وزیر خارجه ایالات متحده در سخنانی در محل اندیشکده «هریتیج» این کشور در ۳۱ اردیبهشت، مهمترین سرفصلهای مسیر دیپلماتیک جدید آمریکا در قبال ایران را پس از خروج از برجام در ۱۲ بند تشریح کرد.
وزیر امور خارجه آمریکا همچنین در این سخنرانی ۲۶ دقیقهای مدعی شده است؛ «همان طور که سازمان اطلاعاتی اسرائیل نشان داد، ایران چندین سال دروغ گفته است. ظریف در برنامه «مورنینگ شو» گفت: ایران به دنبال سلاح هستهای نیست. این خنده دار است.
پمپو در بخشی از سخنانش گفت: «ما فشار مالی بی سابقهای علیه رژیم ایران به کار خواهیم گرفت... این آغاز کار است... قویترین تحریمها در تاریخ که ما اعمال کردهایم. اگر جمهوری اسلامی مسیر خودش را عوض نکند، قویترین و محکمترین تحریمها علیه جمهوری اسلامی آغاز خواهد شد. فشار مالی شدید و بی سابقهای روی رژیم ایران میگذاریم. پیام ما به تهران مشخص است. اگر رفتارتان را تغییر دهید، ما مذاکره میکنیم.»
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهارات پمپئو را سخیف، بیمایه، توهینآمیز و مداخلهگرانه خواند سخنان او را شامل نسبتهای ناروا به ملت بزرگ و متمدن ایران دانست. در بیانیه وزارت خارجه آمده است. حمایت از تروریسم و به ویژه تروریسم دولتی ویژگی ذاتی رژیم استکباری ایالات متحده است. گروهکهای تروریستی مانند القاعده، داعش، منافقین، جندالله و دیگر گروههای تروریستی تکفیری که با پول و سرمایه مردم امریکاو به دست نظامهای بیکفایت منطقه به حیات خود ادامه میدهند، بدون تردید شکست خواهند خورد و دولت امریکا و متحدین آن رسوا خواهند شد.
ظریف در توئیتر خود نوشت: «دیپلماسی قلابی آمریکا چیزی جز تنزل به عادات قدیمی نیست: [این دیپلماسی]که در حصار توهمات و سیاستهای شکستخورده قرار دارد و گروههای فاسد دارای منافع خاص آن را دیکته میکنند، انتخابهای نادرست یکسانی را تکرار میکند و در نتیجه، همان محصولات ناخوشایند پیشین را درو خواهد کرد. ایران، در عین حال، در حال همکاری با شرکا برای راهکارهای برجامی در دوران پس از آمریکا است.»
سی ان ان در تحلیلی نوشته است: تحریمهای آمریکا تنها در صورتی خرد کننده خواهد بود که بقیه کشورهای جهان نیز از آمریکا تبعیت کنند و در حالی که آمریکا ممکن است روابط خود با کشورهای اروپایی برای مجبور کردن آنها به تبعیت را به خطر بیاندازد، اما کارآمدن بودن این تاکتیک در مجبور کردن روسیه و چین سخت خواهد بود.
جفری پرسکات از مشاوران ارشد بایدن در حوزه سیاست خارجی، شباهت قابل اعتنای سخنرانی ضدایرانی پامپئو در بنیاد هریتیج و سخنرانی دیک چنی معاون جرج بوش در سال ۲۰۰۲ علیه عراق را مورد توجه قرار داده است. تم اصلی هر دو سخنرانی این است که «کشوری در خاورمیانه به دروغگویی و فریبکاری، تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای و دخالتهای تجاوزکارانه در منطقه متهم و به مردم آمریکا این گونه القا میشود که آمریکا باید به مردم این کشور که سالها تحت ظلم و ستم بودهاند کمک کند.
رئیس جمهور روحانی نیز در واکنش به اظاهارت پئمپو گفت: آمریکاییها حرفهایی که در دوران بوش پسر زده میشد را تجربه کرده و به اشتباه بودن آن پی برده بودند و قدمهایی برای اصلاح آن برداشته بودند، اما دوباره عدهای آمدهاند و آن حرفهارا تکرار میکنند. مگر دنیا میپذیرد که آمریکا بخواهد برای همه کشورها تصمیم بگیرد.
وزارت خارجه روسیه گفته که تلاشهای آمریکا برای تغییر سیاستهای داخلی و منطقهای ایران ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد.
سردار اسماعیل کوثری از فرماندهان سپاه در واکنش به اظهارات پمپئو میگوید: پاسخ ما به وزیر خارجه آمریکا این است که شما و آمریکا چه کسی هستید که بخواهید به ما درباره کوتاه شدن برد موشکهای بالستیک و مسائلی از این قبیل توصیه کنید؟ چگونه است که آمریکا موشکهای قارهپیما در اختیار دارد و اینگونه لفاظی میکند؟ درحالیکه تاریخ نشان داده آمریکا با حمله به هیروشیما و ناکازاکی اولین جنایتکار موشکی محسوب میشود و هنوز هم آثار و تبعات این موشکها در این مناطق دیده میشود.
علی شمخانی با بیان اینکه دولت ترامپ از سر استیصال با تغییر چهره وزیر خارجه و اعلام استراتژی جدید به دنبال ائتلاف سازی و جبران شکستهای متعدد پس از خروج از برجام است اظهار کرد؛ اتهاماتی که در مورد حمایت ایران از گروههای تروریستی بیان شده صرفا عملیات روانی است و مانند رفتار ترامپ و نتانیاهو صرفا شوهای تبلیغاتی است.
حسام الدین آشنا در توییتر خود نوشت: اعلام استراتژی جدید آمریکا در مورد ایران از الطاف خفیه الهی برای درک عظمت انقلاب اسلامی، توانایی ملی و صلابت رهبری است. ملت ما برای پاسخ به آمریکا متحدتر خواهد شد. پاسخ ایران به ترامپ نه عجولانه، ولی دردناک خواهد بود.
«بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس دراین زمینه معتقد است: «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا تاکید کرده واشنگتن به دنبال گنجاندن تمام موضوعات مورد مناقشه با ایران در مذاکراتی بسیار حجیم است و به نظر نمیرسد بتواند به توافقی دست یابد.