عقلا باید به میدان بیایند

به گزارش «تابناک»، هم‌اکنون دغدغه عالمان مسلمان، حضور جدی و پر ثمر عقل و محصولات آن در تصمیم‌سازی‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و کارهایی است که در کشور انجام می‌گیرد. به باور ایشان، دین ما هم مبتنی بر خرد است و هم مروج آن و طبیعی است که با هر آنچه غیر عقلانی است، مخالفت داشته باشد.

بدیهی است که علمای اهل زمان در مقابل رفتارهای دور از خرد و نزدیک به افراط یا تفریط، به مخالفت بسنده نکنند و افزون بر اظهار نگرانی، خود به میدان بیایند و کار را به مسیر درست برگردانند. یکی از کسانی که در زمانه ما از سرمایه اخلاقی و اجتماعی برخوردار است و سخنش در شعاع وسیعی تأثیرگذار، حجت‌الاسلام طباطبایی است که عمری با مردم و در میان ایشان زیسته است.

از نظر ایشان، واژه اختلاف از جمله لغاتی است که در خلقت آفرینش بوده و امری طبیعی به شمار می‌رود. اگر اختلافات فکری، روحی و عقلی نباشد، دیگر نمی‌توانیم شاهد انتقادات سازنده‌ای باشیم و به ‌طور کلی انسان برای اختلاف آفریده شده است.

اما پرسش این است که اختلافات موجود میان گروهی از سیاست ورزان هم طبیعی و عقلانی است یا ناشی از چیز دیگری؟

ایشان بر این باورند: اختلافاتی که هم‌اکنون در میان اصولگرایان است، به نوعی تنازع و خودخواهی فکری شباهت دارد و بیشتر آن‌ها برای منافع زودرس با هم اختلاف دارند. افرادی جدید که دارای روحیه شهرت طلبی هستند، از فضای موجود در عالم سیاست سوءاستفاده کرده و در یک مقطع خاص با هیاهو و جنجال، عقلا را به عقب رانده و میدان‌داری می‌کنند. این افراد هیچ برنامه‌ای ندارند. در یک برهه از یک فرد شبه معجزه‌ای می‌سازند و در دوره‌ای دیگر مفسد می‌خوانندش و خود را نیز صاحب‌نظر می‌دانند.

آنچه آقای طباطبایی شیرازی می‌گویند، حکایت برخی از سیاست پیشگان این روز‌هاست: تندروان منفعت‌طلب، قدرت فکری نداشته و تنها برای سود خود در دوره‌ای از زمان یکدیگر را از رده بیرون کرده و در دوره‌ای دیگر با هم، هماهنگ می‌شوند تا منافع خود را به سرانجام برسانند.

اگر نخستین آفت سیاست ورزی در روزگار ما، دوری از خرد باشد، دومین آفت دوری از اخلاق و مظاهر آن است. حجت‌الاسلام طباطبایی با تأسف عمیق، یکی از نمونه‌های مهم بی‌اخلاقی را برمی‌شمرند: مسأله‌ای که ما این روز‌ها آن را نمی‌بینیم و می‌بینیم که مسئولان به آسانی در جمع اصحاب رسانه، حرمت یکدیگر را شکسته یا به یکدیگر برچسب می‌زنند.

سومین آفت از نظر ایشان، مدعی شدن سیاست‌ورزان در زمینه دین‌شناسی و احساس بی‌نیازی آنان از علمای دین است: با نگاهی به تاریخ اسلام و حتی انقلاب کشور خودمان، شاهد این مسأله بودیم که هر کجا منهای مرجع هدفی در کار بوده، به نتیجه نرسیده اما در برخی مسائل که مرجع حضور داشته، از آنجایی که پای دین به میان می‌آید، بسیار موفقیت‌آمیز به سرانجام رسیده است، چرا که مرجع خودش سخن نمی‌گوید و احکام خداوند را بازگو می‌کند. مرجع هم باید برای جامعه اسلامی ایران، دارای شاخصه‌های مختص به خود باشد.

به باور ایشان، هم‌اکنون مرجع ما برای امور مهم و حساس کشوری، شخص مقام معظم رهبری هستند.