لِه شدن زبان و فرهنگ فارسی زیر چرخ ایزی و هَپی

رسول جلیلی
کد خبر: ۱۰۲۷۳۱۰
|
۲۲ دی ۱۳۹۹ - ۲۱:۲۷ 11 January 2021
|
19147 بازدید
|

مدتهاست که در شبکه‌های صدا و سیما و آگهی نما (بیلبورد)های بزرگراهی تبلیغ «ایزی لایف» به خورد ملت داده می‌شود تا پوشکی به مشتریان پوشکخواه ایرانی معرفی شود. از یکی ازمسئولین شهر سؤال کردیم چرا فارسی نوشته یک نام خارجی؟ پاسخ فرمودند، این نام است و نام را باید فارسی نوشت! سؤال کردیم چرا نام فارسی نیست؟ فرمودند، مسئولیتش با دیگری است!

در یکماه اخیر در صدا و سیما تبلیغ نوشیدنی «ویت بار» (محصول گروه عالیس-همش رو بده!- در خراسان رضوی) به خورد ما داده شد. به عده‌ای از مسئولین فرهنگی کشور و صدا و سیما اطلاع دادیم که «بار» یعنی مشروب‌فروشی و مشروب‌خانه! چرا باید نوشیدنی یک خانواده ایرانی مسلمان فارسی زبان نام فارسی نوشته یک مفهوم حرام را داشته باشد؟ فرمودند تذکر کتبی می‌دهیم، تبلیغ قطع نشد و ادامه دارد.

از اول این هفته (ششم دی ماه ۱۳۹۹) در بزرگراهها، آگهی نمای «هَپی لایف» در بزرگراههای تهران نوش جانمان می شود. این هم ظاهراً یک نوشیدنی برای ما ایرانیان است از شرکتی به نام «پارس کشت».

رویدادهای ناموزون فرهنگی بالا خبر از یک غفلت بزرگ و در راه دارند. توجه نمایید از پوشک (پوشیدنی کودکان) تا نوشک (نوشیدنی کودکان) ما تحت سیطره نام گذاری اصالتاً غربی و فارسی نوشته است. کارشناسان و مسئولین ما در تأیید این کلمات غریبه و اجازه تبلیغ آن‌ها مسئول هستند و در حال حاضر کوتاهی می نمایند. بکار بردن هَپی (happy) به جای خوشحال و شاد، ایزی (easy ) به جای آسان، لایف (life) به جای زندگی، ویت (wheat) به جای گندم، و بار (bar) به جای مشروب! اهداف خطرناکی را، هر چند سهوی!،ا دنبال می کنند. کی تصمیم می گیرد؟ کی مجورز می دهد؟ کی نظارت نمیکند؟

کلمات و نامها بار فرهنگی و محتوایی دارند. اینکه فکر کنیم نوآوری در زبان لازم است، حتماً چنین است و باید انجام شود و می‌شود. زایش زبانی از درون زبان و با بنیادهای زبان ممکن است. بنده در دانشگاه و در رشته خود شاهد تولید کلمات و نامهای جدید و زیبای فارسی هستم. بحمدالله، ما رساله های دکتری در رشته‌های فنی و موضوعات روز داریم که تماماً فارسی هستند و همه اصول نگارشی و مالکیت معنوی مطالب دیگران و نامهای دیگران را هم رعایت می‌نمایند. ما کاستی زبانی نداریم و می‌توانیم به هر میزان که لازم باشد نام و کلمه جدید فارسی تولید کنیم. همت لازم است، دستورالعمل و تنظیم گری لازم است.

راستی، ما را چه شده است که نسبت به ویرانگری فرهنگی خود در رسانه‌های کشور و در حاکمیت کشور حساس نیستیم. هر کس پول داد باید هر محصولی را تبلیغ کند؟ آیا وزارت صمت مجوزی برای نامگذاری های این چنینی داده است یا موضوع رها است؟ چرا رها است؟ مگر کارخانه تولید داخل از هوا و فضا و بازار و انرژی این کشور استفاده نمی‌کند که این چنین ناخردمندانه تیشه به ریشه زبان و ادب و فرهنگ فارسی می زند. مگر فرانسوی‌ها و آلمانی ها و انگلیسی‌ها اجازه می‌دهند در زبان و فرهنگشان چنین نفوذی اتفاق بیفتد؟ چرا فکر می‌کنیم باید نام محصولمان را خارجکی بگذاریم، تا مردم فکر کنند بخورند چنین محصولی فناورانه تر یا بودن! موضوع و یا کیفی تر بودن مصرف نمایند.

صدا و سیمای ما و شهرداری ما چرا دقت در پاسداشت زبان و فرهنگ فارسی ندارد؟ آیا کسی در بازرگانی صدا و سیما و یا امور تبلیغی بزرگراهها این موضوعات را متوجه نیست؟ چرا شورایعالی انقلاب فرهنگی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و کمیسیون فرهنگی مجلس چرا دست روی دست گذاشته و رها نموده اند؟

حساسیت تک تک ما در هر صندلی و جایگاهی که هستیم نسبت به داشته های فرهنگی و دینی و زبانی امان ضرورت دارد. امید است این حساسیت از سطح روسای قوا و مسئولین عالی کشور شروع و به سمت حل قطعی منتهی شود.

دکتر رسول جلیلی دانشیار دانشگاه صنعتی شریف

اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳ صفحه خبر
بلیط هواپیما
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱۱
در انتظار بررسی: ۴
انتشار یافته: ۵۸
سیاوش
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۲:۴۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۲
چقدر بدبختیم که دنیا داره بطرف پیشرفت میره ما هنوز در تعصب دو تا کلمه موندیم و برای معاوضه کردن کلمه ای میلیاردها تومن پول بیچارگان را خرج این کلمات بدرد نخور میکنن.واقعا کشورهای جهان سوم اندر کار این رفتارها هستیم.بابا چه فرقی داره برای قوت ما که به هلیکوپتر با کلاس بگیم چرخ بال یا موتور بال!من که اعتقادی ندارم.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۴۸ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
تو همون کشورای به اصطلاح جهان اول بر روی زبان و فرهنگشون بسیار حساس هستن
پیشرفته بودن به کلمه انگلیسی یا بی تفاوت بودن نیست
ادم با زبان فارسی و زبان خودش هم میتونه پیشرفت کنه
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۲۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
اتفاقا افکاری که فکر میکنند .. کلمه خارجی نوشتن کلاس داره هم بی سوادنند و هم احمق باشد تا ایندگان در مورد روزگار امروز زبان پارسی سخن خواهند گفت و خواهند گفت برخی از نیاکان ما هم شرق زده بودند و هم غرب زده و هم وطن فروش ... خدا رحم کنه اگه ایندگانی باشند
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۱:۳۳ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
شما متوجه حرفتان نیستید. کسانی که متولی و موجب این کار هستند نیز... زبان نخستین مولفه هویتی ماست. پیشرفت کردن چه منافاتی با پاسداشت زبان فارسی دارد؟ حتی فرانسویان هم در حفظ زبان خودشان مصر و غیرتمند هستند.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۰۱ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۴
همین طرز فکر خود حقیرپنداری امثال شما هست که باعث میشه دنبال آرزوهای بزرگ نریم و به وضع موجود رضایت بدیم.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۳۳ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۷
چند روز پیش بالاخره بعد از یکسال مسافرت نکردن، رفتم شهرستان. یه تبلیغ تو سطح شهر توجهم را جلب کرد. یک فروشگاه که نوشته بود، در خانه بمانید و خرید کنید میاریم دم خونه تون. و بعد بالای آن نوشته بود "باکلاس باشید" یادم آمد که حداقل 10 سال است داریم خرید اینترنتی را تجربه می کنیم بعد چرا باید یک فروشگاه فکر کند این کار باکلاسی است؟ جواب آن دو چیز است " یک اینکه طرف خودش بی کلاس بوده (اهل خرید اینترنتی نبوده) دوم اینکه تصور می کند مخاطبش این چنین است . حالا حکایت همین کامنت دوست عزیزمان است. برادر من بعنوان یک تحصیلکرده و استاد دانشگاه بدون مسئولیت دولتی عرض می کنم استفاده از لغت انگلیسی نه نشان باکلاسی است نه با سوادی. اصولا با سوادها معادل فارسی را بلدند و معمولا بکار هم می برند و اگر بکار نبرند ناشی از عادت آنهاست. ولی آنها که علیرغم وجود یک لغت فارسی و شایع شدن آن، معادل انگلیسی آن را بکار می برند نه باکلاسند نه باسواد، فقط سودجو هستند
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۳۴ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۷
اتفاقا همین آقای دکتر جلیلی (نویسنده متن) استاد بهترین دانشگاه ایران و هادی پیشرفته ترین شرکتهای ایرانی است
بهرام
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۱۴ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۱
در جهان پیشرفته به زبان بسیار اهمیت می دهند مثل آمریکا فرانسه و انگلیس و آلمان.بر در جهان سوم به زبان اصلا اهمیت نمی دهند مثل کشور ایران.و مردم برای فخر فروشی و خودشان را باکلاس بدانند واژه های بیگانه را بکار می برند مثل "دربی"به جای شهر آورد.اهمیت ندادن به زبان رسمی نوعی بی فرهنگی و از خودبیگانگی است.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۲:۵۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۲
بسیار عالی
آریو
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۷:۳۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
نگارنده کاش کمی هم به کلمات عربی توجه می نمود که تعداد آنها که بصورت روزانه در صدا و سیما استفاده می شود نه به چند عدد انگشت شمار بلکه صد ها مورد می رسد.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۱:۳۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
واژگان عربی مورد استفاده در فارسی بخشی از زبان ما شده. این تعصبات بی پایه است. البته باید کمتر به کار برد و واژگان عربی نامانوس رو هم کنار گذاشت...
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۱۰ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۴
کاش به موضوع عمیق تر فکر کنید که زبان فارسی موجود در ایران را چه چیزی در حال تهدید کردن است
کلمات عربی که شما میفرمایید در لغت‌نامه‌های فارسی ثبت هستند و شعرا و ادیبان بزرگ پارسی‌گو در طول زمان استفاده کرده اند و الان جزء جدا نشدنی از زبان فارسی هستند.
حتی حساسیتی بر استفاده از کلمات با ریشه فرانسوی و روسی و آلمانی و انگلیسی از قبیل شوفاژ و آسانسور و... که الان جزء فارسی شده اند نیست بلکه خطر در حال حاضر نابودی فرهنگ ایران با بیگانه شدن نسل جدید با مولفه‌های فرهنگی اصیلی مثل زبان است.
نسلی که دیگر حافظ و سعدی و فردوسی و مولوی را نمی فهمد و از میراث فرهنگی گذشتگان محروم میشود.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۰۰ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۶
اتفقا یکی از نقاط قوت ج ا ا کم شدن کاربر برخی واژه های عربی در زبان روز مره ماست. اولویت مقاومت در برابر حذف کلمات جدید خارجی است سپس به مرور جایگزینی کلمات قدیمی تر
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۰:۲۸ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۶
اتفاقا کلمات عربی توی بیلبوردها نمیبنید توی گزارش شبکه ها نمیبنید توی جای دیگر نمیبنید واون کلمه هایی که میگید هزارن سال با فارسی آمیخته شده . ولی دشمنی عجیب و غریب شما با عربی به نظر میرسه تمامی ندارد
پارسی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۵۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
یکی میمرد از درد بی غذایی
یکی میگفت ....
naser
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۶:۴۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
اینقدر پان فارس بازی در نیاورید. چسبیدید به چند تا کلمه که بیشترشان هم اسم هستند هیچ کجای دنیا البته به غیر از ایران اسامی را ترجمه نمی کنند!
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۷:۰۷ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۳
ببند مزدور آنکارا
ناشناس
| Bulgaria |
۱۸:۵۹ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۵
لازم نیست اسامی ترجمه شوند، از پایه نباید اسم غیر فارسی برای محصول یا خدمات گذاشت. د رهیج کشوری که مراقب فرهنگو زبان خود هست چنی چیزی رخ نمیدهد که در کشور ما در جریان است.
حمید
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۱۰ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۸
همه دنیا روی زبان شون حساسیت دارند.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۲:۱۸ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
کلمه بار به معني مشروب نيست استاد شريف
عبدالله
|
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
|
۰۸:۱۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۴
...بنظرم آقای دکتر کمی در داوری شتاب کردند ...زیرا «بار » می تواند ،بیان میله یا شاخه یا تمرکز وزن گندم باشد ...جای دور هم نرویم...به «مینی سیتی» و «باستی هیلز » هم با «وسائط نقلیه » ...«لاکچری» ...گاهی «عبور و مرور » نماییم ،اما نه در «ایام ممنوع»....
بانام
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۲۶ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۴
آقای جلیلی شما وقتی میتوانید فرهنگ و هنر و زبان و آداب و رسوم و میراث یک کشور را در بالاترین کیفیت حفظ و نگهداری که به چیزی بنام ملیت اعتقاد داشته باشید اگر این احساس ملیت وجود نداشته نباشد دیگه این مفاهیم جایگاهی نخواهد داشت
پاسخ ها
ناشناس
| Bulgaria |
۱۹:۰۱ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۵
انجام یک وظیفه را به کارهای دیگر و البته بزرگتر پیوند نزنید. دوست عزیز هر کدام از ما از هر جا و در هر موردی که میتوانیم باید برای پیشگیری از اشتباه اقدام کنیم.
محمد
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۰:۳۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۵
دلم به حال زبان مادری ام هر روز بیشتر می سوزد. زبانی که نیاکان ما از فردوسی و حافظ و سعدی و ومولوی در پاسداشت آن تلاش بیسار داشتند و در حال ما نام پوشک و کیک و تاکسی های اینترنتی مان هم باید به زیان بیگانه باشد. بزرگان ادب پارسی، لطفا زبان پارسی را دریابید.
پاسخ ها
یوسف اکبری از همدان
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۱۲ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۲
دل من برای زبان مادری خودم تورکی می سوزد که حتی اجازه ندارم به زبان خود بنویسم حتی اجازه ندارم اسم محل کسبم را به زبان مادریم بگزارم اجازه ندارم اسم فرزندم را به زبان مادریم بگزارم افتاد محمد آقا مشکل کجاست وقتی من به زبان مادری خودم احترام نگزارم به طریق اولی برای زبان فارسی شما نیز احترامی قائل نخواهم بود
محتسب
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۵۴ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۵
یوسف خان اکبری از همدان
شما اگر اهل کتاب و نوشته بودی حتما با کتب و جراید چاپ شده در
همین کشور به زبان تورکی (ترکی) برمی خوردی چون ما دیده ایم و می خوانیم
درضمن کدام کاسبی خواسته بر محل کسب خود نام تورکی (ترکی) بگذارد و نشده؟ با چشم باز سر بچرخان و خیل عظیم محل کسب با نام هر زبانی که کاسب خواسته می بینی
و حتما این همه یاشار و آیناز و آیلار و السا و آلما و امیرپاشا و الاماشاالله در مریخ زندگی می کنند؟
محمود
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۰۴ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۶
در پاسخ به َآقای یوسف اکبری 11:12
اولا به عنوان یک ایرانی زبان فارسی متعلق به همه ی ایرانی ها است و همدانی و آذری و عرب مستثنی از آن نیستند. که بخواهیم بگوییم زبان فارسی شما و غیره. ثانیا با دیدگاه شما کسی که مثل من مادرش آذری است و پدرش فارس آیا زبان مادری ش آذری است یا فارسی؟
ثالثا گذاشتن نام آذری بر روی فرزند و مغازه و ... ممنوع نیست گرچه گاهی بدسلیقگی هایی اعمال شده اما راه حل این گونه مشکلات باز کردن دروازه فرهنگ به سایر زبانهای بیگانه نیست.
اگر چنین شود به مشکلاتی شبیه کشور همسایه دچار خواهیم شد که در نتیجه ی دوران استعمار انگلیس زبان کشور به معجونی نامتجانس تبدیل شده است.
یادمان باشد بسیاری از مفاخرادبی ایران مثل نظامی گنجوی وصائب تبریزی و شهریار فارسی سرا هم بوده اند
naser
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۰۱ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۰
آقایان محتسب و محمود خان عزیز، همان طور که می دانید زبان فارسی به طور سیستماتیک و رسمی در کلیه مدارس از اول ابتدایی تا آخر دانشگاه آموزش داده می شود و کلیه شبکه های رادیویی و تلویزیونی و روزنامه های سراسری به این زبان برنامه پخش و منتشر می کنند و به طور مستمر از طرف دلسوزان این زبان و به حق، بر حفظ و نگهداری آن تاکیدشده و میلیاردها تومان از بودجه مملکت صرف پاسداشت آن از طریق سازمان های مختلف مثل فرهنگستان زبان فارسی و بنیاد سعدی و... میشود با این حال شما باز هم به حق نگران تضعیف و از بین رفتن آن زبان هستید! آیا به من تورک زبان و هم وطنتان هم حق می دهید که نگران زبان مادر ی خود باشم؟ در حالیکه این زبان مادر مرده تورکی در هیچ مدرسه ای آموزش داده نمی شود و همه رسانه های سراسری فقط به زبان فارسی پخش می شوند هیچ فرهنگستان و موسسه ای برای حفظ آن وجود ندارد. حتی باید اشاره کنم که در مراکز صدا و سیمای استانی هم صحبت کردن و پخش برنامه های زبان تورکی با قواعد و گفتار صحیح ممنوع بوده و به زبان کوچه بازاری با خیل کلمات و حتی دستور زبان فارسی که به آن اصطلاحا فاذری می گویند صحبت می شود! آیا واقعا شما انتظار دارید این زبان بتواند صرفا با چاب چند کتاب به زبان تورکی که هیچ کس قادر به خواندن آن نیست زنده بماند! آیا شما که یا به عمد و یا به سهو حتی از به کار بردن نام صحیح زبان ما امتناع می کنید و آنرا به غلط آذری می خوانید انتظار دارید به حسن نیت شما شک نکنیم. آیا بخشنامه های متعدد از سازمان اماکن استانی را ندیده اید که نام گذاری مغازه ها به نام های تورکی را ممنوع کرده است! نام هایی که شما اشاره کرده اید از سالیان قبل در بین مردم معمول بوده و آنقدر گسترده است که دیگر امکان محدود سازی آنها وجود ندارد ولی اگر یک سرچ ساده در اینترنت بکنید متوجه قدغن بودن و ندادن شناسنامه در ماه های اخیر به چند نوزاد که والدین آنها می خواهند از اسمای تورکی مثل آییل، آنار و خاقان که به ترتیب به معنی بیداری و شعور و سومی هم اتفاقا نام یکی از شاعران فارسی گوی این کشور است اجتناب می کنند!0
پارسا
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۱۴ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۱
یوسف اکبری از همدان تو در توهمات پانترکیستی سیر می کنی اگر چشمت و خرد خود را به کار بندازی در گوشه و کنار ایران نامهای فراوان ترکی می بینی و در تلویزیون هم هر روز نام ترکی شرکتها مثل سن ایچ و خیلی نامهای دیگر.تنها باید عینک نژادپرستی و پانترکیستی ات را بندازی دور.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۰:۳۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۲۶
خیلی خوبه زبان پارسی پاس داشته بشه، اما نه با اجبار
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۰۳ - ۱۳۹۹/۱۱/۰۶
برای مردم اجبار نیست اما برای کسانی که در سیستم فرهنگی تبلیغاتی کار می کنند و درامد دارند باید اجبار باشد
برچسب منتخب
# مهاجران افغان # حمله ایران به اسرائیل # قیمت دلار # سوریه # دمشق # الجولانی
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
تحولات اخیر سوریه و سقوط بشار اسد چه پیامدهایی دارد؟