بین الملل تابناک: روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیهای اعلام کرد: آقای دکتر اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس و یکی از محافظان وی در اثر اصابت قرار گرفتن محل اقامت آنان در تهران به شهادت رسیدند.
در خصوص این موضوع خبرنگار تابناک گفتگویی با پروفسور شیرین هانتر عضو شورای روابط خارجی آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
هانتر متخصص مسائل سیاسی ایران، خاورمیانه و اسلام سیاسی است. تا پیش از انقلاب ۵۷ ایران، هانتر عضو وزارت امور خارجه ایران بودهاست و پس از آن به ایالات متحده مهاجرت نمود. وی به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی مسلط است. وی همچنین عضو شورای روابط خارجی امریکاست. کتاب «روابط ایرانی-عربی، فرایندهای تنش و سازگاری» از جمله کتابهای متأخر هانتر است. این کتاب تلاشی برای فهم و درک بهتر تاثیرات رقابتهای فرهنگی، مدرنیزاسیون (نوگرایی)، اختلافات قومی و مذهبی، دولتسازی، نقش قدرتهای بزرگ و سیستم سیاسی بینالمللی بر روابط ایرانیان و اعراب طی هفت دهۀ گذشته است.
*متعاقب ترور اسماعیل هنیه در ایران، آیت الله خامنه ای اعلام کرد که این ترور در حریم ایران انجام شده و ایران پاسخ خواهد داد. از سوی دیگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرده که واکنش به این ترور از سوی جبهه مقاومت به شمول ایران خواهد بود. ارزیابی شما از نوع واکنش ایران چیست؟
چه ایران مستقیماً به اسرائیل حمله کند یا برخی از متحدان منطقهای آن در محور مقاومت، اسرائیل را هدف قرار دهند، اسرائیل مجبور به تلافی خواهد شد. نتانیاهو در جریان سخنرانی خود در کنگره آمریکا با بیان اینکه حماس و حزب الله به دستور ایران عمل می کنند، گفت که ایران پشت همه مشکلات خاورمیانه است. به طور خلاصه، اگر ایران یا یک بازیگر منطقهای دیگری مستقیماً به اسرائیل حمله کنند، خیلی فرقی نمیکند. در مورد واکنش ایران، نمی توان گفت که ایران تا چه حد می تواند در انتقام قتل هانیه پیش رود.
*اسرائیل مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است. به نظر می رسد با واکنش ایران، اسرائیل نیز واکنشی نشان دهد. چرا که مسئولیت اولین را بر عهده نگرفته و واکنش ایران را حمله به خود ارزیابی خواهد کرد. به نظر شما اسرائیل به واکنش احتمالی ایران واکنش نشان خواهد داد؟
عدم مسئولیت این حمله به این معنی نیست که اسرائیل پشت این ترور نبوده است. عموماً عاملان چنین حملاتی مسئولیت عمل خود را بر عهده نمی گیرند، به جز آن دسته از بازیگرانی مانند داعش که از چنین حملاتی استفاده می کنند تا نشان دهند که باید آنها را جدی گرفت. بنابراین، اگر ایران به اسرائیل حمله کند، به احتمال زیاد اسرائیل تلافی خواهد کرد.
*اسماعیل هنیه در داخل خاک ایران ترور شد. برخی معتقد هستند این موضوع نشان می دهد که نتانیاهو خواستار کشاندن ایران به جنگی منطقه ای است. ارزیابی شما چیست؟
مدتهاست که اسرائیل میخواهد ایران را به یک درگیری گستردهتر بکشاند، به این امید که در آن صورت، آمریکا به ایران حمله کند. ایران درصدد است که مبادلات نظامی اش با اسرائیل همیشه محدود و کمتر از یک جنگ تمام عیار باقی بماند. خطر یک جنگ گسترده تر واقعی است.
*مساله مهم در حال حاضر این است که اگر ایران واکنش نشان دهد، اسرائیل نیز واکنشی احتمالا خواهد داشت. آیا این مارپیچ مانند حملات ماه آوریل در همین حد قطع خواهد شد یا تداوم خواهد داشت؟
همانطور که در پاسخ به سوال قبلی گفتم، خطر خارج شدن وقایع از کنترل واقعی است، حتی اگر نمی توان مطمئن بود که این اتفاق می افتد یا خیر. برای ایران، احتیاط بهترین سیاست خواهد بود.
*آمریکا اعلام کرده از این ترور بی اطلاع بوده است. اگر ایران و اسرائیل وارد جنگ شوند، آیا آمریکا از اسرائیل حمایت خواهد کرد؟
به سختی می توان گفت که آیا واشنگتن از حمله اسرائیل اطلاع داشت یا خیر. اما انکار آمریکا به این معنا نیست که آمریکایی ها از نیات اسرائیل بی اطلاع بودند. اگر جنگ منطقه ای رخ دهد، ایالات متحده قطعا از اسرائیل دفاع خواهد کرد. وزیر دفاع آمریکا پیشتر گفته بود که اگر حزب الله حملات گسترده ای را علیه اسرائیل انجام دهد، واشنگتن از اسرائیل دفاع خواهد کرد. اگر جنگی رخ دهد، همسایگان ایران از مشکلات آن سوء استفاده می کنند.