به گزارش تابناک ورزشی، سیوسومین دوره بازیهای المپیک به میزبانی پاریس پس از دو هفته رقابت ورزشکاران از سراسر دنیا به پایان رسید و ایالات متحده آمریکا به لطف نقرههای بیشتر نسبت به چین در جدول مدالی اول شد. کاروان ایالات متحده آمریکا در المپیک ۲۰۲۴ پاریس ۴۰ طلا، ۴۴ نقره، ۴۲ برنز و مجموع ۱۲۶ مدال را به دست آورد. پس از آنها چین با ۴۰ طلا، ۲۷ نقره، ۲۴ برنز و مجموع ۹۱ مدال در رده دوم جای گرفت. ژاپن هم که به مانند توکیو در رده سوم جای گرفت، ۲۰ طلا، ۱۲ نقره و ۱۳ برنز کسب کرد. کاروان ایران هم با ۳ مدال طلا، ۵ نقره، ۳ برنز و مجموع ۱۲ مدال در رده بیستویکم جای گرفت.
در پایان این دوره از بازیها از نظر تعداد مدال، ایران دومین عملکرد خوب خود در تاریخ بازیها را به ثبت رساند. در المپیک ۲۰۱۲ لندن ایران ۷ مدال طلا، ۵ نقره و یک برنز را به دست آورد و در رنکینگ مدالی دوازدهم شد. با این حال با توجه به رشد تعداد اعضای کاروان و همینطور تغییر شرایط المپیک و افزایش رشتهها و نفرات، مقایسه جایگاه کشورها در رنکینگ مدالی سنجیده میشود که اگر از نظر جایگاه در رنکینگ مدالی عملکرد کاروان را مورد بررسی قرار دهیم، این عملکرد حتی جزو سه دوره برتر ایران در بازیها هم نیست.
همانطور که گفته شد در المپیک ۲۰۱۲ ایران توانست جایگاه دوازدهم را تصاحب کند که با ۵۳ ورزشکار ۷ طلا، ۵ نقره و یک برنز کسب کرد. پس از لندن دومین عملکرد خوب کاروان در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن رقم خورده که با ۱۷ ورزشکار اعزامی ۲ طلا، ۲ نقره و یک برنز رتبه چهاردهمی رقم خورده است. ایران در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی هم با ۱۴ ورزشکار موفق به کسب ۲ مدال طلا، یک نقره و ۲ برنز شد و رده نوزدهم را به خود اختصاص داد.
از نظر تعداد مدال طلا عملکرد ایران در المپیک ۲۰۲۴ پاریس با المپیک ۲۰۱۶ ریو و ۲۰۲۰ توکیو تفاوتی نداشت، اگر چه توکیو تنوع رشتههای مدالآور ایران بیشتر بود؛ حتی در ریو و لندن هم اینگونه بود و رشتههای مدالآور ایران فقط به دو رشته کشتی و تکواندو خلاصه نمیشد. ۳ طلای ایران در توکیو در تیراندازی، کاراته و کشتی به دست آمد اما در پاریس اینگونه نبود. در واقع در در المپیک ۲۰۲۴ پاریس فقط دو رشته مدالآور بودند که این یک موضوع منفی برای ورزش ایران به حساب میآید.
شاید از نظر تعداد مدالی شرایط ایران در پاریس به شکلی بود که مسئولان بتوانند به آن ببالند، اما در اصل فقط این رئیس فدراسیون تکواندو و کشتی آن هم در بخش فرنگی هستند که میتوانند عملکرد خود را مطلوب بدانند. مسئولان کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش که مجموعهای از رشتهها را زیر مجموعه خود دارند، باید نگران آینده ورزش ایران باشند. وزنهبرداری که در دوره گذشته توسط داودی به نقره فوق سنگین رسیده بود، ورزشکارانش در پاریس از نظر رکوردی نزدیک مدال هم نشدند.
در تیراندازی با وجود فینالیست شدن هانیه رستمیان، نه تنها اتفاق تازهای رخ نداد، بلکه مدال طلای جواد فروغی در المپیک قبلی حتی به رنگ برنز هم تکرار نشد و سایر ملیپوشان جایگاههای دو رقمی را کسب کردند و فینالیست هم نشدند. در سنگنوردی با وجود الهامبخش بودن رضا علیپور به عنوان رکوردار دنیا از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ در ماده سرعت و تعظیم ورزشکاران نیوزلندی و آمریکایی به ورزشکار ایرانی به نشانه احترام، اما او در ایران حتی یک دیواره استاندارد برای تمرین نداشت تا با ۶ صدم ثانیه اختلاف فینالیست شدن را از دست بدهد و با ۱۴ صدم ثانیه اختلاف مدال برنز را.
در کشتی آزاد هم با وجود اینکه ۳ فینالیست داشتیم و هر کدام از آنها مدعیان اصلی وزن خود بودند، اما به هیچکدام مدال طلا نگرفتند و نمیتوان نمره قبولی را به تیم ملی کشتی آزاد داد، هرچند در مقابل کشتی فرنگی در حد انتظار ظاهر شد و جبران کرد. در دورهای که آمریکا نفراتی چون تیلور را در اختیار نداشت و برخی از ستارههایش نظیر دیک و اسنایدر آن قدرت قبلی را نداشتند به جای ایران، ژاپن بود که از شرایط موجود بهره برد و طلاها را به نام خود ثبت کرد. از ۶ وزن کشتی آزاد مردان، ژاپنیها ۲ طلای ۵۷ و ۶۵ کیلوگرم را به نام خود ثبت کردند و در ۷۴ هم نقرهای شدند.
ایران حتی زمانی که روسیه یکی از قدرتهای بزرگ کشتی آزاد دنیا در بازیها حاضر نبود، در نبرد با رقبا در فینال ناکام محض بود. حتی باختهای فینال ایران هم به کشورهایی بود که کمتر تصور میشد ملیپوشان مقابل آنها بازنده باشند. امیرحسین زارع در اوج آمادگی عملکرد اسفناکی مقابل پتریاشویلی گرجستانی داشت؛ رحمان عموزاد نیز که خود را پادشاه میدانست و قبل از مبارزه فینال طلا را برگردن خود میدید، اسیر فیتیله پیچهای کیوکای ژاپنی شد؛ حسن یزدانی نیز در مبارزهای که اما و اگر و ابهامات زیادی دارد به رمضانوف بلغاری باخت.
قطعاً نقره المپیک بیارزش یا کم ارزش نیست، اما موضوع مهم این است که این نفرات باید به طلا میرسیدند و عملکردشان در فینال پر انتقاد بود. حتی اگر کادرفنی عملکرد بهتری در هدایت ملیپوشان داشت، چه بسا آذرپیرا که از تاجالدینوف پیش بود، میتوانست از سد او که در نهایت به مدال طلا را هم گرفت، بگذرد و به فینال برسد.
در شمشیربازی نیز که در بخش تیمی ایران به کسب مدال نزدیک بود، اما از نظر فنی کاستیهای زیادی وجود داشت و برخی از ملیپوشان در حدواندازههای المپیک ظاهر نشدند. در میان کاروانهای کشورهایی چون ایرلند، برزیل، نروژ، اوکراین، رومانی و بلژیک که در رنکینگ قبل و بعد از ایران قرار دارند و از نظر مرغوبیت نزدیکتر هستند هم محدود بودن رشتههای مدالآور به هیچ عنوان دیده نمیشود.
برزیل که پیش از ایران با ۳ طلا، ۷ نقره و ۱۰ برنز بیستم شد، در ژیمناستیک، دوومیدانی، والیبال ساحلی، بوکس، قایقرانی کانو، فوتبال، جودو، اسکیت، موج سواری، تکواندو و والیبال به مدال رسیده است. اوکراین تیم بیستودوم رنکینگ مدالی بازیها با ۳ طلا، ۵ نقره و ۴ برنز در جایگاه بعدی ایران قرار گرفت. کاروان این کشور در ژیمناستیک، دوومیدانی، بوکس، قایقرانی کانو، شمشیربازی، تیراندازی و کشتی مدالآور بوده است. تا رتبه ۳۶ که اتریش با ۲ طلا و ۳ برنز قرار دارد به جز ایران و کنیا هیچ کشوری در دو رشته یا کمتر مدالآور نبوده و همه تنوع مدالی زیادی داشتند.
کنیاییها که قدرتشان در دوومیدانی کاملاً مشهود است، هر ۱۱ مدالشان را در این رشته به دست آوردند؛ رشتهای مهم، پایه، پر شاخه و البته پرمدال؛ کاروان کنیا در المپیک هفدهم شد. ازبکستان نیز که قدرتش در بوکس است با ۸ طلا، ۲ نقره و ۳ برنز سیزدهم شد. این کشور هم تنوع مدالی بیشتری نسبت به ایران داشت و به جز بوکس در جودو، تکواندو، وزنهبرداری و کشتی به مدال رسید.
همین چند نمونه مثال از کاروانهای مختلف نشان میدهد ورزش ایران با توجه به پتانسیل بالقوه و جمعیت قابل توجه کشور باید در رشتههای بیشتری به مدال برسد. متأسفانه در رشتههای چون دوومیدانی، شنا، ژیمناستیک، تیراندازی و قایقرانی که تعداد مدالهای زیادی در المپیک توزیع میشود، ایران هیچ سهمی ندارد و این یکی از مواردی است که باعث میشود ورزش ایران را توسعه نیافته بدانیم.
کشورهای توسعه یافته ورزشی تأکید زیادی روی پیشرفت رشتههای مهم المپیک دارند، موضوعی که در ایران دیده نمیشود و تمام افتخارات به یک سری رشته خاص محدود شده است. از جمله کشتی که ورزش سنتی و باستانی ایران به حساب میآید و تکواندو که سالها ایران جزو قدرتهای مهم آن بوده است، اما پیشرفت در سایر رشتهها برای کسب مدال حاصل نمیشود.
عملکرد کاروان ایران در طول تاریخ بازیها:
المپیک ۱۹۴۸ لندن: ۳۶ نفر - یک برنز و مجموع یک مدال/ رده ۳۴
المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی: ۲۲ نفر - ۲ نقره، ۴ برنز و مجموع ۷ / رده ۳۰
المپیک ۱۹۵۶ ملبورن: ۱۷ نفر - ۲ طلا، ۲ نقره، یک برنز و مجموع ۵ مدال/ رده ۱۴
المپیک ۱۹۶۰ رم: ۲۵ نفر - یک نقره، ۳ برنز و مجموع ۴ مدال/ رده ۲۷
المپیک ۱۹۶۴ توکیو: ۶۳ نفر - ۲ برنز و مجموع ۲ مدال/ رده ۳۴
المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی: ۱۴ نفر - ۲ طلا، یک نقره، ۲ برنز و مجموع ۵ مدال/ رده ۱۹
المپیک ۱۹۷۲ مونیخ: ۵۰ نفر - ۲ نقره، یک برنز و مجموع ۳ مدال/ رده ۲۸
المپیک ۱۹۷۶ مونترال: ۸۶ نفر - یک نقره، یک برنز و مجموع ۲ مدال/ رده ۳۳
المپیک ۱۹۸۸ سئول: ۲۷ نفر - یک نقره و مجموع یک مدال/ رده ۳۶
المپیک ۱۹۹۲ بارسلون: ۴۰ نفر - یک نقره، ۲ برنز و مجموع ۳ مدال/ رده ۴۴
المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا: ۱۸ نفر - یک طلا، یک نقره، یک برنز و مجموع ۳ مدال/ رده ۴۳
المپیک ۲۰۰۰ سیدنی: ۳۵ نفر - ۳ طلا، یک برنز و مجموع ۴ مدال/ رده ۲۷
المپیک ۲۰۰۴ آتن: ۳۸ نفر - ۲ طلا، ۲ نقره، ۲ برنز و مجموع ۶ مدال/ رده ۲۹
المپیک ۲۰۰۸ پکن: ۵۵ نفر - یک طلا، یک برنز و مجموع ۲ مدال/ رده ۵۲
المپیک ۲۰۱۲ لندن: ۵۳ نفر - ۷ طلا، ۵ نقره، یک برنز و مجموع ۱۳ مدال/ رده ۱۲
المپیک ۲۰۱۶ ریو: ۶۳ نفر - ۳ طلا، یک نقره، ۴ برنز و مجموع ۸ مدال/ رده ۲۵
المپیک ۲۰۲۰ توکیو: ۶۵ نفر - ۳ طلا، ۲ نقره، ۲ برنز و مجموع ۷ مدال/ رده ۲۷
المپیک ۲۰۲۴ پاریس: ۴۰ نفر - ۳ طلا، ۶ نقره، ۳ برنز و مجموع ۱۲ مدال/ رده ۲۱