بهروز نعمتی هر چند نخستین تجربه نمایندگی مجلس شورای اسلامی را سپری میکند اما تحرک و حضور پررنگ در صحن علنی و فراکسیون اکثریت سبب شد تا او اینک در کنار با تجربهها و بزرگان مجلس در ترکیب هیأت رئیسه باشد.
به گزارش ایران، نماینده مردم اسدآباد در مجلس و سخنگوی سابق فراکسیون رهروان ولایت در انتخابات سومین سال مجلس نهم به ترکیب هیأت رئیسه راه یافت و به عنوان سخنگوی این هیأت انتخاب شد. او در این گفتوگو از عملکرد فراکسیون رهروان ولایت دفاع و تأکید دارد که آرای مهرداد بذرپاش و الیاس نادران در انتخابات هیأت رئیسه نه تشکیلاتی بلکه رفاقتی است. نعمتی درباره ترکیب مجلس دهم هم پیشبینی میکند که تندروها بیشتر ریزش میکنند و مجلس آینده مجلس اعتدالیون خواهد بود.
آقای نعمتی! روابط بین دولت و مجلس در یک سال گذشته را چگونه ارزیابی میکنید؟روابط بین دولت و مجلس روند روبه رشدی داشته است. نزدیکیهایی که در فکر و عمل بین دو قوه وجود دارد آنها را به سمت همکاری بیشتر هدایت میکند تا از ناحیه این همافزایی، مشکلات موجود کشور در مسیر حل و فصل بیفتد. بعد از یک دوره پرتنش میان دو قوه، مجلس خودش را پیدا کرده و دولت هم با اتخاذ رویکرد عقلانی تعامل خوبی با مجلس دارد. در دولت قبل اکثریت نمایندگان، ناراضی از عملکرد دولت بودند و تنها یک عده محدود طرفدار آن بودند و این رابطه الان برعکس شده و اکثریت مجلس از عملکرد دولت رضایت دارند. این شاید به خاطر همان نگاه تعاملی از سوی دولت باشد چرا که بسیاری از اعضای کابینه و شخص رئیس جمهوری سابقه حضور در مجلس را دارند.
با وجود این تحلیل مثبت، صداهای مخالفی از بهارستان شنیده میشود که عمدتاً خود را در قالب سؤال از وزرا، تذکرات به دولتمردان و تهدید به استیضاح نشان میدهد. اخیراً آقای انصاری معاون پارلمانی رئیس جمهوری خبر داده بود که تعداد سؤالات نمایندگان از وزرا از مرز 800سؤال گذشته است. شما چه تحلیلی از این حجم بالای سؤالات دارید؟سؤال، استیضاح، تذکر و تحقیق و تفحص، حق نمایندگان است اما افراطهایی هم در استفاده از این حق دیده میشود که به نظر من دو دلیل دارد؛ یکی اینکه بعضی وزرا ارتباط خوبی با نمایندگان ندارند و کمتر با مجلسیها نشست و برخاست دارند. عامل دوم البته سیاسی است. عدهای در انتخابات سال گذشته با همه امکانات و امتیازاتی که در اختیار داشتند، نتوانستند پیروز شوند. حالا میخواهند ابراز وجود کنند و نشان دهند که اصطلاحاً آنها هم دور میز هستند. آنها برای ماندن در قدرت به هر ابزاری متوسل میشوند، خواه نطقهای تند باشد یا استیضاح. با این حال تعارف نداریم قدرت در جمهوری اسلامی از آن مردم است و وقتی میبینند مردم نسبت به آنها اقبالی ندارند، سر و صدا میکنند. از آنجایی که سایتها و روزنامههایی هم در اختیار دارند و بعضی مجموعهها هم آنها را همراهی میکنند، صدای آنها در بیرون مجلس هم انعکاس مییابد.
این افراد هر چند در اقلیت هستند ولی ابزارهایی مانند تریبون مجلس را در اختیار دارند فکر نمیکنید این نوع از سیاستورزی بر روابط بین دولت و مجلس سایه بیندازد؟نه سایه نمیاندازد. هم دولت عاقل است و هم کلیت مجلس.
به هر حال این اقدامات انعکاس بیرونی و بازتاب رسانهای دارد. هیأت رئیسه مجلس یا رؤسای فراکسیونها در مهار تندرویها نباید جدیت بیشتری داشته باشند؟من اشاره کردم که مردم تکلیف قدرت را روشن میکنند. آنها در انتخابات، جهتگیریها و مطالبات خود را بیان میکنند و بر اساس تقاضاهای خود و برنامههای گروههای مختلف به یک جریان یا فرد رأی میدهند. بعد از آن اکثریت و اقلیت باید شأن و جایگاه خود را بدانند. دولت اکثریت دارد و بر اساس قانون حق دارد وزیران و مدیران خود را انتخاب کند و سلیقه و شیوه مدیریتی خود را پیاده کند کما اینکه در دوره گذشته هم همین اتفاق افتاد و بر اساس سلیقه دولت کسانی وارد مسئولیتها شدند که هیچ گونه سابقه مدیریتی نداشتند. بنابر این مسئولیتها و اختیارات هر قوهای مشخص است منتها در این میان چیزی که آزاردهنده است، این است که برخی قواعد بازی را یا بلد نیستند یا عمداً رعایت نمیکنند.
البته گفته میشود انفعال فراکسیون اکثریت هم یکی از دلایل اصلی تحرکات آنهاست؟فراکسیون اکثریت کار خودش را انجام میدهد. به هنگام معرفی وزرا و رأی اعتماد اکثریت مجلس و فراکسیون با تمام قدرت وارد شد و از دولت و وزرای آن دفاع کرد. رئیس و برخی اعضای مرکزی فراکسیون رهروان از کلیت برنامههای دولت در مجلس دفاع کردند. در ماجرای سؤال از وزیر خارجه در مجلس، بنده از آقای ظریف دفاع کردم به گونهای که نماینده سؤال کننده قانع شد. در سؤال از آقای زنگنه هم همین اتفاق افتاد. فراکسیون زمانی که باید ورود پیدا کند، وارد میدان میشود و جواب خوبی هم گرفته است. یک جاهایی هم البته ممکن است محدودیتها یا ضعفهایی هم باشد.
در انتخابات هیأت رئیسه مجلس هم فکر میکنید فراکسیون اکثریت جواب خوبی گرفت؟بله همین الان 9 نفر از اعضای هیأت رئیسه مجلس عضو فراکسیون رهروان هستند.
این 9 نفر از قبل هم بودند.بالاخره ما اکثریت را در هیأت رئیسه داریم. ضمن اینکه در بعضی موارد بالاخره رفاقتها، لابیها و رایزنیهایی که برخی انجام دادند، مؤثر بود. یکی از همین دوستان بالغ بر 10 بار به من مراجعه کرد تا به او رأی دهم. این لابیها تأثیر دارد.
یعنی معتقدید رأی آقای بذرپاش (167 رأی) یا آقای الیاس نادران (134 رأی) تشکیلاتی نبود؟قطعاً رأی تشکیلاتی نیست بلکه رأی رفاقتی است. بعضیها بالاخره یک وزنی در مجلس دارند مانند آقای نادران. برای ارزیابی آرای اصلی و وزن فراکسیونها در مجلس باید به آرای آقای لاریجانی مراجعه کنید. زمانی که ایشان و آقای حدادعادل برای ریاست کاندیدا شدند، وزن دو فراکسیون در آنجا مشخص شد.
آرای آقای لاریجانی در این دور از انتخابات هیأت رئیسه که کمتر شد.نه کم نشد. آقای لاریجانی آرایش نسبت به دور اول بیشتر شده است. آقای لاریجانی در دور اول و در رقابت با آقای حدادعادل 173 رأی آورد. ولی در دور اخیر 187 رأی آورد.
منتقدان دولت رایزنیها و میانجیگریهای هیأت رئیسه درخصوص سؤالات و استیضاحها را نوعی «مدیریت» از سوی آقای لاریجانی میخوانند. نظر خود آقای لاریجانی در این باره چیست؟اصلاً اگر مدیریت هم باشد، مگر اشکالی دارد؟ همه مجموعهها احتیاج به مدیریت دارند. مجلس با این همه تفاوت سلایق را مگر میشود مدیریت نکرد. اتفاقاً این حسن مدیریت آقای لاریجانی است که توانسته هم مجلس را اداره کند و هم بین دو قوه تعامل خوبی برقرار کند. به هر حال ممکن است نمایندهای احساس کند اگر از وزیر سؤال کند، به نفع مملکت است.
در همان زمان یک نماینده دیگر ممکن است این نگاه را نداشته باشد. طبیعی است که باید در اینجا رایزنیهایی انجام شود. وقتی رهبری با شفافیت تمام میگویند که با تمام قدرت از دولت حمایت میکنم، خوب این حجت است. اما برخی چون قدرت را از دست دادهاند و احساس میکنند تتمه این قدرت را نیز از دست خواهند داد، برای حفظ آن از هر ابزاری استفاده میکنند. اما همه ما باید بپذیریم که قدرت توسط رأی مردم تعیین میشود و لذا همه پذیرای این نسیم خوش دموکراسی باشیم.
در هیأت رئیسه مصلحتسنجیهایتان براساس چه شاخصهایی است؟ مثلاً در همین داستان استیضاح وزیر علوم چه مصلحتهایی باعث شد تا خود آقای لاریجانی میانجیگری کنند؟آقای لاریجانی آدمی است که وقتی به یک موضوعی براساس تکلیف برسد، آن را انجام میدهد. بحث ما این است که مشکلاتی که در کشور وجود دارد باید اولویتبندی شود. مثلاً اشتغال ما در بدترین شرایط است، تورم با وجود همه زحماتی که کشیده میشود، هنوز بالاست، رکود و برخی مشکلات اجتماعی هنوز وجود دارد. تا زمانی که این مشکلات وجود دارد، چرا باید با طرح استیضاح وزیر علوم- که البته ممکن است اشتباهاتی هم داشته باشد- به جامعه التهاب ببخشیم. وقتی میدانیم در بخش اقتصاد و فرهنگ مشکل داریم، چرا یک موضوع خارج از اولویت را برجسته کنیم. به این خاطر است که هیأت رئیسه یا شخص رئیس مجلس وارد موضوع میشود. علاوه بر این توصیهها و منویات رهبر معظم انقلاب هم محور برجسته دیگری است که در مصلحتسنجیهای هیأت رئیسه به آن توجه میشود.
با همه اینها به نظر میرسد بخشی از دلایل تعدد سؤالات و تذکرات به دولت به آییننامه داخلی مجلس و برخی ابهامهای آن برمیگردد. هیأت رئیسه در این ارتباط برنامهای ندارد؟بله در آییننامه خلأهایی داریم و کمیسیون آییننامه هم دارد روی این مسأله کار میکند تا نواقص را اصلاح کند. در آینده نزدیک این موضوع در دستور کار مجلس قرار میگیرد. اعتقاد ما این است که وزیر باید در چارچوب وظایفش پاسخگوی مجلس باشد. در بحث تذکرات هم نظرم این است که باید دستهبندی شود. ممکن است تذکر هم ارتباطی با وظایف دولتمردان نداشته باشد و لذا نباید طرح شود. برای اصلاح برخی ابهامات در آییننامه جمعبندیهایی صورت گرفته و ممکن است بعد از ماه رمضان در دستور کار قرار گیرد.
آقای نعمتی! این روزها خبرهای مختلفی از آغاز تحرکات انتخاباتی معطوف به مجلس دهم در بین برخی نمایندگان مجلس شنیده میشود. شما هم چنین تحرکاتی را شاهد بودهاید؟در شهرستانها فکر میکنم از یک سال پیش این تحرکات کلید خورده است. به نظر من اشکالی هم ندارد چون در نهایت مردم هستند که نظر میدهند و انتخاب میکنند. انتخابات خیلی هم مبتنی بر تبلیغات صرف و پر زرق و برق نیست. زمانی که همه چیز در اختیار یک طیف خاص بود و هیچ کس فکر نمیکرد که مثلاً آقای حسن روحانی رئیس جمهوری میشود، دیدیم که این اتفاق افتاد. در مجموع انتخابات مجلس آینده هم همین خواهد بود خود مردم سره را از ناسره تشخیص میدهند و هر آنچه آنها انتخاب کنند، همان درست است.
بر همین اساس پیشبینی شما از ترکیب آینده مجلس چیست؟استنباط من این است که مجلس دهم یک مجلس معتدلی خواهد شد و همه تفکرات اعتدالی جناحهای مختلف در آن مجلس حضور خواهند داشت و تندرو از هر دو طرف از ورود به مجلس باز خواهد ماند.
تندروی از هر دو جناح در مجلس خیلی کمتر خواهد شد. ممکن است الان برخی فکر کنند اصلاحطلبان میآیند و اکثریت مجلس را در دست میگیرند ولی اعتقاد من این است که این اتفاق نمیافتد و معتدلین اصلاحطلب و اصولگرا در مجلس آینده حضور خواهند داشت. یک زمانی بحث دولت وحدت ملی مطرح میشد که محور اصلی آن اعتدال بود. به نظر من، دولت وحدت ملی و اعتدال دارد شکل میگیرد. مجلس آینده، مجلس اعتدالیون خواهد بود.