جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در پایان سفر رسمی دو روزه " شی جین پینگ" رییس جمهوری چین به تهران اعلام کردند که با دستیابی به توافقی گسترده در تمامی حوزه های روابط دوجانبه و مسایل منطقه ای و بین المللی، روابطی مبتنی بر «مشارکت جامع راهبردی» بنا کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، بیانیه مشترک "مشارکت جامع راهبردی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین» در قالب 20 ماده، نقشه راه گسترش و تعمیق همکاریهای مشترک تهران – پکن را در حوزه های "سیاسی"، " همکاری اجرایی"، "انسانی و فرهنگی"، "قضایی، امنیتی – دفاعی" و " منطقه ای و بین المللی" مشخص کرده است.
این بیانیه مشترک ظهر شنبه و در پایان سفر رسمی رییس جمهوری چین به تهران به طور همزمان در پایتخت های دو کشور منتشر شد.
متن کامل بیانیه مشترک مشارکت جامع راهبردی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
بیانیه مشترک "مشارکت جامع راهبردی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین»
بنا به دعوت جناب آقای روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای شی جین پینگ رئیس جمهوری خلق چین در تاریخ 3-2 بهمن ماه سال 1394 هجری شمسی ( 23 - 22 ژانویه 2016 میلادی) از جمهوری اسلامی ایران به طور رسمی دیدار نمودند. سران دو کشور در فضای صمیمی و دوستانه در خصوص همکاری در تمامی حوزه های روابط دوجانبه و مسایل منطقه ای و بین المللی مورد علاقه مشترک، به طور عمیق تبادل نظر نموده و به توافقات گسترده ای دست یافتند. چین و ایران در طول تاریخ روابط بیش از دوهزار ساله خود، نقش پراهمیتی جهت گسترش همکاریهای دوستانه در مسیر جاده ابریشم ایفا کرده و موجب بسط و تسهیل تجارت جهانی گردیده اند. در طول 45 سال از زمان برقراری روابط سیاسی دو کشور در 25 مردادماه سال 1350(16 آگوست 1971) همکاریهای فی مابین شاهد دستاوردهای برجسته ای در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و دفاعی بوده است. در شرایط فعلی، اوضاع منطقه ای و بین المللی در حال تجربه نمودن تحولات عمیق و پیچیده ای می باشد. در چین شرایطی دو طرف بر همکاری کشورهای در حال توسعه در امور بین المللی تاکید داشته و به تلاش مشترک برای تحقق صلح و ثبات و توسعه در منطقه و جهان پایبند می باشند. با توجه به نیازهای واقعی ارتقاء سطح روابط دو کشور در شرایط جدید، دو طرف توافق می نمایند که روابطی مبتنی بر «مشارکت جامع راهبردی» برقرار نموده و در این چارچوب همکاریهای دو جانبه را به شرح ذیل توسعه دهند:
1- حوزه سیاسی
(1) طرفین معتقدند که در شرایطی که روند چندقطبی شدن نظام بین الملل و جهانی شدن اقتصاد گسترش عمیقی یافته، مناسبات دو کشور ایران و چین از اهمیت استراتژیک برخوردار گردیده و یکدیگر را شریک راهبردی مهم خود دانسته و توسعه روابط فی مابین را در اولویت سیاست خارجی خود قرار می دهند. گسترش مناسب و با ثبات روابط فی مابین با منافع مشترک دو کشور مطابقت داشته و به حفظ صلح ، ثبات و توسعه منطقه و جهان مساعدت می نماید.
(2) طرفین به منظور تقویت گفتگوهای سیاسی مقامات ارشد پیرامون مسائل مورد علاقه و تقویت اعتماد راهبردی متقابل، نسبت به ایجاد مکانیسم دیدارهای سالانه وزرای امور خارجه و همچنین نشست دوره ای مشورتهای سیاسی معاونین منطقه ای آنان اجماع نظر دارند.
(3) طرفین بر ضرورت گسترش ارتباطات بین دولت های مرکزی و همکاری های استانی (دولت های محلی) و احزاب و گروه های سیاسی به منظور تبادل تجربیات و تقویت تعاملات در تمام زمینه ها تاکید دارند.
(4) طرفین ضمن تاکید بر نقش موثر دستگاههای قانونگذاری دو کشور در گسترش و توسعه روابط، بر حمایت از افزایش تبادلات و همکاریهای بیشتر پارلمانی و دستگاههای قانونگذاری دو کشور در سطوح و زمینه های مختلف و همچنین رایزنی و مشورت در نهادهای منطقه ای و بین المللی ذیربط نظیر مجمع مجالس آسیایی و اتحادیه جهانی بین المجالس تاکید می نماید.
(5) طرفین در خصوص مسایل مهم مربوط به منافع اصولی کشورها از جمله استقلال، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی از یکدیگر حمایت قاطع می نمایند. طرف ایرانی کماکان به سیاست چین واحد قاطعانه پایبند می باشد. طرف چینی از «برنامه ی توسعه» طرف ایرانی حمایت نموده و از افزایش نقش ایران در امور منطقه ای و بین المللی پشتیبانی می نماید.
2- حوزه همکاری اجرایی
(6) نظر به اراده راسخ طرفین برای توسعه روابط دو کشور و با توجه به مکمل بودن ظرفیتهای اقتصادی و همچنین وجود زمینه های مختلف همکاری در عرصه های انرژی، زیرساختی، صنعتی، فناوری و سایر زمینه های مشترک، دو طرف توافق می نمایند رایزنی ها و مذاکرات لازم جهت انعقاد قرارداد همکارهای جامع 25ساله را در دستور کار قرار دهند.
(7) طرف ایرانی از ابتکار ایده « کمربند اقتصادی جاده ابریشم» و « راه ابریشم دریایی قرن 21» که توسط چین مطرح شده است استقبال می نماید. طرفین با تکیه به مزیتهای خود و با استفاده از فرصتی که امضای اسنادی از جمله « یادداشت تفاهم بین دولت ایران و چین درخصوص ایجاد مشترک کمربند اقتصادی جاده ابریشم و راه ابریشم دریایی قرن 21» و «یادداشت تفاهم جهت همکاریهای ظرفیت صنعتی، معدنی و سرمایه گذاری ایران و چین » فراهم آورده است. همکاری و سرمایه گذاری متقابل در حوزه های مختلف نظیر، حمل و نقل، راه آهن، بنادر، انرژی، صنایع تجارت و خدمات را گسترش خواهند داد.
(8) دو کشور با توجه به مزیت های نسبتی اقتصادی فی مابین، همکاریهای دوجانبه و چندجانبه خود در حوزه های انرژی های فسیلی و تجدید پذیر، امنیت عرضه و تقاضا و انتقال انرژیهای فسیلی را ارتقاء داده و طرف چینی سرمایه گذاری و فاینس پروژهای بالادستی و پایین دستی صنایع انرژی در ایران را مورد توجه قرار خواهد داد و طرف ایرانی تسهیلات و حمایت لازم را در این راستا ارائه خواهد نمود.
(9) طرفین توافق خود درخصوص توسعه تبادلات سرمایه گذاری و تجاری را اعلام کرده و موافقت می نمایند براساس «یادداشت تفاهم تقویت همکاریهای سرمایه گذاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین» همکاریهای ملموس در زمینه اقتصادی، بانکی، سرمایه گذاری متقابل، فاینانس ، معادن ، حمل و نقل، ارتباطات، فضایی، صنایع تولیدی، توسعه بنادر، بهبود و توسعه شبکه راه آهن ، راه آهن سریع السیر، کشاورزی، منابع آبی، حفاظت از محیط زیست، امنیت غذایی، بیابانزدایی، شیرین کردن آب دریا، استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی و انرژیهای تجدیدپذیر را تقویت نموده و در زمینه تبادل تجربیات و فناوری آموزش نیروی انسانی همکاری می نمایند.
(10) طرف چینی از مشارکت ایران به عنوان کشور «عضو موسس» در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا تقدیر می نماید. دو طرف مایلند همکاری خود در زمینه های مربوطه را تقویت نموده و به طور مشترک برای پیشرفت و شکوفایی منطقه آسیا تلاش نمایند.
3- حوزه انسانی و فرهنگی
(11) طرفین با توجه به اشتراکات تاریخی و ظرفیت های فراوان دو کشور در زمینه های انسانی، با ایفای نقش هدایت کننده کمیته مشترک فرهنگی دو کشور و ارتقاء سطح همکاریهای فرهنگی موافقت می نمایند. در این راستا، اتباع دو کشور را برای سفر به کشور متقابل تشویق و همکاری ها در زمینه های گردشگری، بهداشتی، جوانان و ورزشی را تقویت خواهند نمود و تبادلات مطبوعاتی و دیپلماسی عمومی را گسترش داده و همکاریها بین واحدهای رسانه ای و سفرهای متقابل هیات خبرنگاران را افزایش خواهند داد. همچنین با تقویت گفتگو و تبادلات انسانی و گسترش ارتباطات بین سازمانهای مردم نهاد به اشکال مختلف، زمینه آشنایی، درک متقابل و دوستی بین دو ملت را فراهم خواهند کرد. طرفین امکانات برگزاری سالهای فرهنگی در کشور متقابل را مورد بررسی قرار داده و به رایزنی ها درخصوص تاسیس مراکز فرهنگی و ارائه تسهیلات لازم ادامه خواهند داد. همچنین با تقویت سازوکار همکاری های کنسولی، دو طرف حمایت و ارائه تسهیلات لازم به اتباع هر یک از دو کشور در کشور متقابل را مورد تاکید قرار می دهند.
(12) طرفین همکاریهای خود را در زمینه آموزش عالی و دانشگاهی، تبادل استاد و دانشجو، همکاریهای علمی و انتقال فناوری های نوین و انجام پروژه های مشترک را افزایش می دهند.
4- حوزه قضایی، امنیتی - دفاعی
(13) طرفین به گسترش همکاریهای قضایی در تمام زمینه ها اقدام نموده و از طریق تبادل هیات های عالی رتبه و همکاریهای تخصصی و همچنین موافقتنامه استرداد مجرمین، معاضدت قضایی در امور کیفری و موافقتنامه معاضدت قضایی در امور مدنی و تجاری، رایزنی ها و همکاریهای خود را تقویت خواهند نمود.
(14) طرفین تروریسم، افراط گرایی و جدایی طلبی را تهدیدی برای جامعه بشریت و صلح و ثبات جهانی دانسته و ضمن تاکید بر لزوم اراده راسخ و یکپارچه جامعه جهانی در مبارزه با این سه پدیده شوم، آمادگی خود را برای گفتگو درباره سیاست ها و همکاری عملگرایانه در این خصوص اعلام می دارند. همچنین مصوبه سازمان ملل متحد تحت عنوان «جهان عاری از خشونت و افراطی گری (WAVE)» که بنا بر پیشنهاد رئیس جمهور ایران به تصویب رسید را چارچوب مناسبی جهت دستیابی به این هدف ارزیابی می نماید.
(15) طرفین با تقویت تماس ها و همکاری های فی مابین در زمینه های؛ مبارزه با ترددهای غیرقانونی، قاچاق کالا، قاچاق مواد مخدر و پیش سازهای شیمیایی آن، مبارزه با جرایم سایبری و جرایم فراملی سازمان یافته را افزایش داده و ضمن حمایت از مکانیسم های موجود، ایجاد مکانیسم های جدید مورد نیاز را مدنظر قرار می دهند. همچنین همکاری نیروهای انتظامی خود را در حوزه های مختلف از جمله آموزش ماموران انتظامی تقویت خواهند نمود.
(16) طرفین تقویت ارتباطات بین نیروهای مسلح و وزارت دفاع دو کشور را زمینه ساز ثبات و امنیت ارزیابی کرده و نسبت به افزایش تبادل هیات ها، رایزنی ها و هماهنگی ها در سطوح مختلف در این حوزه اقدام نموده و سطح همکاریهای نیروهای مسلح دو کشور را از طریق مکانیسم های همکاری در زمینه آموزش نیروی انسانی، مبارزه با تروریسم و تبادل اطلاعات، تجهیزات و فناوری را ارتقاء خواهند داد.
5- امور منطقه ای و بین المللی
(17) طرفین بر حمایت خود از روند چندقطبی شدن نظام بین الملل تاکید نموده و آمادگی خود را برای مقابله با چالشهای جهانی و ایجاد جهانی سرشار از صلح و ثبات اعلام می نمایند. دو طرف بر پایبندی خود به اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد، به ویژه لزوم احترام به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی کشورها تصریح می نمایند. همچنین دو کشور با هرگونه توسل به زور یا تهدید به استفاده از زور و یا اعمال تحریم های ناعادلانه علیه کشورهای دیگر و همچنین تمام اشکال تروریسم مخالفت نمود و معتقدند مسایل مورد اختلاف و موضوعات حاد بین المللی باید از طریق گفتگو و مذاکره سیاسی حل و فصل شوند.
(18) طرف چینی از نقش سازنده ایران در مبارزه با تروریسم و حفظ صلح و ثبات منطقه تقدیر می نماید. طرفین بر این باورند که صلح و ثبات در این منطقه با منافع مشترک جامعه بین المللی مطابقت داشته و آمادگی دارند در مورد موضوعات مهم منطقه ای، از جمله تحولات سوریه و یمن و ایجاد منطقه عاری از سلاحهای کشتار جمعی، رایزنی های فی مابین را تقویت نموده و روند حل و فصل مسائل حاد را از طریق مذاکرات سیاسی به پیش برده و از خواسته کشورها و ملت های منطقه که به دنبال نظام سیاسی و مسیر توسعه منطبق با شرایط کشور خود می باشند، حمایت بعمل آورند تا ثبات پایدار و توسعه مستمر اقتصادی و اجتماعی کشورهای این منطقه تحقق یابد. همچنین طرفین از تلاشهای کشورهای منطقه و مردم فلسطین برای دستیابی به حقوق شان پشتیبانی می نمایند.
(19) طرفین رایزنی های خود در چارچوب سازمانهای منطقه ای و بین المللی را تحکیم خواهند نمود. چین برای تاثیرگذاری ایران به عنوان کشور بزرگ منطقه اهمیت قائل بوده و نقش ایران در فعالیت های مرتبط در چارچوب سازمان همکاری شانگهای را بسیار مثبت ارزیابی نموده و از درخواست ایران برای عضویت رسمی در این سازمان حمایت می نماید.
(20) طرفین از این که کشورهای گروه 5+1 و ایران در مورد « برنامه جامع اقدام مشترک» به توافق رسیدند استقبال می نمایند و معتقد هستند که این توافق به تضمین صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران کمک می نماید و همچنین منجر به برخوداری کامل ایران از حقوق مشروع خود جهت استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای براساس معاهده عدم اشاعه سلاحهای هسته ای（NPT）می گردد. طرفین بار دیگر بر اهمیت آن تاکید دارند که تمام طرفهای ذیربط، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد را با حسن نیت و به صورت جامع و متوازن به اجرا درآورند و تاکید دارند که در همکاری با طرفهای دیگر جهت پیشبرد مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک تلاش نمایند.
