رشد نرخ تورم و گرانی در دهه اخیر باعث شد تا قدرت خرید مردم به نوعی کاهش یابد و نمود این وضعیت را می توان در کاهش میزان مصرف انواع خوراکی ها در خانوارهای شهری دید؛ به عنوان نمونه هر خانوار در سال 1386 به طور متوسط سالانه 174 کیلوگرم انواع برنج مصرف می کرده که این میزان در سال 1395 به 106 کیلوگرم کاهش یافته است.
به گزارش تابناک اقتصادی، در دهه اخیر اقتصاد ایران گرفتار مشکلات گوناگونی چون افزایش نرخ تورم و رکود و بیکاری شد. این عوامل باعث شدند تا قدرت خرید مردم به مرور کاهش یابد و نمود این موضوع را می توان در کاهش میزان مصرف انواع خوراکی ها در دهه اخیر دید. برای اینکه ببینیم چقدر میزان مصرف خانوارها در این مدت تغییر نموده است، از گزارش بودجه خانوار بانک مرکزی استفاده می کنیم.
به دلیل آن که نان را می توان بر سر هر سفره ای یافت، بررسی هایمان را از میزان مصرف نان طی یک دهه اخیر آغاز می کنیم. نمودار زیر میزان مصرف 5 قلم خوراکی را در دهه اخیر نشان می دهد. همان گونه که از نمودار پیداست در دهه اخیر میزان مصرف نان به طور متوسط برای یک خانوار شهری به صورت سالانه کاهش یافته است. اگر یک خانوار به طور متوسط در سال 1386 حدود 458 کیلوگرم نان مصرف می کرده است این میزان در سال 1395 به 311 کیلوگرم کاهش یافته است. میزان مصرف انواع برنج نیز در مدت مذکور به طور کلی کاهش یافته است. در حالی که یک خانوار شهری در سال 1386 به طور متوسط 174 کیلوگرم انواع برنج را مصرف می کرده است این میزان با کاهشی 68 کیلوگرمی به 106 کیلوگرم در سال 1395 رسیده است.
آمار و نمودارها نشان می دهند که مصرف انواع گوشت در مقایسه با مصرف نان و برنج از کاهش کمتری برخوردار بوده اند. همان گونه که ملاحظه می گردد در سال 1386 هر خانوار شهری به طور متوسط 96 کیلوگرم گوشت مصرف می کرده است که این میزان با کاهشی 10 کیلوگرمی به 86 کیلوگرم در سال 1395 رسیده است. همچنین میزان مصرف گوشت پرندگان و انواع ماهی بین سال های 1386 تا 1395 به طور متوسط به ترتیب حدود 16 کیلوگرم و 9 کیلوگرم کاهش یافته است.
در نمودار 2 میزان مصرف 5 قلم کالای دیگر طی دهه اخیر توسط خانوارهای شهری نشان داده شده است. همان گونه که ملاحظه می گردد مصرف شیر توسط خانوارها بین سال های 1386 تا 1389 افزایش یافته و از 206 کیلوگرم به 234 کیلوگرم رسیده است اما بعد از آن میزان مصرف شیر توسط خانوارها روندی نزولی به خود گرفته، به طوری که میزان مصرف آن در سال 1395 به سالیانه 120 کیلوگرم کاهش یافته است. میزان مصرف تخم مرغ نیز از 39 کیلوگرم در سال 88 به 37 کیلوگرم در سال 95 کاهش یافته است. همچنین میزان مصرف روغن های نباتی توسط خانوارهای شهری با کاهشی 13 کیلوگرمی طی دهه اخیر از 47 کیلوگرم در سال 1386 به 34 کیلوگرم در سال 1395 رسیده است. در این مدت میزان مصرف قند و چای نیز کاهش یافته است. به طور متوسط هر خانوار شهری در سال 1386 در طی یک سال 29 کیلوگرم قند مصرف می کرده است که این میزان در سال 1395 به 16 کیلوگرم کاهش یافته است. در این مدت میزان مصرف چای نیز با کاهشی 3 کیلوگرمی رو به رو بوده است.
تمام آمارها نشان از کاهش میزان مصرف انواع اقلام خوراکی در طی یک دهه اخیر توسط خانوارها دارد و این نشان می دهد که قدرت خرید خانوارها کاهش یافته است. حتی در این سال ها که دولت تدبیر و امید از کاهش رشد قیمت ها در دوران خود می گوید باز هم قدرت خرید مردم تغییر آنچنانی نکرده و این نمودار مصرف اقلام نشان می دهد که مصرف مردم همچنان بر مدار سقوط استوار است.