به گزارش «تابناک» به نقل از ایکنا، احمدرضا بهرهمند، از متخصصان تراز اول ژنتیک و میکروبشناسی بالینی است که تحصیلات خود را از مقطع دیپلم به بعد در آمریکا و دانمارک گذراند و مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه تگزاس آستین آمریکا اخذ کرد و در مقطع کارشناسی ارشد در رشته بیوشیمی و میکروبشناسی بالینی از دانشگاه تنسی آمریکا فارغالتحصیل شد و در رشته طب در دانشگاه کپنهاگ به مدت ۳ سال تحصیل کرد و براساس علاقهای که به ژنتیک میکروبهای عفونی داشت، دکترای خود را از دانمارک در رشته میکروبشناسی بالینی اخذ کرد. سپس برای گرفتن مدرک فوق دکترا به مدت ۲ سال به مرکز کنترل بیماریهای آمریکا رفت و مجوز کسبوکار در آزمایشگاههای آمریکا را اخذ کرد و یک سال نیز استادیار دانشگاه موری بود. سپس به ایران بازگشت و به مدت ۲۷ سال در مرکز تحقیقات ریوی انستیتو پاستور ایران مشغول به فعالیت شد و برخلاف میل شخصیاش بازنشسته شد. سپس به عنوان استاد مدعو به آمریکا فراخوانده شد و در دانشگاه تگزاس بر روی بیماری سل مقاوم کار کرد و در این کشور نیز طبق قانون بازنشسته شد، اما فعالیت علمی و تحقیقاتی خود را رها نکرد و در آمریکا بهصورت نیمهوقت فعالیت میکند.
در این راستا ایکنا به سراغ احمدرضا بهرهمند، کلینیکال میکروبیولوژیست و عضو هیئت علمی انستیتو پاستور رفت تا در مورد راههای پیشگیری و درمان سویههای دلتا و لامبدا اطلاعات بیشتری کسب کند و به برخی شایعات مطرح شده در فضای مجازی خاتمه دهد. در ادامه گفتوگوی ایکنا را با او میخوانید.
شایعات متعددی در مورد ورود کرونای لامبدا به کشور و میزان کشندگی بالای آن مطرح شده است. آیا این سویه جدید به کشور وارد شده و چه قدرتی دارد؟
کرونای لامبدا در دنیا به سرعت در حال پخش شدن است. این ویروس در آمریکای جنوبی (پرو و آرژانتین و...) و حوزه کارائیب و هند توسعه یافته است و براساس مدلینگ یکی از دانشگاههای معتبر آمریکا، در ماه اکتبر این جهش خطرناک در دنیا شیوع پیدا میکند. کشورهایی مانند آمریکا و آلمان و کشورهای آمریکای جنوبی برای مقابله با این ویروس تمهیداتی را در نظر گرفتهاند. در بهمن سال گذشته دانشگاه کلمبیا اعلام کرد که در خرداد لغایت مرداد در دنیا سویه دلتا بروز خواهد کرد و امروز مشاهده میکنیم که سویه دلتا در همه جای دنیا فراگیر شد و در ایران هم شیوع فراوانی دارد. برخی شیطنتهای رسانهای و شایعهسازی از جانب من صحت ندارد و من هرگز در مصاحبه تلویزیونی خود نگفتم که کرونای لاندا به تهران میآید و از مهرماه وارد ایران میشود.
میزان واگیردار بودن و سرایت کرونای لامبدا چگونه است؟
اگر کرونای لامبدا همهگیر شود، مجموعه جهشهای شناختهشدهای که در ساختار فعلی ویروس کرونا وجود دارد ۲۰۰ تا ۸۰۰ برابر بیماریزایی بیشتری خواهد داشت. در ضمن این ویروس ۲۰۰ برابر سرایتپذیری بیشتری در قیاس با کرونای دلتا دارد. لذا اگر این بیماری در دنیا شیوع یابد، باید تمهیدات دیگری برای مبارزه با این ویروس اتخاذ شود. یکی از تمهیدات نجات از این بیماری (که تمام دانشگاههای معتبر دنیا پیشبینی میکنند شیوع خواهد یافت) تزریق دُز سوم واکسن است. استفاده از دو عدد ماسک همزمان هم میتواند تا شش برابر انتقال ویروس را کم کند. طبق مقالات علمی دنیا، ویروس لاندا جهشهای خطرناکتری دارد که دلتا ندارد و تعداد جهشهای آن بیشتر است و میزان انتقال و شدت سرایتپذیری آن نیز بیشتر است. همچنین بیماری ریوی در اطفال به وجود میآورد که تا دو ماه ریههای آنان را درگیر میکند.
چگونه باید با کرونای لامبدا مقابله کرد؟
امروز دُز سوم واکسن را در اکثر کشورهای دنیا تزریق میکنند که این سه دُز پادتن (دفاع بدن) را بالاتر میبرد و هر چه آنتیبادی(که دفاع شمارا بالاتر میبرد) بیشتر شود شما در مقابل هجوم این ویروس دفاع قویتری خواهید داشت؛ گرچه مریض میشوید اما از مرگ شما را نجات میدهد. من همیشه گفتم واکسن را بزنید هر واکسنی که در اختیارتان هست چه سینوفارم باشد چه واکسنهایی که وزارت بهداشت تائید کرده است را بزنید. همچنین دو عدد ماسک را به صورت همزمان استفاده کنید.
راهکار دیگر مصرف بالای آنتیاکسیدانها برای بالا بردن ایمنی بدن است. مصرف آنتی اکسیدانها کمک شایانی برای مقابله با ویروس میکند و این ویروس را از بدن دفع خواهد کرد.
برای مقابله با ویروس لامبدا باید از اجتماعات فرار کرد؛ چون این ویروس بهشدت سرایتپذیر است. اگر فرضاً در اجتماعات مانند مترو و اتوبوس و سایر موارد وارد میشوید حتماً فاصله اجتماعی را رعایت کنید امروز در ایستگاههای مترو کشورهای دنیا افراد بر مبنای متراژ فاصله وارد واگنها میشوند نه براساس تعداد. لذا توصیه ما این است که واکسن بزنید، ضدعفونی را فراموش نکنید، از اجتماعات، دوری و از دو ماسک همزمان استفاده کنید. اگر در کشور ما پروتکل این شد که دز سوم واکسن را مانند امریکا باید تزریق کنید حتماً آن را انجام دهید.
روند واکسیناسیون را در ایران چگونه ارزیابی میکنید؟
روند واکسیناسیون در ایران نسبت به کشورهای دیگر ضعیف است یعنی به عقیده من واکسیناسیون اگر در یک زمان محدود بهشدت انجام نگردد باعث میشود که ویروس خودش را تغییر دهد و جهش یابد. ویروس کرونا براساس مستندات علمی و آزمایشگاهی وقتی در فشار فیزیولوژیک (مانند آنتیبادی، یو وی و حرارت) قرار میگیرد خود را جهش میدهد و به مردم منتقل میکند. وقتی شما ۷۰ درصد جامعه را واکسن میزنید چون همه مقاومت دارند چرخه انتقال را میشکنید، یعنی با وجود اینکه این ویروس زنده و جهشیافته است، انتقال کمی دارد و کم شدن انتقال یعنی کم شدن بیماری و به این معناست که شما از پاندمی فرار میکنید و به اندمی میرسید و این ویروس در نواحی اندکی بیماری ایجاد میکند اما دیگر پاندمی نیست. پس اگر بجای واکسیناسیون قطرهای، واکسیناسیون عظیم انجام دهیم، چرخه انتقال کاهش مییابد.
مطالعهای در امریکا که بر روی ۱۳۰۰ نفر که دو بار واکسن زده بودند و بیمار شدند انجام شد، نشان داد که تعداد ویروسهای دلتا در ناحیه بینی این افراد برابر بود با افرادی که بیمار شدند و واکسن نزده بودند. یعنی در این افراد با اینکه واکسن را زدند ویروس در ناحیه بینی، به همان میزان افرادی که واکسن نزده بودند؛ یافت شد اما در این افراد ویروس جهش میکند و این ویروس را به مردمی منتقل میکنند که واکسن نزدند لذا این افراد بیمار میشوند اما بیماریشان ضعیفتر است و نجات پیدا میکنند پس اگر همه واکسن زده باشند و انتقال هم صورت گیرد؛ بیماری ضعیفتر خواهد بود و نجات پیدا میکند اما وقتی واکسن نزده باشد، این ویروس را انتقال میدهد و چرخه انتقال شکسته نمیشود؛ لذا این ویروس جهش پیدا میکند و دوباره به فرد بعدی میرسد.
برای مقابله با موج وحشت از سویه لامبدا در جامعه چه باید کرد؟
باید اساتید برجسته رشته پزشکی برای آرام کردن مردم در صداوسیما حاضر شوند و موجی از آگاهی برای مقابله با این شیادهایی که در فضای مجازی شایعات را مطرح میکنند و چیزهایی که صحت ندارد را انتقال میدهند و سبب رعب و وحشت میشوند، ایجاد کنیم. مردم نباید گول شیادها را بخورند. باید دلتا و لامبدا تشریح شود تا مردم آگاه شوند و بتوانند با رعایت پروتکلهای بهداشتی بر بیماری غلبه کنند.
برای غلبه بر کرونا باید واکسن زد و پروتکلهای بهداشتی را رعایت کرد. رعایت برخی پروتکلها مانند ماندن در خانه بایستههایی دارد که باید رعایت شود. در کشورهای خارجی افراد کرونایی که درآمد کافی ندارند مورد حمایت مالی قرار میگیرند. اگر اعلام میکنیم که قرنطینه کامل شهرها باید اتفاق بیفتد باید کمکهای مالی برای افراد در نظر بگیریم.
در کشورهای خارجی وقتی اعلام تعطیلی به دلیل شیوع بالای کرونا میکنند، اجازه سفر داده نمیشود اما در ایران با وجود تعطیلی در پی کرونا، ۱۲۰ هزار نفر در جادهها تردد داشتند. باید به سمت کنترل و واکسن زدن و اجرای پروتکلها برویم و مردم را از شر شیادان فضای مجازی که وحشت ایجاد میکنند خلاص کنیم و با آگاهی و روشنگری مردم را به اجرای صحیح پروتکلها و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی هدایت کنیم تا از شر این ویروس رها شویم.