قیمت عسل طبیعی در بازار ایران با توجه به کیفیت و نوع آن بسیار متنوع و البته متغیر است. در این مقاله به پارامترها و عوامل تأثیرگذار در قیمت عسل طبیعی در ایران می پردازیم.
در ابتدا بهتر است انواع عسل که در بازار در دسترس مردم قرار گرفته است معرفی کنیم.
- عسل صددرصد طبیعی
- عسل تغذیه ای معروف به عسل شکری
- عسل صنعتی یا همان عسل تقلبی
عسل صددرصد طبیعی
این نوع عسل دارای ویژگی های زیر است:
- حاصل فعالیت زنبور عسل می باشد.
- زنبور در زمان تولید و برداشت آن فقط از شهد گل ها تغذیه کرده است.
- دارای قند ساکارز و آنزیم پرولین بالاتر از ۳۰۰ تا حدود ۶۰۰ می باشد.
میزان قند ساکارز در عسل های طبیعی عموماً کمتر از ۳ درصد می باشد و فقط در عسل کنار و مرکبات مستثنی می باشد.
عسل تغذیه ای (عسل شکری)
این نوع عسل دارای ویژگی های زیر است:
- حاصل فعالیت زنبور عسل می باشد.
- زنبور در زمان تولید و برداشت آن علاوه بر شهد گلها، از تغذیه کمکی نیز استفاده کرده است.
- ساکارز آن بیشتر از ساکاروز عسل طبیعی و پرولین آن کمتر از عسل صددرصد طبیعی می باشد.
قند ساکارز در عسل های تغذیه ای بیش از ۳ درصد می باشد و این عدد بسته به میزان تغذیه زنبور از خوراک کمکی تا حدود ۲۰ درصد متغیر است.
تغذیه کمکی زنبورعسل در این حالت می تواند شکر، شیره و انواع شربت و حتی مکمل های غذایی صنعتی نظیر فروکتوز مایع باشد.
عسل صنعتی (عسل تقلبی)
زنبورعسل در تولید این محصول نقشی ندارد و گذاشتن نام عسل بر روی آن نیز یک اشتباه بزرگ است.
این نوع عسل متأسفانه بخش عمده ای از بازار ایران را تصاحب کرده است و کارخانه های بزرگی اقدام به تولید و بسته بندی این نوع عسل می کنند.
کارخانه های تولید ماکارونی با در اختیار گذاشتن فروکتوز مایع و گلوکز مایع کمک زیادی در ترویج و تولید عسل صنعتی کرده اند.
قیمت انواع عسل در بازار
انواع عسل نام برده شده در بالا، دارای قیمت های بسیار متفاوتی هستند.
عسل صددرصد طبیعی دارای بیشترین قیمت و عسل صنعتی ارزانترین قیمت عسل در بازار را داراست.
این تفاوت قیمت آنقدر فاحش است که متأسفانه زنبورداران عزیز ما را در راه تولید عسل صددرصد طبیعی دچار مشکل نموده است.
گاهی اوقات قیمت مصرف کننده عسل صنعتی در بازار ۵ برابر ارزانتر از عسل کاملاً طبیعی می باشد.
نهادهای نظارتی نیز نتوانسته اند مانع گسترش فعالیت تولیدکنندگان عسل های صنعتی و تقلبی در بازار بشوند.
قیمت انواع عسل طبیعی در بازار
عسل های طبیعی نیز انواع مختلفی دارند که در قیمتگذاری آنها تأثیر زیادی دارد.
اینکه ما عسل چندگیاه در اختیار داشته باشیم یا عسل تک گل می تواند قیمت عسل را بالا و پایین کند.
در بین عسل های تک گل نیز میزان فراوانی یا کمبود یک نوع عسل تأثیر بسیار زیادی در قیمت آن دارد.
به عنوان مثال برای روشن شدن مفهوم جملات فوق می توان به قیمت عسل چندگیاه، قیمت عسل گون و قیمت عسل آویشن خالص اشاره کرد که به ترتیب دارای کمترین و بیشترین قیمت هستند.
قیمت عسل طبیعی بصورت عمده
پارامتر دیگری که در قیمت عسل طبیعی تأثیر دارد، حجم خرید و فروش آن است.
طبیعتاً سفارشات عمده دارای قیمت کمتر نسبت به سفارشات جزئی و خرده هستند اما نکته مهمتر نوع بسته بندی عسل می باشد.
در ایران سفارشات عمده معمولاً داخل حلب ها 27 کیلویی عرضه می شوند.
در این حالت عسل تصفیه نشده است و فعالیت زیادی برای بسته بندی آن انجام نمی شود.
قیمت عسل بسته بندی شده
چنانچه بخواهیم قیمت عسل بسته بندی شده را نیز در نظر بگیریم،پارامترهای دیگری نیز مطرح می شود که مهمترین آنها عبارتند از:
- جنس ظروف بسته بندی (شیشه یا پلاستیک یا فلز)
- جنس درب ظروف (فلزی یا پلاستیکی)
- اندازه ظروف (چند گرمی هستند)
- شکل و طرح ظروف بسته بندی عسل (بیشتر در ظروف شیشه ای و جار مطرح است)
گاهی اوقات بسته بندی عسل شکل و شمایل خاصی به خود می گیرد و مخصوصاً برای صادرات این محصول بسته بندی های مناسب برای صادرات باید در نظر گرفته شود که هزینه های خاص خود را دارد.
محاسبه قیمت عسل طبیعی برمبنای بهای تمام شده
بهای تمام شده یعنی اینکه ما بدانیم برای تولید عسل و بسته بندی آن تا زمان آماده شدن برای تحویل به مشتری چه هزینه هایی پرداخت کرده ایم.
این هزینه ها ابتدا بصورت کلی جمع شده و در پاان با توجه به مقدار عسل برداشت شده به ازای هر کیلو محاسبه می شود.
به عنوان مثال اگر تمام هزینه های انجام شده برای تولید ۵۰۰ کیلو عسل طبیعی، ۵ میلیون تومان باشد، بهای تمام شده هر کیلو عسل ۱۰۰۰۰ تومان خواهد بود.
مواردی که در محاسبه بهای تمام شده عسل دخیل هستند عبارتند از:
- پولهایی که برای تهیه لوازم زنبورداریمثل کندو، زنبور(کلنی زنبورعسل)، موم ورقه ای و . . . پرداخت کرده ایم.
- دستمزد و حق الزحمه زنبورداران
- هزینه های حمل و نقل
موارد فوق بطور مستقیم در محاسبه قیمت عمده عسل طبیعی موثر هستند.
اما اگر بخواهیم بهای تمام شده عسل بسته بندی را نیز محاسبه کنیم لازم است تا موارد زیر را در نظر بگیریم:
- هزینه تصفیه عسل
- قیمت ظرف بسته بندی عسل
- دستمزد کارگران قسمت بسته بندی
این موارد که بصورت کلی و بدون جزئیات مطرح شد، در محاسبه بهای تمام شده عسل طبیعی نقش مستقیم دارند.
قیمت عسل طبیعی با اضافه کردن درصدی سود به بهای تمام شده آن به دست می آید.
علاوه بر این، هزینه حمل و نقل از کارخانه تا رسیدن به دست مشتری نیز مطرح است هرچند در خرید اینترنتی عسل، این فاکتور رنگ می بازد.
