کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
چرتکه؛
برای هر شرکتی گردش موجودی امول بسیار مهم و حیاتی است. با دیدن این ویدئو نحوه محاسبه آن و کاربردهای آن را متوجه خواهید شد.
کد خبر: ۷۵۷۷۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
تیک آف؛
سیستمهای امداد خودرو با ساختارهای متفاوتی در حال بروزرسانی هستند که آسیب به خودرو را حین حمل به شدت کاهش میدهد. در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۵۷۷۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
تکنوتابناک؛
مرورگر کروم یکی از محبوب ترین و بهترین مرورگرهای وب می باشد اما نمی توان از جایگزین های آن حرفی به میان نیاورد. در این ویدیو با مرورگرهایی آشنا شوید که ویژگی هایی خاص دارند و شاید بتوان به عنوان جایگزین از آن ها استفاده کرد.
کد خبر: ۷۵۷۷۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
تهچین؛
آیسینگ یا خامه روی شیرینی به موادی گفته میشود که بعد از پخت، جهت پوشاندن کیک بکار میروند. استفاده از این مواد معمولاً به منظور تزیین و زیباسازی کیک و کوکی است.
کد خبر: ۷۵۷۷۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
تیکآف؛
دیگر نوبت به خودروهای الکتریکی رسیده است. گفتن نه به سوختهای فسیلی امروزه بیشتر از همیشه به گوش میرسد. ولی آیا علاوه بر اینکه بتوان روی قدرت خودروهای الکتریکی حساب باز کرد، میتوان به امنیت آنها هم تکیه زد یا خیر؟در این ویدیو 4 خودروی مطرح الکتریکی، یعنی BMW i3، Chevy Volt، Tesla Model S و Toyota Prius از نظر امنیت تصادف مورد ارزیابی قرار میگیرند که البته نتایج آن کمی عجیب هم هست
کد خبر: ۷۵۷۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
ریتم؛
«پسنجر / Passenger» از قطعات بسیار شنیدنی پنسجر است. اکنون موزیک ویدیو آن را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۷۵۷۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
وقایعاتفاقیه؛
در جریان جنگ سرد آمریکاییها سعی کردند که با ارسال محمولههای پستی توسط موشکهای کروز با نمایش دقت این موشکهای هدایتشونده قدرتنمایی کنند. در جریان آزمایشی که انجام شد کلاهک هستهای موشک رگولوس با دو صندوق پستی جایگزین شد و نامههایی که به آمریکاییهای برجسته نوشته شده بود از زیردریایی یواساس باربرو به پایگاه هوایی در میپورت شلیک شد. البته به خاطر ارزانتر بودن حمل پست توسط هواپیما این روش همه گیر نشد اما در زمان خود نقش تبلیغاتی برای نمایش دقت موشکهای کروز را ایفا کرد.
کد خبر: ۷۵۷۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
فوتبال جزیره؛
در جریان رقابتهای لیگ برتر انگلیس، آرسنال و لیورپول به مصاف هم رفتند و در نهایت با نتیجه 3 بر 3 به تساوی رضایت دادند. الكسیس سانچز، گرانیت ژاکا و مسوت اوزیل برای آرسنال و فیلیپ کوتینیو، محمد صلاح و روبرتو فیرمینو برای لیورپول گلزنی کردند. خلاصه این بازی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۵۷۶۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
کارتون؛
«تام و جری ؛ موش تسخیر شده / Haunted Mouse ؛ Tom and Jerry» صد و سی و هشتمین قسمت از مجموعه انیمیشنهای «تام و جری / Tom and Jerry» بین سالهای 1940 تا 1985 توسط مترو گلدوین مایر در هالیوود تولید شد و خالقِ آنها ویلیام هانا و جوزف باربرا بودند که آن را نویسندگی و کارگردانی میکردند. به جز متروگلدوین مایر کمپانی های دیگری نیز ساخت تام و جری را ادامه دادند و به بازار عرضه کردند. این کارتون تلویزیونی درباره ماجراهای موشی به نام «جری / Jerry» و گربهای به نام «تام / Tom» است که همواره در جدال با هم هستند. علاوه بر اینها یک کاراکتر «مامان / Mammy» هم حضور دارند که وقت خرابکاریها سراغ تام میآید. این قسمت از انیمیشن تام و جری را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۵۷۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۲
اصرار یک کارگردان برای حضور در مهمترین رویداد فرهنگی کشور؛
در جریان سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نیز شهاب حسینی به بهانه اینکه این فیلم از سوی دبیر جشنواره «معضل» خوانده شده، از سمت مشاوره جشنواره کناره گیری کرد و در صورتی که این بار درخواست حضور این فیلم رد شود، احتمالا باید منتظر واکنشهای مشابهی باشیم.
کد خبر: ۷۵۷۵۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۱
ریتم؛
«جوان مثل صبح، پیر مثل دریا / Young As The Morning Old As The Sea» یکی از قطعات پسنجر است. موزیک ویدیو این قطعه بسیار زیبا را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۷۵۷۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۱
نبض خبر؛
بهترین گلهای لیونل مسی ستاره بارسلونا در ال کلاسیکو -بازیهای رو در رو با رئال مادرید- را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۵۷۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۱
ریتم؛
«خیلی دور / Far Away» یکی از قطعات خوزه گونزالس است. موزیک ویدیو این قطعه را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید
کد خبر: ۷۵۷۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۱
نبض خبر؛
شادی کودکان روستای بلوان سرپلذهاب در جشن شب یلدای 1396 را تماشا کنید؛ شادی که نشان از برقراری شعله امید در قلبهای کوچک این کودکان است. کودکان میخوانند: خوشحال و شاد و خندانیم / قدر یلدا رو میدانیم / زلزله سخته حادثه تلخه / اما ما با هم میمانیم.
کد خبر: ۷۵۷۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
نبض خبر؛
در بلندترین شب سال، حال و هوای مردم ایران و مهمانان این سرزمین چگونه است؟ ویدیو «تابناک» را از بلندترین شب سال و حرفهای درباره آنچه در این شب بود و آنچه اکنون برجای مانده را میبینید.
کد خبر: ۷۵۷۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
ریتم؛
«رها کردن / Ben Sollee» یکی از پرفرمورنسهای بن سولی است. این قطعه را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۷۵۷۳۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
ریتم؛
«تو هیچ وقت تنها نیستی / Live Youll Never Walk Alone» یکی از قطعات بسیار شنیدنی جاش گروبان است. این قطعه زیبا را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۷۵۷۳۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
تکنیک؛
در ادامه مجموعه آموزشی فتوشاپ تابناک این بار نحوه ایجاد ابرهای سحابی درخشان در آسمانی پر ستاره را فرا می گیریم.
کد خبر: ۷۵۷۳۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
ریتم؛
«چیزهای کوچک / Small Things» یکی از قطعات بن هاوارد است. اجرای زنده این قطعه را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید
کد خبر: ۷۵۷۳۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
کارتون؛
انیمیشن کوتاه «هنر سقوط / Fallen Art» به کارگردانی استزوکا اسپادانیا، محصول سال 2004 سینمای لهستان است. این انیمیشن که جوایز متعددی از جمله جایزه آکادمی هنرهای فیلم و تلوزیون بریتانیا را برده است. این انیمیشن در نقد جنگ و جنگ طلبی است. در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۵۷۳۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۳۰