در شرایطی که طی دو روز اخیر، مذاکرات هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ در آلماتی قزاقستان جریان داشت، یک روزنامه انگلیسی در خبری به اصطلاح فوری، از «برنامه جدید ایران برای ساخت سلاح هستهای» خبر داد؛ اما اکنون خود رسانههای غربی ضمن انتقاد به انتشار این گزارش، اشتباهات فاحش مطرح در آن را به باد تمسخر گرفتهاند.
به گزارش «تابناک»، سهشنبه شب و در حالی که مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ در آلماتی هنوز به نتیجه نهایی نرسیده بود، روزنامه انگلیسی «دیلی تلگراف» با انتشار تصاویر ماهوارهای، این ادعا را مطرح کرد که ایران میخواهد از رآکتور آب سنگین اراک برای تولید پلوتونیوم مورد استفاده در سلاح هستهای بهره گیرد.
این روزنامه در مطلبی با نام «نقشه دوم (Plan B) ایران برای ساخت بمب هستهای»، مدعی شد، تصاویر ماهوارهای برای نخستین بار نشان میدهد که ایران میخواهد با فعال کردن یک نیروگاه هستهای که قابلیت تولید پلوتونیوم را دارد، راه دومی به سمت تولید تسلیحات هستهای باز کند.
تصاویر ماهوارهای منتشره در این روزنامه ـ که ادعا میشد به تازگی تهیه شدهاند ـ حلقههایی از بخار را بر فراز تأسیسات اراک نشان میداد و بنا بر آن، دیلی تلگراف مدعی میشد ایران برای تولید پلوتونیوم لازم در سلاح هستهای، تأسیسات هستهای اراک را فعال کرده است.
اما این خبر در حالی منتشر شد و در شماری از رسانههای غربی با آب و تاب فراوان بازتاب یافت، که کارشناسان هستهای ضمن ابراز ناباوری از این گاف بزرگ رسانهای، اشاره کردند فعالیت ایران در تأسیسات آب سنگین اراک، سالهاست آغاز شده و از قضا آژانس نیز کاملاً در جریان فعالیت آن است.
در همین رابطه، «گاردین»، دیگر روزنامه انگلیسی، امشب با انتشار مطلبی طعنه آمیز، به نقد رویکرد روزنامه تلگراف درباره برنامه هستهای ایران پرداخت.
گاردین در تیتر مطلب خود مینویسد: «نیروگاه آب سنگین ایران کشف شد - دوباره» و در تیتر فرعی اشاره میکند که «افشاگریها درباره تأسیسات اراک، پیشینهای ۹ ساله دارد»!
«جولیان برگر»، ستون نویس گاردین در این مطلب سراسر طعنه و تمسخر مینویسد: «یکی از افتخارات دیرپای روزنامهنگاری انگلیسی، استعداد گرفتن اخبار قدیمی و حیات بخشیدن دوباره به آن از طریق کشف دوباره است. همین قاعده در مورد صفحه نخست روزنامه دیلی تلگراف مصداق داشت که در آن ادعا شده بود، ایران نیروگاه تولید آب سنگین اراک را فعال کرده است؛ نیروگاهی که در حقیقت در سال ۲۰۰۴ آغاز به کار کرده بود و در سال ۲۰۰۶ رسما توسط محمود احمدینژاد افتتاح شد.
برگر در ادامه با اشاره به اینکه وجود تأسیسات اراک برای نخستین بار در سال ۲۰۰۲ گزارش داده شد، با توجه به وجود شواهد متعدد درباره نیروگاه مذکور در این سالها، ادعای تلگراف را بسیار عجیب میداند.
وی همچنین در پاسخ به ادعای تلگراف که حلقههای دود یا بخار را نشانه آغاز فعالیت نیروگاه اراک دانسته، با انتشار تصویری مربوط به سال ۲۰۰۴ از این نیروگاه مینویسد: «بخارهای این تصویر بهتر هستند»!
در حقیقت در آخرین گزارش آژانس نیز که اوایل ماه جاری میلادی منتشر شد، آمده بود که «بر پایه تصاویر اخیر، نیروگاه اراک به فعالیت خود ادامه میدهد».
برگر در ادامه ضمن اشاره به بخش دیگری از مطلب تلگراف که در آن اشاره شده بود بازرسان آژانس قادر به بازدید از نیروگاه اراک نیستند، مینویسد این نیروگاه اصولاً تحت پوشش موافقتنامه پادمان نیست، زیرا این نیروگاه نه مواد رادیواکتیو، بلکه آب سنگین تولید میکند.
اما این تنها گاردین نیست که به مطلب تلگراف واکنش نشان داده است. سایت خبری «گلوبال پست» نیز ضمن انتقاد از این موضوع، آن را آشکارکننده وجود یک شبه سیاسی میداند که در عرصه رسانهای بینالمللی در رابطه با برنامه هستهای ایران فعالیت میکند.
این سایت با اشاره به اینکه گزارش روزنامه تلگراف حتی صدای برخی محافل اسرائیلی را نیز درآورده، به نقل از «آموس گیلاد»، مدیر امور سیاستگذاری و سیاسی ـ نظامی در وزارت جنگ رژیم اسرائیل مینویسد: «کدام خبر داغ؟ این تنها در صورتی یک خبر داغ است که شما ندانید درباره چه چیزی صحبت میکنید. در این صورت ممکن است از آنچه در این روزنامه منتشر شده فکر کنید ایران یک بمب دارد... این حتی خبر هم نیست».
به هر حال، گزارش منتشره در تلگراف بار دیگر نشان داد که شبکه رسانهای غرب تا چه اندازه در راستای کارشکنی در موضوع فعالیتهای هستهای ایران فعالیت میکند. تفاوت اینجاست که این کارشکنی گاه به اشکال هوشمندانهتر و گاه ـ مانند مورد اخیر ـ به شیوهای مبتدیانه صورت میگیرد تا حتی انتقاد دیگر اعضای این شبکه رسانهای را نیز برانگیزد!