ضریب موفقیت چاههای اکتشافی (تعداد چاههای موفق نسبت به تعداد چاههای حفر شده) که در دنیا بهطور میانگین ۳۰ درصد است، در ایران حدود ۶۰ درصد اعلام شده و در ۲۰ سال گذشته، در حوزه گاز، به ازای تولید هر ۱۰۰ واحد، ۱۸۰ واحد جایگزین شده است. در این مدت شاهد جایگزینی ۷۰ درصد نفت تولیدی نیز بودهایم و آنطور که مسوولان نفتی میگویند در سال جاری شاهد اتفاقات خوبی در حوزه اکتشاف خواهیم بود.
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، ۷۵ درصد ذخایر گازی و ۲۰ درصد کل ذخایر نفتی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی کشف شده است و امروز با حدود ۱۵۹ میلیارد بشکه ذخایر هیدروکربور مایع قابل استحصال در رتبه چهارم دنیا و با حدود ۳۴ هزار میلیارد مترمکعب ذخایر گاز قابل استحصال در رتبه دوم دنیا قرار داریم و در مجموع ایران با در نظر گرفتن کل ذخایر هیدروکربوری، در رتبه اول دنیا قرار گرفته است.
اما در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸، عملیات حفاری هشت حلقه چاه اکتشافی موفقیتآمیز به پایان رسیده و از زمستان سال گذشته تاکنون، هر فصل با یک کشف همراه بوده است. بهطور طبیعی با توجه به اینکه بیشترین ظرفیت اکتشاف در غرب و جنوب غرب کشور است، این بخش در اولویت قرار دارد، اما طبق اعلام، این به این معنا نیست که در مناطق کشف صورت نمیگیرد بلکه اولویت دوم تمرکز بر شمال شرق کشور (منطقه کپهداغ) است و پس از آن نیز شمال غرب و دشت مغان قرار دارد.
از سوی دیگر، انجام فعالیتهای اکتشافی در شمالشرق کشور به دلیل اهمیت تامین انرژی در این منطقه حائز اهمیت است، به همین دلیل بر اساس سیاستهای کلان وزارت نفت و پیرو تاکید وزیر نفت بر دستیابی به منابع انرژی در شمال شرق کشور، نسل جدید فعالیتها در این منطقه آغاز شده است و پیشبینی میشود از سال ۱۳۹۹ به بعد، همواره دکل در کپه داغ شرقی مستقر و مشغول فعالیت باشد.
شرکت ملی نفت ایران در حوزه شناسایی منابع غیرمتعارف هیدروکربوری هم فعالیتهایی انجام داده است. برخورداری از منابع فراوان متعارف نفت و گاز، اگرچه استحصال ذخایر نامتعارف را در اولویت قرار نمیدهد، اما به گفته هندی - مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران -، باید برای شناسایی این منابع هم تلاش شود تا در زمانی که برداشت غیرمتعارفها توجیه اقتصادی مییابد، مقدمات کار آماده باشد.
امضای ۱۴ قرارداد به ارزش ۲۲۰۰ میلیارد تومان
اخیرا خبر امضای ۱۴ قرارداد به ارزش ۲۲۰۰ میلیارد تومان در حوزه اکتشاف در سال جاری اعلام و گفته شده که هفت عملیات تعیین تکلیف شده و تا انتهای سال در مورد بقیه اطلاعات قوی ارائه خواهد شد. این اکتشافات آنطور که مسوولان گفتهاند پراکندگی خوبی در کل کشور دارد و مربوط به نقاطی است که تاکنون اکتشاف ورود پیدا نکرده و میتوان با داشتن اطلاعات پایه، با این اطلاعات بیشتر به این موضوع ورود کرد.
به گفته مدیرعامل شرکت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، انتظار میرود که شرکتهای داخلی منابعشان را تجهیز کنند، همچنین با اقداماتی که در شرکت اکتشاف انجام دادهایم، توانستهایم در حوزه هیدروکربور مایع ۱۳۰ درصد و در گاز ۱۷۰ درصد برنامه محقق شده و پیشبینی میشود که اگر روال به همین صورت پیش رود در سال آینده تعهد افزایش کشف داده شود و تا پایان برنامه پنج ساله به این تعهدات برسیم.
همچنین رضا دهقان - معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران - در این باره معتقد است که امروز میتوانیم با اطمینان بگوییم که در انجام فعالیتهای اکتشافی به خودکفایی کامل رسیدهایم. امروز از حیث توان داخل، دانش فنی و تجهیزات در جایگاهی قرار داریم که میتوانیم بگوییم در همه مراحل اکتشاف خودکفا شدهایم و شاهد این ادعا نیز قراردادهای پروژههای لرزهنگاری باشت و پانیذ است که با شرکتهای ایرانی امضا شد.
آخرین وضعیت صنعت حفاری
همچنین بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی وزارت نفت، از وضعیت حفاری چاه در کشور در چهار ماه نخست امسال، ۴۱ حلقه چاه نفت و گاز و نزدیک به ۵۱ هزار متر حفاری در مناطق نفتخیز خشکی و دریایی کشور حفر و تکمیل شد که از این تعداد چاه ۱۷ حلقه توسعهای - توصیفی و ۲۴ حلقه تعمیری - تکمیلی بوده که در گسترده عملیاتی شرکتهای ملی مناطق نفتخیز جنوب، نفت مناطق مرکزی، نفت فلات قاره و مهندسی و توسعه نفت و در قالب پروژهای به ثمر نشسته است.
علاوهبر ۲۳۰۰ مورد خدمات یکپارچه صنعت حفاری به شرکتهای نفتی از سوی دو مدیریت خدمات فنی و خدمات ویژه حفاری این شرکت در این مدت نیز انجام شده و درباره شتاب بخشیدن به اجرای پروژههای کلید در دست و ورود به پروژههای جدید میدانمحور نیز باید گفت که در چهار ماه نخست امسال، پروژه حفاری هفت حلقه چاه در میدان نفتی آذر در استان ایلام در غرب کشور که از سوی شرکت نفت مناطق مرکزی به ملی حفاری واگذار شده بود به اتمام رسید.
همچنین متعاقب آن حفاری پنج حلقه چاه در میدان نفتی نفتشهر در استان کرمانشاه از سوی آن شرکت از طریق مناقصه به شرکت ملی حفاری محول شد که هم اینک عملیات حفاری این چاهها وارد فاز اجرایی شده است.
حفاری ۳+۲۰ حلقه چاه در میدان نفتی آزادگان جنوبی با حفر و تکمیل چاهها و واگذاری آن به شرکت متن به عنوان مجری طرح توسعه این میدان صورت گرفته و تنها مراحل تکمیل نهایی یک حلقه چاه در دست اجراست؛ عملیات حفاری ۱۰ حلقه چاه جدید نیز امسال اجرایی شده است و پروژههای حفاری ۲۲ حلقه چاه در فاز ۱۴ طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی با اتمام عملیات حفاری چاهها و تکمیل و تحویل ۱۴ حلقه چاه به شرکت نفت و گاز پارس به نتیجه مورد نظر کارفرما رسیده است.
از سوی دیگر اجرای پروژه حفاری و تعمیر ۱۴ حلقه چاه در حوزه عملیات شرکت نفت و گاز اروندان، آغاز عملیات اجرایی حفاری هفت حلقه چاه در میدان نفتی گچساران در قالب قرارداد با شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در چارچوب طرح حفظ و نگهداشت و افزایش تولید و دنبال کردن اجرای حفاری ۶+۸ حلقه چاه اکتشافی که از سوی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در قالب دو پروژه به این شرکت واگذار شد و هم اکنون حفاری چهار حلقه چاه با اختصاص چهار دستگاه حفاری سنگین خشکی در دست اقدام است، از دیگر فعالیتهای شرکت در بخش تحقق پروژههای EPDS به شمار میآید.