کلیات
مجلس شورای اسلامی رکن اصلی نهاد قانونگذاری در کشور ایران است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل شدهاست. در فرمان مشروطیت از مجلس ایران هم به عنوان مجلس شورای ملی و هم مجلس شورای اسلامی نام برده شدهاست. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری نام این نهاد مجلس شورای ملی بودهاست. هر چند که در ۳۱ تیر ۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نامگذاری کردند. هماینک در دوره دهم مجلس شورای اسلامی تعداد نمایندگان مجلس (با رئیس مجلس) ۲۹۰ نفر است و ریاست این دوره از مجلس به عهده علی اردشیر لاریجانی است.
دوره نمایندگی
دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی چهار سال است. انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دور قبل برگزار شود به طوری كه كشور در هیچ زمانی بدون مجلس نباشد.
تعداد نمایندگان
شمار نمایندگان مجلس شورای اسلامی دویست و هفتاد نفر است و از تاریخ همه پرسی سال یكهزار و سیصد و شصت و هشت هجری شمسی پس از هر ده سال، با در نظر گرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیائی و نظایرآن حداكثر بیست نفر نماینده می تواند اضافه شود.
زرتشتیان و كلیمیان هر كدام یك نماینده و مسیحیان آشوری و كلدانی مجموعاً یك نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر كدام یك نماینده انتخاب می كنند. محدودة حوزه های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می كند.
رسمیت یافتن مجلس
پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت می یابد و تصویب طرح ها و لوایح طبق آئین نامة مصوب داخلی انجام می گیرد مگر در مواردی كه در قانون اساسی نصاب خاصی تعیین شده باشد. برای تصویب آئین نامة داخلی و موافقت دو سوم حاضران لازم است.
سوگند یاد کردن نمایندگان
نمایندگان باید در نخستین جلسة مجلس به ترتیب زیر سوگند یاد كنند و متن قسم نامه را امضاء نمایند.
بسم الله الرحمن الرحیم «من در برابر قرآن مجید، به خدای قادر متعال سوگند یاد می كنم و با تكیه بر شرف انسانی خویش تعهد می نمایم كه پاسدار حریم اسلام و نگاهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم، ودیعه ای را كه ملت به ما سپرده به عنوان امینی عادل پاسداری كنم و در انجام وظایف وكالت، امانت و تقوی را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای كشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پای بند باشم، از قانون اساسی دفاع كنم و در گفته ها و نوشته ها و اظهار نظرها، استقلال كشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنها را مدنظر داشته باشم.»
نمایندگان اقلیت های دینی این سوگند را با ذكر كتاب آسمانی خود یاد خواهند كرد.
نمایندگانی كه در جلسة نخست شركت ندارند باید در اولین جلسه ای كه حضور پیدا می كنند مراسم سوگند را به جای آورند.
انتخابات مجلس در صورت وقوع جنگ
در زمان جنگ و اشغال نظامی كشور به پیشنهاد رئیس جمهور و تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان و تأیید شورای نگهبان انتخاب نقاط اشغال شده یا تمامی مملكت برای مدت معینی متوقف می شود و در صورت عدم تشكیل مجلس جدید، مجلس سابق همچنان به كار خود ادامه خواهد داد.
لزوم علنی بودن مذاکرات مجلس
مذاكرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش كامل آن از طریق رادیو و روزنامة رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. در شرایط اضطراری، درصورتی كه رعایت امنیت كشور ایجاب كند، به تقاضای رئیس جمهور یا یكی از وزراء یا ده نفر از نمایندگان، جلسة غیرعلنی تشكیل می شود. مصوبات جلسة غیرعلنی در صورتی معتبر است كه با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر گردد.
شرایط تصویب قوانین مجلس
مجلس شورای اسلامی نمی تواند قوانینی وضع كند كه با اصول و احكام مذهب رسمی كشور یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. تشخیص این امر به ترتیبی كه در اصل نودوششم آمده برعهدة شورای نگهبان است.
شرح و تفسیر قوانین عادی در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است. مفاد این اصل مانع از تفسیری كه دادرسان، در مقام تمیز حق، از قوانین می كنند نیست.
ممنوعیت واگذاری اختیار نمایندگی
سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمی تواند اختیار قانون گذاری را به شخص یا هیأتی واگذار كند ، ولی در موارد ضروری می تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به كمیسیون های داخلی خود تفویض كند، در این صورت این قوانین در مدتی كه مجلس تعیین می نماید به صورت آزمایشی اجرا می شود و تصویب نهائی آنها با مجلس خواهد بود.
همچنین مجلس شورای اسلامی می تواند تصویب دائمی اساسنامة سازمان ها، شركت ها، مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت را با رعایت اصل هفتاد و دوم به كمیسیون های ذیربط واگذار كند و یا اجازة تصویب آنها را به دولت بدهد. در این صورت مصوبات دولت نباید با اصول و احكام مذهب رسمی كشور و یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. تشخیص این امر به ترتیب مذكور در اصل نودوششم با شورای نگهبان است. علاوه بر این مصوبات دولت نباید مخالف قوانین و مقررات عمومی كشور باشد و به منظور بررسی و اعلام عدم مغایرت آنها با قوانین مزبور باید ضمن ابلاغ برای اجرای اطلاع رئیس مجلس شورای اسلامی برسد.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس دوازدهم در فرایند رسیدگی به لایحه بودجه ۱۴۰، به ضرورت مدیریت کسری بودجه و حرکت در جهت برنامه محور کردن بودجه توجه کرد.
کد خبر: ۱۲۷۹۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۲
سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اظهارات اخیر رئیسجمهور و رئیس مجلس مبنی بر گم شدن روزانه۲۰ میلیون لیتر سوخت در کشور، از آغاز پروسه تحقیق و تفحص از وزارت نفت خبر داد.
کد خبر: ۱۲۷۸۸۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۳۰
همه صحبت می کنند، تصمیم گیرندگان سکوت
در حالی که چالش برانگیز بودن مصوبه حجاب و عفاف مجلسی ها برای جامعه، تصمیم شورای امنیت ملی برای توقف ابلاغ آن را به همراه داشته است، نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی، فعلا ترجیح می دهند درباره موضوع و حواشی مربوطه سکوت کنند.
کد خبر: ۱۲۷۸۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۶
سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: به زودی لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری مبنی بر تعطیلی پنجشنبهها و کاهش ساعات کاری در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.
کد خبر: ۱۲۷۸۰۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۶
رییس مجلس شورای اسلامی گفت: سخنان روزگذشته رهبر فرزانه انقلاب چراغی شفاف برای مسیر آینده، روشن کرد لذا هر انحرافی از آن خطایی نابخشودنی در شرایط حساس کشور و منطقه محسوب می شود.
کد خبر: ۱۲۷۷۳۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۲
پزشکیان همچنین وضع قوانین متناسب با مقتضیات زمانی و شرایط کشور و همچنین توجه به لوازم اجرای آن را از جمله انتظارات دولت از نمایندگان مجلس شورای اسلامی عنوان کرد و گفت: انتظار و توقع ما از نمایندگان کمک به دولت برای رفع مشکلات کشور با ریلگذاری مناسب است و نباید با برخی تصمیمات بدون در نظر گرفتن شرایط کشور، جامعه را دچار تنش کنیم.
کد خبر: ۱۲۷۷۲۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۱
دقایقی پیش جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی برای ادامه بررسی لایحه بودجه آغاز شد.
کد خبر: ۱۲۷۷۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۱
۵۰ درصد یعنی حدود یک میلیون مسکن خالی از دو میلیون واحد مسکونی خالی که در کشور داریم در تهران است
کد خبر: ۱۲۷۷۱۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۱
فرمانده کل سپاه برای بررسی تحولات منطقه و سوریه در جلسۀ غیرعلنی مجلس حضور یافت.
سردار سلامی فرمانده سپاه انقلاب اسلامی در جلسه غیرعلنی امروز سه شنبه برای بررسی تحولات منطقه و سوریه حضور پیدا کرد.
کد خبر: ۱۲۷۷۰۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۰
جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی به ریاست محمدباقر قالیباف صبح امروز دوشنبه ۱۹ آذر با موضوع تحولات اخیر سوریه برگزار شد.
کد خبر: ۱۲۷۶۷۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۹
نشست غیرعلنی مجلس شورای اسلامی درباره تحولات سوریه با حضور وزیر امور خارجه در حال برگزاری است.
کد خبر: ۱۲۷۶۷۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۹
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مصوبهای، منابع مالی برای بهبود و تکمیل زیرساختهای تولید و اشتغال را تعیین کردند.
کد خبر: ۱۲۷۶۲۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۷
پنجمین روز و دهمین جلسه مجلس برای بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ شروع شد.
کد خبر: ۱۲۷۶۲۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۷
سخنگوی ستاد انتخابات کشور از پیش ثبتنام ۲۳۳ نفر در انتخابات میاندورهای مجلس دوازدهم در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو خبر داد.
کد خبر: ۱۲۷۵۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۴
نمایندگان مجلس شورای اسلامی تعرفه برق و گاز مشترکان واحدهای مسکونی و تجاری را تعیین کردند.
کد خبر: ۱۲۷۵۸۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۴
بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی ، میزان مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۴ مانند سال جاری ۱۰ درصد خواهد بود.
کد خبر: ۱۲۷۵۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۳
بر این اساس شیفت دوم بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ ساعت ۱۳:۳۰ در صحن علنی مجلس برگزار میشود.
کد خبر: ۱۲۷۵۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۳
سومین جلسه مجلس و دومین روز بررسی جزئیات بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۴ آغاز شد.
کد خبر: ۱۲۷۵۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۲
نبض خبر
مسعود پزشکیان امروز در حالی قصد سخنرانی داشت که طبق معمول آن چه در مجلس قابل مشاهده نبود، نظم بود؛ وضعیتی که باعث شد پزشکیان بگوید: «به نمایندگان بگویید دست از شلوغ کردن بردارند تا من حرف بزنم. داد و بیداد هست چه کار کنم؟» پزشکیان در بخشی از این سخنرانی گفت: «به هیچ وجه به دنبال گسترش جنگ در منطقه نیستیم» سخنان پزشکیان را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۷۵۲۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۱
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با استعفای محمد آشوری از نمایندگی مجلس موافقت کردند.
کد خبر: ۱۲۷۵۱۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۱