ندارد». در واقع، همچنان که ما وارد یک عصر نوین از منازعات خاورمیانه می‌شویم، مسیر و معبر باریک و ترسناک است و ایالت متحده مجبور خواهد شد ‌با بسیاری از طرف‌های عجیب و غریبی همکاری کند. اما در صورت انعقاد یک توافق هسته‌ای درست و با وجود تصمیمات راهبردی از سوی تهران و واشنگتن، راهی برای پیشرفت وجود خواهد داشت.

13:05- مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون دقایقی پیش به جمع خبرنگاران منتظر در خیابان پیوست و با آنها گفت و گو کرد. او در پاسخ به اینکه آیا در 29 تیر توافق حاصل و یا مدت مذاکرات تمدید می شود گفت: هیچ چیز معلوم نیست. همه چیز به ملاقات‌های امروز بستگی دارد.

12:53- ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه امریکا، دقایقی پیش ویلیام برنز و وندی شرمن را از هتل کوبورگ به هتل ماریوت برد تا با جان کری دیدار کنند. این دو پس از گرفتن عکس‌های خبری، پشت درهای بسته به گفت‌و‌گو نشستند.

12:13- وزیرخارجه آمریکا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از ظهر(۱۱:۰۰ به وقت محلی) در وین دیدار می‌کنند.

11:45- سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای با تشریح مذاکرات فشرده بین ایران و 1+5 در وین گفت: زمان به سرعت می گذرد با این حال ما هنوز در موقعیتی نیستیم که جمع بندی کنیم که آیا امیدی به رسیدن به نتیجه هست یا نیست‌ و هنوز زود است و نمی‌توانیم قضاوت کنیم. وی افزود: اختلافات کماکان در موضوعات مهم وجود دارد.

• اینکه چگونه و با چه ترتیباتی می توانیم ظرفیت غنی سازی خودمان را افزایش دهیم تا به سطح نیازهای واقعی برسیم، مسائلی است که اکنون در حال مذاکره درباره آن هستیم؛ و این یکی از سخت ترین قسمت‌های مذاکره است و با توجه به حساسیت موضوع غنی سازی و ظرفیت و حجم آن، هنوز نتوانسته ایم به توافقی برسیم، ولی به تلاش خومان ادامه می دهیم و ناامید نیستیم ولی بیش از اندازه هم خوش بین نیستیم.

• عراقچی در خصوص اختلاف درباره تعداد سانترفیوژ بین طرفین، اظهار داشت: این عددها ما را دچار سوء‌تفاهم نکند؛ ما به غیر از عدد در خصوص زمان هم صحبت می کنیم؛ لذا اینکه چه میزان غنی سازی در چه مقدار زمان صورت بگیرد، موضوع مذاکره است. راه حل‌ها و گزینه‌هایی را پیشنهاد داده ایم و معتقدیم که اگر نیت واقعی برای رسیدن به توافق باشد می توان از این راه حل‌ها استفاده کرد.

• در خصوص آب سنگین اراک هنوز توافق حاصل نشده و پیشنهادی که ما دادیم این است که با ایجاد برخی تغییرات فنی، نگرانی هایی را که معمولا یک رآکتور آب سنگین دارد کاهش دهیم؛ و در حقیقت با انجام تغییرات فنی میزان پلوتونیومی را که در سوخت مصرف شده به حداقل ممکن کاهش دهیم که نگرانی‌ها برطرف شود. پیشنهاد ما کاملا معقول، جدی و متعادل است و در مقابل این، پیشنهادهای دیگری هم ارائه شده که هنوز کارشناسان فنی در حال بررسی این پیشنهادها هستند.

• دوره زمانی یکی از موضوعات مورد اختلاف ماست، که خیلی طبیعی است که در خصوص محدودیتهایی که اعمال خواهد شد، طرفهای مقابل ما طرفدار فواصل طولانی تری هستند؛ ولی ما فاصله های معقول‌تری را پیشنهاد کردیم و در این خصوص بحث های ما ادامه دارد. توافق ژنو می گوید که پرونده ایران پس از طی دوره زمانی گام نهایی به حالت عادی باز‌خواهد گشت، و برنامه هسته‌ای ایران هم مشابه برنامه هسته ای هر کشور عضو ان پی تی خواهد بود. این اصلی است که در ژنو درباره آن توافق شده است.

• تعطیلی مجتمع فردو اصلا در دستور کار نیست و این را هم قبلا پذیرفته اند که فردو به کار خودش ادامه خواهد داد، و اینکه چه کارکرد و فعالیتهایی در فردو انجام می‌شود، در دستور مذاکرات قرار دارد.

• وقتی درباره هرکدام از موضوعات توافق شود، احتیاج داریم که دستورالعمل اجرایی برای آن تهیه کنیم که خود آن نیز با اختلاف نظرهای گسترده ای همراه خواهد بود. ما ظرف هفته آینده کار بسیار مفصل و پیچیده‌ای ‌در پیش داریم ؛ حتی وقتی که در‌باره یک موضوع توافق شود آنگاه زمان آن است که درباره جزئیات آن مذاکره شود تا درباره آن توافق شود. دراین مرحله منتظر هستیم تا در خصوص موضوعات کلان توافق شود.

• فقط در وین درباره موضوع هسته ای مذاکره می‌کنیم‌ و هیچ موضوع دیگری در دستور کار ما نخواهد بود.

• 5+1 شش کشور بزرگی هستند با اهداف و دستور‌العمل‌های سیاست خارجی متفاوت، ولی وقتی در قالب 5+1 با ما صحبت می کنند ما انتظار صدای واحد از آنها داریم قطعا اختلافات داخلی خودشان را دارند، ولی اینکه آنها را چگونه حل می‌کنند به ما ارتباطی ندارد و ما امیدوار هستیم که اگر اختلاف نظرهایی دارند، آنها را در جلسات بین خودشان حل کنند؛ ما منتظریم که با صدای واحد 5+1 مواجه باشیم و با دیدگاه واحد آنها مذاکره بکنیم. اختلافات داخلی را خودشان به هر ترتیبی که می دانند حتما رفع خواهند کرد.

• عراقچی در خصوص اینکه اگر طرف مقابل سقف خواسته‌هایش را بالا ببرد و مذاکرات شکست بخورد، گفت: وضعیت کاملا روشن است، اگر مذاکرات شکست بخورد طبیعتا ما به وضعیت قبل از مذاکرات و قبل از توافق ژنو برمی گردیم و برنامه های ما مجددا آغاز خواهد شد؛ طبیعتا تحریم های آنها هم مجددا از سر گرفته خواهد شد. این البته سناریویی نیست که شاید مطلوب هیچ کس نباشد، طرف‌های غربی ما به خوبی می دانند که برگشت به حالت سابق چه تبعاتی خواهد داشت و چه اثراتی دارد؛ بخصوص در منطقه ای که شما هم اشاره کردید که به اندازه کافی از پیچیدگی ها و دشواری ها و تنش های مختلف برخوردار است؛ تشدید تحریم های ایران خوب مسلما هیچ کمکی به مسائل منطقه نخواهد کرد؛ این سناریویی هست که هیچ کس دوست ندارد محقق شود همانطور که اشاره کردم اجازه بدهید که ما دیپلمات ها کماکان امیدوار باشیم که مذاکرات شکست نخواهد خورد و مذاکرات را به سرانجام می‌رسانیم ولی طبعا برای هر سناریویی در صورت شکست مذاکره هم آمادگی داریم.

11:20- «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران، در مصاحبه با شبکه آمریکایی «ان بی سی» تصریح کرد: ایران به دنبال تسلیحات هسته‌ای نیست. ما هیچ نفعی در گسترش سلاح هسته‌ای نداریم و گفت که کشور ایران تمامی گام‌های لازم را برای متقاعد کردن جهان برمی‌دارد که ایران به دنبال تسلیحات هسته‌ای نیست. ما به هرآنچه ‌به جامعه جهانی تضمین دهد که ما به دنبال تسلیحات هسته‌ای نیستیم، متعهدیم زیرا ما به دنبال تسلیحات هسته‌ای نیستیم. ما نفعی در گسترش سلاح‌های هسته‌ای نمی‌بینیم.

وزیر خارجه ایران در پاسخ به مجری برنامه که گفت برای چه نفعی در داشتن سلاح‌های هسته‌ای نمی‌بینید، زیرا شما یک کشور شیعه هستید و کشورهای سنی که با شما خوب نیستند، شما را احاطه کردند، پاسخ داد که اینها همه محاسبات اشتباه است که یک کشور شیعه به دنبال گسترش تسلیحات هسته‌ای برای محافظت از خود در مقابل همسایگان سنی است. ما باید به راه خود ادامه دهیم تا همسایگانمان را متقاعد کنیم که ما می‌خواهیم در صلح و آرامش با آنها زندگی کنیم. سیاست جغرافیایی‌ این واقعیت که ما بزرگتر شده‌ایم، این حقیقت که منابع انسانی ما بسیار پیشرفته‌تر از همسایگان ماست، تمامی اینها به ما زمینه‌های ذاتی قدرت می‌دهد که ما نیازی به تقویت دیگر قابلیت‌های خود نداشته باشیم.

وزیر خارجه کشورمان، اصل بازدارندگی هسته‌ای را «دیوانگی» خواند و گفت که پاکستان به واسطه اینکه تسلیحات هسته‌ای دارد، قوی‌تر از ایران تلقی نمی‌شود. این واقعیت که همه در جامعه بین‌الملل بر این باورند که انهدام قطعی متقابل کاملاً دیوانگی است. این شیوه‌ای است که آمریکا، روسیه و دیگران از طریق احتمال تخریب یکدیگر به دنبال صلح و امنیت هستند.

ظریف ضمن تأکید بر اینکه سلاح‌های هسته‌ای به امنیت کشور دارنده این سلاح‌ها کمکی نمی‌کند، گفت: اعتقادی ندارم که نیازی به تلقین این مفهوم باشد که سلاح‌های هسته‌ای به ایمنی کشورها کمک می‌کند. آیا این سلاح‌ها به ایمنی پاکستان کمک کرد. آیا این سلاح‌ها به ایمنی اسرائیل کمک کرد؟ آیا به ایمنی آمریکا کمک کرد. آیا به ایمنی روسیه کمک کرد. تمامی این کشورها حساس هستند. هم‌اکنون‌ ما دلیل و مدرک داریم که سلاح‌های هسته‌ای یا مقادیری از قدرت نظامی، شما را امن نمی‌کند؛ بنابراین، ما باید در یک نمونه (پارادایم) متفاوت زندگی کنیم و این چیزی است که ما می‌خواهیم.

11:15- قرار است وزرای خارجه آلمان، فرانسه و انگلستان نیز تا ظهر امروز (یکشنبه) وارد وین پایتخت اتریش شوند. «لی بائودونگ» معاون وزیر خارجه چین، قرار است بعدازظهر امروز (یکشنبه) به مذاکرات جاری در وین بپیوندد.

11:10- آسوشیتدپرس گزارش داد: جان کری، وزیر خارجه آمریکا به همراه وزیران خارجه فرانسه، آلمان و انگلیس امروز در حالی به مذاکرات وین ملحق می شوند که فرصت زیادی تا پایان مهلت دوره اول مذاکرات بیستم جولای(29 تیر) ‌نمانده است و هنوز در برخی موضوعات مهم اختلاف نظر وجود دارد. به نظر می رسد ایران و کشورهای 1+5 برای تمدید زمان مذاکرات آماده می شوند.

یک مقام آمریکایی شب گذشته به خبرنگاران در وین گفت ایران از مواضع «نامناسب و غیرکاربردی» خود در مذکرات با گروه 1+5 کوتاه نیامده است. وی گفت، در نظر گرفتن تمدید مذاکرات هسته ای ایران فراتر از بیستم جولای (29 تیرماه) بدون شاهد بودن پیشرفت چشمگیر در موضوعات کلیدی، دشوار است.

11:00- روزنامه واشنگتن پست با اشاره به حضور جان کری در وین گزارش داد که احتمال تمدید مذاکرات وجود دارد و در این باره افزود: جان کری وزیر خارجه آمریکا و دیگر مقامات در وین جمع شده‌اند و برای حصول توافق جامع با یک مهلت مشخص مواجه هستند. به هر حال ایران و قدرت‌های جهانی به نظر می‌رسد مذاکرات را تمدید کنند و اجازه دهند زمان بیشتری برای مذاکرات صرف شود.

10:54- محمدجواد ظریف عصر امروز در وین با جان کری، وزیر خارجه آمریکا که برای گفت‌وگو و شرکت در مذاکرات ایران و 1+5 به اتریش سفر کرده است، دیدار و گفت‌وگو می‌کند. قرار است وزیر امور خارجه امروز در دیدارهای چندجانبه و دوجانبه با وزیران خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان نیز گفت‌وگو و تبادل نظر کند.  همچنین قرار است ظریف عصر امروز با لی، معاون وزیر خارجه چین و احتمالا سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز مذاکراتی داشته باشد.

10:40- وزیر امورخارجه آمریکا، ساعتی پیش وارد وین شد تا به مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) بپیوندد. دیپلمات‌های غربی اعلام کردند که ورود وزرای خارجه گروه 1+5 به مفهوم نزدیک شدن مذاکره‌کنندگان هسته‌ای به توافق جامعه هسته‌ای نیست و از آنجاییکه شکاف میان طرفین مذاکرات چشمگیر است، امکان دارد با توافق طرفین، مذاکرات برای یک دوره دیگر تمدید شود.