تهران امروز: اينجا فيسبوك است.دنيايي مجازي كه حالا بعضي افراد در آن يك صفحه دارند كه مثل يك خانه شخصي سرقفلي‌اش با خودشان است و رمز و كليدش را هم فقط خودشان مي‌دانند كجا بگذارند.اينجا فيسبوك است يك دنياي مجازي كه سرشار از لايك‌ها هست كه به شيوه فارسي‌اش همان پسنديدن خودمان مي‌شود.حالا بحث‌ها بر سر اين مجازي خانه بالا گرفته است كه بايد رفع فيلتر شود يا خير؟
شايد روزي كه مارك زاكربرگ،موسس فيسبوك اين صفحه مجازي را درست مي‌كرد،فكرش را هم نمي‌كرد اين پديده مجازي آنقدر سر و صدا به پا كند.اين روزها فيسبوك مهمانان زيادي دارد.اعضاي دولت در اين صفحه مجازي حضور دارند و گزارش‌هاي روزانه خود را از طريق اين مجازي خانه به گوش مردم مي‌رسانند.اما نكته اصلي اينجاست كه فيسبوك فيلتر است. طي آخرين اظهارنظرها علي جنتي،وزير ارشاد در مورد فيلترينگ فيسبوك و رفع فيلتر از اين مجازي خانه، گفته است:«از نظر من«فیس‌بوک» جزو مصادیق مجرمانه نیست و بسیاری از ارتباطات در آن سالم و درست است.»
از سويي ديگر،«بحث اینکه عضویت در فیس‌بوک جزو مصادیق مجرمانه هست یا خیر،جای بحث دارد و ما تاکنون در کمیته تعیین مصادیق مجرمانه جلسه‌ای برای رسیدگی به این موضوع تشکیل نداده‌ایم.اگر ما در جلسات این کمیته شرکت و موضوع را پیگیری کنیم،حتما این موضوع را مطرح می‌کنیم؛»وزير ارشاد،در مورد حضور خود در فيسبوك گفته است:«من در فیس بوک عضو هستم،با داخل و خارج از کشور در ارتباط هستم و در این روزها نیز در مورد ایام عاشورا با یکدیگر صحبت می کنیم و از نظر من فیس بوک جزو مصادیق مجرمانه نیست.»
در مورد فيسبوك و لازمه وجود آن، دكتر عبدالرضا عزيزي،رئيس كميسيون اجتماعي مجلس به تهران‌امروز مي‌گويد:«فيسبوك،يك شبكه غربي است،اما ما طبق مواردي كه در قانون اساسي آمده است و توسط مجلس تصويب شده و شوراي نگهبان آن را تاييد كرده است،عمل مي‌كنيم.»
با تكنولوژي نمي‌توان مبارزه كرد«با تكنولوژي و علم روز نمي‌توان مبارزه كرد،اما جاسوس‌هاي زيادي در فيسبوك حضور دارند.» اين گفته‌هاي رئيس كميسيون اجتماعي مجلس است.عزيزي،تاكيد مي‌كند:«جاسوس‌هاي زيادي در فيسبوك وجود دارند كه ممكن است دامن جوانان را بگيرند، اما عضويت در اين محيط مجازي هم بايد مديريت شده باشد.جوانان از مقاصد دشمن خبر ندارند،بايد افراد را آگاه كرد تا حساب شده در اين صفحات حضور داشته باشند.»
از سويي ديگر،«فرهنگ ايران،با فرهنگ غرب متفاوت است و ممكن است يكسري اتفاقات كه در اين شبكه‌هاي مجازي به‌وجود مي‌آيد، براي ايراني‌ها قابل‌قبول نباشد.»اين نماينده مجلس نهم، مي‌گويد:«خودش عضو (وايبر)هم هست،اما اينها فضايي است كه هم نمي‌توان نديده‌اش گرفت و هم نمي‌توان نسبت به عضويت افراد جامعه در آنها بي‌تفاوت ماند.»
در مورد پديده جاسوسي در فيسبوك چندي پيش،ادوارد جوزف اسنودن افشاگر جاسوسي آمريكا و كارمند سابق سازمان اطلاعات مركزي آمريكا،اعلام كرده بود: «سازمان‌هاي اطلاعاتي آمريكا،براي رديابي و جمع‌آوري اطلاعات وارد سرورهاي شركت‌هاي اينترنتي،از جمله گوگل، فيسبوك، اسكايپ، يوتيوپ شده‌اند و اقدام به جمع‌آوري اطلاعات شهروندان آمريكايي كرده‌اند.»
عضويت 30 درصد از جوانان ايراني در فيسبوكدكتر مجيد ابهري،رفتارشناس و آسيب‌شناس اجتماعي در مورد نقش فيسبوك، در جامعه امروز مي‌گويد:«شبكه فيسبوك،توييتر و يوتيوپ از پيشگامان شبكه‌هاي اجتماعي هستند،كه مثل بسياري از ابزارهاي ديگر فناوري بدون بسترسازي فكري و فرهنگي،وارد جامعه ايران شده‌اند.شبكه‌هاي اجتماعي درست مثل اسلحه هستند،كه اگر دست دزد بيافتند،سرقت و قتل‌و‌غارت مي‌كند. اگر دست سرباز باشد، از خاك و كشور و مردم دفاع مي‌كند و اگر دست يك شكارچي باشد، مشخص است كه اقدام به شكار مي‌كند.»
ابهري تاكيد مي‌كند:«شكارچيان فرهنگي در سامانه فيسبوك،اهداف خود را شكار كرده و جمع مي‌كنند؛ اما ما بايد هوشيار باشيم. 30درصد جوانان ايراني،عضو فيسبوك هستند و به‌علت اينكه اجازه عرضه توليدات فكري خود را در آن پيدا كرده‌اند،داراي اعتماد به نفس و غرور خاصي شده‌اند.وقتي يك جوان تراوشات فكري و ذهني خود را با بيش از 100ميليون كاربر در سراسر جهان به اشتراك مي‌گذارد و از آن سوي دنيا لايك(پسنديده‌شدن)را مي‌گيرد، احساس غرور و شخصيت مي‌كند. از اين منظر، اين شبكه‌ها مفيد هستند.»
آموزش مهارت كاربردي به جواناندكتر مجيد ابهري، درباره فيلترينگ فيسبوك معتقد است:«از نگاه رفتارشناسي به‌جاي فيلتر يا تخريب، ما بايد به نوجوانان و جوانان آموزش دهيم؛ زيرا فيلتر هم ديگر كارساز نيست. چراكه با تلفن‌هاي همراه و وجود نرم‌افزارهايي مانند:وي چت، تانگو و امثال اينها ديگر فيلتر مفهوم ابزاري خود را از دست مي‌دهد.» از سويي ديگر، «بعد از روي كار آمدن دولت يازدهم،بعضي از دولتمردان داراي صفحه شخصي در فيسبوك شدند،اين رفتار براي جوانان يك الگوي اساسي است،اما براي بعضي اين سوال پيش آمده است،اگر فيسبوك بد است،پس چرا وزرا در آن عضو هستند؟ و اگر خوب است،چرا ما نبايد در آن عضو باشيم؟
نكته مهم در اينجاست كه ممكن است 10درصد از كاربران فيسبوك استفاده غيرمجاز و غيراخلاقي از آن انجام دهند،اما بقيه هدفي ديگر را دنبال مي‌كنند.در يك پايش ميداني در بين 2650 جوان بين 17 تا 26 سال، هشتاد درصد از آنها حضور در فيسبوك را فقط به‌عنوان سرگرمي و گذرانيدن وقت اعلام كرده‌اند.10درصد براي پيدا كردن دوست در كشورهاي ديگر،پنج درصد استفاده‌هاي علمي و فرهنگي و پنج درصد استفاده از فيسبوك را به‌عنوان ايجاد رابطه با جنس مخالف انتخاب كرده‌اند.بنابراين بايد آموزش‌هاي مهارت كاربردي به جوانان داده شود.»
اعضاي دولت از فيلترينگ فيسبوك گذشتندتا مدت‌ها اشاره مستقيم به‌نام فيسبوك در خبرها به نوعي با مشكل مواجه مي‌شد.اما حالا به جايي رسيده‌ايم كه اعضاي كابينه به راحتي از حضور خود در اين شبكه‌هاي مجازي سخن مي‌گويند و گاهي هم خبرنگاران از آنها در مورد حس و حالشان در لايك‌ها(پسنديدن) و كامنت‌هايي(پيام) كه مردم،پاي استاتوس‌هايشان(دل‌نوشته)مي نويسند، مي‌پرسند.
اما فيسبوك در ايران فيلتر است.حتي چندي پيش،وزير ارشاد از فيلترينگ اين شبكه مجازي اظهار بي‌اطلاعي كرده بود و پرسيده بود:«مگر در حال حاضر دسترسی به فيسبوك راحت نیست؟»و اعلام كرده بود:«نه‌تنها فیس بوک بلکه سایر شبکه‌های اجتماعی نیز قابل دسترسی شوند و قید غیرقانونی برای دسترسی به آنها برداشته شود و افراد راحت‌تر به این سایت‌ها دسترسی داشته باشند.» درباره موارد قانوني ورود به شبكه‌هاي اجتماعي فيلتر شده، علي نجفي توانا، استاد دانشگاه مي‌گويد: با تصویب قانون جرایم رایانه‌ای در سال 1388،دسترسی به برخی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی جرم تلقی شد،
وي گفت: در هیچ یک از قوانین موضوع ورود به سایت‌ها یا عضویت در سایت‌های مختلف مانند فیس‌بوک،توییتر و امثال آنها جرم تلقی نمی‌شود و برای آن مجازاتی پیش‌بینی نشده است، اما پس از تصویب قانون جرایم رایانه‌ای در سال 1388، قانونگذار دسترسی به برخی سایت‌ها با استفاده از اقداماتی که موجب شکست فیلتر انجام شده توسط نهادهای ذی‌ربط شود را جرم تلقی می‌کند.وی با استناد به مواد 1، 21، 22 و بند پ ماده 25 قانون جرایم رایانه‌ای، ادامه داد: ضوابط موجود در این زمینه مجموعا استفاده از فیلترشکن را به‌نوعی ورود غیرمجاز با استفاده از شکست حریم تعیین شده توسط مراجع ذی‌ربط، قابل کیفر دانسته است.
نجفی‌توانا، در گفت‌وگو با خبرآنلاين مي‌گويد:«در بند «پ» ماده 25 قانون جرایم رایانه‌ای فروش یا انتشار یا در دسترس قرار دادن گذرواژه یا هر داده‌ای که امکان دسترسی غیرمجاز به داده‌ها یا سیستم‌های رایانه‌ای متعلق به دیگری را فراهم کند جرم است.به عقیده اینجانب در هیچ یک از مواد این قانون و قوانین دیگر به‌طور آشکار عضویت در سایت‌ها یا شبکه‌های اجتماعی و دسترسی به آنها جرم نیست،مگر اینکه به‌طور مشخص در قانون پیش‌بینی شود با وجود اين، کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، نیروی انتظامی و قوه قضائیه شکست کلیدواژه‌ها و دسترسی به محتوای غیرمجاز را قابل تعقیب می‌داند.وی درباره عضویت برخی مقامات در شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده گفت: در این رابطه دو مطلب قابل توجه است. مطلب اول اینکه عضویت در سایت‌ها همان‌طوری که قبلا بیان شد ممنوع تلقی نشده و قابل مجازات نیست اما باید به این نکته توجه کنیم که به هر کیفیت وقتی کسی در این شبکه اجتماعی عضو میشود یعنی به آن شبکه ورود پیدا کرده است و در حقیقت فیلتر و عایق موجود را شکسته است؛ لذا اگر ممنوعیتی وجود داشته باشد باید بدون تردید متوجه همه باشد هر چند اصولا ایجاد ممنوعیت در قرن اطلاعات در فضای مجازی موثر نیست.
فيسبوك هم تهديد است هم فرصتتاكنون بسياري از مسئولان موافقت و مخالفت خود را در زمينه رفع فيلتر از فيسبوك بيان كرده‌اند. سرازیر شدن یکباره اعضای هیات دولت به استفاده از شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده و انتشار گزارش روزانه آنها از مجموع فعالیت‌شان در این شبکه‌ها باعث شده که بسیاری از کاربران سر دوراهی قرار بگیرند و این سوال را بپرسند که اگر عضویت در شبکه‌های اجتماعی ممنوع و استفاده از فیلترشکن‌ها نیز براساس قانون جرايم رایانه ای جرم است، پس چگونه مردان دولتی به‌راحتی در این شبکه‌ها عضو و به فعالیت مشغول هستند. این ابهامات باعث شد که حتی محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات چندی پیش در گفت وگو با خبرنگاران از تشکیل کارگروه ویژه در دولت برای بررسی رفع فیلترینگ فیس‌بوک خبر بدهد.
وی در خصوص این کمیته گفته است: فیلترینگ، کمیته خاص خود را دارد که در قوه قضائیه فعالیت می کند؛ اما این کمیته در رابطه با فیس بوک فعالیت خواهد کرد.از سويي ديگر،احمدرضا رادان،جانشين فرمانده نيروي انتظامي،در مورد شبكه‌هاي اجتماعي نظير فيسبوك گفته بود:این گونه امکانات و صفحات در فضای مجازی هم تهدید است و هم فرصت.اینگونه امکانات در فضای مجازی لبه تیزی هستند که اگر خوب استفاده شوند، می‌تواند فرصت باشد و البته نیاز به دستورالعمل و راهکارهایی دارد که هنوز تعریف نشده است.
اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده ناجا در واکنش به استفاده برخی از وزرای دولت حسن روحانی از فیس‌بوک گفت:«تبعیت از قانون برای همه لازم است» اما در عین حال فرمانده ناجا گفت: «به‌نظر شخصی او می توان از فیس بوک در «جاهایی هدفمند و خدمت‌محور» استفاده کرد.»
اين حكايت فيسبوك است. شبكه‌اي جهاني كه مارك زاكربرگ، در 4فوريه 2004 تاسيسش كرد تا دنياي ارتباطات را گسترش دهد.اما هنوز نمي‌توان به اين سوال پاسخ داد كه استفاده از اين مجازي خانه خوب است يا خير؟رفع فيلتر شود يا نشود و حكايت همچنان باقيست.
به عنوان یه تفریح که شما رو با دوستانتون هر جا که هستن مرتبط میکنه، بنظر من باشه بهتره... 
