روزهای آخر تابستان برای کودکان یادآور روزهای شلوغ مغازه‌های فروش لوازم‌التحریر و نوشت افزار است، اما کم نیستند کودکانی که تنها تفاوت تغییر فصل برایشان شاید تغییر محل تکدیگری آنها باشد، تعداد این کودکان آنقدری هست که برخی‌ها را نگران کند و برخی کارشناسان و مسئولان را دل‌نگران.
برای نمونه دیروز معاون اجتماعی سازمان بهزیستی از شناسایی «چهار باند کرایه کودک» خبرداد، باندهایی که حالا مدت‌هاست در پایتخت مشغول فعالیت هستند.
مساله تکدیگری کودکان ماجرای تازه‌ای نیست، اما گاهی سر زبان‌ها می‌افتد؛ چند ماه پیش بود که مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران از شناسایی تمام سرشاخه‌های باندهای تکدیگری که از بانوان و کودکان سوءاستفاده می‌کنند، حرف زد اما حالا و در آستانه ماه مهر، شلوغی خیابان‌ها فرصت تازه‌ای است برای بسیاری از این باندها تا کارشان را از سر بگیرند و با سوءاستفاده از وضع‌نابسامان برخی کودکان، جیب‌هایشان را پرپول‌تر کنند.
همکاری سه‌جانبه
قرار است همکاری‌های بین بخشی برای مقابله با باندهای تبهکاری که از کودکان بهره‌کشی می‌کنند، افزایش پیدا کند.
حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور دراین باره می‌گوید: با بسیاری از این باندها طی همکاری‌ای که با دستگاه قضا و پلیس داشته‌ایم، برخورد شده است. سال گذشته چهار باند کرایه کودکان شناسایی شده و حتی برخی والدین وجود دارند که در قبال دریافت پول، کودکان خود را به این باندها می‌دهند.
آن طور که معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور به فارس می‌گوید با همکاری و تفاهم‌نامه‌ای که با قوه قضاییه دارند، مقرر شده از والدینی که کودکشان چند بار به خاطر تکدیگری شناسایی می‌شود، سلب حضانت شود.
به گفته مسعودی فرید، «99 درصد کودکان کار و خیابان با خانواده‌های خود زندگی می‌کنند.» همین نکته است که دلیلی شده تا رویکرد سازمان بهزیستی به این اتفاق تغییر کند.معاون اجتماعی سازمان بهزیستی می‌گوید: رویکرد بهزیستی از نگهداری این کودکان در مراکز شبانه‌روزی به مراکز روزانه تغییر کرده است.
به گفته او، در حال حاضر 38 مرکز روزانه و 31 مرکز شبانه برای نگهداری از این کودکان طی سال‌های اخیر ایجاد شده است، به‌طوری‌که سال گذشته 6000 کودک کار و خیابان در مراکز شبانه و بیش از 2500 کودک در مراکز روزانه پذیرش شده‌اند.
برخوردها جدی می شود؟
«باید برخورد قاطع صورت بگیرد»؛ این ترجیع‌بند گفته‌های اغلب مسئولانی است که در رابطه با سوء استفاده از کودکان سخن گفته‌اند.
علی رستمیان،عضو کمیسیون اجتماعی مجلس می‌گوید: با توجه به نتایج بررسی‌های سازمان بهزیستی، معاونت اجتماعی شهرداری و نیروی انتظامی، باندهای تبهکار کودکان متکدی را سازماندهی شده به‌کار می‌گیرند، حتی در این میان نوزادانی که در آغوش برخی زنان متکدی دیده می‌شوند، اجاره‌ای هستند.
علاوه بر این عباس گودرزی، یکی دیگر از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس معتقد است، شناسایی این باندها کار چندان مشکلی نیست.
او می‌گوید: مراجع ذی‌ربط می‌توانند براحتی با مافیای تکدیگری مبارزه کنند، اما باید بدانیم که مافیای تکدیگری به تمام راهکارهای فرار از قانون آگاه است و مدیریت بدون نقص آنها موجب شده به صورت سازمان یافته در این شبکه‌ها کسب درآمد کنند.
یکی از نگرانی‌هایی که در این میان وجود دارد، سوءاستفاده از کودکان برای تکدیگری و تبعاتی است که در آینده از سوی این کودکان جامعه را تهدید می‌کند.
این روزها در معابر شهری کمتر می‌توان متکدی بزرگسال مشاهده کرد، اما از آنجا که کمتر برخوردی با متکدیان کودک صورت گرفته، سرکردگان باندهای تکدیگری تشویق شده‌اند نسبت به جذب کودکان برای گدایی اقدام کنند.
اجاره بهای ناچیز
کودکانی که به همراه متکدیان در کنار خیابان‌ها و معابر سطح به گدایی مشغولند یا کرایه‌ای یا فرزند متکدیان هستند که به دستمایه‌ای برای گدایی و کسب درآمد بیشتر آنها تبدیل شده‌اند.
بیشتر باندهای تکدیگری با کرایه کودکان خردسال و نوزادان برخی خانواده‌های فقیر یا نابسامان، بچه‌هایی را که شناسنامه ندارند برای پیشبرد اهداف و اقدامات غیر قانونی خود انتخاب می‌کنند.
گدایان با پرداخت هزینه و مبلغ ناچیزی به صاحبان و والدین این کودکان آنها را اجاره می‌کنند تا با برانگیختن احساسات شهروندان پول بیشتری به دست بیاورند.
فاطمه دانشور، رئیس سابق کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با تاکید بر خرید و فروش نوزادان در اطراف برخی بیمارستان‌های جنوب تهران می‌گوید: این کودکان به دلیل بیماری‌های مختلف بین 100 تا 200 هزار تومان به فروش می‌رسند.
او می‌گوید: نوزادانی که توسط مادران معتاد و کارتن خواب متولد می‌شوند، توسط باندهای مختلف مثل متکدیان خریداری می‌شوند. آن طور که رئیس سابق کمیته اجتماعی شورای شهر تهران توضیح می‌دهد، در برخی مناطق حتی رقم‌هایی در حد 5000 تومان برای اجاره یک هفته‌ای نوزاد مطرح می‌شود.
تکدیگری کودکان را باید زخم کهنه کلانشهرهای کشور دانست؛ زخم‌های بدخیمی که در مواقعی مانند شروع سال تحصیلی دهان باز می‌کند و یادآور می‌شود که تاکنون برنامه جامعی برای حل این آسیب در کشور اجرا نشده است.
خدایا !!!!