تابناک-ریحانه شیشهگر: هرازچندگاهی و پس از حضور یک روانپزشک یا روانشناس در یک سریال تلویزیونی پرطرفدار عدهای میگویند آنچه در سینما و تلویزیون از حرفه روانپزشکی و روانشناسی نشان داده میشود تفاوت چشمگیری با واقعیت دارد؛ آیا این موضوع درست است و سینما تصویر دقیقی از حرفه روانپزشکی به مخاطبین نشان نمیدهد؟
وظیفه سینما آموزش نیست
دکتر رضا دانشمند روانپزشک و متخصص اعصاب و روان در گفتگو با تابناک اصل این موضوع را تایید میکند، اما در عین حال میافزاید: وظیفه سینما آموزش نیست، بنابراین در این مدیوم نباید انتظار داشت که سینماگران تحت تاثیر مباحث علمی دقیق آثار خود را تولید و ارائه کنند.
این روانپزشک البته این نکته را هم اضافه میکند که اگر مسائل علمی و بالینی به صورت دقیق درقالب دراماتیک در مدیوم سینما و رسانههای تصویری ارائه شود قطعا قابل تقدیر است، اما در این خصوص سینما و سینماگران وظیفهای بر عهده ندارند.
او ادامه میدهد: نمیشود انتظار داشت که در تمامی بخشهای یک آثر سینمایی تمامی اصول پزشکی و بالینی رعایت شود و به نظر این توقع، آنچنان جایگاهی ندارد.
در برخی آثار هنری اصول اولیه و پایه روانپزشکی رعایت نمیشود
دانشمند در عین حال میافزاید: این نکته را هم نمیتوان نادیده گرفت که در برخی آثار هنری اصول اولیه و پایه رعایت نمیشود و آنچه که نمایش داده میشود غیرقابل باور و عجیب است؛ که متاسفانه این موضوع میتواند ارزش این اثر هنری را به شدت کاهش دهد.
این متخصص اعصاب و روان دوباره تاکید میکند که نمیشود انتظار داشت که سینما به طور عام بازتاب دهنده مبانی علمی و بالینی پزشکی و روانپزشکی باشد.
دانشمند همچنین عنوان میکند که بنابرین لزومی ندارد که موضوعات مطرح شده در قالب سینما، عینا با واقعیتهای پزشکی و روانپزشکی همخوانی داشته باشد.
او در مورد عجیبترین چالش و موردی که معمولا روانپزشکان با آن مواجه میشوند، میگوید روانپزشکان روزانه با دهها بیمار تعامل دارند و هر بیمار یک چالش و داستان برای خود دارد، اما برای مثال عجیبترین موقعیتی که من با آن مواجه میشوم؛ خواستههای غیرقابل اجرا بیماران و خانواده آنهاست.
دانشمند ادامه میدهد: برای مثال نوجوانی با ناتوانی ذهنی و مشکلات شناختی شدید بعد از سالها برای حل مشکلات خود به روانپزشک مراجعه میکند و خانواده انتظار دارند که سریعا مشکلاتی که در عرض چندسال فرد داشته در چند جلسه حل شود در حالی که حل این موضوع محدودیتهای بسیاری دارد و البته که این انکار از نظر روانپزشکی قابل تحلیل است.