حدود شش سالی از طول عمر دولت تدبیر و امید می گذرد و در این مدت دولت طرح های مختلفی را در بخش مسکن و در راستای خانه دار کردن مردم اجرا کرده است اما این طرح ها آن گونه که باید نتوانسته اند تاثیری بر وضعیت بخش مسکن و خانه دار شدن مردم بگذارند.
به گزارش تابناک اقتصادی، از جمله این طرح ها می توان به صندوق پس انداز مسکن، بازار رهن ثانویه مسکن، فروش اقساطی مسکن، مسکن اجتماعی و حمایتی و مسکن قسطی کارمندان اشاره کرد. در سال جاری نیز طرح مسکن ملی مطرح شده است و ثبت نام آن از شهریور ماه سال جاری از استان کرمان شروع شد.
بررسی آخرین آمارهای حوزه مسکن در سال 1397 نشان می دهد که 26 درصد از خانوارهای شهری و 5 درصد از خانوارهای روستایی اجاره نشین بوده اند و این در حالی است که در سال 1396، این درصدها به ترتیب 25 درصد و 4.7 درصد بوده است. این نشان می دهد طی یک سال در شهرها و روستاها اجاره نشینی بیشتر شده است.
همچنین طبق آخرین آمار در دسترس در حالی که در سال 1396 حدود 33 درصد از کل هزینه های خانوارها مربوط به هزینه های مسکن بوده است این درصد در سال 1397 به 34 درصد رشد پیدا کرده است.
به علاوه گزارش تحولات بازار مسکن در شهر تهران در آبان ماه 1398 نشان می دهد که متوسط قیمت هر مترمربع مسکن به 12.4 میلیون تومان رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 35.8 درصد افزایش یافته است. البته رشد متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در آبان ماه سال جاری در مقایسه با فروردین ماه سال گذشته 125 درصد بوده است.
در زمستان سال گذشته بود که دولت برای خانه دار کردن مردم و مقابله با گرانی مسکن، طرح مسکن ملی را مطرح کرد. این طرح شامل ساخت 400 هزار واحد مسکونی است که ساخت 200 هزار واحد آن در شهرهای جدید و با مشارکت بخش خصوصی، ۱۰۰ هزار واحد در مناطق بافت فرسوده و توسط شرکت بازآفرینی شهری و ۱۰۰ هزار واحد بر عهده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است.
اوایل شهریورماه امسال، ثبتنام طرح ملی مسکن از استان کرمان کلید خورد. از مورخه 18 آبان ماه 1398 نیز دور دوم ثبتنام طرح اقدام ملی مسکن در ۱۰ استان دیگر آغاز شد. بعد از پایان 6 مرحله از ثبت نام مسکن ملی در بیش از 28 استان تا روز جمعه هفته گذشته، سرانجام در هفتمین مرحله از ثبت نام مسکن ملی نوبت به مردم استان های تهران، قزوین و البرز رسید و ثبت نام آن ها از روز شنبه 30 آذر ماه آغاز شد.
چهار شرط عمده برای ثبتنام در طرح ملی مسکن اعلام شده بود که عبارت بودند از تأهل و سرپرست خانواده بودن، از اول فروردین ۸۴ فاقد مالکیت مسکونی بودن که این شرط علاوه بر فرد متقاضی به افراد تحت تکفل هم اضافه میشد، زنان خودسرپرست مشروط به داشتن حداقل 35 سال سن، عدم استفاده از امکانات دولتی از قبیل زمین، آپارتمان یا تسهیلات ویژه یارانهدار،داشتن سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا به مدت پنج سال، نداشتن منع قانونی برای دریافت تسهیلات بانکی (نظیر چک برگشتی، تسهیلات معوقه و ...)، توانایی تامین هزینه ساخت مسکن (مازاد بر تسهیلات بانکی)، توانایی پرداخت اقساط ماهیانه بانکی تسهیلات دریافتی و امکان سپردهگذاری حداقل سي درصد هزينه ساخت مازاد بر تسهيلات بانكي در خصوص متقاضيان واجد شرايط بر اساس اعلام دستگاه يا نهاد مربوطه.
طبق اعلام سایت طرح اقدام ملی تولید مسکن در شهر تهران متقاضیان صرفا می توانستند در شهرهای جدید پرند، پردیس، هشتگرد و ایوانکی به شرح زیر ثبت نام کنند:
برای متقاضیان شهرهای چهاردانگه و احمدآباد مستوفی (واقع در شهرستان اسلامشهر)، شهر نصیرآباد (واقع در شهرستان رباط کریم)، شهرهای گلستان، صالحیه و نسیم شهر (واقع در شهرستان بهارستان)، صرفا امکان ثبت نام در شهر جدید پرند وجود داشت،
متقاضیان شهرهای فشم، شمشک و لواسان (واقع در شهرستان شمیرانات) و شهرهای رودهن، بومهن، آبسرد و آبعلی (واقع در شهرستان دماوند)، صرفا میتوانستند در شهر جدید پردیس ثبت نام کنند،
برای متقاضیان شهرهای ری، حسن آباد، باقرشهر، کهریزک و قیام دشت (واقع در شهرستان ری)، شهر جوادآباد واقع در شهرستان ورامین)، ارجمند (واقع در شهر فیروزکوه) و متقاضیان شهرهای شهرستانهای پاکدشت، پیشوا، قرچک و ورامین علاوه بر شهرخودشان (درصورت وجود ظرفیت) امکان ثبت نام در شهر جدید ایوانکی وجود داشت،
متقاضیان از شهرهای صباشهر، وحیدیه، شاهدشهر، فردوسیه، باغستان و اندیشه (واقع در شهرستان شهریار) شهرقدس (واقع در شهرستان قدس) و شهر ملارد (واقع در شهرستان ملارد)، میتوانستند در شهر جدید هشتگرد ثبت نام کنند.
روز گذشته مورخه 2 دی ماه 1398 محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی طی مصاحبه ای گفت: ۶٠ درصد افرادی که در شهر پردیس ثبت نام کردند، شرایط ثبت نام مسکن ملی را ندارند که در مرحله دوم ثبت نام سامانه مجدد برای ثبت نام در پردیس باز خواهد شد. وی افزود: با ثبت نام افرادی در طرح اقدام ملی مواجه هستیم که فرم« ج» آنها قرمز است و پیشتر از تسهیلات دولتی برای خانهدار شدن استفاده کردند و فقط سایت را اشغال میکنند. اسلامی ادامه داد: بر این اساس در مرحله دوم ثبت نام سامانه مجدد برای ثبت نام در پردیس بازخواهد شد.
محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی طی مصاحبه ای در مورد مدت زمان تکمیل ظرفیت برای ثبت نام طرح مسکن ملی در شهر پردیس گفت: پس از ۲۷ دقیقه ظرفیت پردیس تکمیل شد.
همان گونه که در بالا ملاحظه می گردد تنها 27 دقیقه زمان لازم بود تا ظرفیت ثبت نام برای طرح مسکن ملی تکمیل شود و ثبت نام ها نیز در این شهر به گونه ای بوده است که به گفته وزیر راه و شهرسازی 60 درصد کسانی که ثبت نام کرده اند، واجد شرایط ثبت نام نبوده اند.
این وضعیت باعث تضییع حقوق بسیاری از افراد واجد شرایط شده است و برخی از این افراد مجبور شده اند که برای از دست ندادن این فرصت جهت خانه دار شدن به ثبت نام در سایر شهرها روی بیاورند. حال آنکه اکنون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است که یک فرصت دیگر به کسانی که قادر نبوده اند در طرح مسکن ملی شهر پردیس ثبت نام کنند، داده می شود!
حالا این نقد به این نحوه ثبت نام وارد است که مسئولین با علم به اینکه احتمالا بسیاری از ثبت نامی ها واجد شرایط نخواهند بود باید جهت جلوگیری از تضییع حقوق سایر افراد واجد شرایط، سایت را در مدت سه روز مهلت ثبت نام باز می گذاشتند تا همه افرادی که خواهان ثبت نام در مسکن ملی شهر پردیس بودند، ثبت نام می کردند و برای از دست ندادن فرصت خانه دار شدن به سایر شهرها پناه نمی بردند. سپس بعد از ثبت نام و بررسی شرایط افراد ثبت نام کننده و حذف افرادی که شرایط لازم را نداشتند و در صورت بیشتر بودن متقاضیان واجد شرایط از ظرفیت اعلام شده با استفاده از روش هایی مانند قرعه کشی، متقاضیان را انتخاب می کردند. به نظر می رسد این شرایط به عدالت نزدیکتر بود.