پس از آنکه از موسسه هنروتجربه به عنوان محور اکران فیلمهای کوتاه، انیمیشن، مستند و فیلمهای بلند هنری و تجربی در ایران عملاً از سوی سازمان سینمایی سلب اختیار مسئولیت شد، جعفر صانعی مقدم مدیرعامل این مجموعه استعفای خود را به هیات مدیره داد.
به گزارش «تابناک»؛ پرویز کیمیاوی، سیف الله صمدیان، ناصر تقوایی، علیرضا داوودنژاد، رخشان بنی اعتماد، کامران شیردل، محمدعلی سجادی، محسن امیریوسفی مانی حقیقی، مجید برزگر و... لیستی بلندبالا از سینماگرانی را تشکیل میدهند که ترجیح دادهاند شماری از آثارشان را در گروه سینمایی هنر و تجربه روی پرده ببرند؛ گروهی که با هدف حمایت و ایجاد زمینه برای آثار «تجربهگرا / Experimental» و هنری در مقابل فیلمهای سرگرمکننده و تجاری گروه هنروتجربه از مرداد 1393 ظهور و بروز پیدا کرد و متناسب با سرمایهگذاری که برای آن شد، موفق بود.
این گروه به یک یا دو سینماتک مستقل در پایتخت نیاز داشت که محور و محل تجمع سینماگران و مخاطبان فیلمهای هنری و تجربی باشد؛ رویکردی که در بسیاری از کشورهای جهان از کشورهای اروپایی چون فرانسه و آلمان تا کشورهای دارای صنعت سینما نظیر آمریکا اجرا شده و موفق بوده است. این سینما به واسطه اینکه پاتوق این گروه از سینماگران و مخاطبان این جنس آثار میشوند، در بسیاری اوقات از سالنهایی که فیلمهای بدنه اکران میکنند نیز به سودآوری بیشتری میرسند و توجیه اقتصادی نیز دارند؛ هرچند معمولاً نه تنها در کشورهای دارای بودجههای فرهنگی، بلکه حتی در کشورهای با دولتهای متکی بر نظامهای اقتصادی لیبرال نیز از این گروههای سینمایی حمایت میشوند.
در این روش فیلمها به جای اکران در مدت زمان کوتاه و در تعداد سالن زیاد (اکران عرضی)، در سالنهای محدود اما در زمان طولانی اکران (اکران طولی) و تماشاگران این فیلمها که مشتری ثابت این سالنهای محدود به عنوان پاتوق تماشاگران حرفهای سینما هستند، در این سالنهای محدود متمرکز میشوند و فیلمهای مستقل و تجربی نیز نسبت به سرمایه و ساختار تولیدشان، درآمد قابل توجهی به دست میآورند. در مدل ایران روش اکران طولی اجرا شد؛ اما حمایت لازم از سوی دولت برای خرید سالن و ایجاد پاتوق صورت نپذیرفت و گروه هنروتجربه با تضمین کف فروشی برای برخی سالنهای سینما و فیلمها، زمینه اکران فیلمها را فراهم کرد.
با این وجود، این گروه در نهایت دستاوردهایی برای سینمایی ایران داشت که گروهی از سینماگران مرجع به آن اشاره کردهاند و «تابناک» در گزارشی به روایت آنها پرداخت و مهم ترین این دستاوردها، ایجاد ظرفیت برای اکران عمومی گروهی از فیلمهای سینمایی با پروانه سینمایی یا ویدیویی، فیلمهای مستند و فیلمهای کوتاه بود که اگر این گروه وجود نداشت، بیشک هیچ گاه بر پرده عریض سینما نقش نمیبستند و فرصت اکران عمومی نمییافتند.
به تازگی سازمان سینمایی اعلام کرده خود از طریق مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی قصد اجرای این امور را دارد و به همین دلیل هنر و تجربه عملاً از چرخه کنار گذاشته شده و اکنون آخرین روزهای فعالیتهای اداری این گروه در جریان است. پس از این تصمیم سازمان سینمایی که قاعدتاً با قطع کمک سازمان سینمایی به این گروه همراه خواهد بود، جعفر صانعی مقدم مدیرعامل این موسسه استعفاء داد و وضعیت پیچیده تر شد. اکنون هیات مدیره میبایست در پی مدیرعامل تازه باشد.
این اتفاقات میتواند آغاز بر پایان یک دوران باشد؛ دورانی که فیلم کوتاه، مستند، انیمیشن، فیلم ویدیویی با کیفیت و برخی دیگر از محصولات رنگ پرده بزرگ سینما را میدید. با وجود وعدههای برخی مسئولین سینمایی درباره برنامه هایشان در این بخشها، بعید به نظر میرسد در فضای کنونی، شاهد اتفاق خاصی باشیم و بار دیگر نمایش این جنس آثار به شیوه مداوم، یحتمل به پایان خواهد رسید.