در فرهنگ اسلامى، نخستین روز ماه شوال عید فطر و جشن بازگشت به فطرت معین شده است، زیرا مسلمانان روزهدار در ماه رمضان با ارتباط هاى پى در پى با خداوند متعال و استغفار از گناهان به تصفیه روح و جان خویش همت گماشته و از تمام آلودگیهاى ظاهرى و باطنى که بر خلاف فطرت آنهاست، خود را پاک نموده و به فطرت واقعى خود برمىگردند.
امیرمؤمنان حضرت علی (ع) نیز از همین زاویه به عید فطر مىنگرد و با اشاره به این روز مىفرماید: «انما هو عید لمن قبل الله صیامه و شکر قیامه و کل یوم لا یعصى الله فهو عید؛ این عید کسى است که خدا روزه اش را پذیرفته، نماز او را ستوده و هر روز که خدا از نافرمانى نشود، آن روز عید است».
مسلمانان در این روز در یک ماه مهمانى خداوند به صفاى باطن رسیده و در حقیقت، شخصیت واقعى خویش را بازیافته اند. فطرت پاک انسان در طول سال در اثر غبارهاى جهل و نادانى و غفلت به انواع گناهان مبتلا، از حقیقت خود دور و در نتیجه دچار خودفراموشى و خدافراموشى مىشود.
اما با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، انسان مسلمان در پرتو فضاى معنوى آن ماه و تلاشهاى خویش به یک زندگى نوین دست مىیابد، که مىتوان آن را «بازگشت به خویشتن» نامید. در روز عید فطر، یک مسلمان از نو متولد مىشود، چرا که بنا بر فرمایش علی ـ علیه السلام ـ، روزهداران در شب عید فطر از همه آلودگىها و پلیدىها پاک شده اند و کمترین پاداش خود را که پاکى و پاکیزگى است، دریافت کرده اند.
فرا رسیدن عید فطر، نویدبخش تحولاتى سرنوشت ساز در زندگى اهل ایمان است، زیرا عید فطر یکى از ایام الله، زمینه ساز وحدت کلمه براى مسلمانان و تقویت اتحاد و اراده آنان، تجدید حیات دوباره براى اسلام، دمیدن روح ایمان و سرور و نشاط براى بندگان الهى، روز نمایش بزرگی دین و بازگشت دوباره به فطرت انسانى و سرانجام روز فتح و پیروزى در جهاد اکبر براى رهروان خداجوست.
در شب و روز عید فطر، اهل ایمان از سویى به شب زنده دارى و نماز و دعا مىپردازند و از سوی دیگر با زمزمه زیارت امام حسین ـ علیه السلام ـ با آن حضرت و مقاصد آسمانیاش پیمانی دوباره امضا کرده و روح حماسه و عرفان و فداکارى را در وجودشان زنده مىکنند. این اعمال معنوى آنان را براى پرواز در عالم ملکوت به همراه قدسیان آماده مىکند و آنان بدین وسیله از قید و بند مادیات و علاقههاى بىارزش رهایى یافته و با دلى سرشار از شوق ایمان و عشق به خدا زندگى نوینى را آغاز مىکنند.
چه زیباست که همه ما از این فرصت به دست آمده در راه اعتلاى کلمه حق و توسعه و ترویج معارف حیاتبخش الهى بهره گرفته و خود را یک سال دیگر در پناه ایمان و مصونیت بیمه کنیم. در عید فطر مسلمانان با شوق وصف ناپذیرى از عبادات و ریاضت های شب هاى ماه رمضان و شب هاى قدر و زیباترین لحظات ارتباط با خداوند فارغ شده و در اجتماع روز فطر صف مىکشند و اتحاد و یگانگى و برادرى و همدلى خود را به نمایش گذاشته و بار دیگر دست رد به سینه شیطان و شیطان صفتان مىزنند.
در این روز عزیز، همنوا با برادران دینى خود، پروردگار بزرگ را صدا کرده و توفیق در تمام کارهاى خیر و دورى از تمام بدىها را به همراه حضرت محمد و آلش ـ که درود خدا بر آنان باد ـ از درگاه خداوند درخواست مىکنند. در همین راستا به برخى از دستاوردهاى این روز با شکوه اشاره کرده و روح و جان خویش را با آموختن درسهایى از آن صفا مىبخشیم، به امید اینکه ره توشههایى را براى سلوک به سوى حق به دست آوریم.
از برجستهترین و به یاد ماندنىترین ساعات روز عید فطر، لحظاتى است که منتظران راستین ظهور حضرت ولى عصر (عج) آرزوى دیدار آن حضرت را کرده و در فراقش با دلى آکنده از امید برای ظهورش دعا میکنند.
مؤمنین به یاد سخن حضرت باقر ـ علیه السلام ـ مىافتند که فرمود: «ما مِن یَومِ عَیدٍ لِلمُسلِمینَ اَضحَىً وَلا فِطرٍ اِلا و هُوَ یُجَدِّدُ الله لآلِ مُحَمَّدٍ (ع) فِیهِ حُزناً قالَ قُلتُ وَ لِمَ ذلِک قالَ اِنَّهُم یَرَونَ حَقَّهُم فى اَیدى غَیرِهِم؛ (۶) هیچ عید فطر و قربانی نیست که با آمدن آن غم و اندوه آل محمد (ص) تجدید شود.
راوى گفت: چرا در روز عید غمگین مىشوند؟ امام فرمود: زیرا آنان حق خود را در دست دیگران مىبینند و از اینکه افراد غیر شایسته بر جایگاه رهبرى امت قرار دارد و امام راستین هنوز ظهور نکرده است».
در این روز عزیز، در ویدیویی که تقدیم میشود، پس از شنیدن تکبیر عید فطر با نوای خاص، زیارت امام حسین (ع) را با صدای سیدرضا نورالدین با هم زمزمه میکنیم، در ادامه دعای ندبه را با صدای محسن فرهمند خواهیم شنید، سپس سخنان کوتاه حجت الاسلام و المسلمین نقویان را درباره عید فطر میشنویم و در پایان نوایی گوشنواز برای این روز عزیز را خواهیم شنید.