تقریبا از دو سال پیش، احتمال استفاده رژیم صهیونیستی از خاک جمهوری آذربایجان برای جاسوسی به وسیله پهپاد از ایران مطرح شده بود و با اعلام ساقط شدن یک پهپاد متجاوز توسط سپاه پاسداران در هفته گذشته، روشن شده که احتمال اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه حریم هوایی ایران جدی است.
به گزارش «تابناک»، همزمانی خبر سرنگونی پهپاد متجاوز با خبرهای مربوط به تلاش برای خرابکاری در برنامه هستهای ایران و مقابله با آن، نشاندهنده پیچیدگیهای فراوان و مسئولیتهای سنگین بخشهای نظامی، امنیتی و فنی در حفاظت از تأسیسات هستهای، دانشمندان و حقوق هستهای ایران است.
بنا بر این گزارش، تقریبا دو سال پیش، خبرگزاریهای بینالمللی به نقل از کارشناسان نظامی، از افزایش فعالیت رادارهای آمریکایی در منطقه آستارا رایون آذربایجان و همچنین حضور مستشاران نظامی اسرائیلی در آذربایجان خبر دادند. در آن دوره، پهپادهای بسیار سبک اربیتر و پهپادهای هرمس ۴۵۰ که از رژیم اسرائیل به آذربایجان منتقل شده، گزینههای احتمالی مورد استفاده برای برنامههای جاسوسی در مرزهای ایران و آذربایجان مطرح شده بودند.
بر پایه گزارشهایی که در سال ۲۰۰۹ منتشر شده بود و نیز بنا بر توافق امضا شده بین شیمون پرز، رئیس وقت رژیم صهیونیستی و الهام علیاف، طرفین برنامههایی را برای همکاری در این حوزه برنامهریزی کرده بودند.
هرچند هنوز مدل دقیق پهپاد ساقط شده در نزدیکی نطنز اعلام نشده، انواع پهپادهای گوناگو با توجه به دوره پرواز اعلام شده، بیست یا سی ساعت و سرعت پرواز ۱۳۰ کیلومتر بر ساعت و با توجه به امکان ارتباط با ماهواره، احتمالا میتواند به مناطقی فراتر از برد سیصد کیلومتری خود دست یابد. پهپاد اسرائیلی احتمالا از طریق ارتباط با ماهواره و بدون نیاز به ارتباط با مرکز کنترل زمینی، توانسته در یک مسیر حرکتی از پیش برنامهریزی شده، راه خود را به سوی تأسیسات حساس هستهای ایران در نطنز جلو برود؛ بنابراین، اگر گزینه پرواز این پهپاد از جمهوری آذرباجان قطعی شود، آنگاه حدود شش ساعت طول کشیده تا این پهپاد به نزدیکی نطنز برسد.
پس از ساقط کردن این پهپاد، سردار سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه اظهار داشت که پهپاد متجاوز اسرائیل به محض ورود به کشور رهگیری شده و پس از آگاهی از نیت اطلاعاتی آن، پهپاد مدیریت شد تا به داخل بیاید و در موقعیت مناسب هدف قرار گیرد.
امیر فرزاد اسماعیلی، فرمانده قرارگاه پدافندهوایی ارتش نیز درباره روند ساقط کردن این پهپاد اظهار داشته: «قصد داشتیم این پهپاد اسرائیلی را سالم به زمین بنشانیم، این پهپاد جاسوسی در ارتفاع ۳۷۰۰ متری، معادل ۱۲ هزار و ۵۰۰ پا فقط با شلیک یک موشک از سامانه پدافندی کشور منهدم شد. کشف و شناسایی این پهپاد جاسوسی و پنهانکار چندین مرحله عظیم را پیمود. پهپاد اسرائیلی «هرمس» هم ارتفاع هواپیماهای مسافربری بود که در همان لحظه در جوار آن در حال عبور بودند. ما اجازه دادیم تا این پهپاد به داخل بیاید و ۴۳دقیقه آن را رهگیری کردیم. چون نمیخواستیم اتفاق ناگواری برای پروازهای کشوریمان بیفتد. هم کشف این پرنده به خوبی صورت گرفت و هم دستور انهدام آن بموقع صادر شد. مهمتر از همه اینکه، این پهپاد جاسوسی در کمتر از دو دقیقه قبل از ورود به منطقه هستهای منهدم شد».
جدای از مسائل فنی مربوط به جریان چند ساعته سرنگونی این پهپاد اسرائیلی، هرچند رژیم صهیونیستی، موضعی رسمی درباره این خبر نگرفته، کارشناسان نظامی این رژیم تلاش کردند از زیر بار مسئولیت این کار شانه خالی کنند و از جمله پاتریک مگاهان، کارشناسی که روزنامه صهیونیستی جروزالمپست به وی استناد میکند، مدعی شده، پهپادی که ایران آن را ساقط کرده، بیشتر شبیه پهپاد شاهد ۱۲۹ ایرانی است تا هر پهپاد اسرائیلی.
صرفنظر از این ادعاها، نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد، خطرات ناشی از اقدامات اسرائیل در این حوزه همزمان با سخنان مسئولان سازمان انرژی اتمی درباره ادامه تلاشها برای خرابکاری در برنامه هستهای ایران است؛ تلاشهایی که علاوه بر چند کشور غربی، گزینههایی در شرق آسیا نیز در آن دخیل دانسته شدهاند؛ به عبارت دیگر، علاوه بر آمریکا و آلمان و دیگر کشورهای غربی و با توجه به آمار تجارت خارجی ایران در سالهای اخیر، اکنون باید نگران خرابکاری در برنامه هستهای ایران از طریق شرکتهای مستقر در کشورهایی مانند چین، کره جنوبی و مالزی نیز بود.
عدهای برگزاری نمایشگاه تخصصی خرابکاری صنعتی در روزهای اخیر را نشانه این میدانند که برخی قطعات و ابزارهای آلوده وارد کشور شده تا در تأسیسات هستهای ایران مورد استفاده قرار گیرد، ولی این هشیاری نیروهای فنی بوده که باعث شده این خرابکاریها در مراحل گوناگون کشف شده و سرانجام خنثی شود. این افراد به توجه دقیقتر بر مراحل گوناگون خریدهای خارجی و تمرکز بیشتر بر خطرات امنیتی احتمالی اصرار دارند.
از سوی دیگر، مأموریتهای شناسایی و تجسسی سرویسهای اطلاعاتی بیگانه و همزمانی آن با خرابکاریهای صنعتی، میتواند خاطره جنایات سالهای اخیر علیه دانشمندان هستهای ایران را نیز زنده کند. دو تن از شهدای هستهای بدون ارتباط مستقیم با دانش هستهای و به دلیل خدمات فنی دیگری که به برنامه هستهای ایران میدادند، قربانی حملات تروریستی شدند و همزمانی اخبار مربوط به تلاش برای خرابکاری در برنامه هستهای ایران و پرواز پهپاد جاسوسی اسرائیل، باید هشداری برای جدیت بیشتر در پیشگیری از رخدادهای مشابه باشد.