سرویس اقتصادی ـ موسی غنینژاد استاد اقتصاد است و وی را بیشتر، از اقتصاددانان لیبرال و طرفدار بازار آزاد میدانند؛ حضور وی در نمایشگاه کتاب و در غرفه «تابناک»، فرصت مغتنمی بود تا با وی درباره بحران اخیر اقتصادهای لیبرال غرب و معضل جنبش اشغال وال استریت گفتوگو کنیم.
غنینژاد که معتقد است غربیها بر خلاف ادعاهای خود، آزادی اقتصادی یا لیبرالیزم اقتصادی را چندان هم رعایت نکردهاند، بحران اخیر را مولود نقض قواعد بازار آزاد در غرب به ویژه آمریکا میداند.
آنچه در پی میآید، گزیدهای است از گفتوگوی «تابناک» با دکتر موسی غنینژاد:
ـــ چپهایی که در آمریکا هستند، عمدتا چپهای رابینهودی هستند؛ یعنی از ثروتمندها بگیرید و به فقرا بدهید و بیشتر این را میخواهند که دولت دخالت بیشتری داشته باشد روی ملت و کنترلها بیشتر شود و از ثروتمندان بیشتر مالیات بگیرد و به فقرا بدهد.
ـــ در این قضیه آدرسی که چپها میدهند، نادرست است و آن یک درصد عمدتا دولت است، نه ثروتمندها؛ دولتی است که با برخی از ثروتمندان دستش در یک کاسه است، ولی همه مشکلات را به گردن موجودی میاندازد که اصلا وجود ندارد؛ یعنی نظام بازار. به این گونه که چون نظام بازار کنترل نشده، این وضع پدید آمده است.
ـــ نظام بازار سازمان یا ارگانیزیشن نیست که او را به دادگاه ببریم؛ بنابراین، این بهانه خوبی است که مسئولیتها را از گردن خود باز کنند.
موسی غنی نژاد در غرفه تابناک
ـــ این اعتراض کنونی وال استریت کاملا موجه است؛ یعنی دلیلی ندارد بنگاههایی که به دلیل اشتباهها یا سودجوییهای خودشان، ماجراجویی کردند و ریسکهای بالایی را پذیرفتند، وقتی به مشکل برخوردند، آنگاه با هزینه مردم عادی آنها را نجات داد. این خلاف اصول رقابت و بازار آزاد است.
ـــ این بحران از نظام بازار که یک مفهوم انتزاعی است، ایجاد نشده، بلکه توسط سازمانها و دولت و نظام بانکی و ... که کاملا در راستای خلاف نظام بازار حرکت کرده اند پدید آمده است.
ـــ به نفع آقای اوباما پایان خواهد یافت، چون شعار ایشان این است که مالیاتها را به ویژه برای ثروتمندان بیشتر کنیم که دولت با کسری بودجه دچار مشکل نشود و به این گونه بخشی از مشکلاتش حل شود.
ـــ مگر آن شرکتهایی که آمریکاییها در بحران 2008 آمدند و به کمک مالی آنها شتافتند، شرکتهای بزرگ نبودند؟ چه توجیهی برای این داشت؟ این نقض رقابت است.
ـــ این طنز تاریخ است. در بحران سال 2008، آمریکاییان و اروپاییان و کشورهای صنعتی بزرگ به کمک بانکها و بنگاههای بزرگ آمدند با هزینه دولت و کسریهای بودجه فراوان بانکها را نجات دادند. اکنون دولتها دچار مشکل و بدهی مالی شدهاند می خواهند از بانکها کمک بگیرند.
ـــ عدهای داراییهایشان را از دست میدهند؛ که احتمالا بیشتر از مردم عادی هستند، زیرا طبق معمول اینها با هزینه عامه مردم مسائلشان را حل میکنند.
ـــ بر خلاف شعارهایی که سر میدهند که مثلا ما از سوءاستفادهکنندهها و فاسدان میگیریم و به دیگران میدهیم، برعکس آن رخ میدهد؛ یعنی از تودههای مردم بیچاره که بیشترین مالیات دهندگان هستند، میگیرند و به هزینه آنان مشکلات حل خواهد شد؛ یعنی سطح رفاه عموم مردم پایین میآید و آن دولتیها و بنگاههای مالیاتی بزرگ مشکلاتشان را حل میکنند.
متن کامل گفتوگوی «تابناک» با دکتر موسی غنی نژاد را اینجا بخوانید.