منابع نظامی گفته اند که این عملیات ساعت چهار بامداد (5.30
به وقت تهران) با آتش توپخانه نیروی زمینی شروع و در ساعت شش (7.30 به وقت
تهران) با عملیات جنگنده های اف 16 نیروی هوایی ترکیه ادامه یافت.
به گزارش «تابناک»؛ این
عملیات درست بعداز 12 ساعت از اظهارات مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه
که گفته بود مرزهای این کشور از داعش پاکسازی می شود و ترکیه هرگونه حمایت
را در پاکسازی داعش از جرابلس خواهد داشت٬ صورت می گیرد.
گفته می شود
که ترکیه در این عملیات همسو با جنگنده های نیروی اتلاف بین المللی ضد داعش
حرکت می کند. جنگنده ها از پایگاه هوایی اینجرلیک در جنوب ترکیه به پرواز
در آمده و در مجموع در چهار عملیات٬ 12 هدف در جرابلس از توابع استان حلب
سوریه را که در کنترل داعش است٬ بمباران کرده اند.
همزمان از ورود یک تیم کوماندویی از نیروهای ویژه ژاندارمری و نیروی زمینی ترکیه به سوریه نیز خبر داده شده است.
در
این میان رسانه های ترکیه خبر داده اند که ارتش این کشور چند روزی است در
نقطه صفر مرزی ضمن تقویت نیروهای زرهی و تانک خود با ماشین آلات راهسازی٬
نقاطی از مرز این کشور را با سوریه برای عبور احتمالی تانک ها و خودروهای
زرهی آماده می کند.
در شرایط فعلی هنوز گزارشی از ورود ارتش مکانیزه
ترکیه به قلمروی سوریه در دست نیست و فقط ورود تیمی از نیروهای ویژه ارتش
به خاک سوریه مطرح است که گویا آنها نیز برای شناسایی و علامت گذاری
دیجیتالی نقاط تجمع نیروهای گروه تروریستی – تکفیری داعش و اعلام آنها به
جنگنده های نیروی هوایی و توپخانه ارتش ترکیه٬ وارد خاک سوریه شده اند.
از
سوی دیگر گزارش هایی از به حرکت درآورده شدن به اصطلاح ارتش آزاد سوریه
برای تصرف جرابلس در رسانه ها منتشر می شود. گویا این ها نیروهایی هستند که
در خاک سوریه مستقر هستند و به دنبال آتش توپخانه ارتش ترکیه و هموار کردن
مسیر به سوی جرابلس به حرکت در آمده اند. همزمان ادعا شده است نیروهای
ارتش آزاد مستقر در خاک ترکیه هنوز وارد عمل نشده اند.
اما اینکه ترکیه
در چه فرایندی به این عملیات تصمیم گرفت و آیا هماهنگی با آمریکا دارد و
یا با روسیه در این زمینه تعاملی داشته است گمانه زنی ها متفاوت است. پیش
از هر چیز نمی توان به راحتی باور کرد که همزمانی شروع این عملیات با سفر
جو بایدن معاون رئیس جمهوری آمریکا که قرار است ساعتی دیگر وارد آنکارا شود
تصادفی است. با توجه به حضور ترکیه در نیروی ایتلاف بین المللی ضد داعش و
تخصیص پایگاههای خود به ویژه اینجرلیک به آمریکا و ائتلاف٬ به احتمال زیاد
آنکارا با آمریکا هماهنگی لازم دارد. اصولا در اطلاعیه های کوتاهی که از
منابعی با عنوان منابع نظامی به عنوان آخرین خبر از عملیات در اختیار رسانه
ها قرار داده می شود٬ اعلام شده است که ترکیه به همراه ائتلاف بین المللی
در این عملیات شرکت کرده است.
از سوی دیگر با توجه به شروع عادی سازی
روابط آنکارا – مسکو و اینکه جنگنده های ترکیه به دنبال اقدام به ساقط کردن
جنگنده روسی در مرز سوریه در 24 نوامبر(چهارم آذر) سال گذشته به خاطر ترس
از واکنش های روسیه ٬هیچ پروازی را در طول مرزهای سوریه نداشتند می توان
گفت: در این راستا نیز آنکارا تماسی با مسکو داشته و روسیه را از انجام این
عملیات باخبر کرده است.
البته با توجه به حضور نظامی روسیه و آمریکا و
نیروهای بین المللی و مطرح بودن پروازهای مداوم جنگنده های این نیروها در
آسمان سوریه این کشور به ناچار پیش از شروع عملیات هوایی در خاک سوریه طرف
های درگیر را از اقدام خود مطلع کرده است.
عملیات ترکیه در شمال سوریه و
در منطقه ای به طول تقریبا 90 کیلومتر از مرز 911 کیلومتری خود با سوریه
که در کنترل داعش است مطرح است.
ترکیه اعلام کرده است که داعش را از
مرزهای خود پاکسازی می کند اما اجازه نخواهد داد این منطقه به دست نیروهای
پ.ی.د/ی.پ.گ (کردهای سوریه) بیفتند. از دید آنکارا این گروهها وابسته به
پ.ک.ک هستند و هدف ایحاد کریدوری کرد در شمال سوریه و تجزیه از خاک سوریه
را دنبال می کنند. لذا منطقه جرابلس در خاک سوریه برای ترکیه اهمیت بسیار
زیادی دارد و اصولا به همین خاطر است که اعلام شده هدف از عملیات جرابلس
پاکسازی داعش٬ تامین امنیت ملی و حفط تمامیت ارضی سوریه است.
آنکارا با
چرخش و تغییر دیدگاههای پیشین خود در قبال سوریه٬ اعلام کرده است که
اولویت ترکیه مبارزه با داعش و حفط تمامیت ارضی سوریه است.
آنکارا می گوید در این راستا با تهران و روسیه نیز هم فکر و هم سو است و در تعامل نزدیک با ایران در حل بحران سوریه خواهد بود.
اما
هنوز ابعاد این عملیات و اینکه آیا نیروهای مکانیزه ارتش ترکیه برای تامین
منطقه امن در شمال سوریه که ترکیه مدت هاست برای شکل گیری آن تاکید دارد
٬وارد خاک سوریه خواهند شد یا نه.
در این میان رسانه ها به نقل از
منابع نظامی گزارش داده اند که تانک های ارتش ترکیه در طول مرز در محدوده
یاد شده برای تامین امنیت مرزی در حال حرکت هستند.
کارشناسان روابط بین
الملل در آنکارا با اشاره به اینکه نیروهای معارض سوری وفادار به ترکیه
تاکنون به موفقیت مشخصی دست نیافته و نتوانسته اند برگ برنده ای برای
آنکارا باشند ٬ می گویند که اتکای این کشور به عملیات به اصطلاح ارتش آزاد
سوریه در منطقه جرابلس و تامین کنترل و ثبات این منطقه در مقابله با حملات
داعش و عملیات احتمالی نیروهای کرد سوری٬ خود راسا وارد عمل می شود.
اما
همین کارشناسان با اشاره به نفوذ آمریکا تاکید دارند عملیات برون مرزی
ارتش ترکیه در خاک سوریه که از دید آنکارا با استناد به مجوز گرفته شده از
مجلس ملی این کشور و در راستای دفاع از حاکمیت ملی خود برگرفته از حقوق بین
المللی صورت می گیرد٬ نمی تواند طولانی مدت و دارای ابعاد گسترده باشد و
لزوما عملیاتی در چارچوب محدود خواهد بود. ولی باید گفت: اقدام ترکیه به
ویژه از دید کردهای سوریه می تواند معادلات منطقه را به طور جدی تحت تاثیر
قرار دهد.
