حدود سه ماه پیش، خبر رسید که چین در نهایت موفق شده که ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی دنیا را در شهرستان «پینگ تانگ» و در استان «گیژو» به پایان برساند. اکنون پس از پایان مراحل نهایی ساخت این تلسکوپ غول پیکر، نخستین فاز عملیاتی برای بهره برداری از آن آغاز شده است و می تواند سرآغازی برای فصلی جدید در جستجوی حیات در دل کهکشان ها باشد.
به گزارش «تابناک»، ساخت این تلسکوپ پانصد متری با نام Aperture Spherical Telescope یا FAST 5 سال به طول انجامیده و هزینه ای بالغ بر 180 میلیون دلار داشته است. مکان یابی و اقدامات اولیه برای ساخت این تلسکوپ از سال 1994 آغاز شده بود و آینه غول پیکر آن که از مجموع 4450 پنل تشکیل شده، مساحتی به وسعت 30 زمین فوتبال را پوشش می دهد.
به گفته خبرگزاری «شینهوا»، قرار است تلسکوپ FAST مأموریت خود را بر یافت پالسارها (تب اخترها)، امواج گرانشی و آمینو اسیدها در فضا متمرکز کند که نشانه های بارز وجود حیات در سیارات دیگر است. دانشمندان با استفاده از این ابزار قدرتمند، خواهند توانست سیگنال های رادیویی را از کهکشان ها و سایر سیستم های ستاره ای نظیر منظومه شمسی ردیابی کنند تا در دل آنها ردی احتمالی و امیدوارکننده از حیات فرازمینی کشف کنند. همچنین از این ابزار منحصربفرد می توان برای کشف منابع آتی انرژی نظیر هیدروژن طبیعی استفاده کرد.
این تلسکوپ بسیار بزرگتر از تلسکوپ رصدخانه Arecibo در پورتوریکو است که تا پیش از این با قطر 300 متری خود به عنوان بزرگترین تلسکوپ دنیا شناخته می شد.
به طور کلی تلسکوپ های رادیویی مانند گوش حساسی هستند که به پیام های رادیویی معنادار منتشر شده در گوشه و کنار عالم گوش می دهند. این کار مانند گوش دادن به صدای جیرجیرک در دل توفانی بزرگ است. مجموعه صفحات مثلثی شکل 10 متری این تلسکوپ عظیم ـ که بیش از 4500 عدد هستند ـ با آنچنان دقتی در کنار هم قرار گرفته اند که ضریب خطای چینش آنها کمتر از 10 میلی متر است؛ آن هم در پروژه عظیمی که وسعت آن حدود 30 زمین فوتبال است. این تلسکوپ آنقدر بزرگ است که یک دور چرخیدن به دور آن 40 دقیقه زمان می برد.
البته قرار نیست به این زودی ها این تلسکوپ در اکتشافات فضایی تأثیری بسزا داشته باشد، بلکه تقریبا بین دو تا سه سال زمان برای تنظیم آن و تحقیقات انحصاری اولیه دانشمندان چینی در نظر گرفته شده است. بعد از آن این تلسکوپ برای اکتشافات فضایی در سراسر دنیا مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
نکته جالب آنکه برای ایجاد سکوت و سکون رادیویی در شعاع 5 کیلومتری این تلسکوپ در چین، تا ماه سپتامبر قرار است بیش از 900 هزار ساکن اطراف این منطقه از جایگاه فعلی خود به مناطق همسایه منتقل شوند.
