نخستین مناظره از مجموع سه مناظره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا میان هیلاری کلینتون نامزد حزب دموکرات و دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواه برگزار شد و دو نامزد اصلی انتخابات آینده، درباره مسائل کلیدی ایالات متحده به ویژه رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال سخن گفتند. در طرفین در بخشهایی از این مناظره نیز به توافق هستهای 5+1 با ایران اشاره کردند که با حملات شدید ترامپ و دفاع نسبی کلینتون از این توافق و تاکید بر لزوم جلوگیری از تنشهای تازه مواجه شده است.
به گزارش «تابناک»؛ نخستین مناظره از مجموع سه مناظره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا میان
هیلاری کلینتون نامزد حزب دموکرات و دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواه ساعت 21:30 به وقت آمریکا (4:35 بامداد به وقت تهران) به میزبانی دانشگاه «هافسترا» برگزار شد.
بر اساس اعلام لستر هولت، مجری مشهور که سابقه نظارت بر برنامههای دیتلاین و تودی شبکه ان.بی.سی را در کارنامه دارد، مناظره اول ریاست جمهوری آمریکا در شش قسمت 15 دقیقهای و با چهار موضوع اصلی به مدت 90 دقیقه پیگیری میشود. در آغاز در هر بخش دو نامزد دو دقیقه فرصت داشتند درباره موضوع مطرح شده صحبت کنند و سپس در وقت باقیمانده باید به بحث با یکدیگر بپردازند.
فیلیپ رینز از دستیاران کلینتون، درتمرین برای مناظرهها نقش ترامپ را بازی کرده و گزارش شده که گاه آنقدر در نقش رفته که از اتاق بیرونش کردهاند! در مقابل گفته میشود ترامپ برای تمرین مناظره چندان وقت نگذاشته اما رودی جولیانی شهردار پیشین نیویورک و راجر ایلز رئیس پیشین شبکه فاکسنیوز، مشورتهای کارسازی برای مقابله با کلینتون به او داده بودند. مجری مناظره به عنوان جمهوری خواه برای ریاست جمهوری ثبت نام کرده اما دونالد ترامپ تاکید کرده او یک دموکرات است و مجموعه سوالات مطرح شده نیز بیشتر در راستای به چالش کشیدن ترامپ بود.
مجری رونق و ایجاد اشتغال. خانم هیلاری کلینتون چرا نامزد بهتری از رقیب تون درباره رونق و ایجاد اشتغال هستید؟
ترامپ: شغل های ما به کشور ما می رود. ببینید چینیها با ما چه کار میکنند؟ آنها دارند از کشور ما به عنوان صندوق پس انداز برای چین استفاده میکنند. فورد و صنایع کوچک در حال رفتن از آمریکا هستند. ما باید جلوی سرقت رفتن مشاغلمان رو بگیریم. ما باید جلوی خروج صنایع از آمریکا را بگیریم تا آنها کارمندشان را اخراج نکنند. شرکت ها به مکزیک می روند و نیروهای کارمان را از دست میدهند. من 25 میلیون شغل ایجاد میکنم. من مالیات را به شدت کاهش میدهم و برای صنایع بزرگ و کوچک، از 35 درصد به 15 درصد کاهش میدهیم.
کلینتون: من هم از کاهش مالیات حمایت میکنم اما نه از کاهش طبقهای که بالاترین درآمد دارم. ترامپ وقتی وارد کار شد، 16 میلیون دلار از پدرش قرض کرد و کارش را شروع کرد. اما من تجربه متفاوتی داشتم و پدرم در صنایع کوچک نساجی کار میکرد.
ترامپ: پدر من یک شرکت کوچک داشت که به یک شرکت بزرگ میلیاردی تبدیل کردم. چینی ها با دادن امتیازهای اقتصادی، شغل ها و صنایع ما را میگیرند. ما به کارخانه ها میگوییم اگر میخواهید در مکزیک کولرها و خودروهای آمریکا را بسازید، به آنها میگوییم بروید اما اگر بخواهید مجدداً این محصولات را وارد آمریکا کنید و بفروشید، باید مالیات سنگینی بدهید. بدین ترتیب جلوی این خروج این گروه را می گیریم. من اگر بخواهم وقتی خانم وزیر (کنایه به کلینتون) در این باره حرف زد، اتفاق تازهای نیست و سی سال است که حرف میزند. چرا در سی سال اخیر هیچ
کاری نکردند و مالیات ها را درست نکردند و حالا که ما این جنبش را راه
انداختیم، به فکر افتادند.
کلینتون: بگذارید ببینیم درباره چه حرف میزنیم و 8 سال پیش کجا بودیم. در بحران مسکن 9 میلیون شغلهایشان و 13 میلیون نفر خانه هایشان را از دست دادند. الان ما لبه پرتگاهی هستیم که بتوانیم و بیرون بیاییم. کارشناسان گفتند اگر برنامه مالیاتی ترامپ اجرا شود و می گوید 5 تریلیون از بدهی را کاهش میدهد، در بعضی موارد به ضرر طبقه متوسط میشود و 3.5 میلیون آمریکایی بی کار می شوند اما کارشناسان بی طرف می گویند با اجرای طرح من، 10 میلیون نفر دیگر به سر کار می روند... برنامه من یک سنت هم به بدهی آمریکا اضافه نمیکند اما برنامه تو اضافه میکند. من منابع طرحم را از افزایش مالیاتهای پردرآمدها به دست میآوردم.
ترامپ: شما میخواهید 1.3 تریلیون دلار بدهی ایجاد کنید. من میخواهم صنایع به آمریکا بازگردد اما کسانی مثل هیلاری کلینتون اجازه نمیدهند این پولها و مشاغل بازگردد و میخواهند مالیات سنگینی بگیرند. جمهوری خواهان و دموکراتها به نتیجه رسیدند که باید مالیاتها کاهش یابد. نزدیک 5 میلیارد دلار به دلیل این مالیاتها نمیتواند به آمریکا بازگردد.
کلینتون: من در برنامه ی تو چیزی برای کاهش مالیاتها ندیدم. من وقتی به برنامهات نگاه میکنم، یک سوراخی به نام «سوراخ ترامپ» دارد. حفرهای که منافعش به ترامپ، خانوادهاش و امثال او (ثروتمندان) میرسد. من به طبقه متوسط اعتقاد دارم. می خواهم بدهی جوانان به دانشگاه ها کمتر شود. من به رشدی اعتقاد دارم که گروه وسیعی در آن مشارکت داشته باشند، نه فقط بالایی ها.
ترامپ: طبق معمول یک سیاستمدار فقط حرف میزند اما نمیتواند عمل کند. ما فقط در حباب هستیم. تنها چیزی که خوب است، بورس است و اگر کمی بهرهها را بالا ببریم، بورس هم خوب نخواهد بود. خزانه داری آمریکا کار سیاسی میکند و بهرهها را پایین نگه داشته اما وقتی اوباما برای همیشه برود، اوضاع تغییر میکند. (در پاسخ به سوال مجری درباره مدارک مالیاتی) به محض پایان نظارتها، مدارک مالیاتی را منتشر میکنم. من 684 میلیون دلار درآمدم بوده است. من اظهارنامه مالیاتی ام را منتشر میکنم، به محض اینکه هیلاری کلینتون 33 هزار ایمیلی که پاک کرده، منتشر کند.
کلینتون: این یک نمونه از اظهارنظرهای بی ربط است. چهل سال است که کاندیداها اظهارنامه مالیاتی شان را منتشر میکنند. شاید آنقدری که ادعا می کند پول ندارد، یا انقدری که ادعا می کند کار خیرخواهانه نکرده، یا ما شنیده ایم که بدهی سنگینی به وال استریت دارد و یا شاید مالیات فدرال خود را نداده است. این یعنی صفر برای سربازان، بیمارستانها، بازنشستگان نظامی ما و... . حتماً چیزی است که این اظهارنامه را منتشر نمیکند. یک چیزی هست که ترامپ مخفی میکند. سوال این است که اگر ترامپ به کاخ سفید برسد، با این بدهیها چه میکند؟ من یک اشتباه کردم و مسئولیت ایمیلها را قبول میکنم.
ترامپ: آن یک اشتباه نبود. یک اقدام عمدی بود. وقتی زیردستان شما قسم میخورند که درباره ایمیلهای شما چیزی نگویند، یعنی کشور هم اعتقاد دارد شما عمداً این کار را انجام دادهاید. درباره اظهارنامههای مالیاتی چیز زیادی نمیفهمید و چیزی که میگویید، شفافیت مالیاتی است. آن گزارش 650 میلیاردی (اشتباه بود) و (ثروتم) 4 میلیارد دلار است. کسی باید بیاید که بداند پول چیست. وقتی از چین یا دوبی بیایید، میبینید که فرودگاه خوبی دارند اما وقتی به فرودگاههای آمریکا میآییم، (حس میکنیم) ما به کشور جهان سومی تبدیل شدیم. ما 20 هزار میلیارد دلار بدهی داریم و 6 هزار میلیارد دلار در خاورمیانه خرج کردیم.
کلینتون: من سالها مالیات فدرالم را دهم. تو از بیزینست میگویی؟... من با خیلی از افراد تو صحبت کردم؛ از ظرف شور یا معمار. ما یک معمار در بین جمعیت داریم که زمین گلفت را طراحی کرد اما پولشان را نداده ای. تو سر هزاران نفر کلاه گذاشتی. من فکر نمیکنم پدر محرومم با کسی مثل تو معامله میکرد. ما چند بار ورشکست شدیم و خیلی افرادی که در بیزنس هستند، ورشکست نمیشوند. به نظر می رسه نتوانی از مهارتهای بیزنسی خودت استفاده کنی.
ترامپ: اینها فقط حرف است. من از قوانینی استفاده کردم که وجود داشتند. چیزی که خانم کلینتون نمیگوید، اینکه ده ها هزار نفر عاشق من هستند. من در خیابان پنسلوانیا در خیابان کاخ سفید داریم یک شرکت قدیمی را باز میکنیم. اگر من به کاخ سفید نروم، همسایهاش خواهم بود. ما (آمریکا) در حال ساخت جادهها با چند برابر قیمت هستیم. شرکت ترامپ خیلی خوب کار میکند و باید همه آمریکا این گونه باشد.
مجری درباره تیراندازی به سیاه پوستان و نژادپرستی در آمریکا گفت و از هیلاری کلینتون در این باره پرسید.
کلینتون: ما چالشهای نظام قضایی را سعی میکنم حل کنم. باید اسلحهها را از دست کسانی که نباید اسلحه داشته باشند، خارج کنیم. باید اعتماد را بین مردم و پلیس برقرار کنیم و مطمئن شویم که پلیس به شهروندان احترام میگدارد.
ترامپ: خانم کلینتون نمیخواهد از کلمات نظم و قانون استفاده کند. ما احتیاج به نظم و قانون داریم. همه گروههای انتظامی در کشور، کاندیداتوری مرا تایید کردهاند. سیاه پوستان و لاتین تبارها در جهنم زندگی میکنند و ممکن است به یک باره به آنها شلیک کنند. فقط در دوره اوباما 4 هزار نفر در شیکاگو کشته شدند. اگر بخواهید در شیکاگو این کار را بکنید، میتوانید اسلحهها را از دست مردم در بیاورند اما گروههای مافیایی زندگی میکنند که اسلحه قانونی ندارند. ما باید اسلحهها را از دست آدمها بد در آوریم. ما به پلیس بیشتر نیاز داریم. الان روابط بین جوامع مختلف در خیلی از نقاط آمریکا بدتر است.
مجری درباره چالش آمریکایی نبودن اوباما که ترامپ مطرح کرد و سپس بحث به تفاوتهای نژادی سوق پیدا کرد.
ترامپ: این موضوع برای اولین بار توسط مشاور هیلاری کلینتون مطرح شد اما من پیگیری کردم که اوباما شناسنامهاش را منتشر کرد. درباره تفاوتهای نژادی فکر میکنم حتی سیاه پوستان میخواستند من این موضوع را مطرح کنم.
کلینتون: ترامپ سعی کرد گواهی تولد را کنار بگذارد. ترامپ تبلیغات انتخاباتیاش رو بر روی این تبلیغ دروغ استوار کرد که اوباما آمریکایی نیست و این دروغ را سال به سال تکرار کرد، چون اعضای کمپین اش این دروغ را دوست داشتند. آقای اوباما بسیار بابت این موضوع اذیت شد. ترامپ سوابق نژادپرستی دارد. قبلاً وزارت دادگستری در 1973 از دونالد شکایت کرده، چون حاضر نشده به سیاه پوستان آپارتمان اجاره بدهد.
ترامپ: من مناظرههای شما را اوباما را دیدم که چقدر به او توهین کردند. شما عکسهایی با لباسی منتشر کردید که خودتان میدانید چه لباسی بود. وقتی ما معاملات ملکی را شروع کردیم، این قوانین آن موقع بود. در پروندهای که وزارت دادگستری برای من درست کرده بود، بدون اینکه محکومیتی متوجه من شود، مختومه شد. در همان منطقه من کلوپ راه انداختم که هیچ تبعیضی علیه سیاه پوستان یا سایر نژادها نداشتیم.
مجری از کلینتون پرسید که به نظر شما چه کسی پشت حملات سایبری است؟
کلینتون: ما دو جور دشمن داریم. گروه های مستقل که برای پول درآوردن اطلاعات را میدزدند و به طور مکرر در حال حملات دولتی هستیم که تازه ترین آنها توسط روسیه بوده است. من خیلی نگران این مسئله هستم و می بینیم که ترامپ از طرفداران پوتین است (ترامپ پاسخ داد اشتباه می کنی). یکی از کارهایی که (ترامپ) کرده، از هکرهای آن برای کسب اطلاعات استفاده کرده است. ما دست روی دست نمیگذاریم، چه بخش خصوصی و چه بخش دولتی ما حمله کنند. روسها باید بفهمند که چقدر صبر و طاقت ما چقدر است؟ 50 عضو امنیتی ما گفتهاند ترامپ توان فرماندهی کل قوا را ندارد.
ترامپ: من افتخار میکنم که 200 ژنرال و فرمانده نظامی و 16 هزار مامور مرزی تایید کردهاند که میتوان فرمانده کل قوا باشم. من ترجیح میدهم حرف این ژنرال ها و ماموران مرزی را گوش کنم، تا سیاستمداران. ما نمیدانیم روسیه به حزب دموکرات حمله کرده باشد، شاید یک چینی بوده باشد. ما در زمان تصدی ریاست جمهوری (اوباما)، کنترل چیزهایی که داشتیم از دست دادیم. داعش در حال شکست دادن ما در اینترنت است؛ داعش.
کلینتون: ما داعش را نابود میکنیم...
ترامپ: با رفتن ما از عراق یک خلاء فعلی به وجود آمد و داعش شکل نمیگرفت. اگر ما 10 هزار سرباز در عراق نگه میداشتیم، این وضعیت به وجود نمی آمد. داعش با نفت عراق و نفت لیبی شکل گرفت که ما ساقطش کردیم.
کلینتون: ترامپ از اقدامات ما در لیبی حمایت کرد، آن هم بعد از آنکه با قذافی بیزنس کرده بود. ترامپ از حمله به عراق حمایت میکرد. (ترامپ پاسخ داد این واقعیت ندارد) ما باید با متحدانمان کار کنیم. ما باید با ناتو کار کنیم که دونالد آنها را نادیده گرفته است. ما باید با متحدانمان در خلیج فارس همکاری کنیم. آنها اطلاعات مهمی برای مقابله با تروریسم به ما میدهند.
ترامپ: خانم کلینتون می گوید باید با آنها کار کنیم. ما سالهاست با آنها کار میکنیم. توافق هسته ایران رو تو شروع کردی! که یک شاهکار دیگه است. کشوری که داشت سقوط می کرد – اقتصادی آن قدر بد بود – زیر فشار تحریم ها داشت خفه میشد. ولی حالا احتمالا در آینده نزدیک به یک قدرت بزرگ تبدیل خواهد شد. (بنابرادعای ترامپ) 150 میلیارد دلار به ایران پول دادیم.
ناتو به اندازه کافی روی تروریسم تمرکز ندارد و ما 73 درصد بودجه ناتو را تامین میکنیم که امنیت دیگران را تامین میکنیم. بعد از حرفهای من، ناتو یک واحد ضد تروریسم راه اندازی میکند. هیچ کس بابت این تغییر به من کردیتی نمیدهد. وقتی وزیرامورخارجه بودی، داعش یک بچه کوچک بود اما حالا چه شده است. من از حمله به عراق حمایت نکردم (مجری: اسناد چیز دیگری نشان میدهد. شما نظرتان را تغییر دادهاید) من در فاکس نیوز گفتم که مخالف حمله هستم. من خویشتن دار هستم و بلدم ببرم اما شما این را ندارید. شما در مصاحبه اخیرتان از کنترل خارج شدید.
کلینتون: ناتو یک قانونی دارد که حمله به هر کشور عضو به منزله حمله به تمامی کشورهاست و تمامی کشورها باید از آن عضو ناتو دفاع کنند. این قانون یک بار استفاده شده و آن هم درباره آمریکا پس از حملات یازده سپتامبر بود که 28 کشور با آمریکا برای حمله به افغانستان متحد شدند.
ایران چند هفته فاصله داشت تا یک بمب هستهای بسازد و ما آنها را تحت تحریم گذاشتیم. (تکرار ادعاهای واهی آمریکاییها) من یک سال و نیم صرف ایجاد ائتلاف بین المللی کردم که شامل چین و روسیه بود و سنگین ترین تحریم ها را علیه ایران وضع کرد. ما آنها را به پای میز مذاکره کشاندیم. جانشین من جان کری و پرزیدنت اوباما به توافقی با ایران دست پیدا کردند که برنامه اتمی ایران را محدود کرد – بدون این که حتی یک گلوله شلیک شود. به این می گویند دیپلماسی. درست کردن ائتلاف و همکاری با کشورهای دیگه.
چند روز پیش ترامپ گفت اگر قایق های ایران نزدیک ناوهای آمریکایی شود، به آنها شلیک میکنند و یک جنگ دیگر راه میاندازد. او گفته برایش مهم نیست که سایر کشورها مثل کره شمالی یا عربستان سلاح هستهای داشته باشد اما ما همواره مخالف این اتفاق بودهایم. اگر این سلاحهای هستهای به دست تروریستها برسد، چه؟ (ترامپ: من کی چنین حرفی زدم؟) مردی که چنین حرفی بزند، نباید به کدهای هستهای بتواند نزدیک شود.
ترامپ: ما در حال دفاع از عربستان، ژاپن و... هستیم و پول زیادی از دست میدهیم. آنها باید به ما بابت این حفاظت پول بدهند و من تنها چیزی که گفتم این بود که باید پول شان را بدهند.
مجری درباره امنیت ملی و بحث هستهای به عنوان بخش آخر پرسید.
ترامپ: ما در بحث هستهای کاری نمیکنیم. قرارداد هستهای با ایران بسیار بد است. الان ایران بر روی کره شمالی قدرت دارد و آن وقت چنین قراردادی با کره شمالی امضا میکنند. باید به ایران فشار میآوردید تا درباره برنامه کره شمالی کاری کند! وقتی از جان کری پرسیدم، مشخص شد 1.7 میلیارد دلار به ایران همزمان با تبادل زندانیها، پول نقد دادهاند.
کلینتون: میدانم این موضع گیریها را متحدان ما میشنوند و نگران میشوند. من از طرف خودم و اکثریت مردم آمریکا به متحدانمان میگویم ما با شما قرارداد متقابل دفاعی داریم و از آن دفاع میکنیم. تردیدی نداریم که مشکلات دیگری با ایران داریم اما ترجیح میدهم زمانی در این باره با ایران گفت و گو کنم که بحث هستهای بسته شده است.
مجری در انتهای مناظره در سوالی قابل تامل از هر دو کاندیدا پرسید که اگر بازنده انتخابات باشند، نتیجه را میپذیرند.
کلینتون: از مردم خواست که رای بدهند که آینده آن ها به نتیجه انتخابات بستگی دارد.
ترامپ: می خواهم عظمت آمریکا را احیا کنم. اگر هیلاری برنده شود از نتیجه حمایت خواهد کرد.
پس از پایان مناظره، جنگ روانی برای جلب نظر رای دهندگان مردد آغاز شده است. در همین راستا، ترامپ بعد مناظره گفت اشاره ای به «رکورد» روابط بیل کلینتون با زن ها نکرد چون دختر آنها، چلسی در سالن مناظره حضور داشت.