کلیات
استان همدان یکی از استانهای ایران است. مرکز این استان، شهر باستانی همدان است که هرودوت تاریخ بنای آن را در سده هشتم پیش از میلاد در دوران مادها بهدست دیاکو ذکر کردهاست. مادها این شهر را هگمتانه نامیدند و همدان صورت جدید هگمتانه است.
استان همدان از لحاظ جمعیت، چهاردهمین و از لحاظ مساحت، بیست و سومین استان کشور محسوب میگردد. جمعیت آن بر پایه سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱٬۷۵۸٬۲۶۸ نفر بودهاست. بزرگترین شهرهای این استان همدان و ملایر است.
جغرافیا
استان همدان با ۲۰٬۱۷۳ کیلومتر مربع وسعت، از سمت شمال به استانهای زنجان و قزوین، از سمت جنوب به استان لرستان، از سمت شرق به استان مرکزی و از سمت غرب به استانهای کردستان و کرمانشاه محدود شدهاست. این استان بین مدارهای ۳۳ درجه و ۵۹ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی از خط استوا و ۴۷ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۳۶ دقیقهٔ طول شرقی از نصفالنهار گرینویچ قرار گرفته و شامل ۹شهرستان، ۲۵ بخش، ۳۰ شهر، ۷۳ دهستان و ۱۲۱۰روستا است.
دین و مذهب
بیشتر ساکنان استان، مسلمان و پیرو مذهب شیعهاند. در بعضی مناطق، مذهب اهل سنت و یارسان نیز وجود دارد، در ضمن اقلیتهای مذهبی مانند، مسیحی، یهودی، زرتشتی نیز، به تعداد بسیار اندکی، ساکن هستند. از عوامل مهم در شکلگیری و تداوم حضور جامعه یهودیان در شهر همدان آرامگاه یا بُقعه اِستِر و مُردِخای است. این آرامگاه از مهمترین زیارتگاههای یهودیان ایران و جهان بهشمار میرود. از مذاهبی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته نشدهاند، اما دارای پیروانی در استان همدان میباشند میتوان به یارسان (اهل حق) و بهائیان اشاره کرد.
زبان
زبان اکثریت مردم استان همدان فارسی است و زبان مرکز استان و زبان مرتبط استان نیز فارسی میباشد. فارسیزبانان بیشتر ساکنان مرکز استان (شهر همدان) و شهر ملایر را تشکیل میدهند و از قدیمیترین مردم این منطقه محسوب میشوند که از دوران مادها در این سرزمین اسکان یافتهاند. در استان همدان زبانها و گویشهای گوناگونی رایج است که فارسی، ترکی آذربایجانی، لری و لکی و کردی از مهمترین آنها بهشمار میروند. ترکهای آذربایجانی بهطور عمده در نواحی شرقی دربخش شرا و شمالی استان و در شهرستانهای رزن، کبودرآهنگ،بهار و فامنین سکونت دارند. در شهر همدان نیز اقلیتی از ترکهای آذربایجانی سکونت دارند. لرها در شهرستانهای جنوبی استان، از قبیل: نهاوند، ملایر، تویسرکان و همچنین اسدآباد زندگی میکنند. کردها هم عمدتاً در شهرستان اسدآباد زندگی میکنند.
حوزههای انتخابیه استان
استان همدان ۷ حوزه برای انتخابات مجلس شورای اسلامی دارد که در مجموع ۹ نماینده را در بر میگیرد که در ادامه به آنها اشاره می شود:
-حوزه انتخابیه همدان و فامنین با ۷۱۵۴۶۴ جمعیت و دو نماینده
-حوزه انتخابیه اسدآباد با ۱۰۰۹۰۱ جمعیت و یک نماینده
-حوزه انتخابیه بهار و کبودرآهنگ با ۲۴۵۱۴۴جمعیت و یک نماینده
-حوزه انتخابیه تویسرکان با ۱۰۱۶۶۶ جمعیت و یک نماینده
-حوزه انتخابیه رزن با ۱۰۷۵۸۷ جمعیت و یک نماینده
-حوزه انتخابیه ملایر با ۲۸۸۶۸۵ جمعیت و دو نماینده
-حوزه انتخابیه نهاوند با ۱۷۸۷۸۷ جمعیت و دو نماینده
نمایندگان استان در مجلس دهم
در ادامه به نام، گرایش سیاسی و حوزههای انتخابیه استان همدان اشاره میشود: