آیا اقتصاد ایران از رکود خارج شده است؟

به گزارش تابناک اقتصادی؛ بر اساس محاسبات مقدماتی اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵) در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۲ به رقم ۳۸۰۲.۱ هزار میلیارد ریال رسیده که در مقایسه با سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۱، به میزان ۶.۲ درصد رشد داشته است؛ این عدد بالاترین سطح رشد اقتصادی فصلی در دو سال اخیر به شمار می‌رود.

همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل ۵.۲ درصد بوده است؛ بنابراین، رشد اقتصادی ایران در سه ماهه اول امسال، معادل  ۶.۲ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت طی این دوره معادل ۵.۲ درصد بوده است.

همچنین باید توجه داشت؛ مقایسه ارقام سال جاری با رشد اقتصادی سه ماهه نخست سال ۱۴۰۱ نشان از افزایش بیش از سه برابری رشد اقتصادی کشور دارد. (عملکرد رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت کشور در فصل اول سال ۱۴۰۱ به ترتیب معادل ۱.۹ و ۱.۷ درصد بوده است.)

نقش مهم نفت در رشد بهاری اقتصاد ایران

همان گونه که در جدول بالا دیده می‌شود، گروه نفت در سه ماهه نخست امسال، رشد ۱۶.۴ درصدی را تجربه کرده است که در مقایسه با رقم ۳.۵ درصدی بهار ۱۴۰۱، افزایش قابل توجهی دارد. این رکورد قابل توجه در شرایطی است که در روز‌های اخیر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، با اشاره به اینکه رتبه ایران در اوپک در زمینه تولید نفت به پیش از تحریم‌ها بازگشت، گفته بود: تا پیش از دولت سیزدهم، تولید نفت کشور ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه بود و اکنون به ۳.۳ میلیون بشکه در روز رسیده است و تا ده روز دیگر به روزانه ۳.۴ میلیون بشکه می‌رسد.

وی همچنین ادامه داد: در دولت سیزدهم، بیش از یک میلیون بشکه تولید نفت را افزایش دادیم، زیرا معتقدیم تولید در کشور ثروت‌آفرین است. خجسته‌مهر تاکید کرد: تا هشت سال آینده، تولید نفت ۵.۷ میلیون بشکه خواهد بود و تولید گاز نیز به ۱.۵ میلیارد متر مکعب در روز افزایش یابد؛ بنابراین، با توجه به آمار‌های مذکور، به نظر می‌رسد گشایش‌های سیاسی به‌ وجود آمده و بازگشت نفت ایران به بازار موجب‌ شده تا رشد اقتصادی فصل بهار رکورد دو‌ ساله را بشکند.

از رکود اقتصادی خارج شدیم؟

این پرسشی است که در سال‌های اخیر به دلیل فشار‌های اقتصادی و تحریمی و افت نسبی نرخ رشد اقتصاد همواره در میان فعالان اقتصادی مطرح بوده است. حال با رونمایی از رشد اقتصادی بالاتر از ۶ درصد در ۹۰ روزه ابتدایی سال، معاون اقتصادی بانک مرکزی در این باره پاسخ داده است.

شیریجیان در گفت‌وگویی اظهار داشته است: در معدود دوره‌هایی از اقتصاد هستیم که رشد اقتصادی فصل اول سال از متوسط رشد اقتصادی سال و متوسط رشد اقتصادی بلند مدت بالاتر ثبت شده است. در سال‌های اخیر، اقتصاد کشور رشد‌های خوبی را تجربه کرده است و بر اساس اقوال معتبر اقتصادی، اگر اقتصادی بتواند رشد بالای ۳ درصد را در چندین سال متوالی تجربه کند، می‌توان گفت که از رکود اقتصادی خارج شده است.

معاون فرزین افزود: اقتصاد کشور رشد اقتصادی ۴.۱ درصد در سال ۹۹، ۴.۴ درصد در سال ۱۴۰۰ و ۴ درصد را در سال ۱۴۰۱ تجربه کرده و در حال حاضر نیز رشد اقتصادی کشور در فصل بهار امسال به ۶.۲ درصد رسیده که از متوسط سال گذشته نیز بیشتر است. هدفگذاری دولت در سال جاری ثبت رشد اقتصادی بالای ۳ درصد است و در فصل اول از هدفگذاری که انجام داده‌ایم جلوتر هستیم.

پیش نیاز مهم برای تداوم رشد اقتصادی

کارشناسان و فعالان اقتصادی در این باره بر این باورند، هرچقدر سیاست‌های پولی و ارزی بانک مرکزی و سایر نهاد‌های مرتبط در راستای کنترل تورم تولیدکننده باشد، یکی از پیش نیاز‌های مهم برای ادامه رشد اقتصادی ایران در دسترس است.  معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز در این خصوص گفته است: یکی از دلایل اصلی تورم و کاهش رشد اقتصادی، تورم تولیدکننده است و دولت به خوبی توانسته این بخش را کنترل کند. وقتی تولیدکننده بتواند قیمت مواد اولیه و کالا‌های واسطه‌ای خود را پیش‌بینی کند، این مساله بر افزایش تولید آن نیز موثر است.

اشاره این مقام مسئول در بانک مرکزی بر اهمیت کاهش نرخ تورم تولیدکننده در حالی است که در حال حاضر تورم تولیدکننده از رکورد ۱۰۳ درصدی در  اردیبهشت ۱۴۰۰ (قبل از دولت سیزدهم) به حدود ۳۴ درصد کاهش یافته است.