کلیات
اردن کشوری در غرب آسیاست که در شرق رود اردن قرار دارد و پایتخت آن شهر اَمّان است. جمعیت این کشور حدود ۱۰ میلیون نفر است و ۹۸ درصد مردم آن عرب هستند. نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است. واحد پول اردن دینار اردن است.
جغرافیا
اردن از شمال با سوریه، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایهاست، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشورها به ۱۶۱۹ کیلومتر میرسد. این کشور از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد؛ و این در میان کشورهای عربی کمترین مرز آبی بهشمار میرود. از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که نواحی غربی کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
تقسیمات کشوری
اردن از لحاظ اداری و اجرایی به ۱۲ استان تقسیم میشود. کشور اردن به دوازده استان (به عربی: محافظة) تقسیم میشود: هر یک از استانهای دوازدهگانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب میشود. همچنین برای هر یک از استانها و پروژههای توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آنها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته میشوند. استانهای اردن/ استانها به حدود ۵۲ ناحیه تقسیم میشوند.
ساختار سیاسی
در این کشور ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به سرعت به تأیید مجدد پیمان آشتی اردن-اسرائیل با اسرائیل و تقویت روابط اردن با ایالات متحده آمریکا پرداخت. عبدالله در اولین سال حکومتش ایجاد اصلاحات اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد. تداوم مشکلات ساختاری اقتصاد اردن، جمعیت روبه رشد و بازتر شدن فضای سیاسی، باعث شدهاست احزاب سیاسی گوناگونی در این کشور تشکیل شوند. در عین حال که شاه عبدالله همچنان قدرت مطلقه را در اردن در اختیار دارد، پارلمان نیز در این کشور نقش مهمی ایفا میکند.
قانون اساسی
اردن یک کشور پادشاهی مشروطهاست که قانون اساسی آن در ۸ ژانویه ۱۹۵۲ به تصویب رسیدهاست. قوه مجریه در اختیار پادشاه اردن و هیئت وزیران وی است. شاه کلیه قانونها را امضاء و تصویب میکند. دوسوم از هر دو مجلس مجلس ملی اردن میتوانند رای وتو پادشاه را لغو کنند. پادشاه میتواند با ارائه حکم کلیه قضات را نصب و خلع کند، اصلاحیه قانون اساسی را تصویب کند، اعلام جنگ نماید و به نیروهای مسلح فرمان بدهد. تصمیمات کابینه، احکام دادگاهها و واحد پول ملی به نام وی صادر میشوند. هیئت وزیران به ریاست نخستوزیر، توسط شاه تعیین میشود، او همچنین میتواند بنا به درخواست نخستوزیر هر کدام از اعضای کابینه را اخراج کند. کابینه باید در مورد موضوعات مربوط به سیاست کلی، در برابر مجلس نمایندگان اردن پاسخگو باشد و این مرجع میتواند با رای «عدم اعتماد» دوسوم از اعضایش، کابینه را ناچار به استعفاء کند.
در قانون اساسی سه دسته دادگاه پیشبینی شدهاست دادگاه مدنی، مذهبی و ویژه. اردن از نظر اجرایی به دوازده حوزه فرمانداری تقسیم میشود که هر یک از این حوزهها توسط یک فرماندار منصوب از طرف پادشاه اداره میشود. آنان در کلیه ادارات دولتی و طرحهای توسعه مناطق تحت اختیار خود، قدرت انحصاری را دارند. نیروهای مسلح سلطنتی و اداره کل اطلاعات اردن تحت کنترل پادشاه هستند.
وضعیت اقتصادی
اردن کشوری کوچک با منابع طبیعی محدود است. این کشور در حال حاضر راههایی برای گسترش تأمین آب محدود خود مییابد و به ویژه از راه همکاریهای منطقهای از منابع موجود خود استفاده بهتری میبرد. همچنین اردن در تأمین بخش اعظمی از نیازهای انرژی خود به منابع خارجی وابسته است. در خلال دهه ۹۰، نیازهای نفت خام این کشور از وارداتی که از عراق و دیگر کشورهای همسایه میشد تأمین میگردید. از اوایل سال ۲۰۰۳، نفت مورد نیاز اردن توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تأمین میشده است. علاوه بر آن، خط لوله انتقال گاز عرب از مصر به شهر بندری عقبه واقع در جنوب اردن در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد. دولت اردن در حال حاضر در نظر دارد این خط انتقال گاز را به شمال و تا منطقه امان و مناطق ورای آن گسترش دهد.
میزان رشد جمعیت اردن بالاست که البته در سالهای اخیر با کاهشی مواجه شده و در حال حاضر به ۸/۲٪ رسیدهاست. یکی از مهمترین فاکتورها در ارتباط با تلاش دولت برای بهبود رفاه اجتماعی شهروندان، ثبات اقتصاد کلان این کشور است که از دهه ۹۰ به این سو محقق و میسر شدهاست. با وجود این، میزان بیکاری در این کشور بالاست. رقم رسمی اعلام شده برای بیکاری در اردن ۵/۱۲٪ و رقم غیررسمی آن حدود ۳۰٪ است. میزان تورم قیمتها پایین است و در سال ۲۰۰۳ به ۳/۲٪ رسید. گردش پول نیز در اردن با ثبات بوده و نرخ ارز آن از سال ۱۹۹۵ با دلار آمریکا تعیین میشدهاست.
هر چند که اردنیهای در صدد انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش میزان بازرگانی کشور خود هستند، با این حال اقتصاد اردن کماکان در برابر شوکهای خارجی و ناآرامیهای منطقهای آسیبپذیر است. اگر در منطقه آرامش نباشد، چنین به نظر میرسد که رشد اقتصادی محکوم به قرار گرفتن زیر ظرفیت و توان بالقوه آن است. اما در خصوص جنبه مثبت و خوشبینانه اردن میتوان از گنجایش و توانایی آن در انرژی خورشیدی یاد کرد که مرهون صحراهای این کشور است. این انرژی خورشیدی نه تنها برای تولید الکتریسیته عاری از آلودگی، بلکه برای انجام کارهای جانبی از قبیل: شیرینسازی آب دریا تعاونی فرامدیترانهای انرژی قابل تجدید (TREC). به کار میآید.
سیاست خارجی
اردن همواره سیاست خارجی هواداری از غرب را اتخاذ کرده و از دیر باز پیوند نزدیکی با آمریکا و بریتانیا داشتهاست. این روابط نزدیک در خلال جنگ خلیج فارس اول به سبب بیطرفی اردن و حفظ روابط آن با عراق به هم خورد. اردن به سبب اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیستی و مبتنی بر اجتناب از درگیری و برخورد شهرت یافته و در نتیجه روابط خارجی خوبی با کشورهای همسایه داشتهاست. حاکمان اردن اکنون به دلیل وابستگیهای شدید جغرافیایی و نیز محدودیتهایی که در تأمین امنیت خود دارد، به شدت به کشور آمریکا و نیز عربستان سعودی در استمرار حاکمیت نیازمند هستند. بر این اساس همراهی آنها با این بازیگران جنوب غرب آسیا در شکل دهی به هر نوع ائتلافی چندان عجیب به نظر نمیرسد.
اردوی تیم ملی فوتبال زنان ایران برای برگزاری دو دیدار دوستانه با اردن برگزار میشود.
کد خبر: ۱۲۷۲۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۶
چند انفجار مهیب پایگاههاى آمریکایی «العمر» و «التنف» در شرق سوريه و در نزدیکی مرز عراق و اردن را به لرزه درآوردند.
کد خبر: ۱۲۶۸۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
نبض خبر
منابع اردن ی ویدیویی را منتشر کردند که نشان میداد جنگندههای اسرائیل -احتمالا اف 35- بامداد امروز از آسمان اردن عبور کردهاند. منابع رژیم صهیونیستی حالا این ویدیو را بازنشر کردند که نشان میدهد صهیونیستها از آسمان اردن برای حمله هوایی به ایران استفاده کردهاند. این تصاویر را میبینید.
کد خبر: ۱۲۶۷۹۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۵
تابناک گزارش می دهد
عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در سفر منطقه ای خود به کشورهای عربستان، قطر، عمان، عراق، اردن سفر کرده است و در ادامه به کشورهای ترکیه و مصر نیز سفر خواهد کرد.
کد خبر: ۱۲۶۶۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۵
وزیر خارجه ایران در دیدار همتای اردن ی، «بر ضرورت اقدام جمعی کشورهای منطقه برای توقف ماشین جنگی رژیم اشغالگر و جلوگیری از گسترش دامنه جنگ و حراست از ثبات و امنیت منطقه تاکید کرد».
کد خبر: ۱۲۶۶۰۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۵
وزیر امور خارجه دقایقی پیش با استقبال رسمی وارد امان پایتخت اردن شد.
کد خبر: ۱۲۶۵۹۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۵
وزیر امور خارجه ایران عازم اردن میشود.
کد خبر: ۱۲۶۵۹۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۵
منابع اردن ی باز کردن حریم هوایی خود به روی هواپیماهای اسرائیلی برای هدف قرار دادن ایران را تکذیب کردند.
کد خبر: ۱۲۶۴۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۵
برخی گزارشهای غیر رسمی از وقوع انفجارهای مهیب در یکی از مناطق استان اربد واقع در شمال کشور پادشاهی اردن خبر میدهند.
کد خبر: ۱۲۶۳۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۵
پروازهای فرودگاه های استانبول به مقصد عراق، ایران و اردن که برای سه شنبه شب و چهارشنبه برنامه ریزی شده بود، به دلیل افزایش تنش بین ایران و اسرائیل و بسته شدن حریم هوایی لغو شدند.
کد خبر: ۱۲۶۳۲۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۱
نبض خبر
اردن یها در واکنش به حمله موشکی ایران به اسرائیل، به خیابان ریختند و بر روی بوستر (مخزن سوخت متصل به سرجنگی) یکی از موشکهای ایران که در اردن سقوط کرده، ایستادند و شادی تماشایی کردند. این لحظات را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۲۶۳۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۰
ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن با انتقاد شدید از رژیم صهیونیستی به دلیل تشدید تنشهای نظامی در منطقه، اظهار کرد: (رژیم) اسرائیل مسئول عواقب فاجعهبار حملاتش به لبنان است.
کد خبر: ۱۲۶۲۵۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۸
انفجارهای شدیدی بر اثر حملات چندین فروند پهپاد به پایگاه آمریکاییها در کونیکو سوریه رخ داده است.
کد خبر: ۱۲۶۲۴۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۸
رسانههای اردن ی خبر دادند که کابینه این کشور استعفای خود را تقدیم عبدالله دوم پادشاه اردن کرد.
کد خبر: ۱۲۵۹۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۵
منابع صهیونیستی از نشست مخفی میان مقامات اردن ی و صهیونیست خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۵۸۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
اردن ی ها از عملیات شهادت طلبانه در گذرگاه میان این کشور با فلسطین اشغالی به وجد آمدند و شیرینی پخش کردند. مجری عملیات تیراندازی امروز در گذرگاه الکرامه در مرز بین اردن و فلسطین اشغالی که به کشته شدن ۳ صهیونیست منجر شد، شهید عبدالسلام خالد سلیم الزعبی ۴۷ ساله از روستای الشجره در مجاورت الرمثا در شمال غرب اردن است. یک راننده کامیون حدود ساعت ۱۰ صبح وارد گذرگاه الکرامه در مرز اردن و فلسطین اشغالی شده و از فاصله صفر اقدام به تیراندازی به سمت صهیونیستها در این گذرگاه کرده است. در این عملیات سه اسرائیلی کشته شدند و مجری عملیات هم به ضرب گلوله نیروهای امنیتی به شهادت رسید.
کد خبر: ۱۲۵۸۴۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۸
تابناک گزارش می دهد
در حالی اردن اعلام کرده اجازه استفاده از حریم هوایی خود به هیچ طرف جنگ را نمی دهد، برخی رسانه های اسرائیلی خلاف این را می گویند.
کد خبر: ۱۲۵۳۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۱
اردن به ایالات متحده، اسرائیل و ایران اطلاع داده که به هیچ وجه اجازه استفاده از حریم هوایی خود را نخواهد داد.
کد خبر: ۱۲۵۲۰۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۶
کاخ سفید در بیانیه ای اعلام کرد که «بایدن» با پادشاه اردن رایزنی کرده است.
کد خبر: ۱۲۵۱۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۵
تابناک گزارش می دهد
محورترین موضوع سفر وزیر خارجه اردن به ایران را می توان نگرانی «امان» از قرار گرفتن در یک برزخ ناشی از جنگ ایران و اسرائیل دانست.
کد خبر: ۱۲۵۱۸۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۵