مجهزترين ماسكهاي سفيد آلودگي هوا هم دردي از ريههاي خاكستري مردم شهرهاي بزرگ درمان نميكند، آنقدر كه پليس سر چهارراه، كه يكي از قربانيان بالقوه آلودگي هوا به شمار ميرود، به خاطر تنفس روزانه دود اگزوز خودروها، راهي بيمارستان شود و ريهاش ديگر جايي براي اكسيژني كه وصل شده به بينياش، نداشته باشد، ايست قلبي و تمام.
گرچه رييس پليس راهور، مرگ پرسنلاش را خيلي هم مرتبط با هواي آلوده و پستي كه او بر سرش بوده، نميداند و سابقه مشكلات ريوي او را مقصر اصلي مرگش اعلام ميكند، اما شايد كسي جز خود پرسنل پليس، آنهايي كه پست ميداني دارند و بايد ساعات مشخصي در روز را در خيابانها بگذرانند، نفهمند اين روزها، پست دادن در خيابان به قيمت جانشان تمام ميشود.
به گزارش اعتماد، توزيع ماسكهاي فيلتردار و يك بسته شير روزانه، نه جان ماموران پليس را نجات ميدهد و نهجان هيچ آدمي كه روزانه اين حجم دود را ميبلعد. طبق اعلام سازمان محيط زيست، آلودگي هوا به اين زودي مرتفع نخواهد شد و تا پايان دي ماه ادامه دارد، شايد تا روز هواي پاك كه نزديك به آخرين روز ماه است هم، هواي سنگين و پر دوده راهي ريههاي مردم شهر شود و عددي بر آمار افزايش ٥٠ درصدي مراجعه كودكان و افزايش بيش از دوبرابري مراجعه بيماران قلبي ريوي به بيمارستانها بيفزايد.
سخنگوي اورژانس كشور، از مراجعه ۱۰۱۲بيمار قلبي و تنفسي به اورژانس خبر داد. مجتبي خالدي در اين خصوص به فارس گفته بود: «در مجموع در شش شهر تهران، اصفهان، قم، تبريز، كرج و اراك ٢٣١٨ نفر با اورژانس ١١٥ تماس گرفتند. تعداد تماسها در تهران به تنهايي هزار و ٥٠٣ مورد ميشود كه ٢٩٥ مورد آن مربوط به بيماران قلبي و ١٩٥ مورد آن مربوط به بيماران تنفسي ميشد.
در كل اين شش شهر، ٣٩٢ مورد بيماري قلبي و ٢٣٥ مورد بيماري تنفسي گزارش شده است. از سوي ديگر، رييس بخش ريه اطفال مركز طبي كودكان هم از افزايش ٣٠ تا ٥٠ درصدي مراجعه به اورژانس به دليل آلودگي هوا خبر داد.
محمدرضا مدرسي با اشاره به علايم مشكلات تنفسي به دليل آلودگي اظهار داشت: تنگي نفس و افزايش تعداد نفس زدن نسبت به زمان عادي، گشاد شدن مرتب سوراخ بيني و زنش پره آن از نشانههاي بيماريهاي تنفسي محسوب ميشود كه افراد در صورت مواجهه با اين مشكلات در كودكانشان حتما بايد به پزشك و مراكز اورژانس مراجعه كنند.
اختيارات جديد براي مقابله با آلودگي هوا
كميته اضطرار آلودگي هوا، در هفته گذشته تقريبا هر روز جلسه برگزار كرده تا به تكليفي مشخص برسد كه نهايت امر، تعطيلي مدارس بود و هشدارهاي لازم. اما جلسه كارگروه ملي كاهش آلودگي هوا كه روز پنجشنبه به رياست معصومه ابتكار، رييس سازمان حفاظت محيط زيست تشكيل شد، اختيارات جديدي به استانداران كلانشهرها داد؛ اختياراتي كه علاوه بر مصوبات پيشين در خصوص راهكارهاي كوتاهمدت و فوري، دست آنها را براي ايجاد محدوديت و تصميمگيريهاي جديد و تاثيرگذارتر، باز ميگذارد.
رييس مركز هوا و تغيير اقليم سازمان محيط زيست، يكي از شركتكنندگان در اين جلسه بود. علي اصغر رجبي، از اختيارات جديدي كه اين كارگروه به استانداران داده است ميگويد. او با تاكيد بر پابرجا بودن مصوبات و قوانين قبلي در خصوص محدوديتهاي زوج و فرد و تعطيلي مدارس در صورت نياز، از مصوبات جديد كارگروه به «اعتماد» ميگويد: «در جلسه پنجشنبه كارگروه ملي كاهش آلودگي هوا كه به رياست دكتر ابتكار برگزار شد، مسائل جديدي مطرح شد كه دست استانداران را در كلانشهرها باز ميگذارد تا به تصميم خودشان و شرايط هواي شهر، تصميمات جديدي را اتخاذ كنند.
علاوه بر زوج و فرد از در خانهها تا پايان بهمن ماه، مسائلي چون خاموش كردن اتوبوسها در شرايط توقف در ترمينالها و پايانههاي مسافربري، محدوديت زماني فعاليت مراكز تجاري حداكثر تا ٩ شب تا پايان بهمن ماه، مديريت آلايندههاي ناشي از فعاليتهاي پروازي در شرايط آلودگي هوا تا پايان بهمن براي كلانشهرهايي مثل تهران كه فرودگاه نزديك يا داخل شهر دارند، محدوديت نوعي و زماني براي تردد خودروها و موتوسيكلتها مخصوصا موتوسيكلتهاي كاربراتوري، محدود كردن فعاليتهاي شبانه كاميونهاي حمل مصالح ساختماني، نخالهها و حفاريها، ممنوعيت فعاليت صنعتي و معدني در تهران و محدودههاي اطراف شهر در شيفت شب بخشهايي از تصميمات اين كارگروه است.»
به گفته رجبي، در شرايط اضطرار، براي كل استانها كميته اضطرار تشكيل ميشود كه دستورالعملهايي دارد و در هر مورد خاص، استانداران ميتوانند تصميم متفاوتي بگيرند. ممكن است در شهر يا استاني يكي از اين تصميمات گرفته شود يا همه. بستگي به شرايط جوي آن منطقه دارد.
اين مدير اقليمي در ادامه سخنانش به موارد ديگري هم كه در اين جلسه مصوب شد اشاره كرد و گفت: «جلوگيري از فعاليتهاي عمراني كه موجب تشديد آلودگي هوا ميشود مثل ساختوساز شهري، راهسازي و پروژههاي عمراني شهري، اولويت استفاده از سوخت گاز در نيروگاههاي تاثيرگذار در آلودگي هواي شهرها مخصوصا نيروگاههاي اطراف شهرها، عدم برگزاري مسابقات ورزشي در فضاي باز و تعطيل كردن ساعات ورزشي در مدارس و دانشگاهها، بهرهگيري از حداكثر ظرفيت حمل و نقل عمومي و كاهش فاصله زماني متروها و بيآرتيها، نظارت ويژه براي جلوگيري از سوزاندن ضايعات، زبالهها و شاخ و برگ درختان توسط شهرداريها، استقرار پايگاههاي سيار اورژانس در مناطق پرتردد شهر براي كاهش زمان دسترسي به واحدهاي درماني، اعلام پيشبيني وضعيت هواي ١٥ روزه جهت برنامهريزي دقيق، اعلام توصيههاي مرتبط با آلودگي هوا به مردم از طريق صداوسيما دستورالعملهاي آخرين جلسه تشكيل شده براي يافتن راهكارهاي عملي براي كاهش آلودگي هوا بود.»
رجبي همچنين به نيروگاههايي چون شازند اشاره ميكند و ميگويد: «اولويت سوخت گاز در نيروگاههايي چون شازند كه آلاينده است، بيش از بقيه در دستور كار است. اينها علاوه بر راهكارهاي بلندمدتي است كه بايد در زمان طولانيتري به دست آيد. اينها دستور كاري است كه با توجه به شرايط هواي كلانشهرها و احتمالي كه براي وارونگي تا آخر ماه ميدهيم، تدوين شده است.»
معاينه فني خودروها و ايجاد سيستم يكپارچه براي اين مهم، بحث ديگري بود كه رجبي در پايان به آن اشاره كرد و گفت: « بحث ديگري كه خارج از اين بحث، انجام شد، ايجاد سامانه مديريت يكپارچه معاينه فني بود كه دقيقا توسط وزارت كشور تاكيد شد كه بايد سريعتر اين سيستم يكپارچه شود. در حال حاضر، ٤٢٢ مركز معاينه فني در كل كشور وجود دارد، طبق تصميماتي كه گرفته شد، تمام سعي دستگاهها بر اين است كه تا پايان ديماه اين سيستم راهاندازي شود.»
او اما در خصوص انتقاداتي كه به بنزين وارد ميشود، با قطعيت گفت: «در مورد بنزين همه حرفهايمان را زدهايم، تمام اندازهگيريهايمان را گفتيم و اعلام كرديم. ديگر چيزي براي گفتن و اعلام كردن وجود ندارد.»
ابتكار و ديگر مسوولان راهي مجلس ميشوند
فراكسيون محيط زيست مجلس، در جلسهاي كه بر خلاف جلسات ديگر، با شركت ٣٥ نماينده و استقبال آنها تشكيل شده بود، تصميم بر تشكيل دو جلسه صحن علني و فراكسيوني با حضور مسوولان آلودگي هواي كشور گرفت.
مويد حسيني صدر، عضو فراكسيون محيط زيست مجلس درخصوص جلسات مذكور به «اعتماد» گفت: «در فراكسيون جلسهاي تشكيل شد در خصوص رسيدگي به وضعيت آلودگي هوا كه اينبار بر خلاف سريهاي پيش، با حضور ٣٥ نفر از نمايندگان تشكيل شد، كه در نهايت قرار شد دو جلسه در اين خصوص تشكيل شود، كه در آن نه فقط خانم ابتكار كه تعدادي از مسوولان كه با بحث آلودگي هواي كلانشهرهاي سراسر كشور مرتبطند، به جلسه دعوت شوند.
سازمان محيط زيست، وزارت كشور، شهرداريها، دستگاههاي مرتبط با حمل و نقل از جمله مدعوين هستند. قرار شد دو جلسه داشته باشيم، از هيات رييسه خواستيم وقت بدهند، چند نفر از مسوولان از جمله خانم ابتكار، راهنمايي رانندگي، معاينه فني، شهرداري، وزارت نفت و صنايع در مورد كيفيت خودرو، كيفيت سوخت و مسائلي از اين دست در صحن علني توضيح دهند.»
او در ادامه گفت: «يك جلسه ديگر هم در فراكسيون در محل كميسيون تلفيق تشكيل ميشود كه همه افراد مسوول حضور داشته باشند تا راجع به بحث محيط زيست و آلودگي صحبت كنيم. از آنجايي كه اين سهشنبه تعطيل است، ممكن است جلسه به هفته آينده موكول شود.»