بار تامین کسری بودجه دولت بر دوش بورس

دولت برای تامین کسری بودجه خود می تواند از مسیرهایی استفاده کند که در آن تورم زایی کمتری وجود داشته باشد. یکی از این مسیر ها فروش اوراق بدهی دولتی به بانک ها و نهادهای سرمایه ایست. درآمد این دادو ستد برای دولت به طور مستقیم صرف تامین کسری بودجه شده و در عوض با عدم چاپ پول از افزایش تورم جلوگیری می کند.

این معاملات در هفته های اخیر از رکود خارج شده و رکوردهای بی سابقه ای در سال جدید به ثبت رسانده است. دسته بندی معاملات انجام شده در این هفته نشان می دهد بورسی ها عزم جدی تری در خرید اوراق بدهی در این هفته ها داشته اند.

دومین رکورد خرید اوراق بدهی دولتی در بازار اولیه

دولت با فروش اوراق بدهی دولتی به بانکها و نهادهای سرمایه ای درآمدزایی کرده و این عایدی را به طور مستقیم صرف تامین کسری بودجه خود می‌کند. جذابیت اوراق برای مشتریان در نرخ سود و تاریخ سررسید آن ها خلاصه می شود. هر چه نرخ سود بالاتر باشد و تاریخ سررسید آن ها کوتاه تر برای مشتریان جذاب تر خواهد بود.

بررسی اوراق به فروش رسیده در هفته های اخیر نشان می دهد تاپایان هفته هجدهم 43 هزار و 830 میلیارد تومان اوراق از طریق این بازار به فروش رسیده که 55.8 درصد آن در دو هفته اخیر صورت گرفته است.

در همین رابطه در دو هفته پایانی تابستان دو رکورد در فروش اوراق بدهی به ثبت رسیده که هفته هفدهم بالاترین رکورد هفتگی و در هفته بعد از آن رکورد دومین فروش اورق بدهی به ثبت رسید.

به عبارت دیگر در هفته پایانی تابستان 10 هزار و 890 میلیارد تومان اوراق به فروش رسیده که دومین رکورد در معاملات هفتگی سال جاری می باشد.

در بررسی حجم خرید مشتریان مشخص می شود به طور کلی سهم بورسی ها از خرید اوراق رو به فزونی بوده است.

خیز بورسی ها برای اوراق بدهی دولتی

تا کنون از مجموع خرید اوراق بدهی دولتی در سال جاری (43 هزار و 830 میلیارد تومان) بانک ها 48.3 درصد و نهادهای تامین سرمایه سرجمع 51.7 درصد در تامین کسری بودجه مشارکت داشته اند.

روند درصد تجمعی مشارکت مشتریان در بازار اولیه حراج اوراق بدهی نشان می دهد سهم بورسی ها در خرید اوراق در این هفته برای نخستین بار فراتر از بانک ها شده و همچنان سیری صعودی دارد.

در هفته هجدهم اوراق بدهی نیز از مجموع 10هزار و 890 میلیارد تومان اوراق فروخته شده 2 هزار و 280 میلیارد تومان بانک ها و 8 هزار و 610 میلیارد تومان باقیمانده را نیز نهادهای تامین سرمایه خریداری کرده اند.

عامل سومی که میتواند نشان دهنده روی آوردن بورسی ها به سمت خرید اوراق بدهی بوده باشد رشد تجمعی این دسته از مشتریان اوراق بدهی است.

میانگین ماهانه رشد تجمعی مشارکت بورسی ها در خرید اوراق بدهی دولتی در هفته هجدهم برابر با 79.8 درصد بوده و سیری صعودی گرفته است. در حالی که این رقم برای نهادهای مالی معادل با 13.4 درصد به ثبت رسیده و در حال کاهش است.

محاسبات نشان می دهد نرخ سود موثر در این هفته برابر با 21.1 درصد بوده و تمایل بورسی ها به خرید اوراق با این نرخ سود نشان از انتظار کاهشی بازدهی سهام در باور نهادهای تامین سرمایه است.

درنهایت مقایسه اوراق فروخته شده با سال گذشته نشان می دهد سهم خرید اوراق در 18 هفته سپری شده از سال جاری تنها 59.6 درصد از این رقم در موقعیت مشابه در سال گذشته بوده است. محاسبات نشان می دهد برای محقق شدن هدف فروش 125 هزار میلیارد تومانی تا پایان سال جاری دولت باید هفته ای 3 هزار  و 408 میلیارد تومان اوراق به فروش برساند تا برای تامین کسری مجبور به چاپ پول و افزایش تورم نشود.

منبع: اقتصادنیوز