همه ساله در فصل سرما صدها هزار پرنده مهاجر از گونههای مختلف از سیبری و شمال اروپا به منطقه فریدونکنار در شمال کشورمان مهاجرت میکنند، ولی به صورت غیر مجاز و سازمان یافته شکار میشوند؛ شکاری هولناک که بی شباهت به نسل کشی این گونهها نیست و اعتراض سازمانهای مردم نهاد و علاقهمندان حیات وحش را در پی داشته، ولی همچنان ادامه دارد و متأسفانه متوقف شدنی به نظر نمیرسد!
به گزارش «تابناک»، دکتر علی نجفی توانا، در پاسخ به اینکه «آيا اين جرم از جرائم عمومي محسوب نمیشود كه دادستان اعلام جرم نمیكند؟»، میگوید: به نظر بنده اگر تا کنون دادستان منطقه موضوع را پيگيري نكرده باشد، به انجام وظايف خويش بيتوجهي كرده، زيرا از وظايف دادستان پيگيري و برخورد با جرائم عمومي است که این مورد از جمله آنهاست.
وی میافزاید: دادستان وظیفه دارد برای حمایت از منافع عموم مردم با مشاهده جرم عمومیِ مشهود به موضوع ورود کرده و با خاطیان برخورد کند و به لحاظ اینکه این جرم از جرائم عمومی است، دادستان موظف به پیگیری و برخورد با خاطیان است.
این استاد دانشگاه با اشاره به قوانین شکار در کشور میگوید: قوانین محیط زیست و حیات وحش در ایران، سابقه دیرینه داشته و در مقایسه با استانداردهای جهانی مشکل چندانی ندارد. البته در برخی موارد با ابهام مواجه هستیم؛ اما بنده معتقدم این قوانین به درستی اجرا نمیشوند، زیرا در صورت اجرای صحیحِ همین قوانین، میتوانیم امیدوار باشیم محیط زیست در امان باشد؛ یعنی اگر فرض بر این باشد که قانون کامل نیست، بنده معتقدم واقعیت این است که اگر همین مقدار هم درست اجرا شود، میتوانیم از محیط زیست و اموال متعلق به مردم حمایت کنیم.
رئیس هیأت مدیره کانون وکلای مرکز با اشاره به اینکه در این زمینه مجریان قانون توانمندی اجرای قانون را ندارند و به همین لحاظ برخوردها ضعیف و ناکارآمد است، میافزاید: درختان به راحتی قطع و جنگلها از بین میروند، مراتع به اشخاص منتقل میشود و شکارچیان غیرقانونی، اقدام به شکار انواع گونهها میکنند تا محیط زیست در آستانه نابودی قرار گیرد که همه به دلیل امکانات محدود است که موجب میشود توفیق مبارزه کارآمد در زمینه انفال به درستی فراهم نشود.
این وکیل دادگستری در ادامه، عمدهترین مشکلات را در این حوزه کمبود پرسنل، امکانات، تجهیزات و حمایت ناکافی دانسته و میگوید: البته این امر بدین معنا نیست که محیطبانان و ضابطان دادگستری در این بخش به وظایف خود عمل نمیکنند، بلکه ما شاهد هستیم که این عزیزان در حد توان به وظایف خود عمل میکنند، ولی حیف که با وجود این مشکلات، هدف اصلی ـ که حفظ محیط زیست و بقای گونههای جانوری و گیاهی است ـ محقق نمیشود.
رئیس هیأت مدیره کانون وکلای مرکز با اشاره به اینکه متأسفانه ما در حوزه محیط زیست با تسامح و تساهل مواجه هستیم، میگوید: سالهاست میشنویم جنگلها در حال نابودی هستند، درختان شبانه قطع و به تاراج میروند، مراتع برای ویلاسازی از طریق رانت واگذار یا در تصرف افراد بانفوذ قرار میگیرد و به رغم همه اینها، شاهد مبارزه و برخورد جدی با این افراد نبودهایم تا در نهایت محیط زیست، بیتالمال و مردم متضرر شوند.
این حقوقدان با بیان اینکه در برخورد با شکارچیان غیرقانونی، باید دو عمل کنشی و واکنشی صورت گیرد، میگوید: عمل کنشی مربوط به فرهنگسازی است. برای مثال با نصب پوستر و آموزش مردم از طریق رسانهها، فرمانداری، شهرداری و مدارس تلاش کنیم ذهنیت مردم را تغییر داده و احساس مسئولیت آنها را در مقابل محیط زیست تقویت کنیم. در عمل واکنشی نیز باید نیروهای تخصصی برای برخورد با این جرایم آموزش داده و تربیت کنیم و البته در انتها تجهیزات کامل در اختیارشان قرار دهیم.
نجفی توانا در پایان میافزاید: بهترین روش این است که محیط زیست با جلب نظر مردم و مشارکت نهادهای مردمی اداره شود و خود مردم مستقیم با محیط زیست و گونههای جانوری و گیاهی درگیر بوده و در این رابطه احساس مسئولیت کنند. مردم از نزدیک باید در جریان امور مربوط و اتفاقات محیط زیست باشند تا در این زمینه احساس مسئولیت کنند تا در سایه این اقدامات، اتفاقات مثبتی برای حیات وحش و محیط زیست رقم بخورد.