سریال موسی (ع) در شرایطی مراحل پیشتولید را پشت سر میگذارد که عوامل دستاندرکار در تولید آن، از ساخت دو شهر اصلی مصر باستان برای این سریال سخن به میان آوردهاند؛ رویکردی که نشان میدهد در دوران منسوخ شدن روشهایی نظیر ساخت دکورهای عظیم، بار دیگر قرار است هزینهای کلان به کشور بابت تولید این دکورها تحمیل شود، حال آنکه با اندک توجهی به دانش روز سینما و استفاده از متخصصان جلوههای ویژه کامپیوتری میتوان همچون دیگر پروژههای روز جهان، از چنین تحمیل هزینهای پرهیز کرد.
به گزارش «تابناک»؛ سریال «موسی» (ع) که نخستین بار قرار بود توسط مرحوم فرجالله سلحشور ساخته شود، پس از فوت این کارگردان در کنترل احمد میرعلایی تهیه کننده و جمال شورجه کارگردان قرار گرفت و اکنون مراحل پیش تولید را در غیاب شورجه که خود کسالت دارد، پیگیری میشود. این سریال قرار است زندگی حضرت موسی را به تصویر بکشد و ظاهراً روایت قرآنی از حیات این پیامبر خدا در نگارش سناریو مورد استناد قرار گرفته است.
اکنون احمد میرعلایی تهیهکننده سریال «موسی (ع)» درباره این سریال نکات تکاندهندهای را بیان کرد و گفته است: «طی روزهای آینده شروع کار ساخت کمپ را خواهیم داشت که مرکزی برای کارگاهها و پشتیبانی اصلی تولید سریال خواهد بود. همچنین در آینده نزدیک، ساخت دکورها را نیز در دستور کار خواهیم داشت؛ دو شهر اصلی مصر در شهرک سینمایی ایجاد میشود و از دکورهای سریال «یوسف پیامبر» نیز استفاده میکنیم.»
گفتههای میرعلایی حکایت از آن دارد که قرار است هزینهای میلیاردی از محل اعتبارات صداوسیما که عملا از منابع عمومی است، برای ساخت دکور عظیم این سریال در قالب دو شهر اصلی مصر باستان صورت پذیرد. این رویکرد پیش از این درباره فیلم «محمد» ساخته مجید مجیدی نیز رخ داد و دو شهر مکه و مدینه در ابعاد واقعی و معادل آنچه در زمان ولادت رسول خدا بود، ساخته و هزینه قابل توجهی نیز برای نگهداری مداوم از آن در نظر گرفته شد تا در دیگر آثار استفاده شود اما در این چند سال دقیقاً برای چند پروژه سینمایی و تلویزیونی از این شهرک استفاده شد؟!
ساخت دکورهای عظیم تا چند دهه پیش مرسوم بود اما ساخت دکور در حد شهرهای تاریخی سالهای متمادی است که در سینمای دنیا منسوخ شده است. جلوههای ویژه بسیار باکیفیت و طبیعی که هزینهای بسیار اندک در مقایسه با ساخت یک شهر در ابعاد واقعی دارند، باعث شده دکورسازی عظیم روز به روز به حاشیه برود و این ساختمانها از طریق مدلسازی کامپیوتری به تصاویری که در مقابل پرده آبی و پرده سبز ضبط شده، افزوده شوند.
این روشهای فیلمسازی مدرن از طریق جلوههای ویژه کامپیوتری (VFX) نه تنها در کاهش هزینه تولید موثر است، بلکه دست کارگردان را در ارائه جزئیات مورد نظرش در نماهای مختلف بازمیگذارد. البته هنوز دکورسازی بسیار محدود در برخی سریالها و فیلمهای سینمایی وجود دارد اما اگر با یک فیلمساز آمریکایی مواجه شوید و بگویید برای ساخت یک فیلم یا یک سریال دو شهر باستانی را ساختهاید، با مردمک گشاد چشمان این فیلمساز مواجه خواهید شد و آن را به حساب غیرحرفهای بودن روند فیلمسازی خواهد گذاشت.
ممکن است ایدهآل برخی کارگردانها در امریکا باشد که بتواند کل دکور را نیز در کنار استفاده از پرده آبی، در اختیار داشته باشند؛ اما کمپانیهای میجر هالیوودی زیر بار چنین هزینههایی نمیروند، چون مقصودشان با جلوههای ویژه کامپیوتری حاصل میآید؛ بنابراین، ساخت مصر باستان برای یک سریال تاریخی در تداوم اشتباه بزرگ فیلم «محمد» در ساخت دکور عظیم در اتوبان قم، یک شوخی تلخ در پایان دوران دکورسازی عظیم است و ایجاد هزینه میلیاردی بیمورد برای صداوسیما محسوب میشود.
اکنون انتظار میرود، مسئولین صداوسیما نیز خواستار تولید سریال موسی با تکیه بر دانش روز جلوههای ویژه کامپیوتری شوند که از قضا متخصصین آن به تعداد قابل توجهی در ایران وجود دارند اما به واسطه عدم تسلط اغلب کارگردانهای کشورمان به شیوههای نوین فیلمسازی، شیوه پرهزینه سنتی دکورسازی در پیش گرفته میشود. باید دید در این زمینه شاهد بازنگری و تحول اساسی خواهیم بود یا با وجود کمبود بودجه صداوسیما، این سریال بدون توجه به نگاه کارشناسی، با شیوه دهه نود میلادی پیش تولید و تولید میشود؟ نمونههایی از استفاده موثر از این تکنولوژی را در ادامه میبینید.
جلوههای ویژه فصل دوم سریال ساکن برج بلند
سریال «ساکن برج بلند / The Man in the High Castle» توسط فرانک اسپوتنیتز به عنوان محصول مشترک استودیو آمازون، اسکات فری، هدلاین پیکچرز، الکتریک شفرد پروداکشنز و بیگ لایت پروداکشنز است. این سریال که بر پایه داستانی با همین نام از نویسنده داستانهای خیالی علمی آمریکایی فیلیپ کی. دیک ساخته شده، یک داستان تاریخ جایگزین میباشد که در آن نیروهای محور برنده جنگ جهانی دوم میباشند. ایالات متحده در پایان جنگ به سه قسمت تقسیم شدهاست: کشور دست نشانده ژاپن با نام کشور پسیفیک آمریکا، که از غرب کوههای راکی ایالات متحده تشکیل شدهاست؛ کشور دست نشانده آلمان نازی که از قسمتهای شرقی ایالات متحده تشکیل شده است و منطقه حایل بین این دو ناحیه که کشور کوه راکی خوانده میشود. لوک کلینتنک، الکسا داوالس، روپرت اوانس، دیجی کوالز، جوئل دی لا فونته، کری هیرویوکی تاگاوا، روفس سوئل، برنان بران، کلوم کیت رنی و بلا هیتکوت در این فیلم بازی کردند. جلوههای ویژه فصل دوم سریال ساکن برج بلند توسط «بارن استورم وی اف ایکس / Barnstorm VFX» پیاده سازی شده که پشت صحنه آن را در تابناک میبینید.
جلوههای ویژه فیلم سینمایی دوئلیست
فیلم سینمایی «دوئلیست / DUELIST» به کارگردانی الکسی میزجیریف محصول سال 2016 کشور روسیه است. این فیلم با بودجه 11.4 میلیون دلاری ساخته شده و جزو تلاشهای سینمای روسیه برای تولید آثار قابل رقابت با سینمای آمریکاست. جلوههای ویژه این فیلم سینمایی توسط «فیوز اف ایکس / FuseFX» پیاده سازی شده که پشت صحنه آن را در تابناک میبینید.
جلوههای ویژه فیلم شاه آرتور: افسانه شمشیر
«شاه آرتور: افسانه شمشیر / King Arthur: Legend of the Sword» یک فیلم حماسی فانتزی آمریکایی ـ استرالیایی به کارگردانی گای ریچی و نویسندگی ریچی، جوبی هارولد و لیونل ویگرام و محصول سال 2017 است. چارلی هونام در نقش شاه آرتور، جود لا، آسترید برژه-فریسبه، جایمن هانسو و اریک بانا در این فیلم سینمایی مقابل دوریین جان ماتیسون بازی کردند. هر کشوری داستانها و افسانههای حماسی مخصوص به خود را دارد و در انگلستان، افسانه «شاه آرتور / King Arthur» از احترام و محبوبیت بسیار بالایی در میان مردم برخوردار است. روایات متفاوت و البته بسیاری پیرامون ماجراجوییهای او وجود دارد اما قریب به اتفاق نویسندگان معتقدند او فردی بوده که در برابر حمله ساکسونها به بریتانیا ایستادگی کرده و پس از آن به عنوان نخستین پادشاه این کشور تاجگذاری میکند. بر اساس این ماجرا، فیلمهای متعددی ساخته شده که «شاه آرتور: افسانه شمشیر / King Arthur: Legend of the Sword» تازهترین آنهاست. این فیلم با جلوههای ویژه گسترده همراه است که توسط «فریم استور / Framestore» پیاده سازی شده است. پشت صحنه جلوههای ویژه این فیلم سینمایی را در تابناک میبینید.
جلوههای ویژه فصل اول سریال تابو
«تابو / Taboo» یک مجموعه تلویزیونی بریتانیایی به کارگردانی کریستوفر ناینهولام، که با همکاری دو شبکه تلویزیونی FX و BBC ساخته شد. این سریال با روایتی از سال 1813، داستان شخصیتی به نام جیمز دلینی است که بعد از گذران ده سال زندگی در آفریقا، به همراه چهارده الماسی که به دست آورده، به لندن بازمیگردد تا بیشتر درباره کسب و کار به ارث مانده از پدرش بداند و به دنبال انتقام قتل او برود. او با ممانعت از فروش کسب و کار خانوادگی خودشان به کمپانی هند شرقی تصمیم میگیرد امپراتوری خرید و فروش خودش را بسازد و با این کار خود را وارد بازی خطرناکی میان دو کشور آمریکا و بریتانیا میکند. تام هاردی، اونا چاپلین، دیوید هایمن، مایکل کلی، جاناتان پرایس، جسی باکلی، ادوارد هاگ، جفرسون هال، تام هولندر، مارک گیتیس و انتان الکساندر در این سریال مقابل دوربین «مارک پاتن / Mark Patten» بازی کردند. جلوههای ویژه فصل اول این سریال توط «بولوبالت / BlueBolt» پیاده سازی شده که پشت صحنه آن را در تابناک میبینید.