فکر کنید قرار است شناسنامههایتان تاریخ انقضا داشته باشد و هر بار که برای تمدید اعتبارش مراجعه میکنید، مجبور به پرداخت مبلغی باشید. وضعیت عجیبی میشود؟
به گزارش «تابناک»، اگر گذرتان به بانک یا نهادهای خدماتی افتاده باشد، حتما به کرات با کاغذ نوشته هایی که تأکید دارند «ارائه کارت ملی الزامی است»، برخورد کردهاید و یا حتی ممکن است پیه همراه نداشتن این کارت هم به تنتان خورده باشد اما احتمالا خبر ندارید که به زودی قرار است وارد مرحلهای سخت تر شویم!
ماجرا از این قرار است که اعتبار اغلب کارت های ملی صادر شده در سال های گذشته به پایان رسیده و باید دارندگان این کارت ها با مراجعه به دفاتر خدماتی، متقاضی دریافت کارت ملی هوشمند شوند؛ کارتی که دریافت آن مبلغی بین بیست و چند تا چهل و چند هزار تومان هزینه روی دستشان میگذارد.
البته این عدد برای تبدیل هر فقره کارت ملی به نوع هوشمند است، وگرنه سرپرست خانوارهای چند نفره مجبور است مبلغی بسیار بیشتر برای تبدیل کارت ملی اعضای تحت تکفلش به نوع کارت هوشمند بپردازد؛ موضوعی که قطعا برای قشرهای کم درآمد و ضعیف جامعه مشکل آفرین و مانع از دستیابی ایشان به کارت ملی میشود.
این موضوع به خودی خود ممکن است اشکالی نداشته باشد و چه بسا طبیعی هم باشد، چون افراد کم بهره از مواهب ملی، اقبالی در بهره بردن از کارت ملی هم نیافتهاند! اما نه زمانی که همه امور را به داشتن کارت ملی گره زدهایم؛ از افتتاح حساب در بانک و برداشت از اندوخته های شخصی گرفته تا امور اداری و...؛ اموری که مدت هاست با در دست داشتن شناسنامه، گذرنامه و هیچ سند هویتی دیگری انجام نمیشود.
به عبارت بهتر، کارت ملی در سایه پیگیری های مسئولان، به تنها سند معتبر هویتی ایرانیان تبدیل شده است. اینقدر که بسیاری از مردم همیشه آن را همراه خود به این سو و آن سو میبرند و به همین دلیل، بسیاری از افراد جامعه تجربه گم کردن یا از دست دادن آن را دارند. تجربه ای بسیار تلخ که طی نمودن فرایند صدور کارت المثنی، به آن سنجاق شده است.
بنابراین، میتوان پرسید که چگونه ابزار احراز هویت افراد جامعه را کارتی قرار میدهیم که تاریخ انقضا دارد؟ از آن مهم تر، چگونه است که برای صدور این سند هویتی، پول میگیریم؟ آیا این گونه میاندیشیم که تنها مردم از صدور کارت های ملی سود میبرند که باید بابت آن، مبلغی هزینه کنند یا برعکس؟
اصلا چگونه است که همه ابزارهای احراز هویت افراد مثل شناسنامه و گذرنامه را به هیچ تبدیل میکنیم و بعد برای در اختیار گذاشتن تنها سند معتبر هویتی، یعنی همان کارت ملی، از مردم مبالغ گزاف طلب میکنیم؟ آیا این فرایند قانونی است و با حقوق شهروندی و حتی حقوق اساسی مردم در منافات نیست؟ اصلا آیا به این مهم اندیشیدهایم که اگر کسی نتواند از عهده پرداخت چنین مبالغی برآید، تکلیفش چه خواهد بود و حقوق پایمال شدهاش را چه کسی باید احیا کند؟
پرسش ها و ابهاماتی از این دست آنقدر زیادند که موجب شده بسیاری از مردم طرح تبدیل کارت ملی به نوع هوشمند را راهی برای کسب درآمد، آن هم اجباری بدانند و هیچ رضایتی در این خصوص نداشته باشند. آن هم در شرایطی که توقع میرود پشتوانه تبدیل کارت ملی های معمولی به نوع هوشمند، امتیازاتی باشد که قرار است این کارت های جدید برای مردم و جامعه به همراه بیاورند.
امتیازاتی که نه تنها معلوم نیست چه هستند و چه زمانی اثرات و برکات آن از راه خواهد رسید، که به نظر میرسد مبلغ اعطای آن از همین امروز از مردم دریافت میشود؛ آن هم با جزئیات و بسیار کامل؛ آنقدر که میبینیم مراکز تعویض کارت های ملی و صدور انواع هوشمند این کارت ها، از مردم «مالیات بر ارزش افزوده» را هم دریافت میکنند. انگار نه انگار که قرار است اوراق هویتی صادر کنند و گویی در حال فروش محصولی اجباری با نرخی شناور هستند!