فتاوای آیت الله العظمی تبریزی (قدس سره)
نگاه كردن
سؤال 1594 ـ نظر با شهوت به خود چه صورت دارد ؟
جواب: بسمه تعالي في نفسه اشكال ندارد ولي كار حرام نبايد بكند ، واللّه العالم .
سؤال 1595 ـ نگاه كردن به زن براي ازدواج اگر همراه با لذت باشد ، درصورتي كه غرض در نگاه اول به دست نيايد ، چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي نـگـاه كـردن بـه قصد ازدواج و بدون قصد التذاذ مانعي ندارد .و درصورتي كه با نظر اول اطلاع حاصل نشد ، تكرار مانعي ندارد ،واللّه العالم .
سؤال 1596 ـ به منظور ازدواج ، آيا مرد مي تواند به برخي از اعضاي بدن زن نگاه كند يا نگاه او منحصر در دست و صورت يا ازروي لباس نازك و جز آن است ؟
جواب: بسمه تعالي مـي تواند به صورت و دستها و مو و مقداري از بدن ـ كه گردن وبعضي از سينه است ـ نگاه كند ، واللّه العالم .
سؤال 1597 ـ مـعـلـمـي كـه عـده اي از دخـتران را درس مي دهد گاه آنان را به رعايت حجاب دعوت مي نمايد .و گاه به صورت هوس آلود به آنان نگاه مي كند ، حكمش را بيان فرماييد ؟
جواب: بسمه تعالي تعليم آنها في نفسه مانعي ندارد ، لكن بايد نظر شهواني را ترك كند ، و چنانچه قدرت بر ترك نظر شهواني ندارد تعليم را به شخص ديگري واگذار كند كه بتواند خودش را حفظ كند ، واللّه العالم .
سؤال 1598 ـ هـنگامي كه مرد يقين دارد اگر به زن جوان نامحرم نگاه كند ، به گناه نمي افتد ، آيا نگاه به صورت يا دستان زن اشكاردارد ؟
جواب: بسمه تعالي نگاه التذاذي به زن ـ حتي به دست و صورت او ـ حرام است ،واللّه العالم
سؤال 1599 ـ نگاه كردن به عورت ديگري چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي نگاه كردن به عورت ديگري ، و لو به غير قصد التذاذ نباشد حرام است ، واللّه العالم .
سؤال 1600 ـ نـگاه كردن بي شهوت به فيلمها و يا عكسهايي كه زنان نامحرم حجاب را رعايت نمي كنند ، همچنين اگر زنان رابشناسيم جايز است ؟
جواب: بسمه تعالي با فرض اين كه نگاه شهوت آلود نباشد و زن را نشناسد مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1601 ـ نظر كردن به زنان بد حجاب به خاطر نهي از منكر جايزاست ؟
جواب: بسمه تعالي لازم نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1602 ـ آيا بر زن واجب است رو و دو دست را از نامحرم بپوشاند ؟
جواب: بسمه تعالي آن مـقداري از صورت و دست كه پوشاندن آن بر زن در نماز لازم نيست ، پوشاندن آن از نامحرم ـ در صورتي كه ارايش نداشته باشد ـ احتياط مستحب است ، واللّه العالم .
سؤال 1603 ـ آيـا نـظـر پـزشك مي تواند در حكم تاءثير نمايد ؟
چنانچه پزشك قانوني گزارش نمايد كه جسم سختي با قبل يا دبربرخورد كرده و صريحا مشخص نگردد چطور ؟
جواب: بسمه تعالي نـظـريـه پـزشك در حد يك قرينه است كه با قرائن ديگر مي تواندموجب علم شود ، ولي في نفسه اعتباري ندارد .و انتساب جنايت به متهم را ثابت نمي كند ، واللّه العالم
سؤال 1604 ـ اگر دو جوان مكلف با هم دوست باشند شوخي و بازي كنند و از آنها مني خارج شود ، اين مسئله چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي اين عمل حرام و موجب تعزير به هر دو است ، واللّه العالم .
سؤال 1605 ـ حـكـم نـگاه كردن مردان به عكس زنان مسلمان يا غيرمسلمان با حجاب اسلامي يا بدون حجاب چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي اگـر بـه عـكـس يا فيلم زني كه نمي شناسند نگاه كنند مانعي ندارددر صورتي كه منجر به حرام نشود ، واللّه العالم .
سؤال 1606 ـ نگاه كردن به زنان مسلمان يا نامسلمان با حجاب كامل يابدون حجاب ، چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي نـگـاه بـه وجـه و كفين زنان مسلمان ، و لو بدون التذاذ جنسي ، برخلاف احتياط است .و در غير مـسـلـمـان بـه جـاهـايـي كه به طورمتعارف پوشيده نمي شود ، مثل سر و گردن ، بدون التذاذ جنسي مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1607 ـ بانوان كارمند و دانشجويان كه از منزل به بيرون مي روند ،و ناگزيرند با بيگانه ها رو به رو شوند ، حد و مرز حجاب آنان بايد چگونه باشد ؟
جواب: بسمه تعالي تـمام سر و بدن و موها را بايد بپوشاند به جز صورت و كف دودست و از آرايش در خارج از منزل و نماياندن زينت و پوشيدن لباس زينت كه جلب توجه نامحرمان كند ، همچنين صحبت غيرمتعارف اجتناب نمايند ، واللّه العالم .
سؤال 1608 ـ نگاه كردن به بازو ، آرنج و صورت مردان نامحرم براي زنان چطور است ؟
جواب: بسمه تعالي بدون التذاذ جنسي مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1609 ـ دختر و پسر در دانشگاه ها و مدارس در كنار هم جايزاست ؟
جواب: بسمه تعالي في نفسه مانعي ندارد ، ولي بايد از نگاه التذاذي به صورت ودستها و ساير محرمات اجتناب كنند ، واللّه العالم .
سؤال 1610 ـ اختلاط دختر و پسر در هنگام درس چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي در صورت خوف گناه ، اختلاط پسران و دختران مكلف و مميزجايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1611 ـ دانـش آمـوزان پـسـر يا دختر در يك جا باشند ، ولي معلم آنان زن بيگانه يا بالعكس آيا بين دانش آموزان مميز و جز آن فرقي هست ؟
جواب: بسمه تعالي مـلكف نبايد به صورت و دستهاي اجنبيه مكلف يا مميز نگاه التذاذي بكند ، و بهتر است اجنبيه در معرض نگاه التذاذي مميزخود را قرار ندهد ، واللّه العالم .
سؤال 1612 ـ درس خـصـوصـي بـراي دانـش آموز يا استاد كه جنس مخالف را در خانه مي پذيرد ، و در صورتي كه امكان ورودبراي كسي ديگر هست ، آيا اشكال دارد ؟
جواب: بسمه تعالي در صورتي كه كسي نتواند وارد شود خلوت با اجنبيه است ،واللّه العالم .
سؤال 1613 ـ در اجتماعات آموزشي مثل دانشگاه دختران و پسران جواني كه كنار يكديگر يا پشت سر هم بنشينند چه گونه است ؟
جواب: بسمه تعالي اجتماع ذكور و اناث در مواردي كه خوف فتنه و معرض ارتكاب حرام است جايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1614 ـ آيا اشتغال زنان در جاهايي كه محل مراجعه مرادان است ، جايز است ؟
جواب: بسمه تعالي بـا حـفظ حجاب و مشروعيت شغل ، در صورتي كه خوف وقوع در حرام نباشد ، مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1615 ـ اگر زن به سخنران يا معلم در هنگام گفتن مسئله و درس نگاه كند ، چه حكمي دارد
جواب: بسمه تعالي چنانچه با قصد لذت نباشد ، مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1616 ـ در مسئله 2442 راجع به نگاه كردن آمده : (( بلكه احتياطآن است كه بدون قصد لذت هم نگاه نكند )) ، آيا احتياط مزبوروجوبي است يا استحبابي ؟
جواب: بسمه تعالي احتياط مذكور استحبابي است ، واللّه العالم .
سؤال 1617 ـ آيا نگاه كردن به زنان نامحرم غير مسلمان جايز است ؟
جواب: بسمه تعالي نـگـاه كـردن التذاذي جنسي به زن جايز نيست چه زن مسلمان باشد و چه زن غير مسلمان ، واللّه العالم .
سؤال 1618 ـ ديـدن انـدكـي از مـوي زنان در بازار و جز آن ، بدون عمد چه حكمي دارد ؟
آيا يادآوري و گفتن به آنان لازم است ؟
جواب: بسمه تعالي نگاه كردن به موي زنان ـ در فرض مزبور ـ اگر به قصد التذاذجنسي نباشد مانعي ندارد .و نهي از منكر در صورت تحقق شرايط ـ لازم است ، واللّه العالم .
سؤال 1619 ـ زنـي كه خود را به نامحرم نشان مي دهد ايا مي تواند زن آرايشگر ان را آرايش نمايد و اجرت بگيرد ؟
جواب: بسمه تعالي گـرفـتـن اجـرت مانعي ندارد و آرايش كردن اين شخص ( زن ) اگرآرايشگر بداند خودش را به نامحرم نشان مي دهد داخل اعانه براثم است ، واللّه العالم .
سؤال 1620 ـ نگاه كردن به عورت بچه چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي نگاه كردن به عورت بچه مميز جايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1621 ـ لطفا معيار نگاه شهوت آلود را معين فرماييد ، در حالي كه مرد گاهي از سيماي زيباي زن خوشش مي آيد ، اما شهوت اوتحريك نمي شود ، ايا باز هم نظر حرام است ؟
جواب: بسمه تعالي نظر التذاذي جنسي حرام است چه تحريك به عمل محرم ديگري بشود يا نشود ، واللّه العالم .
سؤال 1622 ـ آيا ديدن فيلمهاي خارجي كه زنان هنرپيشه پوشش خوبي ندارند ، بدون لذت جايز است ؟
جواب: بسمه تعالي نگاه كردن به فيلمهايي كه موجب فساد و افتادن به حرام است جايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1623 ـ شنيدن اخبار راديو و تلويزيون اگر زن باشد ، آيا نگاه وگوش كردن جايز است ؟
جواب: بسمه تعالي با رعايت حجاب اسلامي نگاه كردن و شنيدن صدا بدون التذاذجنسي مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1624 ـ نگاه كردن به برنامه هاي ماهواره چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي چنانچه نگاه كردن آنها موجب تهيج شهوت بر حرام و ترويج فساد در خانواده باشد جايز نيست و در غير اين صورت بايدمراعات مقررات و قوانين شود ، واللّه العالم .
سؤال 1625 ـ در مـحيطهاي دانشگاهي فرانسه ، هنگام رو به رو شدن بااساتيد زن يا دنشجوايان دختر ، ناگزير به مصافحه هستيم ، والا حمل بر بي ادبي مي شود .دست دادن با زنان غير مسلمان در اين سرزمينها چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي مـصافحه با زن اجنبيه (( دست دادن بدون مانعي ، مانند دستكش ))جايز نيست .شعار ديني بايد حفظ شود .با تفهيم حكم شرعي ،حمل بر اسائه ادب نخواهد شد ، واللّه العالم .
سؤال 1626 ـ آيا زن برادر بر برادر شوهر محرم است ؟
و مصافحه كردن با يكديگر چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي نامحرم است و حكم بقيه زنهاي نامحرم را دارد ، واللّه العالم .
سؤال 1627 ـ بوسيدن و لمس كردن بدن دختر يا پسر كمتر از شش سالگي چه حكمي دارد
جواب: بسمه تعالي با قصد التذاذ جائز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1628 ـ شنيدن بي لذت صداي زن در خواندن قرآن و شعر و.. .چه صورت است ؟
جواب: بسمه تعالي مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1629 ـ غير از عورتين چه مقدار از بدن نامحرم بايد مستورباشد ؟
جواب: بسمه تعالي آن مقدار كه رعايت عفاف موقوف به آن است بايد پوشيده شود ،واللّه العالم .
سؤال 1630 ـ حكم ستر وجه و كفين براي زنها از ديد نامحرم چيست ؟
جواب: بسمه تعالي آن مقدار كه كشف آن در نماز جايز است ، احتياط مستحب سترآن از ديد نامحرم است ، واللّه العالم .
سؤال 1631 ـ آيا پوشش و حجاب از ضروريات دين است .كه منكر آن كافر باشد ؟
جواب: بسمه تعالي اصل حجاب در قرآن آمده است و كسي كه منكر قرآن شود ، مرتداست ، واللّه العالم .
سؤال 1632 ـ آيا تنها پوشيدن عبا بدون لباس روحانيت براي مسلمان جايز است ؟
جواب: بسمه تعالي مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1633 ـ آرايش زنان در فيلم و تئاتر چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي با ساير موارد فرقي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1634 ـ ايا در معرض عمومي زن بايد ظاهر پا را بپوشاند ؟
جواب: بسمه تعالي بنابر احتياط ظاهر پا تا مچ را هم بايد بپوشانند ، واللّه العالم .
سؤال 1635 ـ آيا پوشاندن صورت ، و مچ دست و پاها بر زن واجب است ؟
جواب: بسمه تعالي بر زن واجب است بدن خود را از نامحرم بپوشاند و در وجه وكفين و هم احتياط مستحب پوشانده آن است ، واللّه العالم .
سؤال 1636 ـ خوشبو كردن زن براي محارم و غير شوهر صحيح است ؟
جواب: بسمه تعالي خـوشـبو كردن زن در منزل خودش اشكال ندارد و لو اين كه محارم در منزل باشند ، ولي نبايد با اين حالت از منزلش بيرون برود ، واللّه العالم .
سؤال 1637 ـ گـفـتـه مـي شـود : (( اسـتفاده از چادر مشكي ( براي خواهران )مناسب نبوده و مكروه مـي بـاشـد و خـواهـران بـايد از پوشاك روشن در رنگهاي متنوع استفاده نمايند و دليل ندارد كه تـوصـيـه شود ( خانمها ) كفش و مانتوي تيره بپوشند )) .حال سؤال اين است كه در حال حاضر با توجه به شرايط فعلي جامعه ما ،تكليف پوشش خواهران چيست ؟و آيا گفته هاي فوق و امثال آن با توجه به آثار و تبعات سوء آن براي جامعه ، شرعا صحيح است يا خير ؟
جواب: بسمه تعالي چـادر مـشكي داخل در عنوان رداء است و پوشيدن رداي مشكي مانعي ندارد .و بر زنان لازم است لباس زينت را مانند بدن ازمردان غير محارم بپوشانند ، واللّه العالم .
سؤال 1638 ـ مـقـصود از لباس شهرت را بيان فرماييد ؟آيا به چادري سفيد و يا عباي سفيد و مثل اينها لباس شهرت گفته مي شود ؟
جواب: بسمه تعالي لباسي كه انسان مي پوشد اگر لباسي باشد كه موجب وهن به اوشود يا طوري باشد كه با پوشيدن آن بر ديگران فخر بورزد ،بنابر احتياط واجب بايد ترك شود ، واللّه العالم .
سؤال 1639 ـ شركت زنان در مسائل اجتماعي از قبيل تظاهرات ،انتخابات و.. .از نظر شرعي چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي شركت بانوان در اجتماعات با ملاحظه عفت مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1640 ـ زنـي كـه قران را به صورت تواشيح و هم خواني براي مردبيگانه مي خواند از نظر شرع چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي چنانچه به قصد التذاذ جنسي نباشد مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال 1641 ـ تعليم علم روز بر زن لازم است آيا شوهر مي تواند ازخروج زن از خانه جلو گيري كند ؟در خـصـوص تـعليم مسائل شرعي چگونه است ؟و همچنين اگر تحصيل علوم ديني براي زن از نظر شرعي لازم باشد چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي خروج زن از خانه در غير مواردي كه تعلم احكام شرعي موقوف به ان است ، بايد به اذن شوهر باشد و شـوهـر مي تواند زن را منع كند در خروج از خانه و لكن اگر در ضمن عقد ، شرط كرده باشدكه زن از طرف شوهر ماءذون باشد در خروج ، مي تواند بدون اجازه خارج شود و در صورت منع شوهر بايد براي يادگيري احكام و علوم ديني برايش معلم به خانه ببرد ، واللّه العالم .
سؤال 1642 ـ همنشيني و حرف زدن با نامحرم تا چه حد جايز ، و آيابين زنان و دختران نامحرم فاميل و جز آن ، فرقي است ؟
جواب: بسمه تعالي سزاوار است كه حرف زدن با زن جوان بدون التذاذ يا خوف وقوع در حرام ترك شود .و حرف زدن با نامحرم در صورت التذاذ يا خوف وقوع در حرام جايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1643 ـ از نظر درس خواندن در مدارس يا دانشگاه ها آيا جايزاست پسر و دختر با هم درس بخوانند يا نه ؟
جواب: بسمه تعالي فـي نفسه مانعي ندارد ولي بايد از نگاه التذاذي به صورت ودستها و ساير محرمات اجتناب كنند ، واللّه العالم .
سؤال 1644 ـ دانـش آمـوزان در كـلاس مخلوط باشند بطوري كه همه اينهاغير مميز ، مميز ، مكلف يا مختلف باشند .
جواب: بسمه تعالي در صورت خوف گناه اختلاط پسران و دختران مكلف و مميزجايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال 1645 ـ اگـر تـمـام دانـش آموزان در يك كلاس با پسر باشند ولي معلم يك زن اجنبيه باشد و يا بالعكس ، و در اين صورت دانش آموزان غير مميز و مميز با هم فرقي دارند .
جواب: بسمه تعالي مـكلف نبايد به صورت و دستهاي اجنبيه نگاه التذاذي بكند وبهتر است اجنبيه خود را در معرض نگاه التذاذي مميز قرارندهد ، واللّه العالم .
سؤال 1646 ـ در صـور فوق در صورت عدم جواز ، حكم حرمت براي دانش آموزان است يا براي استاد به اين معني كه اگر دردانشگاهي معلم مرد باشد .دخترها مي توانند در آنجا درس بخوانند يا بعكس .
جواب: بسمه تعالي درس خـوانـدن مانعي ندارد ولي زنها و دختران بايد خود را ازنگاه نامحرم حفظ كنند و حجاب را رعايت نمايند ، و مرد نيزنبايد نگاه التذاذي بصورت و دستهاي نامحرمان بكند ، واللّه العالم .
سؤال 1647 ـ براي تدريس خصوصي در منزل آيا براي دانش آموزان دختر مردي را يا بالعكس براي پسر زني را مي شود استخدام كرد ـ در دو صورت امكان آمدن شخص سوم در اطاق درس وعدم امكان آن ، و مكلف بودن و نبودن دانش آموز ، حكم چيست ؟
جواب: بسمه تعالي در صورتي كه كسي نتواند وارد شود خلوت با اجنبيه است ، وجايز نيست ، واللّه العالم .
