کلیات
استان لرستان از استانهای غربی ایران است. این استان ۲۸۳۰۸ کیلومتر مربع مساحت و بیش از یک میلیون و ۷۶۰ هزار نفر جمعیت دارد. نرخ بیکاری در لرستان با ۲۰٫۲ درصد بالاترین نرخ بیکاری در ایران است. این استان سیزدهمین استان کشور از نظر جمعیت میباشد و یکی از استانهای پرجمعیت ایران بهشمار میرود. جمعیت استان لرستان بر اساس سر شماری سال ۱۳۹۵ ۱٬۷۶۰٬۶۴۹ نفر بوده است.
جغرافیای استان
خرمآباد مرکز استان است. طبق آمار سال ۱۳۸۵، خرمآباد بیستمین شهر بزرگ کشور است. لرستان سرزمینی کوهستانی است و غیر از چند دشت محدود، سراسر آن را کوههای زاگرس پوشاندهاست. اشترانکوه با ۴۱۵۰ متر ارتفاع بلندترین نقطه استان واقع در حدفاصل شهرستانهای دورود، ازنا و الیگودرز و پستترین نقطه آن در جنوبیترین ناحیه استان واقع شده و حدود ۵۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
تاریخچه
بر اساس یافتههای باستانشناسی این منطقه یکی از نخستین سکونتگاههای قدیمی بشر است و مفرغ لرستان از شهرت باستانشناسی زیادی برخوردار است. لرستان تنها استان ایران است که به دلیل اهمیت فوقالعاده تاریخی یکی از ۴ بخش اصلی موزه ملی ایران را به خود اختصاص دادهاست. این ۴ بخش اصلی عبارتند از: پیش از تاریخ، تاریخی و لرستان، دوران اسلامی، مهر و سکه.
منابع آب
استان لرستان سومین استان پرآب کشور است و ۱۲ درصد آبهای کشور را در اختیار دارد.
دفاع مقدس
این استان علیرغم غیرمرزی بودن خسارتهای بسیاری در جریان جنگ ایران و عراق متحمل شد.
تقسیمات کشوری
لرستان در ابتدای تقسیمات کشوری دوره پهلوی بخشی از فرمانداری کل خوزستان و لرستان بود که خیلی زود از خوزستان جدا و با عنوان فرمانداری کل لرستان مستقل شد. در ابتدای تشکیل، دارای دو شهرستان خرمآباد در غرب و بروجرد در شرق بود.
در فاصله کوتاهی، الیگودرز از شهرستان گلپایگان جدا و سومین شهرستان استان شد. روند تشکیل شهرستانهای جدید تا اواخر دهه ۱۳۶۰ متوقف شده بود، اما در پایان جنگ ایران و عراق، دورود از بروجرد، و کوهدشت و دلفان هم از خرمآباد جدا و به شهرستان تبدیل شدند. در سالهای بعدالشتر و پلدختر از شهرستان خرمآباد و نیزازنا از شهرستان الیگودرز جدا و تبدیل به شهرستانهای مستقل شدند.
شهرستان چگنی در اواخر سال ۱۳۸۶ از شهرستان خرمآباد جدا و مستقل شد. جدیدترین شهرستان این استان شهرستان رومشکان است که در اواخر سال ۱۳۹۲ از شهرستان کوهدشت جدا و مستقل شد. مرکز این شهرستان، شهر چقابل است. استان لرستان هماکنون دارای ۲۴ نقطه شهری است. بزرگترین شهرهای لرستان به ترتیب جمعیت عبارتند از: خرمآباد، بروجرد، دورود، کوهدشت، الیگودرز. بزرگترین شهر این استان از نظر وسعت شهری و جمعیت شهر خرمآباد و بزرگترین شهرستان استان شهرستان الیگودرز میباشد.
طبیعت استان
استان لرستان سرزمینی زیبا با آب و هوای دلپذیر و محصور درکوههای مرتفع و صعبالعبور است که درسلسله جبال زاگرس میانی واقع شده است. از تمام جادههای ارتباطی این استانها میتوان به لرستان سرزمین چشمههای کوهستانی رسید. وضعیت مناسب اقلیمی و آب و هوایی استان وضعیت مطلوبی جهت رشد و توسعه بخشهای مختلف گردشگری را فراهم کرده است. وجود آثار متعدد باستانی که تاییدی بر سابقه درخشان فرهنگی این منطقه است، همراه با جاذبههای فراوان طبیعی از ویژگیهای ممتاز لرستان است.
تاریخ کهن
تاریخ کهن این سرزمین و یادمانهای بهجای مانده از آن مانند قلعهها، پلها، سنگنوشتهها، غارهای مسکونی پیش از تاریخ و غارهای منقوش همگی جزء بهترین جاذبههای توریستی این استان به شمار میروند. استان لرستان دارای اقلیمهای مختلف و متنوع است، به طوریکه شمال آن با آبوهوای سرد شروع و جنوب آن به اقلیم گرم ختم میشود. تنوع وسیع آب و هوایی در استان شرایطی به وجود آورده که در بسیاری از متون از آن به عنوان شمایی از کشور پهناور ایران اسلامی منهای مناطق کویری یاد کردهاند. لرستان مجموعهای از تنوع آبوهوایی، گیاهی و جانوری کل ایران است. به دلیل وسعت کم این استان میتوان با محور قرار دادن خرمآباد در سفرهای یک روزه از تمامی جاذبههای تاریخی و طبیعی لرستان دیدن کرد. لرستان برای طبیعتگردان نیز یک مقصد رویایی به شمار میرود.
ارتفاعات استان
اشترانکوه با ۴۰۵۰ متر ارتفاع، دریاچههای دوقلوی گهر، دامنههای پرگیاه زاگرس و جنگلهای متراکم بلوط توانایی آن را دارند که برای روزهای متمادی گردشگران داخلی و خارجی را در خود سرگرم کنند. کل، قوچ، میش، گوزن، گرگ، خرس قهوهای، کفتار، سیاهگوش، انواع جوندگان و پرندگان شکاری مانند هما و عقاب طلایی نیز گونههای جانوری منطقه را تشکیل میدهند که دیدن آنها برای هر گردشگری میتواند جذاب و رویایی باشد. خرمآباد، بروجرد، الیگودرز، دورود، ازنا، کوهدشت، دلفان، سلسله و پلدختر بزرگترین شهرستانهای لرستان هستند که در تمامی آنها حداقل امکانات موردنیاز طیبعتگردان یافت میشود. باتوجه به ترکیب جمعیت عشایری، روستایی و شهری در استان و متناسب با نوع فعالیت آنها صنایعدستی نیز متفاوت و متمایز است.
حوزه های انتخابیه استان
نمایندگان استان در مجلس دهم
در ادامه به نام، حوزه انتخابیه و گرایش سیاسی نمایندگان استان لرستان در مجلس دهم اشاره می شود: