برخی فیلمسازان به ویژه از میان فیلمسازان فیلم اولی که نخستین تجربهشان را در مقام کارگردان فیلم بلند داستانی در پیش دارند، با چالش جدی برای دریافت پروانه نمایش در بیش از یک سال اخیر مواجه شدهاند؛ چالشی که از ابتدای سال نود و هشت تشدید شده و چنین تصور میشود که راهکاری کمدردسر برای مواجهه مسئولان سینمایی با عوارض پس از تولید چنین آثار سینمایی است.
به گزارش «تابناک»؛ پس از روی کار آمدن محمدمهدی حیدریان در راس سازمان سینمایی، روند صدور پروانه ساخت برای فیلمهای اجتماعی با دشواریهایی همراه شد و به نوعی به جای آنکه مسئولان سینمایی پس از تولید فیلم سینمایی درگیر توقیف، ممیزی سنگین و... شوند، همان ابتدا یا دست به اصلاح جدی فیلمنامه میزدند یا اساساً فیلمنامه را رد میکردند که این مسئله منجر به تقلیل سطح برندگی سینمای اجتماعی شد، به گونهای که به جز آثار انگشتشماری در هر سال، هیچ درام اجتماعی فروش چشمگیر و همراه با سوددهی نداشت.
تماشاگر که به قدر کفایت خسته است و دستکم در این دوره زمانی به سینما به چشم فرصتی برای استراحت نگاه میکند، اولویتش تماشای فیلمهای کمدی است و همانگونه که آمار فروش نشان میدهد مجموع فروش فیلمهای کمدی در سالهای اخیر چندین برابر دیگر ژانرها است و گردش مالی سینما عمدتاً بر این ژانر متمرکز است. کاهش فیلمهای اجتماعی برنده نظیر «ابد و یک روز»، «متری شیش و نیم» و «مغزهای کوچک زنگ زده» و گرایش دادن فیلمسازان به درامهای خنثی نیز تماشاگر را متقاعد کرد که همچنان به دنبال تماشای کمدی به عنوان اولویت اولش باشد.
با روی کار آمدن حسین انتظامی در سازمان سینمایی، تصور میشود فضای سینما تغییر کند اما انتظامی نیز به دنبال دردسر نبود و به همین ترتیب تاکنون نه تنها در روی همان پاشنه قبلی چرخیده، بلکه جدیت و حساسیت بیشتری در قبال صدور پروانه ساخت فیلمهای اجتماعی و درامهای پرتعلیق با مضامین جنجالی به خرج داده شده است. شنیدههای «تابناک» حکایت از آن دارد که صف طولانی از فیلمهای اجتماعی که پروانه نمایش نگرفتند در طول دو سال اخیر وجود دارند و بخش قابل توجهی از این صف متعلق به فیلمسازانِ فیلم اولی است.
این گروه از فیلمسازان که قصد دارند به هر ترتیب شده نخستین فیلمشان را بسازند و وارد فضای فیلمسازی حرفهای شوند، میکوشند یک اثر متفاوت را خلق کنند اما این کار به همین راحتیها نیست. رد فیلمنامه جوانهای فیلماولی نیز سروصدایی در پی ندارد، چرا که آنها دوست ندارند اساس ورودشان به فیلمسازی حرفهای با اعتراض نسبت به عدم صدور پروانه ساخت بری یک فیلمنامهشان به خطر بیافتد و سراغ ارائه فیلمنامه دیگر یا اعمال اصلاحات گسترده در فیلمنامهشان میروند.
در این شرایط به نظر میرسد ضروری است سازمان سینمایی در راستای سیاستهای شفافسازی خود، لیست تمامی متقاضیان ساخت فیلم سینمایی و نتیجه تقاضاها اعم از موارد ردشده، اصلاح و تایید شده و تایید شده را طی دستکم دو سال اخیر اعلام کند تا مشخص شود مباحثی که در فضای غیررسمی سینما درباره شدت عمل و سختگیری کمسابقه در این حوزه از ابتدای سال مطرح میشود تا چه میزان دقیق است و تا چه میزان محصول فضاسازی علیه سیاستگذاری و مدیریت سینما است.