جلسه رهبر انقلاب با سران قوا، افزایش اختیار استاندارها، سبقت مردم از مسئولان در کمک رسانی به زلزله زدگان، تهدید احمدی نژاد به بست نشینی، زلزله فساد در سیستم معیوب ساخت و ساز، پیش بینی رشد پایدار برای اقتصاد ایران، خانواده حریری گروگان سعودیها و آخرین اخبار و گزارشها درباره زلزله کرمانشاه محور گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز است.
به گزارش «تابناک»، روزنامههای امروز چهارشنبه ۲۴ آبان ماه در حالی بر پیشخوان مطبوعات نشست که زلزله کرمانشاه همچنان سرخط تیترها و خبرهای آنها را شامل میشود. روزنامههای امروز بر خلاف روز گذشته، که تیترهایی احساسی و عاطفی با درونمایه سوگ را در صفحات نخستشان جای داده بودند، در شماره امروز، موضوع ضرورت امدادرسانی و سفر رئیس جمهور به مناطق زلزله زده را برجسته کردند.
عصر ایرانیان با انتخاب تیتر به داد کرمانشاه برسید، ایران با تیتر «دولت در کنار مردم زلزله زده خواهد بود» ـ که نقل قولی از رئیس جمهور است ـ اعتماد با عنوان آوای امید که اشارهای به تولد نوزادی در دومین روز زلزله در منطقه زلزله زده است و ابتکار با تیتر سوز کرمانشاه در سرمای پاییزی، رویکرد مطالبه گرانه تری را در مورد کمک رسانی به بازماندگان زلزله اخیر غرب کشور داشتند.
در ادامه تعدادی از گزارش ها، یادداشتها و تحلیلهای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
پیشنهاد محسن رضایی، با اجرای رحمانیفضلی
اعتماد در بخشی از گزارش خود با عنوان اختیار استانداران افزایش می یابد نوشت: گذشته از تعیین بخشداران توسط استانداران که ناصریان به عنوان اختیارات سیاسی واگذار شده به استانداران برشمرده است پیش از این وزیر کشور هم به بخشی دیگر از این اختیارات که اغلب اقتصادی هستند، اشاره کرده بود. او ٢٦ مهرماه در نشست شورای آموزش و پرورش استان البرز گفته بود میتوان درآمدهای مالیاتی در استانها را صرف توسعه زیرساختها کرد و با استفاده از این منبع میتوان به ایجاد زیرساختها از جمله در بخش آموزشی در استانها اقدام کرد. این در حالی است که طبق قانون مالیات دریافتی از واحدهای مختلف اقتصادی به خزانه واریز شده و پس از آن در بودجه سنواتی تحت عنوان درآمدهای دولت برایش ردیف هزینهای در نظر گرفته میشود. وزیر کشور، اما گفته است حتی مشکلات آموزشی استانها هم از طریق واگذاری اختیارات دولت به استانداران حلشدنی است و با این شیوه استانها میتوانند بدون کمک دولت روند رشد و توسعه را طی کنند.
در واقع رحمانیفضلی دورنمایی از فدرالی شدن استانها را به تصویر کشیده است. در این شیوه پیشنهادی وزیر کشور استانداران منابع درآمدی استان خودشان را صرف توسعه همان استان میکنند و کم کم از بودجه دولت مرکزی بینیاز میشوند. وزیر کشور در سخنان آخر مهرماه خود شناسایی منابع جدید درآمدی و تنظیم راهکار مناسب برای جلوگیری از فرار مالیاتی را هم از وظایف مدیران استانی دانسته است. به اعتقاد وزیر کشور اگر اختیارات را براساس تعریف ساختارها به استانداران واگذار کنیم، به طور قطع بدون کمک دولت، استانها میتوانند روند رشد و توسعه را سپری کنند. به زعم او باید به توانمندیها و ظرفیتهای مردم اعتماد کرد و بستر را برای مشارکت بیشتر آنها در امور مختلف به وجود آورد.
اما آنچه وزیر کشور این روزها به دنبال آن است چندان از طرحی که محسن رضایی، دبیر فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام ارایه کرده بود یعنی فدرال اقتصادی، بیگانه نیست. رضایی در جریان رقابتهای انتخاباتی سال ٨٨ از طرح خود رونمایی کرد و بعدها در توضیح طرحش گفت: فدرال اقتصادی نوع محدودشدهای از اداره به سبک فدرال است و محدود به امور اقتصادی است. البته در این روش مسائل سیاسی و دفاعی به صورت متمرکز انجام میشود. برای اجرا در کوتاهمدت با اختیارات رییسجمهور قابل انجام است و رییسجمهور میتواند نمایندگان تامالاختیار برای ٩ یا ١١ منطقه منصوب کند و این نمایندگان مناطق را اداره کنند. این موضوع نیاز به فصل جدیدی در اداره کشور دارد که باید رعایت شود. او در ادامه توضیحاتش گفته بود: مناطق فدرال اقتصادی به نحوی تشکیل میشوند که ملاحظات قومی و امنیتی در آن لحاظ میشود. موضوع دوم این است که اقتصاد ایران به صورت تقسیم کار اداره شود. باید توجه داشت که هر یک از مناطق دارای منابع طبیعی و مزیتهای اقتصادی مختلفی از جمله گاز، معدن، کشاورزی و... است. وابستگی مناطق به یکدیگر باعث میشود که این مناطق در عین اینکه به صورت فدرال اداره میشوند با یکدیگر در تعامل نیز باشند و هیچگاه از هم جدا نشوند.
اگرچه محسن رضایی هرگز پیروز انتخابات ریاستجمهوری نشد تا طرحش را عملیاتی کند، اما امروز وزیر کشور دولت روحانی هشت سال بعد از آن انتخابات معتقد است میتوان با افزایش اختیارات استانداران و تخصیص منابع مالی هر استان برای توسعه همان استان به روند توسعهیافتگی شتاب بخشد.
با همه اینها هر چند شاید تغییر بخشی از این ساختار مدیریتی به ویژه در حوزههای اقتصادی بر مبنای آنچه رحمانیفضلی گفته است مستلزم اعمال اصلاحاتی در نظام بودجهریزی کشور باشد که آن هم نیازمند ارایه لایحهای از سوی دولت است و بعید است به این زودیها عملیاتی شود، اما از آنجا که بیشتر عناوین و وظایف واگذار شده در حیطه اختیارات و وظایف خود وزارتخانهها بوده است در نتیجه این واگذاری به مصوبه مجلس نیازی ندارد و این امر خودش موجب تسریع عملیاتی شدن این سیاست جدید در وزارت کشور خواهد شد.
راز کثیف رقه
خراسان ضمن خبر دادن از افشای جزئیات خروج داعشیها از رقه در پی توافقی محرمانه با ائتلاف آمریکایی نوشت: شبه نظامیان مورد حمایت آمریکا در زمان تصرف رقه، به حدود ۲۵۰ عضو داعش اجازه خروج امن از شهر را دادهاند. شبکه بی بی سی، در گزارشی با عنوان "راز کثیف رقه" نوشت: "داعشی ها، بر مبنای توافقی با شبه نظامیان کرد اجازه یافته اند که بدون در اختیار داشتن سلاحهای خود، به همراه بیش از چهارهزار نفر از ساکنان غیرنظامی شهر باحدود صد اتوبوس از رقه خارج شوند. همچنین مشخص شده است که در آستانه بازپسگیری شهر، از جمله دهها نفر از اعضای خارجی داعش نیز توانسته اند به همراه ۱۰ کامیون اسلحه و مواد منفجره از رقه خارج شوند". این در حالی است که ائتلاف به رهبری ایالات متحده در آستانه تصرف رقه، اعلام کرده بود که به هیچ یک از اعضای خارجی داعش اجازه خروج از شهر را نمیدهد و آنها یا باید خود را تسلیم کنند یا بمیرند. با وجود این، شواهدی در دست است که برخی از فرماندهان کُرد متحد آمریکا، در معاملهای با داعش اجازه خروج دهها نفر از آنها از شهر را داده اند. داعشیها بلافاصله پس از خروج از رقه در سراسر سوریه پراکنده و حتی برخی از آنها موفق به عبور از مرز ترکیه شده اند. گزارشهای میدانی حاکی است پس از پاک سازی رقه، آمریکا در حال انتقال تروریستها از این شهر به سوی جنوب دیرالزور است. به نظر میرسد که انتقال داعش از رقه به دیرالزور، با هدف حفظ بقایای ساختار نظامی و ذخیرهسازی تهمانده توان داعش برای مقابله با دولت سوریه و محور مقاومت انجام میشود.
زلزله زدگان بیکاری، تخریب ۵۰ درصدی شهرک صنعتی
روزنامه شهروند در گزارشی نوشت: بیکاری بالا و زلزله آینده شهر مرزی ایران را در هالهای از ابهام قرار داده است. کرمانشاه که رکورددار نرخ بیکاری در ایران است، حالا با خروش ناگهانی زمین نهتنها زندگی روزمره مردم را با تغییرات جدی مواجه کرده است که با از بین رفتن واحدهای تولیدی و مشاغل موجود آینده این استان مرزی را مبهم کرده است. حالا ٥٠ درصد شهرک صنعتی سرپل ذهاب از بین رفته است. این خبر را در شرایطی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن کرمانشاه اعلام کرده است که کرمانشاه سالهاست با بیکاری بالا دستوپنجه نرم میکند و بنا به اعلام اتاق بازرگانی این استان بعد از برجام هم هیچ سرمایهگذار خارجی به این شهر مرزی نیامده است.
استانی که با وجود مزیتهای متعددش نتوانسته برای جوانان خود شرایط شغلی مناسبی را فراهم کند، حالا همان تعداد اندک واحدهای صنعتیاش هم تعطیل شدهاست. به گفته محمدی، معاون شهرک صنعتی کرمانشاه میزان خسارت وارد شده به شهرک صنعتی پل ذهاب که حدود ١٩ واحد صنعتی در آن فعال بودهاند را ٧٠ تا ٨٠ میلیارد تومان بوده و در دیگر شهرکهای صنعتی استان، خسارت وارد شده به شهرکها در حد فروریختن دیوارها بوده است.
کرمانشاه که در تابستان امسال توانسته بود نرخ بیکاری خود را از بالای ٢٠ درصد به ١٨ درصد کاهش دهد، به اذعان فعالان اقتصادی این استان بار دیگر شرایط برایش بحرانی شده است؛ حتی چندین برابر بدتر از سالهای جنگ. رئیس اتاق بازرگانی کرمانشاه در اینباره به «شهروند» میگوید: در ٨ سال جنگ تحمیلی فشار سنگینی به این استان تحمیل شد، در آن سالها شاید کمبود نقدینگی به اندازه امروز نبود. در سالهایی که سازندگی در کشور صورت میگرفت، تغییر چندانی در کرمانشاه حاصل نشد؛ چه برسد امروز که دولتمردان مدام از کمبود منابع درآمدی سخن میگویند. به گفته او «برای کاهش هر یکدرصد بیکاری باید ٦ هزار شغل در کرمانشاه ایجاد کرد.» این آمار را در شرایطی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن کرمانشاه اعلام کرده که به گفته خودش ایجاد هر شغل حدود ١٥٠ تا ٢٠٠ میلیون آب میخورد که اختصاص چنین منابعی به کرمانشاه در شرایط فعلی بعید است.
هر چند تخریب واحدهای کسبوکار و شهرکهای صنعتی آینده شغلی کارگران کرمانشاهی را در هالهای از ابهام قرار داده است، اما دولتمردان حمایت از کارگران بیکارشده را وعده کردهاند. قرار است تا کارگران کرمانشاهی که بر اثر حادثه زلزله کار خود را از دست دادهاند، بیمه بیکاری دریافت کنند؛ این خبر را معاون پارلمانی وزیر کار اعلام کرد و در عین حال گفت که بسیاری از نهادهای زیرمجموعه وزارت تعاون موظف شدند تا امکانات لازم را برای آسیبدیدگان ارسال کنند.
بازماندگان کارگران فوتشده نیز مشمول دریافت مستمری خواهند شد که این موضوع در دستور کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه قرار گرفته است تا بلافاصله پس از مراجعه، پرداخت مقرری با سرعت بیشتری مراحل اداری را طی کند.
تهدید احمدی نژادیها به بست نشینی
قانون در گزارشی درباره تهدید احمدی نژاد به بست نشینی و گمانه زنیها درباره چند و چون آن مینویسد: «این دوران، دوران آزمایش است. باید قُل بزند و همه درونها، بیرون بریزد». این صحبت مردی است که دیروزش با امروز از زمین تا آسمان متفاوت است. شخصی که روزگاری از سوی اصولگرایان معجزه هزاره سوم خوانده میشد، امروز، اما درونش بیرون ریخته و جریانش به نام جریان انحرافی شناخته میشود. حالا، اما از اردوگاه معجزه اصولگرایان خبر میرسد که بهاریها به دنبال نمایشی جدید هستند. مردان شماره یک دولتی که بیشترین تعداد بازداشت در میان دولتهای بعد از انقلاب را در کارنامه دارند بنا بر اخبار دریافتی قصد دارند تا در حرکتی اعتراضی نسبت به احضارها و احکام نزدیکان محمود احمدی نژاد به بست بنشینند. احمدی نژاد این روزها از همه تنهاتر است. نزدیکانش یک به یک یا به زندان میروند و یا در دادسرا پرونده آنها در دست بررسی است. اما به نظر میرسد احضار یار غارِ محمود کمی برایش سخت باشد. کسی که برای دفاع از تصمیم او و اثبات برادری اش خانهنشینی کرد. سه روز پیش اسفندیار رحیم مشایی در کانال تلگرامی خود خبر از احضارش به دادسرا، به اتهام توهین به مقام معظم رهبری، تبلیغ علیه نظام، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی، توهین به مسئولان نظام و نشر اکاذیب داد. او آخرین مرد بهاری نزدیک به احمدی نژاد بود که هنوز به دادسرا احضار نشده بود. پیش از او حمید بقایی، محمد رحیمی، علی اکبر جوانفکر، عبدالرضا داوری و ۱۴ نفر دیگر از نزدیکترین افراد به حلقه رییس جمهور، در دادگاه محکوم شدند یا پرونده آنها در جریان است. با توجه به این موضوع، بهترین راه از نظر احمدی نژاد و یارانش بست نشینی است. کاری که یک بار دیگر نیز انجام داده است.
محمود احمدی نژاد بار اولش نیست که به فکر بستنشینی افتاده است. دفعه اول بست نشینی او به «خانه نشینی ۱۱ روزه» معروف است. ماجرا از جایی شروع میشود که اسفندیار رحیم مشایی که در آن زمان رییس دفتر رییس دولت بود، نسبت به تغییر یکی از معاونان وزارت اطلاعات اعتراض کرد. حیدر مصلحی در واکنش به فشار هایی که از سوی دفتر رییس جمهور به او وارد میشد، استعفا کرد و احمدی نژاد بلافاصله این استعفا را قبول و وی را به عنوان مشاور خود در امور امنیتی منصوب کرد. پس از این ماجرا و ورود رهبر انقلاب مبنی بر بازگشت حیدر مصلحی به وزارت اطلاعات، محمود احمدی نژاد قهر کرد و خانهنشین شد.
در همان زمان محمد یزدی، عضو شورای نگهبان رهبری در رابطه با ماجرای قهر احمدی نژاد و خانهنشینی اش به جلسه محمود احمدی نژاد و مقام معظم رهبری اشاره میکند و در رابطه با جزییات این جلسه میگوید: «بحث منتهی میشود به همین مساله آقای وزیر اطلاعات. گویا آقا میگویند که ایشان باید باشد و چرا شما قبول نکردی و باید باشد و اینها، آقای رییسجمهور میگوید که من با ایشان نمیتوانم کار کنم یا اطلاعات؟ من یک سری در اطلاعات خبر دارم که خودم باید کنترل بکنم و باید تسلط داشته باشم که ایشان نمیتواند با من کار کند و باید یکی دیگر باشد و یک مقداری راجع به اینکه چه کسی باشد صحبت میکنند و گویا بحث به اینجا منتهی میشود که چند تا پیشنهادی شروع میکند و آقا نیز موافقت نمیکند».
ولی بحث همین مساله آقای وزیر اطلاعات هست و جایگزینی و نظر آقا این است که همین ایشان باشد، آقای رییسجمهور هم میگوید که ایشان نباشد! خوب ایشان میرود سفر و از سفر که بر میگردد دیگر به اصطلاح خانهنشینی را انتخاب میکند».
هرچند قهر یازده روزه احمدی نژاد به شکل تاریخی کمی با بست نشینی متفاوت بود، اما بر اساس آنچه که در تاریخ آمده است «یکی از طرق فرار از دست عواقب خیانت ونا فرمانی بست نشینی است. کاری که احمدی نژاد در سال ۱۳۹۰ در اعتراض به حکم رهبر انقلاب کرد. یک منبع آگاه به «قانون» میگوید که بهاریها در اعتراض به روند احضار اطرفیان احمدی نژاد و احکامی که برای آنها صادر میشود میخواهند به زودی در حرم رضوی به بست بنشینند. بنا بر این خبر، ماجرا از زمانی که فشارها به حمید بقایی، علی اکبر جوانفکر و اسفندیار رحیممشایی بیشتر شد، برای این افراد جدیتر شده و قصد دارند در روز شهادت امام رضا (ع) بستنشینی در حرم رضوی را آغاز کنند.
بنا بر برخی اخبار، به نظر میرسد حمید بقایی، اسفندیار رحیم مشایی، علی اکبر جوانفکر، وکیل حمید بقایی و تعدادی دیگر از نزدیکان رییس دولتهای نهم و دهم، احمدی نژاد را در این بستنشینی همراهی کنند. بهاریها میخواهند از این راه، افکار عمومی را یک بار دیگر به سمت خود متمرکز کنند و با مظلوم نمایی از پاسخ به اعمال خود فرار کنند.
خانواده حریری گروگان باقی میمانند
وطن امروز در گزارشی با تحلیل شرایط لبنان سعودی و استعفای حریری نوشت: استعفای غیرمنتظره سعد حریری، نخستوزیر لبنان بخشی از چیزی است که توطئه عربستان و اسرائیل برای بیثبات کردن لبنان به شمار میرود، مطمئنا آمریکا نیز در این توطئه نقش دارد، یک محور شرارت واقعی؛ موضوعی که جان عزیز، مشاور سیاسی و رسانهای رئیسجمهوری لبنان نیز در گفتوگو با المیادین بر آن صحه گذاشته است. عزیز، عصر دوشنبه در افشای پشتپرده سعد حریری در ریاض، گفت: همزمان با استعفای حریری، یک پیام خارجی به لبنان با این محتوا فرستاده شد که گروهی از افراد با نفوذ در دولت آمریکا برای حمله به لبنان تلاش میکنند. مشاور میشل عون گفت: سعد حریری، نخستوزیر لبنان در مخالفت با این پیامی که به لبنان فرستاده شد، شفاف و با صراحت عمل کرد. این مقام لبنانی تصریح کرد، آنچه چند روز قبل پیرامون وجود یک تصمیم بینالمللی برای بازگرداندن لبنان به زمان سال ۱۹۸۲ مطرح شد، پیام خارجی شفافی بود که بخشهایی از آن در رسانهها پخش شد. وی افزود: اطلاعاتی به دست لبنان رسید و بخشهایی از آن در روزنامههای معتبر غربی منتشر شد که محتوایش این بود که تعدادی از افراد بانفوذ در دولت آمریکا تلاش کردند با کمک برخی مقامات در منطقه ضربهای بزرگ به لبنان که الزاماً نظامی نباشد، وارد کنند. عزیز افزود: برای ما شفاف بود حریری با این طرح مخالف است و چهبسا مخالفت وی باعث شد وی در شرایط کنونی قرار بگیرد. ممانعتی که نخستوزیر نشان داد و خانواده و گروه وی نیز در پشتش ظاهر شدند، همچنین وحدت لبنانیها پیرامون موضع شفاف و محکم رئیسجمهور و مواضع عربی و بینالمللی که نسبت بهخطر این طرح و پیامدهای فاجعهبارش بر همه منطقه هشدار دادند، تمام این امور باعث شد این طرح ناکام بماند. این مقام لبنانی خاطرنشان کرد مواضع قوی لبنان بر رویکرد آمریکا تاثیر گذاشت و باعث شد از این طرح بازگردد. عزیز گفت: به ما ابلاغ شد که استعفای حریری از منصب نخستوزیری هجمهای بزرگ و تلاشی برای هدف قرار دادن لبنان از سوی طرفهای خارجی است. وی در مصاحبه با شبکه لبنانی لجدید نیز گفت: همزمان با استعفای حریری، ما پیامهای خارجی مستقیمی را مبنی بر این امر دریافت کردیم که این بحران صرفا بحران یک استعفا نیست بلکه هجمهای بزرگ علیه لبنان است؛ خطر بزرگی علیه کشور و تلاشی بزرگی برای هدف قرار دادن لبنان از سوی طرفهای خارجی. این مقام لبنانی خاطرنشان کرد: ما پیام خارجیای مبنی بر این امر دریافت کردیم که وضعیت کنونی، داستان یک استعفا یا سقوط دولت و جایگزینی آن و بازگشت به جنگ ژوئیه ۲۰۰۶ نیست بلکه آنچه در لبنان در حال حاضر رخ میدهد، بازگشت به قبل از سال ۱۹۸۲ است و تصمیم بزرگی در سطح عالی بینالمللی برای ضربه زدن به لبنان وجود دارد و اینکه بازی تمام شده است و شما باید خودتان را با این تصمیم وفق دهید و تدابیری را که میتوانید برای حفظ خودتان اتخاذ کنید.
با این حال، نخستوزیر مستعفی لبنان در توئیتر، زمان احتمالی بازگشت خود به کشورش را اعلام کرد. سعد حریری، عصر دیروز در صفحه توئیتر خود نوشت حالش خوب است و طی ۲ روز آینده به بیروت بازمیگردد. حریری در ادامه همه را به آرامش فراخواند و گفت: خانوادهام در کشورش «عربستان سعودی» مملکت خیر هستند. این موضوع که خانواده حریری در عربستان سعودی بمانند، این ظن را بهوجود میآورد که عربستان سعودی که تحت فشارهای جامعه جهانی قرار گرفته است، با استرداد حریری، خانوادهاش را گروگان میگیرد. پیشتر رابرت فیسک نیز ابراز عقیده کرده بود همسر و خانواده حریری در ریاض هستند تا اگر او به بیروت بازگشت، خانواده اش در گروگان سعودیها باشند.