به گزارش تابناک به نقل از همهشری آنلاین اهالی قدیمی در سولقان هنوز با واژه‌ها و کلماتی با همدیگر حرف می‌زنند که اساس زبان و ارتباطات اجتماعی‌شان را تشکیل می‌دهد. برای مثال در این روستا «آو» یعنی آب. «آو رُو بالانِه» یعنی آب را ببند. «نگُم» در واقع قارچ درخت هلو را می‌گویند که به‌صورت شیره‌های چسبناک در تنه درخت ظاهر می‌شود. «آجِیش» مورمور شدن بدن را می‌گویند.
«آرتُو» معجون توت خشک سفید و مغز گردو است و «آییز» گردش مرغ و خروس در باغچه و حیاط را می‌گویند. هم‌چنین «آغُور کدِی» یعنی کجا می‌خواهی بروی؟. البته تعداد این واژه‌ها بسیار است و به گفته ساکنان قدیمی، این واژگان بر اساس ریشه کلمه، جایگاه و صوت‌های به کار گرفته شده، آهنگ و معانی ویژه‌ای دارد. در واقع سولقانی‌ها بر این باورند زبان محلی آنها یکی از افتخارات و سندی بر هویت و اصالت فرهنگ محلی و قومی است و نباید گمان کرد که این کلمات بی‌ارزش، بی‌معنا و فاقد هویت هستند.
از اين جالبتر كلماتي است كه مردم سيرجان براي بعضي اشيا و افعال به كار مي برند كه شگفت انگيز است. نه تنها از كلمات خاصي استفاده مي كنند مانند چغوت براي گنجشك، اوداليسكو براي پرستو، كلپك براي مارمولك، مدوسك براي سوسك، پرپروك به جاي پروانه و .... به جاي كلمات رايج هم كلمات ديگري استفاده مي‌كنند. مثلاً به جاي فردا مي‌گويند صبح (صاب به گويش خودشان) و به جاي پس فردا مي‌گويند فردا. به جاي خربزه مي‌گويند خيار، و به جاي خيار مي‌گويند خيارسبزه، به جاي سيب زميني مي‌گويند سيب و به جاي سيب مي‌گويند سيب درختي. 
