منابع آب شرب بسیاری از شهرهای بزرگ کشور در طول سالهای گذشته از طریق آب ذخیره شده در پشت سدهایی تأمین میشد که اکنون اکثر این سازههای آبی از آب تهی شده اند؛ شرایطی بسیار نگران کننده که در مورد منابع آب شهر بندرعباس به عنوان بزرگترین شهر بندری کشور به مراتب بدتر است.
به گزارش «تابناک»، کاهش قابل توجه میزان بارندگیها در سال آبی جاری به ویژه در مناطق جنوبی کشور و تشدید خشکسالیهای اخیر در تابستان کنونی که همراه با افزایش بی سابقه دما رخ داد، سبب شد تا منابع آب بسیاری از سدهای کشور کاهش و در معرض خشک شدن قرار بگیرند.
کاهش نزدیک به ۷۰ درصدی منابع آبی سد زاینده رود، خشک شدن کامل سد بارزو، کاهش بیش از ۶۰ درصدی منابع آبی سد کرخه و بیش از ۲۰ درصدی منابع آبی سد جیرفت از جمله پیامدهایی بود که بحران آب را در نقاط مختلف کشور به مسئولان و متولیان آب گوشزد کرد.
بررسیها نشان میدهد با اینکه وضعیت توزیع آب سطحی در کل کشور چندان تعریفی ندارد و جز در برخی موارد استثنائی مثل حوضه آبریز خزر مابقی مناطق دچار بحران هستند، اما این وضعیت در بخشهای جنوبی کشور و سواحل خلیج فارس به شدت نگران کنندهتر است.
جدا از شهر بوشهر که اکنون مدیرانش در تأمین آب شرب این شهر با مشکل مواجه هستند و یکی از اصلیترین منابع تأمین آب شهر یعنی سد رئیسعلی دلواری اکنون با کمتر از ۲۰ درصد ظرفیت در حال بهره برداری است، شهر بندرعباس به عنوان بزرگترین شهر بندری کشور نیز به شدت در بحث تأمین آب شرب دچار مشکل است و آنچنان که مدیران آب منطقهای استان هرمزگان مطرح میکنند، در کمتر از ۲۰ روز دیگر شرایط آب این شهر در حالت اضطراری قرار خواهد گرفت.
در همین رابطه هوشنگ ملایی، مدیرعامل شرکت آب منطقهای هرمزگان به رسانهها گفت: اکنون حجم مفید سد استقلال میناب تنها ۷ میلیون متر مکعب است.
هوشنگ ملایی با بیان اینکه ذخایر آبی سد نیان نیز به پایان رسیده و سد شمیل هم با ۴ میلیون متر مکعب تنها تا بیست روز دیگر پاسخگوی نیاز شهروندان بندرعباسی و بندر خمیر است، افزود: هم اکنون نیاز آبی شهرهای بندرعباس و بندر خمیر دو هزار و صد لیتر بر ثانیه است که ناچاریم این حجم از آب شرب را از طریق چهل و چهار حلقه چاه اضطراری در مجاورت سدهای شمیل و نیان تأمین کنیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای هرمزگان با اشاره به کاهش ۱۰۰ درصدی ورودی آب به سدهای استقلال میناب، شمیل و نیان، گفت: برای عبور از این بحران نیاز به توسعه آب شیرین کن داریم و مرحله نخست آب شیرین کن ۱۰۰ هزار متر مکعبی بندرعباس تابستان امسال به بهره برداری میرسد.
وی تصریح کرد: ظرفیت مرحله نخست این آب شیرین کن ۲۰ هزار متر مکعب در شبانه روز خواهد بود.
ملایی خاطرنشان کرد: با بهرهبرداری از مرحله نخست این طرح بخشی از نیاز آبی شهر بندر عباس شامل مناطق غربی، شهر خمیر و بخشی از روستاهای حاشیه شهر بندر عباس، به میزان ۲۳۰ لیتر در ثانیه تأمین میشود و این حجم به کاهش برداشت از دشت میناب و سد شمیل و نیان کمک میکند.
با یک حساب سر انگشتی و با استناد به گفتههای مدیرعامل آب منطقهای استان هرمزگان باید گفت: در شرایط کنونی از میان سه منبع اصلی تأمین آب شرب شهر بندرعباس یعنی سد نیان، شمیل و میناب، سد نیان به صورت کامل خشک شده است، سد میناب که ظرفیت ذخیره ۲۷۰ میلیون مترمکعب آب را دارد تنها با ۲ درصد از ظرفیت در حال بهره برداری است و سد شمیل نیز با ۴ میلیون متر مکعب آب تا بیست روز دیگر منابع آبی اش به پایان خواهد رسید.
این شرایط سبب شده است تا متولیان تأمین آب استان هرمزگان به ناچار با حفر ۴۴ حلقه چاه اضطراری تلاشهای آخر خود را برای تأمین آب شرب شهر بندرعباس از طریق آبهای شیرین استان هرمزگان انجام دهند.
سخنان دیگر مدیرعامل آب منطقهای استان هرمزگان که گفته است تابستان امسال پروژه آب شیرین کن با ۲۰ هزار مترمکعب در این استان افتتاح میشود، به خوبی گویای این است که مدیران این استان تا کنون یا با بحران آب بیگانه بوده اند و یا هیچ عزمی برای رفتن به این سمت از خود نشان نداده اند.
این ورود دیرهنگام مسئولان استان هرمزگان به بحث آب شیرین کنها که از آنسو به اتمام منابع آب شیرین سطحی منجر شده است، در حالی است که میدانیم مسئولان کشور کوچک امارات در حاشیه جنوبی خلیج فارس از سال ۱۹۶۳ به مقوله شیرین کردن آب دریا ورود کرده اند و اکنون روزانه چیزی حدود ۱۰ میلیون مترمکعب آب شیرین میکنند.
آخرین وضعیت منابع آب سد استقلال میناب
گفتنی است شهر بندرعباس با ۵۲۰ هزار نفر جمعیت، بزرگترین شهر بندری ایران است که بخش مهمی از حجم مبادلات کالا و تجارت کشور با کشورهای خارجی از این بندر صورت میگیرد.