بین الملل تابناک: مذاکرات آتش بس غزه با حضور کشورهایی چون امریکا، قطر و مصر در دوحه قطر برگزار شد و مقرر شد ادامه رایزنی برای بررسی جزئیات در هفته جاری(شمسی) در قاهره دنبال شود.
در حالیکه آمریکا، قطر و مصر گفتگوها را سازنده و مثبت ارزیابی کرده اند، حماس آنرا اتلاف وقت خوانده است. از سوی دیگر وزیر خارجه قطر در تماس تلفنی با باقری کنی سرپرست وزارت خارجه ایران، وی را در جریان روند مذاکرات قرار داده است.
برخی ناظران معتقد هستند که نتایج این مذاکرات در تصمیم ایران و حزب الله برای انتقام جویی از ترور هنیه حائز اهمیت است. این در حالی است که ایران علیرغم تاکید بر اولویت بودن آتش بس غزه، اعلام کرده است که خونخواهی ترور شهید هنیه مستقل از مذاکرات آتش بس غزه دنبال می شود.
خبرنگار تابناک در گفتگو با پروفسور «ویلیام بیمن» استاد دانشگاه مینه سوتا آمریکا به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می خوانید.
پروفسور ویلیام اورمان بیمن (William O. Beeman) استاد دانشگاه مینه سوتا است. وی همچنین از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ ریاست بخش خاورمیانه انجمن مردم شناسی آمریکا را برعهده داشته است. بیمن پیشتر مدیر گروه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه براون (Brown) در ایالت رودآیلند و استاد مردم شناسی و مطالعات آسیای شرقی این دانشگاه نیز بود. وی دکترای مردم شناسی را از دانشگاه شیکاگو در سال ۱۹۷۶ دریافت کرد و به خاطر نوشتن چندین جلد کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در مورد پویش های ارتباطات در ایالات متحده، ایران و غیره بسیار مشهور است.
*مذاکرات آتش بس غزه در دوحه قطر در حالی پایان یافت که سه کشور آمریکا، قطر و مصر آن را سازنده اعلام کردند و مقرر شد در نشست قاهره بررسی جزئیات ادامه یابد. ارزیابی شما از این مذاکرات چیست؟
مذاکرات آتش بس غزه با ترور اسماعیل هنیه در تهران دشوارتر شده است. علاوه بر این، دولت اسرائیل در این امر دخالتی نداشت. تا زمانی که نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در قدرت است، مشخص نیست که اسرائیل به اجرای توافقات انجام شده توسط این طرف های خارجی پایبند باشد.
حماس نیز دلیلی برای اعتماد به اسرائیلی ها برای پایبندی به هر توافقی ندارد. تنها چیزی که می تواند حماس و اسرائیل را به سمت توافق آتش بس سوق دهد این است که ایالات متحده بر اسرائیل فشار بیاورد. این احتمالاً تا پس از انتخابات نوامبر رخ نخواهد داد.
پس از انتخابات یک دوره سه ماهه وجود خواهد داشت که بایدن آزاد خواهد بود تا سیاست فشار بر اسرائیل را دنبال کند. این زمان برای انتظار طولانی است، اما واقعیت های سیاسی ایالات متحده باید در نظر گرفته شود. هر کاری که ایالات متحده برای تحت فشار قرار دادن اسرائیل برای پذیرش آتش بس قبل از انتخابات انجام دهد، به شانس معاون رئیس جمهور کامالا هریس آسیب می رساند.
* حماس اعلام کرده است که مذاکرات دوحه اتلاف وقت بوده و خواستار اجرای مذاکرات قبلی شده است. حماس معتقد است که نتانیاهو با پیشنهاد مذاکرات جدید سعی در خرید زمان دارد. آیا اجرای طرح سه مرحله ای آمریکا برای آتش بس غزه محقق می شود؟
بله، حماس اعلام کرده است که مذاکرات دوحه اتلاف وقت بوده است، زیرا اسرائیل شریک غیرقابل اعتمادی در مذاکرات بوده است و همانطور که گفته شد، آنها در ترور اسماعیل هنیه رهبر حماس در میانه مذاکرات نقش داشتند.
برنامه های تحت رهبری ایالات متحده اجرا نمی شود مگر اینکه واشنگتن گام های چشمگیری برای وادار کردن اسرائیل به تبعیت بردارد و همانطور که گفته شد، نخست وزیر نتانیاهو که به ائتلاف راست خود وابسته است و شخصاً از تداوم جنگ منتفع می شود. جوامع فلسطینی غزه و کرانه باختری از این قانون پیروی نخواهند کرد. نتانیاهو سرکشی می کند و به دلیل جنجال در ایالات متحده بر سر این موضوع، او احساس می کند که اختیار لازم برای ادامه جنگ را دارد.
*تحقق آتش بس به حیات سیاسی نتانیاهو پایان می دهد. با دانستن این موضوع، نتانیاهو خواهان آتش بس نیست. آیا آمریکا می تواند در این زمینه به دولت نتانیاهو فشار بیاورد؟
بله، آتش‌بس، عمر سیاسی نتانیاهو را پایان خواهد کرد، و او را در معرض رسیدگی‌های قضایی قرار خواهد داد که در زمان نخست‌وزیری او متوقف شده است. او هیچ انگیزه ای برای پایان دادن به جنگ با فلسطینی ها و آتش بس ندارد.
* به نظر می رسد ایران و حزب الله در حال بررسی نتایج مذاکرات آتش بس غزه برای پاسخ نظامی به اسرائیل هستند. اگرچه ایران اعلام کرده است که آتش بس در غزه در اولویت است، اما واکنش ایران را مستقل از آن خوانده است. ارزیابی شما چیست؟
درک کامل اینکه منافع حماس و حزب الله متفاوت است برای مردم خارج از منطقه خاورمیانه دشوار است. هر دو گروه دلایل خود را برای مخالفت با سیاست اسرائیل دارند، اما این دلایل کاملاً متمایز هستند. منافع ایران در درجه اول با حزب الله و جامعه شیعیان لبنان است.
ایران حامی اصلی حماس نیست، هر چند نسبت به وضعیت اسفناک فلسطینی ها همدردی می کند. اسرائیل از تبلیغ ایران به عنوان دشمن اصلی خود سود می برد و از این رو مطمئن می شود که به تحریک حزب الله ادامه می دهد. حزب الله در موضوع حماس ملاحظات خاص خود را دارد.
اهریمن سازی ایران و اعلام ایران به عنوان عامل تمام مشکلات اسرائیل به نتانیاهو کمک کرده است. او در طول دوران کاری خود توانسته ایران را به عنوان یک «لولو» مطرح کند و تا حد زیادی آمریکا را متقاعد کرده که این حقیقت دارد. رهبران ایران کار زیادی برای مقابله با این لفاظی انجام نمی دهند و در نتیجه این روایت تداوم می یابد.
