در ۲۴ ساعت گذشته، اوضاع میدانی جنگ در سوریه، به شکلی جریان یافته که از احتمال وقوع تحولی مهم در وضعیت این کشور و همچنین راهبرد آمریکا نسبت به سوریه حکایت دارد. از یک سو، آمریکا کاهش حمایت از گروههای معارض به اصطلاح «میانه رو» را تأیید کرده و از سوی دیگر، ارتش سوریه توانسته به پیروزیهای مهمی علیه معارضین دست پیدا کند.
به گزارش «تابناک»، پس از انتشار گزارشهایی مبنی بر قطع پشتیبانی هوایی آمریکا از معارضین سوری، اشتون کارتر، وزیر دفاع ایالات متحده، در اظهاراتی ضمن تأیید این موضوع، از تمرکز بر مبارزه با داعش در عراق سخن گفت. این امر، گمانههایی را درباره احتمال تغییر اهداف و رویکرد واشنگتن در جنگ داخلی سوریه مطرح میکند.
سایت شبکه خبری «سی ان ان» نوشت؛ اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا تأیید کرده که جتهای پشتیبانی آمریکا در سوریه ـ که برای حمایت از معارضین به این کشور اعزام شده بودند ـ آنها را رها کرده و برای حمله به مواضع داعش، عازم فلوجه عراق شدهاند.
چند روز پیش خبر رسیده بود که دست کم یکی از جتهای پشتیبانی آمریکا، معارضین سوری را در جریان مبارزه با داعش در منطقه «البوکمال» سوریه رها کرده و عازم جنوب فلوجه شده تا در آنجا در روند مبارزه با داعش به فعالیت بپردازد. این در حالی است که گزارش شده به جز البوکمال، شماری از جتهای آمریکایی از دیگر مناطق نیز رهسپار فلوجه شدهاند.
همزمان، اخبار منتشره حاکی از آن است که نیروهای معارض سوری آموزش دیده توسط آمریکا ـ که خود را «ارتش جدید سوریه» میخوانند ـ در نبرد با داعش در منطقه البوکمال، متحمل تلفات و شکستهایی شدهاند. مقامات آمریکایی همچنین گفتهاند که برخی تسلیحات و تجهیزات «ارتش جدید سوریه» در پی عقب نشینی این گروه به دست داعش افتاده است.
اما این تحولات در شرایطی رخ داده که ارتش سوریه در روزهای اخیر توانسته به پیروزیهای حیاتی و مهمی در مقابل گروههای معارض به ویژه در نزدیکی حلب دست پیدا کند. در این راستا، نیروهای ارتش سوریه، روز گذشته، موفق شدند مسیر امدادی تروریستها به مرکز شهر حلب را قطع کرده و آنها را عملاً محاصره کنند.
رسانههای وابسته به معارضین اذعان کردند که ارتش سوریه موفق شده، جاده حیاتی «کاستیلو» در حلب را قطع کند؛ جاده کاستیلو، تنها جاده منتهی به حلب بود که گروههای مسلح داخل این شهر میتوانستند از طریق آن تجهیزات و نیرو و مهمات دریافت کنند و با قطع شدن آن، گروههای مسلح داخل شهر در محاصره ارتش سوریه قرار میگیرند.
صبح امروز نیز اخباری منتشر شد، مبنی بر اینکه ارتش سوریه برای بازپسگیری مناطق از دست داده طی یک هفته گذشته در شمال لاذقیه، نزدیک مرز ترکیه، عملیات جدیدی را در شش محور آغاز کرد. منابع خبری سوری با اعلام این خبر تأکید کردند که ارتش سوریه، تجهیزات نظامی نیز به این منطقه فرستاده است.
به این ترتیب، وضعیت میدانی در سوریه در شرایطی قرار گرفته که از یک سو، آمریکا حمایت از گروههای آموزش دیده توسط خود را کاهش داده و از سوی دیگر، ارتش سوریه مرحله جدیدی از پیشروی را علیه گروههای معارض آغاز کرده و با موفقیت در حال پیگیری آن است.
اما نکته مهم اینجاست که این وقایع، به فاصله اندکی پس از مجموعهای از تحولات مهم در عرصه منطقهای و بین المللی رخ میدهد. از هفته گذشته تاکنون، رویکرد آشتی جویانه ترکیه در قبال سوریه، گمانههایی را درباره احتمال تغییر رویکرد ترکیه نسبت به بحرانهای منطقهای، به ویژه بحران سوریه مطرح کرد و همزمان، بحثهایی جدی درباره همکاری و هماهنگی آمریکا و روسیه به منظور حل و فصل بحران سوریه منتشر شده است.
بنابراین، در صورتی که روند کنونی در سوریه تداوم پیدا کند، شاید بتوان از نوعی توافق میان روسیه و آمریکا سخن گفت که بر پایه آن، آمریکا بخش عمده تمرکز خود را بر مبارزه با داعش در عراق و کمک به بازپس گیری بخشهای باقی مانده اشغالی در این کشور قرار داده و وظیفه مشابهی در سوریه به عهده روسیه گذاشته شده است.
افزون بر این، پیشرویهای ارتش سوریه در مناطق نزدیک به مرز ترکیه نیز میتواند به نوعی تأیید کننده احتمالاتی باشد که درباره تغییر رویکرد ترکیه نسبت به این جریان مطرح بود.
بیتردید، روزها و هفتههای آتی میتواند نقش تعیین کنندهای در مشخص شدن میزان درست بودن این موضوع داشته باشد.