با وجود آنکه تصمیمگیران خانه سینما از لغو جشن بیستم خبر داده و تأکید کرده بودند صرفاً برگزیدگان این جشن اعلام عمومی خواهند شد، بخشی از این جشن که آیین تقدیر از چهار سینماگر کشورمان است، برگزار خواهد شد تا عملاً آنچه درباره عدم برگزاری این رویداد مطرح شده بود، منتفی شود.
به گزارش «تابناک»؛ قرار بود جشن خانه سینما برای بیستمین دوره با ریاست علی نصیریان به همان فرم گذشته برگزار شود؛ اما منوچهر شاهسواری، مدیرعامل خانه سینما در نشست خبری این رویداد در 19 تیرماه از عدم برگزاری مراسم این جشن خبر داد و تأکید کرد: صرفاً داوریها در این دوره انجام و نتایج برترینهای جشن بیستم اعلام خواهد شد. شاهسواری انگیزه چنین کاری را نیز همراهی با شرایط دشوار مردم در این دوران خواند.
مدیرعامل خانه سینما در این زمینه تأکید کرد: «آنچه اعلام میکنم شاید با فضای کنونی جامعه به نوعی همپیمانی است. به هر حال از زوایای گوناگون تعرضات اقتصادی و فرهنگی وارد میشود و ما باید سهم خود را ادا کنیم. ایام پرغصه و پرقصهای را میگذرانیم و به اتکای آن راز عمیق تاریخ ما که میهن دوستی را در خود دارد؛ امسال براساس سیاست چند سال خود که میگوید سینمای ایران قابل تفکیک نیست و رو به مردم ایران دارد، تصمیم گرفتیم جشن سینما را با داوری خوب به قوت اجرا کنیم اما از مراسم بزرگ و هزینه اضافی خودداری میکنیم.»
شاهسواری این رویکرد را در راستای حفظ چهره عمومی سینماگران خواند و احتمالاً او و همکارانش پیش بینی کرده بودند که همان بازخورد اندک مثبت به این جشن نیز در این دوره عیان نخواهد شد و از قضا مردم با خشم نسبت به این جشن موضع خواهند گرفت. او در این زمینه به صراحت گفت: «چنین تصمیمی برای ما سخت بود، چون قرار بود یک روز خوش داشته باشیم ولی این یک تصمیم جمعی بود... ما در برخی موارد چارهای جز سکوت نداریم و نمیتوانیم حیثیت همکاران خود را در ویترین رسانهای بگذاریم. ما میبایست کار کنیم چون فضای خانه سینما فضای کار است.»
موضع مدیرعامل خانه سینما البته با نقدهایی همراه شده بود و شماری از سینماگران حتی این انتقادها را علنی مطرح کردند. از جمله منتقدان جدی این اقدام، گلاب آدینه بازیگر پیشکسوت سینمای ایران بود که در این زمینه تأکید کرد: «لغو خودخواسته کنسرت ها و جشن خانه سینما! اگر تئاترها و گالری ها هم به دلیل همدردی با مردم دست از کار بکشند چقدر خوش به حال عده ای می شود!»
همچنین کیوان کثیریان، رئیس پیشین انجمن منتقدان و نویسندگان خانه سینما در بخشی از یادداشت انتقادیاش درباره این حرکت عجیب شاهسواری و همراهانش نوشت: «سؤال اینجاست که در کدام دوره از دورههای جشن، مشکلات اقتصادی و معیشتی در خانه سینما و یا کل کشور وجود نداشته است؟ اگر قرار باشد از این زاویه به فرهنگ و هنر نگاه کنیم و اولویتی برای آن قائل نباشیم، تمامی فعالیت های فرهنگی چهل سال اخیر زیر سؤال خواهد رفت.
مگر جز این است که در چهل سال گذشته در تحریم و درگیر جنگ بودهایم و فقر گریبان بخشی از مردممان را گرفته و…؛ پس چرا ـ به ویژه در دهه سخت و بحرانی ۶۰ ـ هرساله جشنواره فیلم فجر و جشنواره تئاتر و موسیقی و تجسمی مان به راه بوده؟
پس چرا این همه فیلم ساخته شده و کنسرتها و نمایشها و گالریها و چاپ و نشر کتابها و مجلات و روزنامهها کار خودشان را کردهاند؟ مگر تلویزیون در این چهل ساله این همه برای برنامهها و سریالهایش هزینه نکرده است؟ مگر مشکلات معیشتی و اقتصادی کم داشتهایم؟ نه تحریم چیز جدیدی است و نه مشکلات اقتصادی و معیشتی. آنها که وظیفه شان رفع این مشکلات است، باید پاسخگو باشند، نه آنکه تمام فعالیتهای مملکت به حالت تعطیل و نیمه تعطیل درآید چرا که فلان مسئول و بهمان رئیس نمیتواند وظیفهاش را درست انجام دهد و کارها را جمع کند. به هر حال باید پذیرفت، هر چیز جای خودش را دارد و هر کسی مسئولیتی در جامعه و کشور به عهده دارد.
نکته مهمتر آنکه آیا تبعات چنین تصمیماتی جز این است که بحران مضاعف بر وضعیت بحرانی کشور تحمیل کند و همه چیز را بحرانیتر از آنچه هست جلوه دهد؟ و تازه کسانی که چنین تصمیماتی میگیرند آیا به این اندیشیدهاند که چه کسانی از چنین تعطیلیهایی سود میبرند و منویات و اهداف چه طیفی تأمین میشود؟ چه کسانی از این قبیل تصمیمات خوشحال میشوند؟... اگر این طور است که بیایید همه پروژههای فیلمسازیتان را تعطیل کنید و پولش را بدهید، به بانک مرکزی که مشکل دلار رفع شود! اصلا چرا در این شرایط اقتصادی باید این همه روزنامه و مجله چاپ شود؟ همه را تعطیل کنیم پولش را بدهیم برای گورخوابها خانه بسازیم! واقعا چه ربطی دارد؟»
البته برخی دلایل دیگری را پشت این تصمیم میدانستند، از جمله روزنامه جوان که گزارش کرده بود: «با توجه به ورود سازمان بازرسی به هزینه های غیرمعمول دوره گذشته جشن خانه سینما، چاره ای جز یک جشن ساده و بدون تشریفات برای مدیران خانه سینما وجود نداشت.»
اکنون بخشی از این جشن در حال برگزاری است و آیین بزرگداشت سیدمهدی شجاعی نویسنده، داریوش اسدزاده بازیگر، ابوالحسن تهامینژاد گوینده و داریوش مهرجویی کارگردان پیشکسوت سینمای ایران با حضور سینماگران، مسئولان و دست اندرکاران فرهنگی و هنری کشورمان ساعت 20 یکشنبه 28 مرداد ماه در باغ کتاب تهران برگزار میشود و بدین ترتیب، شاهد عقبنشینی مدیران خانه از عدم برگزاری کل جشن خانه سینما هستیم.
نکته قابل تأمل اینکه بخشی از امور سینما که قبلاً در دیگر مجموعهها برگزار میشد، اکنون در حال انتقال به باغ کتاب است که تبدیل شدن این مجموعه به میزان سینماگران در جشنواره فجر، برگزاری نمایشگاه چهل سال فعالیت پرویز تناولی و اکنون برگزاری بخشی از جشن سینما از جمله این اتفاقات است؛ اتفاقاتی که باعث میشود درباره عقبه باغ کتاب با تأمل بیشتری به بررسی اوضاع پرداخت.