سخنرانی اخیر ترامپ در سازمان ملل متحد نشان داد
که دانلد ترامپ در خصوص تداوم تعلیق تحریم‌ها بر روی ایران و ادامه به توافق هسته‌ای
دچار شک و تردید است. هرچند مقامات ارشد کاخ سفید تلاش می‌کنند تا او را همچنان به
این توافق پایبند نشان دهند، اما لحن ترامپ در سازمان ملل نشان می‌داد که هنوز در
مورد این مسئله بلاتکلیف و بدون تصمیم است.
به گزارش «تابناک» سفیر سابق ایالات‌متحده در
عمان، «گری گراپو» در مطلبی با اشاره به موضوع فوق بیان کرده است که علیرغم همه گفته‌ها
و وعده‌های ترامپ، پایبند بودن به توافق هسته‌ای با ایران تنها گزینه واقعی پیش
روی ترامپ است. به گفته او هرچقدر هم که توافق هسته‌ای فعلی ناقص باشد، اما خروج
از آن بدون اسناد موثق در مورد تخلفات ایران – که همچنان موجود نیست – اشتباه بزرگی
است.
به گفته گراپو اگر ایالات‌متحده می‌خواهد که
بحران کره شمالی را به طریق دیپلماتیک حل کرده و به چین و متحدان منطقه‌ای خود
سیگنال متقاعدکننده‌ای بدهد، باید نشان دهد که به تعهدات و توافقاتی که می‌بندد،
وفادار است. خروج از توافق هسته‌ای به این شکل هرگونه مذاکره با کره شمالی را به
گفته گراپو منتفی می‌کند.
به عقیده گراپو همچنین خروج آمریکا سایر شرکای
این کشور در 5 + 1 را مقابل آمریکا قرار خواهد داد و این مسئله مشکلات تازه‌ای
میان دوستان آمریکا در ناتو ایجاد خواهد کرد که روسیه از این ماجرا بیش از همه
منتفع خواهد شد. به گفته او در این شرایط تنها کسی که کنار آمریکا باقی می‌ماند
اسرائیل خواهد بود.
گراپو بعد از برشمردن و تکرار آنچه در طی این
مدت ترامپ و جمهوری خواهان از نقایص و ضعف‌های برجام خوانده‌اند – ازجمله موضوع موشک‌های
بالستیک ایران، حقوق بشر، حزب‌الله و مانند آن – بیان می‌کند که توافق هسته‌ای
قرار نبوده همه این‌ها را حل کند بلکه تنها برای چیزی طراحی‌شده که آن را هدف
گرفته بود: طولانی‌تر کردن زمان دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای از چند ماه به 10 تا
15 سال.
گراپو می‌گوید: امید بر آن بود که روابط تا حدی
بهبود یابد که بحث‌های جدی‌تر برای حل این نواقص صورت بگیرد. زیرا حل مسئله اصلی –
توقف فوری برنامه هست ای ایران – منجر به آن می‌شد که ورود هر یک از این مسائل
چالشی، رسیدن به توافق را غیرممکن سازد.
وی سپس این سؤال را مطرح می‌کند که اگر ترامپ نمی‌تواند
از برجام خارج شود، چه‌کاری می‌تواند بکند؟ و خود سعی می‌کند که به این سؤالات
پاسخ دهد که به شکلی جالب‌توجه همه پاسخ‌های او به این سؤال مبتنی بر پیش‌فرض‌های
اشتباه در مورد فعالیت‌های ایران است.
به گفته او اولین قدم برای ترامپ این است که
محکم و بدون ابهام نشان دهد که یک ایران مجهز به سلاح اتمی را نمی‌پذیرد. قدم دوم ازنظر
گراپو این است که یک سفیر مخصوص برای ایران تعیین کند که همه گزارش‌ها را از مسیر
شورای امنیت ملی به رئیس‌جمهور آمریکا بدهد. وظیفه این سفیر همکاری نزدیک با کنگره
و دولت آمریکا، کشورهای اروپایی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای همکاری در
چهارچوب برجام و هماهنگی در خصوص آن است.
ازنظر گراپو مهم‌ترین وظیفه این سفیر اما دسترسی
دیپلماتیک به ایران است که لازمه اصلی دولت جدید آمریکا برای برقراری یک گفتگوی
سازنده با ایران و سایر جهان در مورد برجام است. قدم سوم به نظر او جمع‌آوری
اطلاعات کامل از فعالیت‌های ایران است که لازمه آن ارتباط نزدیک آمریکا با متحدان به‌ویژه
اسرائیل است. وی در همین راستا پیشنهاد تقویت روابط و اتحاد آمریکا با کشورهای عرب
منطقه را نیز می‌دهد و با متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم، خواهان همکاری
برای فشار تحریمی بر ایران در این راستا است.
وی در پایان نوشته خود اعتراف می‌کند که هر کس
هرچه می‌خواهد در مورد برجام فکر کند، اما این توافق وجود دارد و باید کاری کرد که
مؤثر شود.
آنچه به نظر می‌رسد این است که اکنون تحلیل کارکشته‌های
سیاست خارجی در ایالات‌متحده همه بر آن است که ترامپ تقریباً به تصمیمی نهایی برای
خروج از برجام نزدیک می‌شود. این دست از دیپلمات‌ها و مقامات ارشد تلاش خود را در
این راستا صورت می‌دهند که ضمن متقاعد کردن ترامپ به باقی ماندن در برجام – برای جلوگیری
از زیان سیاسی، دیپلماتیک و حیثیتی برای آمریکا – گزینه‌های چشم‌نوازی برای مقابله
با ایران به ترامپ نشان داده و او را با این تفاسیر به تعهدات در قالب برجام
پایبند نگاه‌دارند.
در شطرنج سیاست این تفکر و علم گیم تئوری است که پیروز است و خوشبختانه دستگاه دیپلماسی ما امروز از وجود بازی کنان کارکشته دنیای سیاست برخوردار است و خیلی خوب بلد هستند دست طرف مقابل را بخوانند.