تلویزیون
در نخستین تحول سیاستگذاری پس از تغییر مدیریت رسانه ملی و مدیریت
تلویزیون، با سیاستهای تازه همراه شد و آن هم توقف تولید برنامههای
بیکیفیت و کاهش آگهیهای مستقیم و غیرمستقیم است؛ سیاستی که امروز رسماً
اعلام شد تا بدین شکل به یکی از مطالبات جدی مردم در این زمینه پاسخ داده
شده باشد و بدین شکل مدیران رسانه ملی نیز نشان دهند، با خواستههای افکارعمومی همراه هستند.
به گزارش «تابناک»، پخش بیرویه آگهی به شیوه مستقیم و
غیرمستقیم در تلویزیون یکی از بزرگترین نقدهایی بود که در چند سال اخیر
متوجه تلویزیون بود و این سیاست برای درآمدزایی بیشتر تلویزیون تا آنجا در
پیش گرفته شد که در بسیاری از اوقات با سیاستهای رسمی ابلاغی برای مدیریت
رسانه ملی و مشخصاٌ تلویزیون در تناقض قرار گرفت و گاهی این موضوع روی آنتن
تلویزیون نیز در قالب اعتراض بیان شد که آنچه در جریان برنامه
سمت خدا رخ داد و منجر به تغییر تهیه کننده این برنامه و جنجال برانگیز شد نیز در همین راستا بود.
از
جمله این تناقضها، مصرفگرایی است. یکی از این سیاستهای محوری و شفاف
ابلاغ شده به تلویزیون، عدم تشویق عموم مردم به فرهنگ مصرفگرایی صرف یا
همان افراط در مصرف است و مصرفگرایی بیش از حد را حتی در قالبی به جز شکل
مرسوم آگهی و در قالب برنامههای تولیدیِ بازرگانی و تبلیغ غیرمستقیم که
اثر بیشتری دارد، تبلیغ مینماید و این در حالی است که شیوه اقتصاد اسلامی
مبتنی بر بهرهآوری حداکثری و مصرف بهینه است.
این تناقضها منجر
به اعتراض همه طیفها شده بود؛ اما در واکنش با این نقدها، همان واکنشی نشان
داده شد که نسبت به بسیاری از نقدها در چند سال اخیر مطرح شد و در واقع نه
تنها هیچ تغییر و بازنگری در این سیاستها صورت نپذیرفت، بلکه تا آنجا که
ممکن بود فضای تلویزیون رنگ درآمدزایی به خود گرفت و حتی سراغ برنامه کودک
را نیز گرفت و همین موضوع نیز تا حدودی به موقعیت رسانه ملی در رقابت با
سایرین ثلمه وارد کرد.
در این میان با روی کار آمدن محمد سرافراز در صداوسیما و همچنین حضور اصغر پورمحمدی در معاونت سیما، این سیاست دستخوش تغییری جدی شد. نخستین تحول مهم در این سازمان در همین حوزه آگهیها که حساسترین بخش تلویزیون است و در سالهای اخیر در اولویت نخست بوده، رخ داد؛ تحولی که توسط معاون جدید سیما امروز رسماً اعلام و طبیعتاً در ماههای پیش رو، آهسته آهسته آثارش نمایان خواهد شد.
پورمحمدی ضمن تأکید بر لزوم تحول و پویایی برنامههای سیما اعلام کرد: «سیاست دکتر سرافراز ریاست سازمان، کاهش پخش برنامههای مشارکتی و آگهیهای بازرگانی است» و بدین ترتیب، یکی از بزرگترین چالشهای اساسی تلویزیون مرتفع خواهد شد؛ هرچند گذشتن از این بخش از آگهیها یا با کاهش هزینههای تلویزیون از طریق روشهایی چون کوچکسازی همراه میشود و یا با تأمین هزینهها از منابعی دیگر همراه خواهد شد.
اما این تنها سیاست اجرایی تازه تلویزیون نیست و کیفیسازی برنامههای تلویزیون، سیاست دیگری است که امروز رسماً اعلام شد. معاون سیما، پخش برنامههای تکراری اما جذاب را مهمتر از ساخت برنامههای خنثی دانست و گفت: «باید ساخت سریال، تلهفیلم و برنامههای کم محتوا و کم مخاطب متوقف و در صورت نیاز، برنامههای پرمخاطب و جذاب تکرار شود» و بدین ترتیب توقف تلهفیلمهای بسیار ضعیف که تنها آنتن تلویزیون را پر میکردند و تولیدشان در چند سال اخیر رواج یافته بود، به نفع تولید آثار محدودتر اما با کیفیت بالا، رسماً اعلام شد.
در حوزه محتوا، چالش «کیفیت» یکی از دو چالش بزرگ تلویزیون و همراستا با چالش «خبر» است. اگر سرافراز و پورمحمدی بتوانند در یک دوره میان مدت، کیفیت تولید برنامههای تلویزیون را با جهشی بلند همراه نمایند و با کاهش هزینههای سازمانی، بخش عمده بودجه رسانه ملی را بر تولید متمرکز نمایند، میتوان نسبت به تحول بنیادین تلویزیون در بلندمدت خوشبین بود و اگر چنین اتفاقی رخ ندهد و نشانههایش در کیفی سازی تلویزیون نمایان نشود، برای مخاطب عام این پیغام را خواهد داشت که هنوز تغییری رخ نداده است.
از این منظر سرافراز و پورمحمدی برای کوچکسازی و چابکسازی مجموعه تحت مدیریتشان زمان چندان طولانی ندارند و باید در کوتاه مدت چنین اتفاقی را رقم بزنند تا بتوانند ثمراتش را در میان مدت برای مردم به نمایش بگذارند و بیشک پورمحمدی به همین دلیل، با این سرعت در پی تحول در سیاستهای تلویزیون است و با وضعیت کنونی تلویزیون، افزایش سرعت تغییر سیاستها نیز اجتناب ناپذیر است. این تغییر رویکرد اما یک پیام دیگر نیز دارد و آن پیغام نیز همراهی مدیران تلویزیون با خواستههای افکارعمومی است؛ اتفاقی که اگر در این دوره مستمراً مورد توجه قرار گیرد، چهره سرافراز و مدیرانش بسیار مثبت باقی خواهد ماند.