دور جدیدی از تحرکات و مذاکرات دیپلماتیک از سوی آمریکا، اروپا و روسیه درمورد برجام و مسیر پیش روی آن ـ متأثر از تصمیم ایران برای کاهش تعهدات خود در برجام به دلیل نقض این توافق از سوی آمریکاها و بدعهدی اروپایی ها ـ آغاز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ در همین رابطه، یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، «مایک پامپئو» وزیر خارجه این کشور، برنامه سفر خود به «مسکو» را تغییر داد تا با مقامات کشورهای اروپایی در «بروکسل» پایتخت بلژیک در خصوص ایران دیدار و گفتوگو کند.
پیش از این قرار بود، پامپئو روز یکشنبه به سوچی سفر کند و با مقامات روس دیدار و گفتوگو داشته باشد.
با این حال این مقام آمریکایی ادامه داد، وزیر خارجه آمریکا همچنان قصد دارد روز سهشنبه در «سوچی» با «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه و «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه دیدار و گفتوگو کند.
سفر پامپئو به سوچی، اولین دیدار وی به روسیه از زمان انتصاب به عنوان وزیر خارجه آمریکا محسوب میشود و وی قصد دارد در این سفر با رئیسجمهور و وزیر خارجه روسیه درباره اقدامات روسیه در جهان و همچنین ایران گفتوگو کند.
از سوی دیگر، «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه با بیان اینکه این اتحادیه همچنان از توافق هستهای با ایران حمایت میکند، گفت: بروکسل تلاش میکند با تمام ابزارهایی که دارد، از این توافق پشتیبانی کند.
موگرینی که پیش از آغاز نشست شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل در جمع خبرنگاران صحبت میکرد، ابتدا درباره سفر «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا به بروکسل، گفت: «شب گذشته به ما اعلام شد او قصد دارد برنامه سفر خود را تغییر دهد و اینجا، در بروکسل، هم توقفی داشته باشد. فکر میکنم اواخر صبح به اینجا برسد. ما تمام روز اینجا هستیم و برنامه شلوغی داریم. باید ببینم چطور میتوانیم و آیا میتوانیم دیداری داشته باشیم. همواره از حضور او استقبال میکنیم، اما فعلا برنامه دقیقی وجود ندارد.»
موگرینی در ادامه درباره موضع اتحادیه اروپا در قبال توافق هستهای پس از تحولات اخیر و آنچه تشدید تنش میان آمریکا و ایران خوانده شده، گفت: «به خوبی از موضع اتحادیه اروپا مطلع هستید. اولا ما همچنان کامل از توافق هستهای با ایران و اجرای کامل آن حمایت میکنیم. امروز همچنین در حاشیه نشست شورای وزرای خارجه، دیداری میان من و وزرای خارجه فرانسه، آلمان و انگلستان برگزار خواهد شد تا درباره بهترین نحوه ادامه حمایت از اجرای کامل توافق هستهای با ایران بحث کنیم.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: «این توافق همچنان یکی از ستونهای کلیدی امنیت در منطقه ماست و عنصری کلیدی در معماری منع اشاعه جهان و منطقه بوده و هست. ما تا جایی که بتوانیم، با تمام ابزارهای خود و با تمام اراده سیاسی خود به حمایت از آن ادامه میدهیم و این موضوع، هم برای واشنگتن و هم تهران کاملا روشن است. و روشن است که ما بر همین مبنا، با ایران بحثهایی درباره تحولات منطقه میکنیم، که در برخی از این موضوعات، ما اختلاف نظرها و شکافهای بسیار جدی با هم داریم. ما معتقدیم که گفتوگو بهترین روش برای پرداختن به اختلافات است، تا از تنش در منطقهای که همین حالا نیز تنشآلود است، جلوگیری کنیم.»
در اینجا ذکر چند نکته ضروری است؛
نخست؛ در دیدار موگرینی و پمپئو، وزیر خارجه آمریکا احتمالا خواستار همراهی اروپا برای فشار بر ایران خواهد شد و قصد دارد با تأکید بر کاهش تعهدات ایران در برجام، اروپا را در کارزار حداکثری فشار بر ایران با خود همراه کند. به نظر می رسد، همان طور که در بیانیه موگرینی مشاهده شد، اروپا علی رغم انتقاداتی که به تصمیم اخیر ایران دارد، همچنان خواستار حفظ برجام است و همراهی جدی با آمریکا نخواهد داشت.
دوم؛ در دیدار پمپئو و مقامات اتحادیه اروپا، احتمالا مباحثی پیرامون برنامه موشکی و فعالیت های منطقه ای ایران مطرح خواهد شد.
سوم؛ پس از دیدار با اروپایی ها، پمپئو قرار است روز سه شنبه با مقامات روسی در سوچی دیدار و گفتوگو کند. به نظر می رسد، در صورتی که آمریکا بتواند اروپا را برای فشار بر ایران با خود همراه کند ـ که تا حدود زیادی دشوار به نظر می رسد ـ پمپئو تلاش خواهد کرد موضع روس ها در حمایت از ایران را تضعیف کند. این در حالی است که مسکو تنها عضو برجام بوده که پس از تصمیم ایران به کاهش تعهدات خود در برجام، از موضع ایران دفاع کرد.
جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته در سالگرد خروج آمریکا از توافق هستهای و در واکنش به عدم تحقق اتحادیه اروپا در تأمین عواید وعده داده شده برجام، اعلام کرد که از این پس سقفی برای میزان ذخایر اورانیوم با غنای ۳.۶۷ درصد و آب سنگین خود قائل نیست. ایران همچنین به طرفهای برجام ۶۰ روز فرصت داده تا به وعدههای خود عمل کنند، در غیر اینصورت تهران غنیسازی با غنای بالاتر را از سر خواهد گرفت.
همزمان، آمریکا ورود یک ناو هواپیمابر به منطقه را که بر اساس برنامه قبلی صورت گرفته، به افزایش «تهدید ایران» نسبت داده و اعلام کرده که چند بمبافکن، یک کشتی جنگی و یک سامانه پدافندی «پاتریوت» را به منطقه منتقل کرده است. از سوی دیگر، رئیسجمهور آمریکا مدعی شده که واشنگتن به دنبال مذاکره با ایران است و او دوست دارد، ایرانیها با او تماس بگیرند.