در چند سال اخیر، پرداخت یارانه ارزی به مسافران کشورهای خارجی باعث شد تا تقاضا برای سفر به کشورهای خارجی و روند خروج ارز از کشور افزایش یابد. دولت برای اصلاح این وضعیت، عوارض خروج از کشور و میزان ارز مسافرتی را کاهش داد؛ اما گویا با این راهکارهای دولت هنوز هم سفر به تایلند با ارز مسافرتی برای مسافران نه تنها هزینه ای ندارد بلکه سود 2 میلیون تومانی به همراه دارد.
به گزارش تابناک اقتصادی، در چند سال اخیر، پرداخت ارز مسافرتی و ارزان تمام شدن تورهای خارجی برای مسافران باعث شد تا روند مسافرت های خارج از کشور صعودی باشد و این روند صعودی باعث خروج ارزهای فراوانی از کشور شود. دولت از ابتدای سال جاری برای کنترل این وضعیت، دو تصمیم مهم را اجرایی کرد: یکی از این تصمیمات، افزایش عوارض خروجی هر نفر از کشور بود. طبق قانون بودجه سال 97 کشور، وجوه خروج از کشور، موضوع ماده 45 قانون مالیات بر ارزش افزوده برای هر مسافر از تمامی مرزهای کشور برای بار اول 2 میلیون و 200 هزار ریال، بار دوم 3 میلیون و 300 هزار ریال و برای بار سوم به بعد 4 میلیون و 400 هزار ریال و برای هر مسافر حج تمتع و عمره برای بار اول یک میلیون و 100 هزار ریال، بار دوم یک میلیون و 650 هزار ریال و بار سوم به بعد 2 میلیون و 200 هزار ریال و عتبات عالیات از مرزهای هوایی 375 هزار ریال و از مرزهای زمینی و دریایی 125 هزار ریال تعیین شد.
تصمیم دوم دولت کاهش میزان ارز مسافرتی پرداختی به هر مسافر بود. طبق اطلاعیه شماره 2 مورخه 22 فروردین 1397 بانک مرکزی 1397 نحوه تأمین ارز مسافرتی، درمانی و دانشجویی بدین شرح اعلام شد: ارز مسافرتی برای یک بار سفر در سال به میزان هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها به مسافران در مرزهای خروجی هوایی پرداخت می شود. میزان ارز مسافرتی پرداختی به مسافران هوایی به کشورهای هم مرز و کشورهای مشترک المنافع به غیر از عراق 500 یورو یا معادل آن به سایر ارزهاست.
شواهد نشان می دهد که این تصمیمات دولت راه به جایی نخواهد برد، چون میزان و قیمت ارز مسافرتی، همچنان به گونه ای است که سفر به برخی کشورها، نه تنها هزینه ای در پی نخواهد داشت بلکه سودآور نیز هست.
به عنوان مثال دولت برای سفر به تایلند به هر مسافر 1000 یورو ارز مسافرتی پرداخت می کند. قیمت هر یورو دولتی حدود 5 هزار تومان می باشد. بنابراین هر فرد مسافر برای دریافت 1000 یورو 5 میلیون تومان پرداخت می کند. اگر فرد مسافر هزار یورو خود را به بازار آزاد عرضه کند، از آنجا که قیمت هر یورو در بازار آزاد حدود ده هزار تومان می باشد، 10 میلیون تومان عاید فرد خواهد شد. یعنی دولت برای هر مسافر تایلند 5 میلیون تومان یارانه ارزی پرداخت می کند.
تصویر زیر قیمت تورهای تایلند را نشان می دهد. همان گونه که ملاحظه می شود قیمت هر تور ترکیبی بانکوک پاتایا و بانکوک پوکت به ترتیب 2640000 و 3200000 می باشد. همچنین قیمت تور پاتایا 13 شب و 7 شب به ترتیب 2650000 و 2510000 تومان می باشد.
حالا اگر هر مسافر تایلند، هزار یورو خود را در بازگشت در بازار آزاد به فروش برساند، در مجموع با کسر هزینه های دریافت ارز مسافرتی (5 میلیون تومان) و هزینه های تور (حدود 3 میلیون تومان)، مبلغی حدود 2 میلیون تومان سود خواهد کرد.
این وضعیت برای تورهای مالزی نیز برقرار است. با جستجو در اینترنت مشخص می شود، هزینه تورهای مالزی نیز تا حدودی مشابه هزینه تورهای تایلند است. در زیر یک نمونه از هزینه تورهای مالزی را مشاهده می کنید.
نتیجه آنکه با تفاوت های بسیار قیمت ارز در بازار آزاد و قیمت ارز دولتی، سفرهای خارجی به صرفه تر از سال گذشته شده است و دولت باید چاره ای برای قیمت ارز دولتی و یا میزان ارزهای مسافرتی بیندیشد، وگرنه تعداد مسافرت های خارجی و میزان ارزهای خروجی از کشور نسبت به سال گذشته بیشتر هم خواهد شد.