همزمان با انتشار لیست فیلم‌های بخش «نگاه نو» یا همان فیلم اولی‌های جشنواره فجر سی و سوم، نقدها درباره حضور و عدم حضور برخی فیلم‌ها همچون دوره‌های پیشین مطرح شد اما در این میان بحث درباره غیرقانونی بودن حضور برخی فیلم‌ها و عدم حضور برخی فیلم‌های دیگر، باعث طرح پرسش‌هایی و متاثر از آن، شکل گیری کشمکش‌هایی شده است؛ پرسش‌هایی که «تابناک» در پی پاسخ به آنها رفته است.
به گزارش «تابناک»؛
سی‌و‌سومین
جشنواره فیلم فجر با معرفی فیلم‌های بخش «نگاه نو» در شرایطی رسماً وارد
فضای رقابتی شد که بنابر رویه معمول همزمان با معرفی لیست فیلم‌ها، تنش‌ها
در خصوص حضور یا عدم حضور برخی فیلم‌ها در لیست نهایی جشنواره آغاز شد و
البته با انتشار فیلم بخش اصلی یا «سودای سیمرغ» به اوج خود می‌رسد اما منشاء این حواشی در این دوره چیست؟
صفحه فیلم «بشیر» در بانک اطلاعات سوره و تصویری «حکایت عاشقی» ساخته تازه رمضانزادهانتشار لیست فیلم‌های راه یافته به جشنواره سی و سوم، تاکتیک رسانه‌ای غیراخلاقی برای قرار دادن هیات انتخاب و داوران جشنواره در عمل انجام شده بود که بسیار چالش برانگیز شد؛ چرا که پس از انتشار لیست فیلم‌های بخش «نگاه نو»، این تصور برای برخی فیلم‌سازان پیش آمد که فیلم‌شان مطابق با لیست منتشر شده توسط برخی رسانه‌ها در لیست نهایی فیلم‌های جشنواره بوده اما به دلایل دیگری کنار گذاشته شده و به لیست نهایی رسماً منتشر شده، راه نیافته است!
این در حالی است که در زمان انتشار چنین لیستی توسط برخی رسانه‌ها، هنوز هیات داوران به جمع بندی درباره لیست منتخب نرسیده بود و بنابراین نمی‌توانسته لیست فیلم‌ها به بیرون درز کرده باشد و با این اوصاف لیست فیلم‌های بخش «سودای سمیرغ» یا همان بخش اصلی جشنواره که منتشر شده نیز نمی‌تواند صحت داشته باشد، چرا که داوران جشنواره در حال بررسی فیلمهایی هستند که به بخش اصلی جشنواره رسیده است.
«گس» فیلم پیشین و «شکاف» فیلم تازه کیارش اسدیزادهدر این میان، اما حضور و عدم حضور برخی فیلم‌ها به دلایل دیگری نیز جنجال ساز شده است. از مهم‌ترین این جنجال‌ها، درباره «احمد رمضان زاده» کارگردان «عاشقی» است که میان فیلم‌ها اولی‌ها پذیرفته شده اما پس از اعلام لیست رسمی، اعتراض‌هایی صورت پذیرفت که «رمضان زاده» پیش از این با فیلم «بشیر» در جشنواره حاضر بوده و فیلمی که اینک از او در جشنواره معرفی شده، نخستین اثر بلند سینمایی او نیست.
پیگیری‌های «تابناک» در این زمینه نشان داد که آنگونه که منابع حاضر در اینترنت نظیر بانک اطلاعات سوره آمده، این فیلم 90 دقیقه است اما در بولتن جشنواره در سال 1373، مدت این فیلم 16 میلیمتری 75 دقیقه عنوان شده و در عین حال کارگردان این فیلم مدعی است که زمان فیلم «بشیر» 60 دقیقه بوده و بدین ترتیب یک فیلم نیمه بلند بوده و «عاشقی» نخستین اثر بلندش است. در همین راستا مسئولان دبیرخانه در حالی بررسی مستندات هستند و در صورت اثبات این موضوع که «عاشقی» دومین فیلم «رمضان زاده» فیلم از بخش «نگاه نو» خارج میشود و با تصمیم هیات انتخاب بخش سینمای ایران، فیلم دیگری جایگزین خواهد شد.
«مهمونی کامی» فیلم پیشین و «مادر قلب اتمی» فیلم تازه علی احمدزادهبا این حال «رمضان‌زاده» تنها کارگردانی نیست که اصرار بر فیلم اولی بودن دارد و «علی احمدزده» کارگردان «مادر قلب اتمی» و «کیارش اسدی زاده» کارگردان «شکاف» که پیش از این به ترتیب «مهمونی کامی» و «گس» را ساخته‌اند اما به واسطه اینکه فیلم‌هایشان فاقد مجوز ساخت بوده، پروانه نمایش نگرفته بود، تاکید دارند که فیلم اولی هستند و مبنای فیلم اولی بودن را طی مراحل دریافت پروانه ساخت نظیر کارگردان‌های فیلم اولی عنوان می‌کنند و تاکید دارند فیلم‌شان برای بخش «نگاه نو» بررسی شود!
پیگیری‌های «تابناک» در این زمینه از طریق دبیرخانه جشنواره نشان داد که نظر مسئولان جشنواره چنین بوده که اگرچه این چهره‌ها فیلم‌های پیشین شان در جشنواره نبوده اما صرف تولید فیلم و همچنین انعکاس و بین‌المللی شدن این آثار، ایشان را در میان کارگردان‌های دارای سابقه ساخته فیلم سینمایی قرار می‌دهد. شاید این مورد با برخی کارگردان‌های پرسابقه ایرانی قابل مقایسه باشد؛ اگر یک فیلمساز ایرانی مقیم خارج از ایران، در خارج از کشور چندین فیلم ساخته باشد و حال نخستین فیلمش را در ایران و با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد ساخته باشد، طبیعتاً نمی‌توان این فیلمساز را فیلم اولی قلمداد کرد و آنچه درباره این دو فیلمساز نیز توسط مسئولان جشنواره تعبیر شده، مشابه همین رویکرد است.
«بدون مرز» و «در دنیای تو ساعت چند است؟» پیش‌تر در جشنواره‌ها رونمایی شده‌اند اما...حضور دو فیلم «بدون مرز» ساخته «امیرحسین عسگری» و «در دنیای تو ساعت چند است؟» به کارگردانی «صفی یزدانیان» در بخش مسابقه نیز از سوی برخی رسانه‌ها این اتهام را متوجه جشنواره ساخته بود که با توجه به حمایت خاص برخی جریانات به ویژه از «بدون مرز»، این دو اثر علی رغم حضور در جشنواره‌های خارجی به جشنواره فجر سی و سوم راه یافته‌اند و قرار است اتفاقاتی مشابه «تنهای تنهای تنها» و «شیار 143» برای این دو فیلم رخ دهد؛ حال آنکه عرف جشنواره به این شکل بوده که فیلم‌ها باید در جشنواره نمایش نخست شان را داشته باشند و بنابراین «بدون مرز» که بهترین فیلم آسیایی جشنواره توکیو نیز انتخاب شده، نمی‌تواند در جشنواره حضور یابد.
در دوره پیشین به دلیل مشابه «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو»، «پرویز»، «ماهی و گربه» علی رغم پذیرفته شدن در بخش مسابقه راهی به بخش رقابتی پیدا نکردند و تنها در بخش غیر رقابتی به نمایش درآمدند. پیگیری این موضوع نشان داد با توجه به اینکه چنین موضوعی به عنوان قانون در نیامده و عرف جشنواره است، دبیر جشنواره تاکید داشته فیلم‌های بخش سودای سیمرغ که اصلی‌ترین بخش رقابتی جشنواره و ویترین اصلی این رویداد سینمایی است در جشنواره رونمایی شود و در بخش «نگاه نو» مشکلی برای حضور فیلمهایی که در جشنواره‌های خارجی رونمایی شده‌اند، وجود نداشته است و حتی در بخش مستند، هر ساله تعدادی از مستندهای رونمایی شده در جشنواره سینما حقیقت نیز حضور دارند.
اخبار غیردقیقی نظیر توصیه به برخی کارگردان‌ها برای عدم حضور فیلم‌شان در جشنواره که ظاهراً به «دلم می‌خواد» ساخته «بهمن فرمان آرا» ارتباط دارد نیز مورد پیگیری قرار گرفت که ظاهراً صرفاً گمانه زنی برخی رسانه‌هایی است که زاویه جدی‌شان با مدیران فعلی سازمان سینمایی و جشنواره مشخص است و بنابراین اصالت خبر محل سوال است.
تمایل برخی جریانات برای به حاشیه بردن سی و سومین دوره از مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور بسیار قابل توجه است و انگیزه‌های غیرفرهنگی و سیاسی نیز در این زمینه کم نیست و به همین دلیل جشنواره سی و سوم، یکی از حساس‌ترین ادوار این رویداد خواهد بود و یکی از دلایل استمرار حضور علیرضا رضاداد در این رویداد نیز مدیریت فضای این رویداد با توجه به تجربه چندین دوره دبیری جشنواره فیلم فجر در سال‌های پیشین است.
