به دنبال کاهش شدید بارندگی‌ها در سال آبی جاری، بسیاری از نقاط جغرافیایی فلات مرکزی کشور، اسیر بحران آب شده و این تهدید بزرگ خسارات سنگینی را متوجه اقتصاد و معیشت کشور کرده است؛ مناطقی مثل استان اصفهان که هرچند در میان افکار عمومی با بحران آبی شرقش معروف شده است، اما بررسی ها نشان می‌دهد، این بحران به تمامی نقاط جغرافیایی استان تعمیم یافته است.
به گزارش «تابناک»؛ بنا بر آمار و اطلاعات موجود، سال آبی جاری، یکی از خشک‌ترین سال‌ها در بسیاری از نقاط جغرافیایی کشور بوده و شرایط در این سال به گونه‌ای پیش رفته که در بسیاری از نقاط شاهد کاهش بیش از ۷۰ درصدی ریزش‌های جوی هستیم؛ شرایط بغرنج و نگران کننده‌ای که به واسطه گستردگی جغرافیایی مدیریت آن چندان ساده به نظر نمی‌رسد.
در این بین، اما شرایط استان‌های فلات مرکزی، جنوب شرقی و نیز جنوبی کشور به مراتب خطرناک‌تر است و در استانی مثل سیستان و بلوچستان بارندگی‌ها به کمتر از ۴۰ میلیمتر در سال رسیده است.
هرچند بنا بر داده‌های هواشناسی و نقشه‌های پراکندگی بارش‌های کشور، استان‌هایی مثل سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، خراسان جنوبی و هرمزگان را باید در زمره خشک‌ترین و کم بارش‌ترین استان‌های کشور قلمداد کنیم، این بحران دامن بسیاری از استان‌های دیگر کشور را نیز گرفته است و بر اساس داده‌های آماری منابع آب شرب، صنعت و کشاورزی در تعداد بیشتری از استان‌های کشور با چالش جدی مواجه شده است.
استان اصفهان با ۵ میلیون جمعیت از جمله این استان‌هاست که به لحاظ جغرافیایی دارای آب و هوای متنوعی است و با چهار حوضه آبریز زاینده رود، کارون، کویر سیاه کوه و دریاچه نمک انطباق جغرافیایی دارد.
با اینکه بارش‌های سال جاری در شرق اصفهان به کمتر از ۵۰ میلیمتر رسید و در جریان اعتراضات اخیر کشاورزان این منطقه از استان، اغلب افکار عمومی تصور می‌کنند که بحران آب استان اصفهان تنها محدود به شرق استان است، واقعیت‌های آماری و جغرافیایی اثبات می‌کند که تمامی مساحت جغرافیایی این استان هم اینک اسیر بحران شدید آبی است.
حوضه آبریز زاینده رود که در سال گذشته بیش از ۲۲۰ میلی متر بارندگی را تجربه کرده بود، در سال آبی جاری با کمتر از ۱۴۰ میلیمتر بارندگی رو به رو شد.
حوضه آبریز دریاچه نمک نیز که بخش‌هایی از استان اصفهان مثل شهرستان کاشان، برخوار و میمه و گلپایگان را در بر می‌گیرد، ۲۳۴ میلیمتر بارندگی داشته است که به نسبت سال گذشته ۵۰ میلی متر کاهش را نشان می‌دهد.
روند کاهشی بارش‌ها در استان اصفهان حتی در مناطق بالادستی این استان که منطبق با حوضه آبریز کارون است نیز قابل مشاهده است. در این حوضه آبریز نیز سال آبی جاری تنها ۳۸۰ میلیمتر بارندگی رخ داده که به نسبت سال گذشته ۱۰۶ میلی متر کاهش را نشان می‌دهد؛ شرایط قابل تأملی که اثبات می‌کند بحران آب اصفهان تنها محدود به شرق این استان نیست و تقریباً تمامی نقاط جغرافیایی این استان اکنون اسیر بحران آبی هستند.
مسعود میرمحمد صادقی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان روز سه شنبه و در شورای هماهنگی مدیریت بحران استان در همین رابطه گفت: تا هشتم مردادماه در چلگرد که محل اصلی بارش در حوضه زاینده رود است، ۷۶۲ میلیمتر بارش وجود داشته که نسبت به سال قبل که هزار و ۴۰۰ میلیمتر بارش داشته، ۴۴ درصد کاهش داشته است.
وی افزود: در محدوده میان حوضه‌ای میزان بارش ۴۶ درصد کاهش داشته است. در خود اصفهان میزان بارش‌های با ۷۲ میلیمتر ۳۹ درصد کاهش داشته است. در ورزنه نیز ۳۰ درصد کاهش بارندگی را تجربه کرده‌ایم و اگر بارش‌های اردیبهشت رخ نمی‌داد، دچار چالش‌های جدی می‌شدیم.
این مقام مسئول اصفهانی ادامه داد: اکنون حجم ورودی آب به سد زاینده رود تا ابتدای مردادماه ۵۱۵ میلیون متر مکعب بوده است، حال آن که در سال آبی گذشته این مقدار هزار و ۱۵۰ میلیون متر مکعب و در دراز مدت میانگین ورودی به سد هزار و ۲۸۰ میلیون متر مکعب بوده است.
مدیرعامل آب منطقه‌ای اصفهان جدا از اشاره به وضعیت بحرانی سد زاینده رود در مورد شرایط بقیه سد‌های استان نیز گفت: وضعیت سایر سد‌های مخزنی استان نیز بحرانی است. سد حنا در سمیرم از ۵۰ میلیون متر مکعب حجم، ۲.۶ میلیون متر مکعب آب دارد. سد خمیران در بالادست تیران و کرون نیز ۲ میلیون آب دارد؛ سدی که در سال گذشته ۳.۷ میلیون آب داشت. سد گلپایگان نیز اکنون ۸.۱ میلیون متر مکعب آب دارد. در حالی که در سال گذشته ۳۱ میلیون متر مکعب آب داشت. شرایط سد سمیرم نیز چندان مطلوب نیست و این سد در حال حاضر تنها ۶ میلیون متر مکعب آب دارد؛ سدی که گنجایش آن ۵۰ میلیون متر مکعب است.
بر اساس آمار و اطلاعاتی که ارائه شد، اکنون بیشتر نقاط جغرافیایی استان اصفهان اسیر بحران آب است و این مسأله چندان تفاوتی در بخش‌های شمالی، جنوبی، شرقی و غربی استان ندارد.
مسأله مهمی که لزوم توجه ویژه مسئولان به مدیریت صحیح و حساب شده منابع آب، جلوگیری از سیل مهاجرت مهارنشدنی به مرکز استان و نیز اشاعه فرهنگ صحیح مصرف آب در بخش‌های مختلف از قبیل: شرب، صنعت و کشاورزی را گوشزد می‌کند.
برای بهبود اوضاع شاید بهتر باشد، مدیرانی که در گذشته با بی توجهی به بحران آب و افراط در فرایند سد سازی به تسریع بروز بحران کمک شایانی کردند، جای خود را به مسئولان جدید و نگاه‌های معقولانه‌ای بدهند که نسبت به آینده حساس باشند و جلوی روند‌های خسارت بار کنونی را بگیرند.
به دنبال کاهش شدید بارندگی‌ها در سال آبی جاری، بسیاری از نقاط جغرافیایی فلات مرکزی کشور، اسیر بحران آب شده و این تهدید بزرگ خسارات سنگینی را متوجه اقتصاد و معیشت کشور کرده است؛ مناطقی مثل استان اصفهان که هرچند در میان افکار عمومی با بحران آبی شرقش معروف شده است، اما بررسی ها نشان می‌دهد، این بحران به تمامی نقاط جغرافیایی استان تعمیم یافته است.
